قیمت‌گذاری داروهای داخلی به درستی انجام نمی‌شود / ایران در تولید رادیوداروها پیشرفته شده است

گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ یکی از استدلال‌هایی که درمورد استفاده از انرژی هسته ای مطرح می‌شود، مباحث تشخیصی و درمانی است که در جامعه کاربرد دارد. بدین خاطر به سراغ دکتر رسول دیناروند، معاونت غذا و دارو رفتیم تا نظرش را راجع به کاربرد انرژی هسته ای در تولید داروها جویا شویم.

خبرگزاری دانشجو: دستاوردهایی که در زمینه هسته‌ای داشته‌ایم توانسته به ما در تولید دارو کمک کند؟

دیناروند: تولید دارو با استفاده از انرژی هسته ای و تولید رادیو داروها، در تمام جهان مرسوم و شناخته شده است و در چند سال اخیر خوشبختانه ما در این زمینه رشد و پیشرفت خوبی داشته ایم.

پزشکی هسته‌ای، شاخه‌ای از پزشکی است که در آن تشعشع و خواص هسته‌ای نوکلوئیدهای رادیواکتیو و نوکلیدهای پایدار هم برای تشخیص و هم برای درمان امراض بکار می‌روند. این امر می‌تواند یا با پرتو دهی مستقیم مریض با یک چشمه تشعشع خارجی یا با تزریق داروهای نشاندار با رادیواکتیویته به مریض تحقق یابد. زمینه پزشکی هسته‌ای و رادیو دارو در 20 سال گذشته رشد فوق العاده‌ای داشته است. پیشرفت هایی در توانایی پیش بینی‌ها ، تکنولوژی آشکارسازی و توسعه رادیو داروهای متناسب ، همه در این توسعه سهیم بوده‌اند. داروهای نشاندار رادیواکتیو که به مریض تزریق یا خورانده می‌شوند، به نام رادیو داروها هستند.

خبرگزاری دانشجو: از رادیو داروها برای درمان چه بیماری هایی استفاده می کنید؟
 

دیناروند: از دستاوردهای هسته‌ای برای تشخیص و درمان انواع سرطان ها بیشتر استفاده می شود البته برای بیماری های خاص نیز کاربرد فراوانی دارد. رادیو داروهای ما داروهای تشخیصی و درمانی هستند و در سال‌های اخیر علی رغم تحریم‌هایی که در این زمینه وجود دارد  توانستیم به تولید دارو در داخل دست یابیم و مشکلی در تولید رادیوداروها تاکنون ایجاد نشده است.
 
خبرگزاری دانشجو: چند قلم رادیو دارو در کشور تولید می‌شود؟
 
دیناروند: توسط پژوهشگاه علوم هسته‌ای، داروهای بیشماری در زمینه درمان تولید و استفاده می‌شود و بیست قلم رادیو دارو در زمینه تشخیص و درمان وجود دارد و مواد اولیه اکثر داروهای تولیدی نیز خوشبختانه داخلی ست.

خبرگزاری دانشجو: به چه پیشرفت‌هایی در زمینه دارو در چند سال گذشته دست یافته‌اید؟
 
دیناروند: با توجه به قرار گرفتن در دهه فجر باید نگاهی نیز به گذشته و پیشرفت هایی که در این مدت داشته ایم بیاندازیم، با گذشت 35 سال از انقلاب اسلامی باید از دستاوردهایی که در زمینه درمان به دست آورده ایم، دفاع کنیم اگرچه کمبودها و کاستی را هم نمی‌توانیم نادیده بگیریم و باید به فکر برطرف کردن مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد، باشیم و کاستی هایی موجود را برطرف کنیم.
 
خبرگزاری دانشجو: پیشرفت‌های کشور را در زمینه دارویی چگونه ارزیابی می‌کنید؟
 
دیناروند: با وجود تحریم هایی که در زمینه ورود مواد اولیه داشته ایم، با این حال، توانسته ایم با سعی و تلاش پژوهشگران داخلی به پیشرفت های چشم گیری دست یابیم. در زمینه علم داروسازی توانسته ایم دانشکده‌های داروسازی را دایر کنیم و پذیرش دانشجو را هر سال در این رشته که مورد نیاز جامعه است را افزایش بدهیم. دانشجویان هم اکنون می توانند در 12 رشته تخصصی ادامه تحصیل بدهند و تعداد داروسازان کشور نسبت به سال های گذشته، حدودا 10 برابر شده است.
 
خبرگزاری دانشجو: از لحاظ توسعه علم و فن‌آوری پیشرفت کشور را در این زمینه چگونه ارزیابی می‌کنید؟
 
دیناروند: از لحاظ تربیت نیروی انسانی توسعه علم و فن‌آوری، تعداد مراکز داروسازی، مراکز تحقیقاتی و ... نسبت به گذشته رشد بسیار عالی داشته ایم و در زمینه تولید مقالات در زمینه داروسازی رشد علمی پژوهشگران به اندازه ای بوده است که ایران را جزو 20 کشور اولیه در زمینه تولید علم و فناوری قرار داده اند.
 
خبرگزاری دانشجو: پیشرفت کشور با توجه به تحریم‌ها و محدودیت‌ها چگونه امکان پذیر شده است؟
 
دیناروند:‌ با توجه به تحریم‌هایی که بیش از سی سال در کشور ما وجود داشته و دارد پیشرفت کشور در زمینه داروسازی متوقف نشده است این موضوع با توجه به اینکه کشور ایران از لحاظ وسعت و جمعیت جزو بیست کشور بزرگ دنیا است، مسئله ای ضروری است به گونه ای که ایران با این جمعیت باید در زمینه شاخص های تولید دارو نیز جزو بیست کشور اول دنیا باشد.
خبرگزاری دانشجو: با توجه به پیشرفت‌های عظیمی که در کشور ایران رخ می‌دهد، چرا همچنان واردات دارو در کشور تا به این اندازه بالا است؟
 
دیناروند: واردات دارو نسبت به گذشته با افزایشی همراه نبوده است. واردات دارو را زمانی که از لحاظ کمی بررسی می کنیم، به این آمار می رسیم که کشور حدود بیست سال است که 95 درصد داروی مصرفی را می تواند خود تولید کند.
 
خبرگزاری دانشجو:‌ چرا وزارت بهداشت برای داروهای وارداتی هزینه بالایی پرداخت می‌کند؟
 
دیناروند: افزایش هزینه‌های وارداتی که در دوره‌های اخیر شاهد آن هستیم به این علت است که داروهای نسل جدیدی که در دنیا تولید و وارد ایران می‌شود، داروهای بسیار گران قیمتی هستند. اما با این حال قیمت داروهای تولید داخل به شدت ارزان تر از داروهای وارداتی است در برخی مواقع داروی تولیدی 20 درصد قیمت داروی وارداتی ارزش دارد و داروهای وارداتی را بالا تعیین می‌زنند این درحالی است که داروهای داخلی یک پنجم داروهای وارداتی ارزش دارند.
 
خبرگزاری دانشجو: قیمت‌گذاری داروها بر مبنای درستی صورت می‌گیرد؟
 
دیناروند: اگر قیمت‌گذاری داروهای داخلی مشابه داروهای خارجی باشد یعنی داروهای تولید داخل را همانند داروهای وارداتی محاسبه می‌کردیم مطمئنا نسبت بازار دارویی میزان تولید و واردات با وضعیت کنونی فرق می کرد یعنی در حال حاضر نسبت داروهای وارداتی به داخلی 40 به 60 است ولی اگر قیمت‌گذاری درست صورت می‌گرفت سهم داروهای وارداتی تا به این اندازه بالا نبود.
 
خبرگزاری دانشجو: به نظر شما تعرفه‌گذاری دارویی در کشور به درستی انجام نشده است؟
 
خیر، درمورد قیمت گذاری داروهای داخلی، اقدام کارشناسانه ای صورت نگرفته است. ارزان بودن داروهای تولید داخل به تولیدات دارویی کشور لطمه می زند و به همین دلیل سهم تولید داخل با وجود افزایش در تولیدات تا این اندازه پایین است.
 
خبرگزاری دانشجو: وجود گسستگی آموزشی در دوره‌های دانشگاهی داروسازی صحت دارد؟

دیناروند: میان رشته داروسازی و پزشکان متخصص این گسستگی آموزشی تاکنون مشاهده نشده است و در مورد جذب نیروی تخصص هنوز این ظرفیت خالی و نیاز وجود دارد.
 
در کشور در حال حاضر با وجود تعداد دانشگاه هایی که در این زمینه وجود دارد، داروساز بیکار نداریم.