گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو» - ناصحی؛ تمام افرادی که با میکروب سل آلوده شده اند به این بیماری مبتلا نمی شوند؛ به عبارت دیگر ورود میکروب سل به ریه ها مساوی با ابتلا به سل نیست، چون سیستم ایمنی بدن در مقابل این میکروب دفاع کرده و اطراف آن را یک دیواره محکم دفاعی کشیده و آن را غیرفعال می کند.
لذا در این حالت در اکثر موارد فرد حتی متوجه ورود میکروب به بدن خود و این دفاع بدن در ریه های خود نمی شود، به خاطر همین است که تا کنون یک سوم مردم به این میکروب آلوده شده اند، ولی خود از این موضوع اطلاع ندارند.
تنها در 10 درصد موارد این دیواره دفاعی به دلایل مختلف تخریب شده و میکروب های خفته و غیرفعال سل بیدار شده و شروع به تکثیر می کنند. در این زمان به دلیل فعالیت شدید میکروب سل بیمار دچار علائم بیماری سل می شود و در این مرحله به این فرد «بیمار مسلول» می گویند. پس فرد آلوده شده به میکروب سل (عفونت یافته) بیمار نبوده و کاملاً سالم می باشد و میکروب سل را منتقل نمی کند.
افرادی که بیشتر مبتلا به سل می شوند
گروهی از افراد جامعه نسبت به دیگران بیشتر در معرض ابتلا به بیماری سل هستند. این گروه از افراد را می توان به دو دسته تقسیم کرد: یک گروه افرادی هستند که بیشتر در معرض تماس با میکروب و گرفتن عفونت سل هستند و گروه دیگر افرادی را شامل می شود که دچار عفونت شده اند و شانس بیشتری برای ابتلا به بیماری دارند.
افرادی که در تماس نزدیک و مستمر با بیمار مبتلا به سل ریوی واگیردار هستند، افرادی که به مدت طولانی در مراکز خاص نظیر زندان ها و آسایشگاه های سالمندان و معلولان، پایگاه ها و غیره نگه داری می شوند، افراد معتاد تزریقی، کارگران مهاجر از کشورهای با شیوع بالا و افراد بی خانمان جزو گروه اول هستند.
گروه دوم شامل افراد مبتلا به HIV، دیابت، درمان های طولانی با داروهای کورتون، مصرف کننده داروهای پیوند اعضا، مبتلایان به سرطان سر و گردن، سرطان خون و غدد لنفاوی و نارسایی مزمن کلیه می شود.
اعضایی که در هنگام ابتلا به سل درگیر می شود
این بیماری قادر است تمام اعضای بدن را مبتلا کند؛ بیشترین عضوی که در بدن مبتلا می شود ریه ها هستند، لذا سل ریوی شایع ترین نوع سل است، در صورتی که سل اعضای دیگر بدن بجز ریه ها را درگیر کند به آن سل خارج ریوی گفته شده که به نام همان عضو درگیر شده نامیده می شود؛ نظیر سل لنفاوی، سل استخوان، سل ادراری، سل مغز و غیره.
تمام سل ها مسری نیستند
تنها بیمار مبتلا به سل ریوی خلط مثبت می تواند میکروب را در هوا پخش کرده و بیماری را به اطرافیان منتقل کند.
اما باید در نظر داشت که بیماری سل درمان پذیر است. اکثر داروهای ضد سل خوراکی بوده و غالباً نیاز به بستری شدن در بیمارستان نیست. طول دوره درمانی حداقل شش ماه است. برای درمان افراد مسلول باید مسائل بهداشتی کاملاً رعایت شود و مصرف داروها به بهانه اینکه بهبودی حاصل شده، نباید بطور خودسرانه قطع گردد.
مسئولان بهداشتی-درمانی کشور برای اینکه احتمال رعایت نشدن اصول درمان به حداقل برسد، حضور یک ناظر درمانی را برای نظارت بر مصرف داروها، به بیمار توصیه می کنند و بیمار داروی خود را در مقابل ناظر بهداشتی مصرف خواهد کرد.
از ابتدای سال 93، مکانیسم یادآوری مصرف روزانه دارو از طریق پیامک به بیمارانی که مایل به استفاده از این خدمت باشند، آغاز به کار می کند.
آمار بیماران مبتلا به سل در سال گذشته
10 هزار و 987 مورد مبتلا به سل در کشور گزارش شده است و تخمین زده می شود این تعداد 70 درصد موارد واقعی موجود در کشور باشند.
از تعداد 10 هزار و 987 گزارش شده کشور در سال قبل، 50 درصد موارد را زنان بیمار و 12درصد موارد را بیماران غیر ایرانی ( اغلب افغانی) تشکیل می دادند.
در میان استان ها سیستان و بلوچستان و گلستان بیشترین میزان بروز و شیوع را در کشور دارا هستند.