هر آن چیزی که باید در مورد همدان بدانید

گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ استان همدان از لحاظ طبیعت گردی، منطقه ای است کوهستانی که در دامنه های رشته کوه الوند قرار گرفته و سرچشمه رودها و جویبارهای فراوانی است. این استان از لحاظ وسعت و تنوع پتانسیلهای گردشگری از مهمترین مناطق کشور بوده و از لحاظ قدمت آثار باستانی نیز کم نظیر می باشد.

تپه هگمتانه
تپه هگمتانه که شهری زیرزمینی را در خود جای داده است، در قسمت شمالی و در بافت قدیمی شهر همدان در انتهای خیابان اکباتان قرار دارد. این تپه باستانی 3 هزار سال قدمت دارد

باغ و مقبره سیف‌الدوله
این باغ در سال 1276 هجری قمری توسط نور سلطان محمد میرزای سیف‌الدوله؛ حکمران ملایر در دوره ناصرالدین شاه (و از نوادگان فتحعلی شاه قاجار) به منظور تفرجگاه و تفریحگاه مردم شهر وقف شد که بعدها به منظور تجلیل از واقف، «سیفیه» نامیده شد.

شهر زیرزمینی سامن
این مجموعه سکونتگاهی در زیر معابر اصلی و منازل مسکونی در مرکز شهر سامن واقع شده است. این اثر باستانی تماما در دل سنگ خارا (گرانیت) حفر شده و شامل معابر و تونل‌های ارتباطی است که به اتاق‌های متعددی منتهی می‌شود.

 
تپه گیان نهاوند
تپه گیان در 19 کیلومتری جنوب غربی شهر نهاوند و 2 کیلومتری سرآب (چشمه) گیان و در مجاورت روستایی به همین نام قرار دارد. این تپه یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی ایران می‌باشد. باستان‌شناسان قدمت این منطقه را 37 قرن قبل از میلاد مسیح(ع) می‌دانند.

یخچال میرفتاح
یخچال میرفتاح از آثار دوره قاجاریه در شهر ملایر است که توسط شخصی به نام میرفتاح ساخته شده است. این بنا به شکل گنبد بوده و از آجر ساخته شده است و در مسیر بلوار ملایر به بروجرد قرار دارد.

منطقه حفاظت شده ملوسان
منطقه حفاظت شده ملوسان در 24 کیلومتری شمال غربی شهرستان نهاوند در استان همدان قرار دارد.

غار سراب کبودر آهنگ
غار سراب در 87 کیلومتری شمال شهر همدان و در نزدیکی روستای سراب قرار دارد. دهانه غار حدود 3 متر طول و بیش از 2 متر عرض دارد و در ارتفاع 2570 متری از سطح دریا واقع شده است.

آرامگاه حَیَقوق نبی
آرامگاه حَیَقوق نبی یکی از بناهای دیدنی شهرستان تویسرکان و یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی ایران است که در خیابان چهارباغ شهید اشرفی اصفهانی در انتهای خیابان حیقوق نبی قرار دارد. حَیَقوق نبی از نسل حضرت موسی(ع) است که در حدود سال 700 قبل از میلاد و معاصر با دانیال نبی و الیاس نبی(ع) زندگی می‌کرده و نگهبان معبد بزرگ یهودیان در اورشلیم بوده است.
 

تپه نوشیجان
تپه نوشیجان از جمله آثار خشتی منحصر به فرد بر جا مانده از تمدن های پیش از هخامنشی در ایران است. بقایایی که به دوره ی عصر آهن 3 و سپس تمدن مادها برمی گردد. بنابراین تپه نوشیجان حدود 2800 سال قدمت دارد. 
 

غار بُگلیجه
غار بُگلیجه یکی از غارهای طبیعی استان همدان است که در 23 کیلومتری شرق شهر همدان و 7 کیلومتری شمال روستای دَنگِل کاریز در دامنه جنوبی کوه قزل قیه واقع شده است.این غار به شکل چاهی است که برای ورود به آن باید از وسایل فنی استفاده نمود.

کتیبه‌های گنج‌نامه
کتیبه‌‌های گنج‌نامه در فاصله 5 کیلومتری غرب شهر همدان در انتهای دره سرسبز عباس‌آباد قرار دارند. این اثر تاریخی بی‌نظیر در ابتدای مسیر جاده‌ای که همدان را به تویسرکان و غرب کشور مرتبط می‌سازد، واقع شده است و از دو لوح سنگی بزرگ به خط میخی می‌باشد که بر سینه وسیع صخره‌ای عظیم در دامنه کوه الوند حک شده‌اند.

دره مرادبیک
دره مرادبیک یکی از باصفاترین و زیباترین دره‌های استان همدان است که در جنوب شهر همدان قرار دارد. این دره برخلاف پوشیده از باغ و بوستان، رودخانه و چشمه‌های زلال و گوارای دامنه الوند است و روستایی به همین نام در غرب این دره در حدود 2 کیلومتری آن دیده می‌شود که یکی از زیباترین روستاهای همدان است.

حمام حاج آقا تراب

حمام حاج آقا تراب نهاوند از آثار دوره قاجار است که در بافت قدیمی شهر نهاوند واقع شده و از قسمت‌های تون، حمام سرد و گرم، حجره شاه نشیر، خزینه تشکیل شده، و شامل تزئیناتی نظیر نبرد رستم با دیر سفید، آهک‌بری و کاشی‌کاری است و در سال 56 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

در استان همدان نقاط دیدنی و تاریخی فراوانی وجود دارد که از مهمترین موارد آن میتوان به آثار و مناطق زیر اشاره کند: آرامگاه بوعلی‌سینا، آرامگاه بابا طاهر، تپه‌ هگمتانه و آثار باقیمانده از شهر باستانی هگمتانه، موزه‌ بوعلی، مسجد جامع، برج قربان، گنبد علویان، شیرسنگی، گنج‌نامه، امام‌زاده شاه‌زاده حسین، امام‌زاده یحیی، تپه‌ توشیجان، مقبره‌ حبقوق نبی، حمام سنگی، قلعه‌ کیکاوس (در کبودر آهنگ)، کتیبه‌ سلطانیه، مسجد شاه‌ طهماسب، کتیبه‌ یادبود سیدجمال (در اسدآباد) و لالجین و غار علی‌صدر (در روستای علی‌صدر).