به گزارش گروه دانشگاه های کشور «خبرگزاری دانشجو»، در 24 اسفند ماه سال 1392 مصوبه ای در شورای شهر شیراز به تصویب رسید که با تغییر کاربری یک قطعه باغ 21 هزار متری به نام باغ فرزانه واقع در خیابان زند به کاربری تجاری، اداری و اقامتی موافقت گردید و مقرر شد تا جهت تایید نهایی در کمیسیون ماده 5 مطرح گردد.
اما به لحاظ اینکه این مصوبه باعث نگرانی بسیاری از شهروندان و دست اندرکاران امور شهری و متخصصان دانشگاهی گردیده است، نکاتی را به جهت وظیفه، به عرض مردم شریف شهر شیراز، استاندار فارس، اعضای شورای شهر، شهردار و دیگر دستگاه های دست اندرکار می رسانیم:
1. بدوا به نقل از سایت سازمان بسیج مهندسین استان فارس و حتی برخی از اعضای شورای اسلامی این مصوبه به پیشنهاد شهرداری شیراز به شورا وارد گردیده است و این درحالی است که شخص شهردار در مذاکرات شخصی اعلام بی اطلاعی از این مصوبه کرده اند‼ از جناب شهردار خواهشمندیم در راستای شفاف سازی، موضع خود را به مردم شریف شهر اعلام کنند.
2. در روزهای انتهایی سال و در تنگنای شب عید چه فوریتی در شهر وجود داشته که در جلسه فوق العاده شبانه ای و با تعجیل و قید دو فوریت و بدون بررسی های کارشناسی متناسب با حساسیت های این قبیل مداخلات، موضوع در شورا مطرح می شود و بعضی از اعضای شورای شهر همانند یک فرزند از این مصوبه حمایت می کنند‼ مردم شیراز و دانشگاهیان از اعضای شورای شهر و مسئولان مرتبط متوقع پاسخی درخورند.
3. بر طبق مصاحبه های شخص شهردار و همچنین آقای معین درخصوص 33 پروژه هدف 90، شهروندان شهر شیراز منتظر حل مشکلات ترافیکی خود با این طرح ها در سال 90 که نه، 91 و 92 هم نه و بلکه پایان 93 بودند و شاید هم به نقل از متخصصان درآمدهای شهرداری، شاید جهت اجرای 33 پروژه سال 90 در سال 93، کمبود بودجه ای وجود داشته است که این پروژه تصویب گردیده است‼
4. به نقل از خبرگزاری فارس، دلیل تصویب این مصوبه با استناد به گلایه استاندار فارس از نبود برجی درخور در مرکز شیراز بوده است‼ در این خصوص نیز به نظر نمی رسد منظور استاندار فهیم استان فارس خیابان زند با این حجمه ترافیکی و این باغ خاطره انگیز باشد.
5. به نقل از دیگر اعضای شورای اسلامی، آیا قبل از مطرح شدن طرحی انجام کارشناسی نیاز نیست و آیا در صحن شورا کارشناسان شهری نیست تا حداقل در خود شورا مصوبات ارزیابی شود و نه در کمیسیون ماده 5‼ و آیا منظور جناب معین در مورد حل معضل ترافیکی این دو برج تنها احداث پارکینگ طبقاتی است و منظور از کارشناسی همین است‼
6. و نهایتا، در خصوص اعتلای معماری بومی ایرانی و اسلامی در چهره شهر شیراز نیز همشهریان پرسشی مطرح کرده اند و آن اینکه آیا تاکنون در برج های دوقلوی امیرعلی، مجموعه خلیج فارس، ستاره، آفتاب و زیتون چهره بومی ایرانی اسلامی اهمیت نداشت‼ و بسیاری سوالات دیگر ...
و اما دلایل اساتید شهرساز، معمار و هنرمند دانشگاه پیام نور در خصوص مخالفت با این مصوبه به شرح ذیل می باشد:
به نقل از یکی از مقالات علمی پژوهشی انجام گردیده، شیراز دارای جمعیت 170659 نفر در سال 1335 شامل یک میلیون و 351 هزار و 181 نفر در سال 1384 بوده است؛ بنابراین جمعیت شیراز در این بازه هشت برابر شده است. در سال 1335 مساحت شهر 894 هکتار بود و به باغ های زیبای 1565 هکتاری و زمین های زراعی، حاصلخیز و مراتعی 35 هزار و 714 هکتاری مزین بود و در سال 1368 مساحت باغهای شیراز به 5962 هکتار رشد کرد. در سال 1385 مساحت شهر 21 برابر شد. از سال 1335 تا 1385 جمعیت هشت برابر و شهر 21 برابر گردیده است‼ آیا مردم شیراز به این همه گسترش خطی و لجام گسیخته شهری نیاز داشته اند‼ و اگر نیاز به گسترشی هم در شهر باشد مسلما حفظ گلوگاه اکسیژنی شهر و باغات ارزشمند در اولویت است و مسلما شهر دارای مکانهای مناسبتری نیز جهت گسترش می باشد. این شهرنشینی سریع نه تنها 2987 هکتار از باغ ها را بلعید، بلکه 18 هزار هکتار از زمین های زراعی، حاصلخیز و مراتع را نیز ناپدید کرد؛ بنابراین تغییر کاربری زمین در شیراز بدلیل افزایش جمعیت بسیار نبود، بلکه بدلیل گسترش کنترل نشده فضای شهری آن هم در زمینهای ارزشمند است. با این همه اشتباه نسلهای گذشته متولیان شهری به نظر می رسد تکرار این خطا جایز نمی باشد. دوباره تخریب باغ و این بار به جای احداث ساختمان مسکونی احداث برج های 25 طبقه و آلودگی زیست محیطی به این گستردگی در گلوگاه تنفسی و تفریحی مردم شیراز. شاید به یک شیرازی زاده با این مصوبه بتوان گفت در شهر دیگری خاطرات کودکی پاییز و بهار باغهای شیراز را زنده کن‼
از منظر تاریخی نیز قطعه باغ مفروض جزو محدود باغات باقیمانده از خیابان چهارباغ صفویه شیراز است که در شهرهای دیگر مانند نگینی بر سر شهرشان است و در شیراز اثری از آن نمانده است‼ دوران طلایی معماری و شهرسازی صفویه در شیراز نمود بسیار بارزی داشته است، اما متاسفانه تاریخ و متولیان اخیر یادگاری بجا نگذاشته اند.
نقد دیگری نیز از دیدگاه حمل و نقل و ترافیک شهری مطرح است و نکته قابل ذکر دیگر هم سنخی عملکردها و همجواری های سایت مورد نظر از منظر معماری و شهرسازی است. خیابان زند غربی به لحاظ موقعیت خاص بهداشتی، درمانی و با توجه به قرار گرفتن بخش عمده مطب ها و ساختمانهای پزشکان شهر و همچنین عمده مراکز درمانی شهر از جمله چندین مرکز مهم بیمارستانی و کلینیکی فوق تخصصی درمانی، مدتهاست ذهن برنامه ریزان، متخصصان امور شهری و سایر مردم و شهروندان را به این مشغول داشته است که در این انبوه تراکم و کاربری و از طرفی حجم بالای ترافیک در کنار بیماران و خانواده های آنان که بخش عمده آنان از شهرستانهای استان و سایر استانهای همجوار در این منطقه تردد دارند، می بایست یک پارک و فضای سبز مناسب به همراه یک پارکینگ طبقاتی در جوار این کاربریها لحاظ گردد تا بتواند تا حدی مشکلات مراجعان سواره و پیاده را در این بخش مهم شهر برطرف کند و در جهت روانسازی ترافیک ناشی از ترافیک ساکن در حاشیه خیابان آنهم در هر دو طرف و توقف دوبله و همچنین ساماندهی و اسکان موقت بیماران و همراهان آنان که عمدتا در رفیوژ وسط و پیاده رو ها سکنی گزیده، ایفای نقش نماید که مورد آخر هم سیمای شهر را مخدوش کرده و هم خود بیماران و همراهان آنان رنج و زحمت زیادی متحمل می شوند. جا دارد به این نکته هم اشاره شود که چندی پیش شورای شهر شیراز، برای برطرف کردن ترافیک ناشی از ازدحام خیابان زند و خیابان های اطراف آن اقدام به اجرای ناموفق طرح ترافیک کرد که این موضوع هم دلیل دیگری بر تضاد این تغییر کاربری، با معضل ترافیک این منطقه و اجرای طرح ترافیک می باشد.
و تنها فضای باقیمانده حاشیه کل خیابان زند در راستای تحقق عملکرد مورد نیاز شهری همین باغ است که در حدفاصل خیابان ملاصدرا و فلسطین (باغشاه) قرار گرفته است. باغی که زمانی از زیبایی ها و مناظر خاص شهر و خیابان یاد شده بود و چه بسیار رهگذران و عابرین پیاده ای که هنگام عبور از پیاده رو مجاور این باغ، حس نشاط و سرزندگی در آنان متبلورشده و به نوعی در طول سالیان سال حس تعلق نسبت به این فضای شهری در آنان پدیدار گشته است آنهم در یکی از پر ترددترین خیابانهای شهر شیراز که از لحاظ نقش آن در سلسله مراتب کاربری های شهری به عنوان یک کاربری متعلق به کل شهر قلمداد شده و جایگاه یک فضای ناحیه ای یا محله ای در تقسیم بندی سلسله مراتب شهری را ندارد.
اما در مجموع، این مصوبه به لحاظ ماهیتی دارای چند ایراد اساسی می باشد:
یکی اینکه به دلایل ذکر شده ، خیابان زند غربی نیاز به یک پارک و فضای سبز یاد آور بافت تاریخی و باغی شهر و پارکینگ طبقاتی دارد. دوم اینکه تبدیل این مکان به کاربری تجاری، اداری و اقامتی نه تنها دردی از دردهای این منطقه مهم شهر را درمان نمی کند بلکه به تشدید درد آنهم به شکل فزاینده ای منجر می شود در کنار دلایل ذکر شده از لحاظ حقوقی نیز این مصوبه با اصول مطرح طرح جامع شهر همچنین طرح تفصیلی با رویکرد ساختاری راهبردی که در مراحل نهایی تصویب بوده مغایرت اساسی دارد. همچنین می توان به عدم سنخیت ارتفاع و تعداد طبقات و ناهمگونی با بافت پیرامونی هم اشاره کرد.
مع الوصف مدتهاست مشاهده می شود بخش هایی از این باغ عامدا خشک گردیده تا زمینه اجرای چنین مصوبه ای فراهم گردد و در بین آن به نوعی تفکیک با فنس و غیره صورت پذیرفته است. حتی مدتی پیش تابلویی در مکان مورد نظر توسط یکی از نهادهای وابسته به شهرداری شیراز نصب گردید که در آن با این مضمون عنوان شده بود که با خاطیان این باغ که سبب خشک شدن آن گردیده اند، به صورت قانونی برخورد خواهد شد. اما هم اکنون چنین مصوبه ای راه را برای همان خاطیان باز کرده تا نه تنها با آنان برابر قانون برخورد نشود، بلکه از سود سرشاری به قیمت نابودی این منطقه از شهر برخوردار گردند که ضرر آن قطعا متوجه همه شهروندان به لحاظ اهمیت موضوع خواهد بود.
لذا انتظار می رود قبل از اینکه مصوبه شورا به کمیسیون ماده 5 جهت تصویب نهایی ارجاع شود اعضای شورای شهر که نمایندگان شهروندان بوده و می بایست از حقوق حقه شهروندان در جهت رفع معضلات و سهولت در زندگی شهری دفاع کنند، در مصوبه فوق تجدید نظر کرده و در مصوبه ای دیگر شهرداری را موظف به تملک کل باغ نموده تا در جهت پیشنهادات مورد اشاره به کاربری های عمومی عام المنفعه ذکر شده اختصاص یابد.
... وَ الَّذینَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَمْرُهُمْ شُوری بَیْنَهُمْ وَ مِمّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ. (آیه 38 شوری)
«رسول خدا با اصحابش مشورت می کرد سپس بر آنچه که اراده می کرد تصمیم می گرفت.» (امام رضا(ع))
«بهترین کسی که با او مشورت می‌کنی صاحب علم و تجربه و دوراندیشی است.» (امام علی (ع))
ارسال نظرات