به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از مشهد، شاهنوشی 22 اردیبهشت ماه در مناظرهای با عنوان «نرخ جمعیتی کشور» که در دانشگاه فردوسی این شهر برگزار شد، با تاکید بر اینکه بسیاری از مشکلات کشور به دلیل وجود اطلاعات غلطی است که به ردههای بالای نظام داده میشود، بیان داشت: دغدغه من این است که شاید عواملی وجود دارد که بحث جمعیت را برای ما بحرانی جلوه میدهد.
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی ادامه داد: نرخ رشد جمعیت در کشور به 4/1 درصد رسیده است. برخی عنوان میکنند کشور روبه پیر شدن است و این به دلیل افزایش امید به زندگی است.
20درصد زوجین ایرانی نابارور هستند
وی با بیان اینکه 20 درصد زوجین ایرانی نابارور هستند، تصریح کرد: بر اساس آمار آمریکا با دارا بودن مساحتی بالغ بر شش برابر ایران نرخ رشدی 76 صدم درصدی و استرالیا با دارا بودن مساحتی بالغ بر پنج برابری ایران نرخ رشدش یک سوم ایران اشت.
این استاد دانشگاه ادامه داد: با نرخ رشد فعلی که به احتمال قریب به یقین به دلیل نوع ساختار جمعیتی کشور از این کمتر نخواهد شد و حتی در بدترین حالت ممکن است از یک درصد کمتر نشود، طی 70 سال آینده جمعیت ایران به 150 میلیون نفر خواهد رسید.
شاهنوشی با اشاره به اینکه در زمینه کاهش جمعیت جای هیچگونه نگرانی نبوده و بحرانی در این زمینه کشور را تهدید نخواهد کرد، خاطرنشان کرد: در حال حاضر در کشور چین 177 میلیون دختر کمتر از پسر وجود دارد و به همین دلیل است که سیاست کاهش جمعیت را کنار گذاشته و عنوان کردند که خانوادهها میتوانند دو فرزند به دنیا آورند به این شرط که فرزند دوم دختر باشد.
وی با بیان اینکه نرخ رشد عربستان از 4/3 به 8/1 رسیده است، گفت: امروز خاکمان تخریب شده و زیست بوم کشور بیش از 23 میلیون نفر را نمیتواند بپذیرد؛ بنابراین برای رسیدن به 78 میلیون نفر هزینههای بسیاری را پرداخت کردهایم.
البرز دارای بیشترین نرخ رشد جمعیتی در کشور
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی با بیان اینکه البرز بیشترین نرخ رشد جمعیت در کشور را دارد، گفت: امروز اکثر شهرهای بزرگ ایران با کمبود آب مواجه هستند و این مسئله خود مشکلات بسیاری را به دنبال دارد.
شاهنوشی افزود: ساختار اجتماعی و فرهنگی ایران قابل مقایسه با کشورهای پیشرفته اروپایی نیست که سیاستهای آنان را دنبال کنیم. امروز 11 میلیون جوان آماده ازدواج وجود دارد که چنانچه پنج میلیون نفر آنان ازدواج کنند و چنانچه هر کدام آنان در پنج سال تنها دو فرزند بیاورند 2/1 درصد به جمعیت ایران اضافه خواهد شد؛ بنابراین چنانچه ازدواجها به وضعیت طبیعی خود بازگردد، به هیچ وجه مشکلی نخواهیم داشت.
امروز جمعیت، مولفه قدرت کشورها نیست
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی ادامه داد: یکی از دلایلی که هند نتوانست سیاستهای خود را به درستی دنبال کند، افزایش جمعیت کشور بود. امروز جمعیت مولفه قدرت کشورها نیست؛ بلکه تکنولوژی و سطح دانش کشورها مولفه قدرت آنان است.
شاهنوشی فقر را یکی از مولفههای مستعمره شدن دانست و بیان داشت: یکی از مهمترین عوامل محدود کننده توسعه، کم آبی است. چنانچه آب نداشته باشیم شهرهای کوچک تخلیه و شهرهای بزرگ با انباشت جمعیت مواجه خواهد شد.
وی ادامه داد: تمام منازعات در ایران به بحران آب باز میگردد. معتقدم هیچ گونه بحرانی در خصوص جمعیت نخواهیم داشت؛ بلکه مشکل کشور مشکلات اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی ناشی از افزایش جمعیت خواهد بود.
تعداد سالمندان کشور 5/3 برابر تعداد موالید است
در ادامه این مناظره محمودی با بیان اینکه چنانچه نرخ رشد جمعیت کشور 4/1 بماند، سخنان شاهنوشی صحیح است، گفت: سازمان ملل عنوان میکند مردان و زنان، ثروت واقعی یک ملت هستند، پس چرا میگویید جمعیت مولفه قدرت نیست؟
رئیس موسسه جمعیت کشور افزود: در الگوی توسعه بحثی به نام منابع طبیعی نیست در حالی که انسانها به عنوان عناصر فعال، کشور را توسعه میبخشند و نه منابع طبیعی به تنهایی.
محمودی با اشاره به اینکه به دنبال رشد جمعیت نیستیم؛ بلکه به دنبال افزایش باروری هستیم، تصریح کرد: رشد جمعیت باید متوازن باشد. در گذشته سه درصد بالای 60 سال داشتیم؛ اما امروز این رقم به هشت درصد رسیده است. چه کسی میخواهد از این سالمندان نگهداری کند؟
وی ادامه داد: امروز تعداد کسانی که سالمند میشوند، 5/3 برابر تعداد موالید است؛ بنابراین هدف سیاستهای جمعیتی نه به معنای کاهش و نه به معنای افزایش است؛ بلکه به معنای متوازن سازی است.
این استاد اقتصاد افزود: در سال 67 نرخ باروری 2.6 که از این تعداد سه نفر دختر بود. در سال 71 به چهار نوزاد رسیدیم و در سال 72 این رقم به 2.7 رسید. حال آیا باید سیاستها جمعیتی را دنبال کنیم یا خیر؟ مگر نرخ رشد 1.4 تا ابد به همین میزان خواهد ماند؟
محمودی تاکید کرد: متاسفانه امروز نرخ باروری به 1.7 رسیده و این به معنای این است که یک زن 88 صدم درصد جانشین به جای خود میگذارد. امروز به دلیل تغییر ساختار، جمعیت کاهش یافته است.
وی ادامه داد: کاهش میزان باروری و تهدید نسل، کاهش حجم کل جمعیت ملی، کاهش نیروی سن کار و سالمندی جمعیت از جمله مهمترین چالشهای کاهش جمعیت است.
بهترین تکنولوژیها نیز نرخ مرگ و میر را کاهش نمیدهد
این استاد اقتصاد با اشاره به اینکه چنانچه بهترین تکنولوژیها را نیز داشته باشیم، نرخ مرگ و میر کاهش نخواهد یافت، بیان داشت: تکنولوژی ربطی به میزان مرگ و میر ندارد؛ بلکه مرگ و میر به سن افراد مربوط میشود. در ایران از هر 1000 نفر شش نفر فوت میکنند؛ این در حالی است که در کشورهایی مانند آمریکا نرخ مرگ و میر بیشتر است و سوال اینجاست که مگر تکنولوژی آنان پیشرفتهتر از ایران نیست، پس چرا نرخ مرگ و میرشان بیشتر است.
محمودی با بیان اینکه در ایران به همان میزان که جمعیت جوان زیاد است، در آینده نزدیک با یک جمعیت عظیم پیر مواجه خواهد شد، تصریح کرد: امروز در کشور 30 میلیون جمعیت فعال وجود دارد که از این بین 12 درصدشان بیکارند و مابقی جمعیت خانهدار، دانش آموز، دانشجو و سالمند هستند.
افزایش مهاجرتهای بین المللی به کشور، یکی از آسیبهای کاهش جمعیت
وی افزایش مهاجرتهای بین المللی به کشور را یکی از آسیبهای کاهش جمعیت برشمرد و خاطرنشان کرد: هنگامی که این مهاجرتها رخ میدهد تغییرات فرهنگی و هویتی به وجود میآید. امروز اکثر کارهای سخت را در کشور، مهاجرین انجام میدهند و چنانچه از کشور بروند، آیا ما جمعیت جایگزین برای آنان خواهیم داشت؟
این استاد اقتصاد ادامه داد: چین با در پیش گرفتن سیاست تک فرزندی با مشکلات اقتصادی بسیاری مواجه شد؛ زیرا فرزندان آنان بعد از بزرگ شدن به دلیل تن پرور شدن کار نمیکردند به همین دلیل است که چین با مشکل اقتصادی مواجه شد.
اگر مشکل آب داریم چرا سه برابر دنیا مصرف میکنیم!
محمودی تاکید کرد: امروز مدام از مشکل کم آبی و ربط این قضیه به جمعیت سخن میگویند؛ اما سوال اینجاست که چنانچه مشکل با مشکل کم آبی مواجه هستیم، چرا هشدار نمیدهیم چرا سه برابر دنیا مصرف میکنیم؟
وی افزود: آیا کم آبی عاملی در جهت توسعه نیافتن است و کشورهایی که پر آب هستند، همه توسعه یافتهاند و هیچ مشکلی ندارند!
وجود 5/2 میلیون فرصت شغلی بدون نیروی کار
در ادامه شاهنوشی گفت: نیروی انسانی مهمترین شاخصه توسعه است؛ به این شرط که تبدیل به سرمایه انسانی شود. چنانچه نیروی انسانی به تنهایی عامل توسعه بود، امروز هند و بنگلادش باید جزو کشورهای توسعه میبودند.
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی ادامه داد: چنانچه فضای کسب و کار مناسب سازی شود و ازدواج افزایش یابد و هر زوج دو فرزند به دنیا بیاورن،د قطعا با افزایش جمعیت روبرو خواهیم بود. ما نباید به آمار سازمان ملل استناد کنیم؛ زیرا 10 درصد آمار سازمان ملل محقق نمیشود.
وی با اشاره به اینکه افزایش طلاق و کاهش ازدواج، جمعیت کشور را کاهش داده است، تصریح کرد: 2.5 شغل وجود دارد؛ اما متقاضی برای این مشاغل نیست؛ بنابراین افزایش مهاجرت به ایران به دلیل کاهش میزان باروری نیست؛ بلکه به دلیل این است که نیروی کار ایرانی به کار تن نمیدهد.
امروز 11 میلیون زوج نداریم
در ادامه محمودی با بیان اینکه امروز 11 میلیون زوج نداریم؛ بلکه 11 میلیون نفر آماده ازدواج داریم که پنج میلیون زوج میشوند، گفت: یکی از مشکلات کشور این است که کسانی که ازدواج میکنند، بچه نمیآورند.
رئیس موسسه جمعیت کشور افزود: با وجود آنکه عنوان شد در استرالیا سیاست افزایش جمعیت وجود ندارد، باید بگوییم که در استرالیا یکی از سیاستهای تشویق به فرزند آوری اختصاص 4000 دلار برای تولد هر نوزاد و دیگر تسهیلات رفاهی دیگر برای تشویق به فرزند آوری است.
وی گفت: چنانچه مشاهده میکنید استرالیا یکی از کشورهای مهاجرپذیر است، به دلیل کاهش نرخ باروری است.
در سال 1425 نرخ جمعیت ایران صفر خواهد شد
در ادامه مناظره علی محمد زاده با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری از سال 90 تا کنون در خصوص جمعیت 12 بار تذکر دادهاند، گفت: امروز بیش از 80 کشور در دنیا زیر حد جانشینی باروری دارند و ایران جزو همین 80 کشور است.
این استاد نظام سلامت ادامه داد: در سال 1425 جمعیت کشور به بیش از 90 میلیون نفر میرسد و بعد از آن نرخ رشد صفر خواهد شد. امروز جمعیت نخبه اروپا و آمریکا داشتن حداقل دو تا سه فرزند را کافی میدانند؛ بنابراین مشاهده میکنید که بسیاری به معایب کاهش جمعیت پیبردهاند؛ به طور مثال نرخ رشد جمعیت در ترکیه 1.2 درصد و نزدیک به منطقه خطر است؛ به همین دلیل نخست وزیر ترکیه اعلام کرده است داشتن حداقل سه فرزند برای هر خانواده ضروری است.
این پزشک تاکید کرد: امروز کشورهای بسیار کوچکتر از ایران وجو دارند که جمعیتشان نسبت به مساحتشان از ایران بیشتر است مانند ژاپن و انگلستان.
وی بیان داشت: نگرشهای فرهنگی عاملی است که در کشور باروری را کاهش داده است که باید در این راستا بسیار تلاش کنیم.