به گزارش «خبرگزاری دانشجو» از زاهدان، شاید برای دانشجویانی جوان امروزی که در فضای اتفاقات سال 78 حضور نداشتند، جای سوال باشد که در آن سال به غیر از ماجرای کوی دانشگاه تهران در شهرهای دیگر کشور نیز چنین اتفاقاتی رخ داده است یا خیر؟
دانشگاه سیستان و بلوچستان که در شهر زاهدان واقع شده است در معادلات سیاسی کشور نقشهای بزرگی را بازی کرده است؛ از این رو به سراغ علیرضا کیخا یکی از فعالان دانشجویی این دانشگاه در مورد اتفاقات سیاسی دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال 78 رفتیم تا گفت و گویی با وی در مورد اتفاقات آن سال ها داشته باشیم.
«خبرگزاری دانشجو»: فضای سیاسی آن روزهای دانشگاه سیستان و بلوچستان چگونه بود و چه شد که آن اتفاقات در دانشگاه رخ داد؟
فضای سیاسی دانشگاه سیستان و بلوچستان تا سال 77 به صورت عادی پیش می رفت و اتفاقات سیاسی خاصی در آن رخ نداده بود و تا آن زمان تنها دو تشکل بسیج دانشجویی و انجمن اسلامی در دانشگاه سیستان و بلوچستان فعال بودند که هر دو دغدغه های فرهنگی داشتند و در آن زمینه فعالیت می کردند.
از سال 77 زمزمه هایی مبنی بر تغییر رویکرد انجمن اسلامی در دانشگاه سیستان و بلوچستان به گوش می رسید. گویا این تشکل به سمت چپ گرایش پیدا کرده است؛ اما با این حال باز هم در این مقطع شاهد رخداد خاصی از جانب این تشکل نبودیم و تنها در نشریات خود کمی به سمت دوم خرداد گرایش پیدا کردند.
سال 78 را می توان نقطه عطفی در تغییر قضای سیاسی دانشگاه سیستان و بلوچستان دانست.
اتفاقات کوی دانشگاه 78 تهران باعث می شود تا فضای سیاسی دانشگاه سیستان و بلوچستان نیز متاثر از آن شود. سال 78 را میتوان نقطه عطفی در تغییر قضای سیاسی دانشگاه سیستان و بلوچستان دانست، در این مقطع دفتر تحکیم وحدت دانشگاه سیستان و بلوچستان در قبال این اتفاقات موضع می گیرد و حتی بیانیه ای را در محکومیت نظام صادر می کند.
در آن فتنه به حق می توان گفت نقطه اوج انجام وظیفه پیاده نظام جریان های سیاسی معاند در دانشگاه دیده شد.
متاسفانه در آن سال ها فضای سیاسی به گونه ای رقم می خورد که انجمن اسلامی با یک پیشینه انقلابی به پیاده نظام جریانات تندروی معاند تبدیل می شود و دستورات آن ها را مو به مو انجام می دهد. در واقع در آن فتنه، به حق می توان گفت نقطه اوج انجام وظیفه پیاده نظام جریان های سیاسی معاند در دانشگاه دیده شد.
«خبرگزاری دانشجو»: آیا تا قبل از سال 78 هم چنین فضایی در دانشگاه سیستان و بلوچستان دیده شده بود؟
تا سال 78 این اتفاقات تنها در دانشگاه های بزرگ و مهم کشور بوقوع می پیوندد؛ اما از سال 78 انجمن اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان نیز پای کار می آید و در 20 تیر همان سال تجمعی اعتراض آمیز را در دانشگاه برنامه ریزی می کند که به خواندن بیانیه ای علیه نظام ختم می شود.
«خبرگزاری دانشجو»: سرانجام این حرکت چه می شود؟
این جریان به دلیل فضایی که در استان سیستان و بلوستان بود، جرات ادامه کار خود را نداشت، زیرا مردم ولایی این استان طاقت اقدامات معاندانه را نداشتند و پس از سخنرانی تاریخی رهبر معظم انقلاب در 23 تیر به صورت پرشور به خیابان ها آمدند و از مقام ولایت دفاع کردند.
یادم می آید در آن سال حتی کسانی که برای راهپیمایی های 22 بهمن و روز قدس شرکت نمی کردند، به صورت گسترده برای حمایت از انقلاب و رهبری به میدان آمدند که این نشان می دهد مردم ما نسبت به نظام نگاهی مثبت دارند که شاید زیباترین خاطره ای که بتوان از آن سال نقل کنم، همان راهپیمایی عظیم 23 تیر مردم در دفاع از انقلاب باشد.
«خبرگزاری دانشجو»: منظور شما از اینکه این اتفاقات نقطه عطف تغییرات سیاسی در دانشگاه سیستان و بلوچستان بود، چیست؟
علت اینکه گفته شد اتفاقات سال 78 نقطه عطف تغییرات سیاسی در دانشگاه سیستان و بلوچستان بود، این است که از آن سال دغدغه های فرهنگی انجمن اسلامی دانشگاه جایش را به دغدغه های سیاسی می دهد؛ به گونه ای که پس از آن و در 18 تیر سال 79 در این دانشگاه سالگرد وقایع کوی دانشگاه گرفته می شود. در همان سال یک تجمع صنفی با رویکرد سیاسی در این دانشگاه رخ می دهد که یک هفته به طول می انجامد.
اما نقطه اوج پرتنش فعالیت انجمن اسلامی در دانشگاه سیستان و بلوچستان اعتراض به حکم هاشم آقاجری در سال 80 بود که به صورت راهپیمایی و تجمع در دانشگاه انجام شد.
پس از آن افرادی که در انجمن اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان فعالیت داشتند، تلاش می کردند تا با برخی فعالیت ها همچون دعوت از عطری و همینطور اکبر گنجی فضا را همچنان پرتنش نشان بدهند؛ اما نقطه اوج پرتنش فعالیت انجمن اسلامی در دانشگاه سیستان و بلوچستان اعتراض به حکم هاشم آقاجری در سال 80 بود.
«خبرگزاری دانشجو»: یعنی همه این انحرافات از همان سال 78 شروع شد؟
بله همه این انحرافات از سال 78 در مسیر انجمن اسلامی کلید خورد و موجب شد تشکلی که در مسیر انقلاب بسیار زحمت کشیده بود، به پیاده نظام جریانات تندروی سیاسی تبدیل شد و در نهایت کار به جایی رسید که همین افراد که در انجمن اسلامی بودند، تریبون به دست می گرفتند و به ارزش های اسلام و انقلاب بدترین توهین ها را می کردند.
نتیجه آن انحراف تقسیم شدن انجمن اسلامی به چند فرقه و گروه شد و حتی بعضی از آن ها به جایی می رسند که دیگر نمیتوانستند پسوند اسلامی را بر نام تشکل خود تحمل کنند.
«خبرگزاری دانشجو»: در پایان به نظرتان چه رابطه ای بین اتفاقات سال 78 با فتنه 88 وجود دارد؟
اتفاقات سال 78 را می توان نمونه کوچک شده فتنه 88 دانست که کوی دانشگاه تهران در ابعاد کوچکتر و در برحه ای نظام را به چالش کشید. در آن سال نیز همانند 88 اتهاماتی مانند کشتار دانشجویان به نظام وارد شد که در نهایت نظام از این اتهامات مبرا شد./170م2/