جزو ائمه جمعه‌هایی هستم که خودم رانندگی می‌کنم/ همسرم نیز در فعالیت‌های فرهنگی شهرستان دماوند حضور دارد

گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ سال 1393 با تدبیر رهبر معظم انقلاب سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نامیده شده که این مسأله اهمیت مسأله فرهنگ را نشان می‌دهد. در کشور ما دستگاه‌ها و نهادهای رسمی زیادی متولی امر فرهنگ هستند، اما نهادها و اقشار دیگری نیز وجود دارند که شاید به صورت رسمی در زمره متولیان عرصه فرهنگ قرار نگیرند اما نقش بسزایی در فرهنگ‌سازی جامعه دارند. یکی از این اقشار، «ائمه جمعه» هستند که به دلیل ارتباط با مردم و به خصوص جوانان می‌توانند نقش مهمی در عرصه فرهنگ سازی ایفا کنند. مقام معظم رهبری نیز به جایگاه نماز جمعه و ائمه جمعه توجه زیادی دارند و نقش آنها را در عرصه فرهنگ برجسته نموده‌اند.

از این رو، گفتگویی داشتیم با حجه الاسلام «محمد علاءالدینی» امام جمعه شهرستان دماوند که از جمله امام جمعه‌های جوان کشور محسوب می‌شود و از وی در مورد نقش ائمه جمعه در فرهنگ کشور سوالاتی پرسیدیم که مشروح این گفتگو را پیش رو دارید.

«خبرگزاری دانشجو» - به نظر شما نقش ائمه جمعه در تحقق شعار امسال و پیگیری مطالبات رهبر انقلاب در حوزه مسایل فرهنگی چیست؟

علاءالدینی: نهاد نماز جمعه یک نهاد فراگیر فرهنگی در هر شهرستان است و امام جمعه می‌تواند نقش پر رنگی در مسایل فرهنگی در قالب سازمان‌ها و حلقه‌های فرهنگی که ائمه جمعه غالبا با آن سروکار دارند، داشته باشد. امام جمعه رییس شورای فرهنگ عمومی، رییس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر و عضو شورای آموزش و پرورش هر شهرستان است. همچنین در برنامه‌های فرهنگی دیگر مانند برگزاری نمایشگاه قرآن، یادواره شهدا و سایر فعالیت‌های فرهنگی امام جمعه یا به عنوان سخنران، یا به عنوان مدعو یا به عنوان طراح و مشاور آن برنامه فرهنگی حضور دارد.

اجرای طرح‌های فرهنگی در شهرستان دماوند

«خبرگزاری دانشجو» - شما به عنوان امام جمعه دماوند غیر از ایراد خطبه‌های نماز جمعه و مسئولیت‌های رسمی که برعهده شما قرار دارد چه فعالیت‌های فرهنگی دیگری انجام می‌دهید؟

علاءالدینی: یکی از فعالیت‌های ما ارتباط‌گیری با علمای منطقه است. در این راستا با مساجد مختلف شهرستان دماوند هماهنگی و آسیب‌های فرهنگی به آنها یادآوری می‌شود. همچنین در دماوند حلقه‌های صالحین داریم که سرمربی این حلقه‌ها بنده هستم و از این فرصت برای پیگیری مسایل فرهنگی و مدیریت جهادی استفاده می‌کنیم. در این راستا شورای فرهنگ عمومی طرح‌هایی را ارائه داده است. مثلا در مورد فضاسازی فرهنگی شهرستان به همراه حاج آقا قرائتی طرحی درباره حسینیه‌های دماوند ارائه کردیم. در دماوند حسینیه‌های متعددی وجود دارد که در ماه محرم بسیار شلوغ می شود طوری که ممکن است یک حسینیه در یک شب پذیرای 5 هزار نفر باشد. ما احساس کردیم با توجه به کمبود فضاهای فرهنگی شهرستان این حسینیه‌ها می‌توانند مکان‌های خوبی برای کارهای فرهنگی باشند و این مساله را پیگیری کردیم.

طرح دیگر ما به همراه حاج آقا قرائتی پیگیری آیه «رحله الشتاء و الصیف» است که قرآن می‌فرماید کوچی در تابستان و زمستان داریم. در این طرح به دلیل خنک بودن دماوند از طلاب قم و شهرهای گرمسیر دعوت می‌کنیم تا در دماوند حضور یابند و به مدت دو ماه از فرصت تعطیلات حوزه علمیه قم بهره‌برداری می‌کنیم. در مرحله اول این طرح حدود 100 نفر از اساتید و طلاب شرکت کنند که این تعداد در مرحله دوم به 500 نفر افزایش می‌یابد.

فعالیت‌های انجام گرفته در حوزه اقتصاد

در بعد اقتصادی نیز با همکاری کمیته امداد طرح موفقیت‌آمیزی را اجرا نمودیم. در این طرح از خانواده‌ها خواستیم اثاثیه دست دوم خود را اهدا کنند، با تعمیرکارها نیز برای تعمیر این وسایل هماهنگ کردیم و به این ترتیب تعداد زیادی از اسباب دورریز تعمیر و به فقرا داده شد. البته، برخی از مردم نیز با اهدای وسایل نو در این طرح شرکت کردند و حتی آقایی تهیه مبل یک خانواده را که می‌خواستند ازدواج کنند به عهده گرفت.

طرح دیگر ما تشکیل یک بانک اطلاعاتی برای کارگاه‌ها و تولیدی‌های شهرستان دماوند بود تا به این وسیله موانع تولید را در شهرستان احصاء و در برنامه‌های فرهنگی روی رفع آن موانع با وحدت رویه تمرکز کنیم. یکی از مشکلاتی که الان ما داریم عدم وحدت رویه است. مثلا در دانشگاه آزاد یکی از وظایف حراست، توجه به امر به معروف و نهی از منکر و مخصوصا بحث پوشش بوده اما اکنون بخشنامه‌ای صادر شده که کاملا مقابل آنچه تاکنون اجرایی شده قرار دارد.

نتیجه اقدامات دانشگاه آزاد مورد انتظار دلسوزان فرهنگی نخواهد بود

علاوه بر این بخشنامه، بخشنامه جدید دیگری صادر ‌شده که براساس آن دانشجویان دو تایم دو ساعته را برای انجام کارهای فرهنگی آزاد هستند. یعنی دانشگاه آزاد در این ساعات تمام فعالیت‌های آموزشی خود را تعطیل می‌کند تا همه دانشجویان کارهای فرهنگی انجام دهند. اما وقتی پیگیری کردیم دیدیم این مساله نمی‌تواند در جهت فرهنگی محقق شود چون باید ببینیم آیا دانشجویان برای کارهای فرهنگی وقت می‌گذارند و چقدر انگیزه برای انجام این فعالیت‌ها دارند؟ از سوی دیگر، چقدر دانشگاه‌ها امکانات دارند که این ساعات را تحت پوشش قرار دهند و برنامه اجرا کنند؟ لذا اینجا پنجره بازی برای رفع تذکر حراست در محیط دانشگاه باز می‌شود که نتیجه آن مورد انتظار دلسوزان فرهنگی نیست.

باید به این نکته توجه داشته باشیم که کارهای فرهنگی زمان‌بر است و تأثیر مثبت و منفی آن در طی زمان مشخص می‌شود در حالی که جامعه سریعا نسبت به غذای فاسد واکنش نشان می‌دهد چون به سرعت روی جسم انسان تاثیر می‌گذارد اما فرهنگ به قول رهبری هوایی است که جامعه ما نیاز دارد و اگر در بحث‌های فرهنگی دچار مشکل شویم این مساله مدت‌ها بعد خود را نشان می‌دهد.

در ماه رمضان نماز جمعه دماوند با کمبود جا مواجه می‌شود

«خبرگزاری دانشجو» - رهبری تأکید کردند که یکی از وظایف ائمه جمعه جذب حداکثری مردم به نماز جمعه است و اگر مردم کمتر در نماز جمعه شرکت کنند امام جمعه باید پاسخگو باشد. حضور مردم دماوند در نماز جمعه چگونه است و شما چه فعالیت‌هایی برای جذب حداکثری مردم انجام داده‌اید؟

علاءالدینی: در فرصت‌هایی مانند ماه مبارک رمضان که بهار قرآن است خیل جمعیت به نماز جمعه رجوع می‌کنند و غالب مصلی‌ها جا کم می‌آورند مخصوصا در دماوند که با محدودیت مکان مواجه هستیم. از سال 60 که نماز جمعه در دماوند پا گرفت این نماز در مسجد جامع منعقد می‌شد و این فضا هنوز توسعه نیافته است. ما در ماه رمضان با مشکل جا مواجه هستیم به طوری که در روز قدس مردم به خاطر محدودیت مکانی برمی‌گردند. به همین دلیل باید ماه مبارک رمضان را از سایر اوقات سال مجزا کنیم.

در روزهای عادی گاهی موانعی وجود دارد که ائمه جمعه باید آنها را شناسایی کنند و ما نیز در این زمینه پیگیری‌هایی داشتیم. مساله‌ای که وجود دارد این است که اگرچه ممکن است تعداد افراد شرکت‌کننده در نماز جمعه کم باشد اما غالبا نخبگان جامعه در این مراسم شرکت می‌کنند و به همین دلیل بازتاب مسایل مطرح شده در نماز در سطح شهرستان گسترده است. مثلا وقتی موضع گیری قاطعی از سوی امام جمعه انجام می‌شود به سرعت و در حالی که هنوز نماز جمعه تمام نشده واکنش‌ها در شهرستان آغاز می‌شود.

اصلی و فرعی کردن مسایل از اقداماتی است که مردم را به نماز جمعه جذب می‌کند

ما در جهت جذب حداکثری سعی کردیم به معیارهای اصلی دقت کنیم و طبق فرمایش مقام معظم رهبری مسایل را اصلی و فرعی نماییم. به نظر من مصادیقی مانند عدالت‌طلبی، مساله فلسطین در سیاست خارجی و این که باید از فرهنگ مقاومت حمایت کنیم، بحث الگوی مصرف و مبارزه با اسراف، تولید علم و توجه به نهضت نرم‌افزاری و بحث نهضت اسلامی ایرانی در عرصه پیشرفت از اولویت‌های اصلی ما هستند. اما گاهی مسایل فرعی هم وجود دارند که در حدی که به وحدت جامعه آسیب نزند به آنها می‌پردازیم. نکته دوم، بحث درجات ایمان است که افراد در این زمینه با هم متفاوت هستند. نکته مهم این است که هیچ وقت کسی که بالا ایستاده، پایینی را تحقیر نکند و کسی که پایین ایستاده، فرد بالایی را تکفیر نکند.

طرح انتقاد جوانان از امام جمعه

«خبرگزاری دانشجو» - ترکیب جمعیتی نماز جمعه شما چگونه است و چه فعالیت‌هایی برای جذب جوانان انجام می‌دهید؟

علاءالدینی: به حمدالله قشر جوان در برنامه‌های مسجد ما شرکت می‌کنند. ما هیأتی به نام حضرت قایم برای نوجوانان تشکیل دادیم که بعد از ظهرهای جمعه حدود 150 نفر در آن شرکت فعال دارند. هیأت دیگری به اسم هیات حضرت علی اکبر هم داریم که هیأت جوانان است.

برنامه‌ای هم به نام «خود انتقادی» طراحی کردیم و از جوانان خواستیم از ما انتقاد و نقاط ضعف ما را یادآوری کنند. سپس تلاش کردیم در موارد کلان این نقاط ضعف را برطرف کنیم. فعالیت دیگر ما حضور در دانشگاه‌ها و مدارس است که در قالب پرسش و پاسخ در مدارس و در دانشگاه‌ها هم به مناسبت‌های مختلف شرکت می‌کنیم. در عین حال جوانان نخبه شهرستان را شناسایی و از آنها در نماز جمعه تقدیر می‌کنیم. تشکیل جلسات با طلاب جوانی که از دماوند در قم مشغول هستند نیز از دیگر برنامه‌های ماست.

جزو ائمه جمعه‌ای هستم که خودم رانندگی می‌کنم

«خبرگزاری دانشجو» - یکی از توصیه‌های رهبری به ائمه جمعه با مردم بودن و ساده زیستی است. چون گفتار و رفتار ائمه جمعه و روحانیت زیر ذره‌بین مردم است و حتی مسایل کوچک هم ممکن است بین مردم و روحانیت فاصله ایجاد کند. شما چقدر در زندگی خود به ساده زیستی اهمیت می‌دهید؟

علاءالدینی: من فکر می‌کنم یکی از ائمه جمعه‌ای هستم که خودم رانندگی می‌کنم چون ما خودمان اهل دماوند هستیم و جامعه آن را کامل می‌شناسیم. مردم می‌بینند که امام جمعه امکاناتی زیر دستش است و می‌تواند در مواقع مختلف برای خود راننده داشته باشد اما بنده سعی کردم رویه قبلی خود را ترک نکنم. در رابطه با نوع زندگی هم خریدهای منزل را خودم انجام می‌دهم و گفته امام صادق (ع) که فرمود انسان‌ها نباید هیچ حیایی در رابطه با تهیه موارد ضروری زندگی داشته باشند را رعایت می‌کنم.

البته مردم باید در این رابطه به ما نمره دهند اما سعی کردیم اولا دفترمان به روی همه مردم باز باشد حتی اگر مردم بدون اطلاع به دفتر ما بیایند و جلسه خاصی نداشته باشیم پذیرای آنها هستیم. در ختم‌ها و ترحیم‌ها و تشییع جنازه‌ها شرکت داریم یا به صورت مسافر در تاکسی می‌نشینیم تا ببینیم چه مسایلی برای مردم در اولویت است. یا با اقشاری که بیشتر با مردم سروکار دارند و می‌توانند در انتقال مفاهیم فرهنگی موثر باشند نشست و برخاست داریم و از مسایل درونی جامعه از آنها می‌پرسیم. در واقع سعی داریم جایگاه امامت جمعه را برای خود به عنوان یک سد قرار ندهیم.

در همین رابطه، بنده غالبا آخرین نفری هستم که از نماز جمعه بیرون می‌آیم. همچنین از مسئولان دعوت می‌کنیم که در نماز جمعه حضور داشته باشند و در جلسات پرسش و پاسخ شرکت نمایند. به این ترتیب هم بحث عبادی، هم بیعت سیاسی با رهبری معظم و هم رفع مشکلات مردم با شرکت در نماز جمعه پیگیری می‌شود.

همسرم نیز در فعالیت‌های فرهنگی حضور دارد

«خبرگزاری دانشجو» - یکی از تأکیدات رهبری این است که مسئولان روی نزدیکان خود نظارت داشته باشند چون گاهی ممکن است دیدگاه مردم نسبت به آن مسئول به واسطه عملکرد نزدیکان او زیر سوال رود. شما چقدر این مساله را در زندگی خود لحاظ می‌کنید؟

علاءالدینی: من در شورای اداری و مجامعی که مسئولین حضور دارند بارها اعلام کرده‌ام که اگر کسی بخواهد به واسطه انتساب به بنده امتیازی از جایی بگیرد به هیچ وجه شما قبول نکنید. ما باید قانون‌گرا باشیم و حتی اگر خود بنده هم درخواستی خارج از قانون داشتم شما بدون رودربایستی آن درخواست را رد کنید. اگر ما روی این مسایل مانور ندهیم ممکن است اطرافیانی باشند که بدون اطلاع خود امام جمعه از موقعیت او سوء استفاده کنند. پس اولا با تذکر به مسئولان هشدار دادیم که همه چیز قانونی باشد.

ثانیا در بحث خانواده هم تذکر داده‌ایم. امام صادق (ع) می‌فرمایند بد از همه بد است اما از تو بدتر است، چنانچه خوبی از همه خوب است اما از تو بهتر است، به دلیل انتسابی که وجود دارد. ما این را به خانواده یادآوری کرده‌ایم و الحمدالله همسر ما در بحث مجامع قرآنی، مسئولیت سازمان زنان انقلاب اسلامی را در شهرستان دماوند دنبال کرده و مسئولیت هماهنگی بین نهادهای قرآنی و مسجدی را برعهده دارد.

ایشان معلم قرآن هستند و هماهنگی‌های لازم را انجام داده‌اند تا خواهرانی که در حوزه تحصیل کرده‌اند در مساجد حضور یابند و بانوان احکام مربوط به خود را از خود بانوان یاد بگیرند. از سوی دیگر، دختر و داماد من طلبه هستند و ما مهریه ایشان را 14 سکه بهار آزادی قرار دادیم تا در این زمینه نیز فرهنگ‌سازی صورت گیرد.