گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ سال 1393 با تدبیر رهبر معظم انقلاب سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» نامیده شده که این مسأله اهمیت مسأله فرهنگ را نشان میدهد. در کشور ما دستگاهها و نهادهای رسمی زیادی متولی امر فرهنگ هستند، اما نهادها و اقشار دیگری نیز وجود دارند که شاید به صورت رسمی در زمره متولیان عرصه فرهنگ قرار نگیرند اما نقش بسزایی در فرهنگسازی جامعه دارند. یکی از این اقشار، «ائمه جمعه» هستند که به دلیل ارتباط با مردم و به خصوص جوانان میتوانند نقش مهمی در عرصه فرهنگ سازی ایفا کنند. مقام معظم رهبری نیز به جایگاه نماز جمعه و ائمه جمعه توجه زیادی دارند و نقش آنها را در عرصه فرهنگ برجسته نمودهاند.
از این رو، گفتگویی داشتیم با «حجت الاسلام محمد شیخی» امام جمعه شهر انبارالالوم استان گلستان و از وی در مورد نقش ائمه جمعه در فرهنگ کشور سوالاتی پرسیدیم که مشروح این گفتگو را پیش رو دارید.
«خبرگزاری دانشجو» - به نظر شما ائمه جمعه چه نقشی در فرهنگ و در تحقق شعار سال دارند و دغدغه های مقام معظم رهبری و مطالباتی که از ائمه جمعه داشته اند تا چه حد تحقق پیدا کرده است و ائمه جمعه چه گام هایی در جهت تحقق شعار رهبری برداشته اند؟
شیخی: ائمه جمعه با استفاده از تریبون نماز جمعه و غیر آن با تبیین شعار سال و ابعاد مختلف آن و ترغیب و تشویق مردم و بنگاه های تولیدی و اقتصادی به فرهنگ و اقتصاد و نیز مطالبه از نهادها و ادارات فرهنگی و اقتصادی در جهت انجام وظایفشان می توانند نقش موثری در تحقق شعار سال داشته باشند.
«خبرگزاری دانشجو» - طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب یکی از وظایف ائمه جمعه جذب حداکثری مردم به سمت نماز جمعه است و اگر مردم کمی در نماز شرکت کنند باید ائمه جمعه پاسخگو باشند؛ حضور مردم اکنون در نماز جمعه چطور است؟ اگر مطلوب نیست دلیل آن چیست؟ چه کاستی هایی از طرف ائمه جمعه باعث این اتفاق شده است؟
شیخی: کیفیت و کمیت خطبه ها، عملکرد امام جمعه و مسئولین و اعضای ستاد نماز جمعه می تواند در حضور بیشتر یا کمتر شرکت کنندگان در نماز جمعه موثر باشد البته امام جمعه جزیی از علت است و چه بسا امام جمعه نقش خود را به خوبی ایفا کند لکن علل دیگری باعث کمرنگ شدن حضور باشد مثل تبلیغات منفی رسانه ها، فصل کار و کشاورزی در استان ما و علل دیگری از این دست. با این حال، شرکت مردم بخش وشمگیر در نماز جمعه بحمدالله مطلوب است.
«خبرگزاری دانشجو» - از چه طریق می توان جاذبه های نماز جمعه را برای مردم بیشتر کرد و آنها را به حضور در نماز جمعه ترغیب نمود؟
شیخی: کیفیت و کمیت خطبه ها، فضای مطلوب و مطبوع مصلی، مهیا شدن امکانات ایاب و ذهاب برای نمازگزاران، برخورد خوب امام جمعه و اعضای ستاد و ارتباط خوب امام جمعه با مردم از مواردی هستند که جاذبه نماز جمعه را برای مردم بیشتر میکنند.
«خبرگزاری دانشجو» - یکی از توصیه های رهبری به ائمه جمعه با مردم بودن و ساده زیستی است که تأکید کرده اند باید همان رابطه آخوند سنتی با مردم حفظ شود اما به نظر می رسد در حال حاضر فاصله بین ائمه جمعه و مردم ایجاد شده و احساس مردمی بودن ائمه چندان بین مردم وجود ندارد که این مسئله ممکن است به دلایل مختلف مانند مشکلات امنیتی باشد اما نتیجه آن ایجاد این فاصله است که مردم را از ائمه جمعه دور می کند و متعاقبا تأثیر فرهنگی مخربی که بر جای می گذارد. دلایل وقوقع این اتفاق از نظر شما چیست و چه راهکاری برای آن پیشنهاد می کنید؟
شیخی: سادهزیستی و رعایت شأن طلبگی یکی از ضروریات هر روحانی به ویژه ائمه جمعه است. هر چه امام جمعه مردمی تر باشد و زندگی اش حداقل با افراد متوسط جامعه همخوانی داشته باشد تأثیر و نفوذ کلامش بیشتر خواهد بود.
«خبرگزاری دانشجو» - یکی از تأکیدات رهبری این است که ائمه جمعه باید به نزدیکان خود نظارت داشته باشند، یکی از مشکلات کنونی جامعه ما این است که نحوه عملکرد نزدیکان برخی مسئولین باعث شده مردم نسبت به مسئولان موضع گیری داشته باشند و فاصله آن ها از یکدیگر بیشتر شود و یکی از جایگاه هایی که می تواند در این مورد اهمیت داشته باشد جایگاه ائمه جمعه است، شما به عنوان یک امام جمعه فکر می کنید ائمه جمعه چقدر در این زمینه اهتمام دارند؟
شیخی: نظارت، کنترل و ارشاد نزدیکان جزو وظایف همه مسلمانان و مورد سفارش صریح قرآن است که «انذر عشیرتک المقربین»؛ مسئولین نظام و ائمه جمعه باید نسبت به عملکرد نزدیکان و فرزندان خود دقت عمل داشته باشند البته ممکن است علیرغم توجه و کنترل گاهی نزدیکان و حتی فرزند منحرف شود و این را نمی شود به حساب امام جمعه گذاشت. گاهی فرزند و همسر پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) نیز منحرف می شدند لکن اگر انحراف ناشی از عدم نظارت و کنترل باشد ضعف امام جمعه است.
«خبرگزاری دانشجو» - آگاه نبودن ائمه جمعه از مسائل مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی به خصوص در دنیای امروز که دنیای ارتباطات است باعث شده مردم اقبال کمتری به نماز جمعه داشته باشند چون ممکن است احساس کنند حرف تازه ای که مطابق با نیاز آن هاست در نماز جمعه پیدا نمی کنند. با این اوصاف ائمه جمعه برای افزایش آگاهی خود و همگام شدن با نیازهای روز جامعه چقدر تلاش دارند و از چه منابعی استفاده می کنند؟
شیخی: اطلاع از مسائل مختلف جهان و استفاده از وسایل ارتباط جمعی و آگاهی از مسائل سیاسی به ویژه جهان اسلام و هنجارها و ناهنجاری های اجتماعی و فرهنگی برای ائمه جمعه یک ضرورت اجتناب ناپذیر است.
«خبرگزاری دانشجو» - ائمه جمعه تا چه اندازه با نسل جوان ارتباط و به خصوص چهره به چهره دارند و برای آنها و گره گشایی از دغدغه های آنها زمان می گذارند؟
شیخی: برخی از ائمه جمعه در ارتباط با نسل جوان و جذبشان به مسجد و نماز جمعه موفق بودند، پیگیری مطالبات جوانان، رایزنی برتی امور تفریحی و ورزشی آنان و معاشرت نیکو با جوانان علت موفقیت این ائمه جمعه در این امر بوده است البته سن و سال ائمه جمعه هم در این ارتباط موثر است.
«خبرگزاری دانشجو» - مصداقا اگر اقدامی در این زمینه داشته اید بفرمایید.
شیخی: شماره موبایل بنده را در بخش وشمگیر تقریبا همه جوانان دارند و حتی اگر گاهی مشکلی داشته باشند که خانواده به دلیل برخی تعصبات و ناآگاهی ها بر اقدامات شرعی و منطقی آنان سد بگذارند با بنده در میان می گذارند و سعی می کنم در خطبه ها به آن مسائل بپردازم.