به گزارش خبرنگار اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»، امروزه نقش فناوري اطلاعات و ارتباطات و از جمله اينترنت در زندگي اجتماعي و در عرصههاي علمي و فني، ضروري و لازم بوده و در برنامهريزيهاي توسعه اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي جايگاه ويژهاي دارد. استفاده از تكنولوژي ارتباطات و اطلاعات و در راس آن اينترنت، موجب كاهش فاصله طبقاتي شده و در فضاي مجازي پايگاه اجتماعي جديدي به كاربران اعطا ميكند و حتي تفاوتهاي جنسيتي را نيز كاهش ميدهد (مرتن و لازارسفلد) افزايش توانايي اعمال قدرت (تيم جردن) همگنسازي سليقهها، نزديكي خواستها و انتظارات افراد (ژان كازنو) افزايش مشاركت اجتماعي (ژان استوتزل) گذران اوقات فراغت و ورود مفاهيم جديد در زندگي روزمره (دانيل بل) امكان برقراري سريع ارتباط اطلاع از اخبار و رويدادهاي جهاني (مك لوهان) تبادل فرهنگي دستيابي سريع به يافتههاي علمي جديد، كاهش هزينههاي ارتباطي، آزادي در تبادل اطلاعات، افزايش ميزان آگاهي عمومي و ... از مزاياي عمده و كاركردهاي قابل توجه گسترش استفاده از ارتباطات اينترنتي به شمار ميروند.
امروزه اينترنت جايگاه ويژهاي در زندگي اجتماعي و ساختار زندگي خانوادهها يافته و به موازات آن كامپيوتر نيز به عنوان تكنولوژي برتر اطلاعات و ارتباطات (همانند تلويزيون در گذشته) به عنوان يك وسيله اما با كاركردي متفاوتتر، متنوعتر و تخصصيتر وارد محيط خانواده شده و عرصه زندگي اجتماعي را دچار تغيير و تحول نموده و روابط اجتماعي جديدي با ويژگيهاي نوين در جامعه حاكم كرده است.
در ايران نيز در چند سال اخير استفاده از اينترنت گسترش چشمگيري يافته و هم اكنون در بسياري از خانوادهها سازمانها و شركتهاي خصوصي در دسترس عموم و براي بسياري از فعاليتها مورد استفاده قرار ميگيرد. طي 4-5 سال اخير تعداد موسسات ارائه دهنده خدمات اينترنتي افزايش قابل توجهي داشته و به بيش از 15 برابر رسيده است. امروزه شاهد هستيم كه كافينتها در نقاط مختلف شهر داير شده و روز به روز نيز توسعه مييابند. جوانان بخشي از نيازهاي ارتباطي و تفريحي خود را از طريق كافينتها برآورده ميكنند. در بسياري از خانوادهها كامپيوتر مورد استفاده قرار ميگيرد و بسياري ديگر به جهت ضرورتي كه به وجود آمده درصدد تهيه آن هستند.
با در نظر گرفتن اهميت اينترنت و استفاده از آن در زندگي امروزه و ورود به آن خانهها و با توجه به نيازي كه در عرصه زندگي اجتماعي به وجود آمده، ميزان آگاهي مردم از اينترنت و كاركردهاي آن به عنوان يكي از مسائل اساسي در جامعه شهري به شمار ميرود.
كاربران اينترنتي در ايران
به توجه به جهاني شدن استفاده از اينترنت، ايران نيز در اين زمينه توسعه قابل توجهي داشته است.
آمار و ارقام نشان ميدهد كه طي چند سال اخير تعداد استفادهكنندگان از شبكه اينترنت گسترش فوقالعادهاي يافته است. در اين مقاله به برخي از نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن 1390 در خصوص استفاده از اينترنت در كل كشور به تفكيك سن و جنس و استان اشاره ميشود.
براساس نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن 1390 از تعداد 67681876 نفر جمعيت 6 ساله و بيشتر كشور، تعداد 11221810 نفر (معادل 16.6 درصد) طي 12 ماه گذشته از اينترنت استفاده كردهاند.
بررسي آمارهاي كاربران اينترنت در كشور به تفكيك جنس نشان مي دهد از ميان 34079823 نفر مرد 6 ساله و بيشتر 6300942 نفر معادل با 18.5 درصد و از تعداد 33602043 نفر زن 6 ساله و بيشتر 4920868 نفر معادل با 14.6 درصد در سال گذشته حداقل يك بار از اينترنت استفاده كردهاند. در واقع استفاده مردان از اينترنت بيشتر از زنان بوده است. اين شاخص در نقاط شهري حدود 4 برابر نقاط روستايي (21.1 درصد در نقاط شهري و 5 درصد در نقاط روستايي) است. به نظر ميرسد دسترسي به اينترنت و فرهنگ استفاده از آن در مناطق شهري به مراتب بيشتر از مناطق روستايي است.
كاربران اينترنت در استانها
بررسي استفاده از اينترنت در بين جمعيت 6 ساله و بيشتر، به تفكيك هر يك از استانهاي كشور حاكي از آن است كه استانهاي تهران با (24.9 درصد) سمنان (22.8 درصد) اصفهان (21.5 درصد) بيشترين و استانهاي سيستان و بلوچستان (با 6 درصد) آذربايجان غربي (با 10.7 درصد) و كردستان (11.6 درصد) كمترين كاربر 6 ساله و بيشتر اينترنت را داشتهاند. بيشترين درصد افراد استفادهكننده از اينترنت در استانها به تفكيك جنس مربوط به استان تهران (26.8 درصد براي مردان و 22.9 درصد براي زنان) و كمترين آن در سيستان و بلوچستان (7.3 درصد براي مردان و 4.6 درصد براي زنان) بوده است. كاربران اينترنت در بين مردان و زنان نيز متفاوت بودهاند.
بيشترين فاصله بين دو جنس به استانهاي قم با 7.5، بوشهر 6.5، كهگيلويه و بويراحمد 6.2 و اردبيل با 5.9 درصد بوده است.
استفاده از اينترنت در بين جوانان
با توجه به گسترش اينترنت و لزوم انجام بسياري از فعاليتهاي اجتماعي از اين طريق و دسترسي و كاربرد آن در بين جوانان به عنوان يك ضرورت و امري اجنتابناپذير ميباشد. گروه سني 15-29 ساله «جميعت جوان» تلقي ميشود. بر اين اساس آمارها نشان ميدهد 27.4 درصد جوانان از اينترنت استفاده كردهاند. بررسي كاربران جوان اينترنت در مناطق شهري و روستايي نشان ميدهد تفاوت چشمگيري بين جوانان در اين نقاط وجود دارد به طوري كه در شهرها 34.6 درصد و در روستاها 9.7 درصد جوانان از اينترنت استفاده كردهاند.
كاربران 15-29 ساله اينترنت در استانها
در سالهاي اخير استفاده از اينترنت براي انجام بسياري از فعاليتهاي اجتماعي به ويژه براي افراد 15-29 ساله (سن كار و تحصيل)، ضروري بوده است. بسياري از امور مانند كاريابي، ثبت نام در مراكز مختلف آموزشي، شركت در آزمونهاي مختلف استخدامي و ...، به صورت اينترنتي انجام ميشود. آمارها نشان ميدهد 28.6 درصد از مردان و 26.1 درصد از زنان در اين گروه سني از اينترنت استفاده كردهاند. بيشترين كاربران مرد در استانهاي سمنان (با 40.2) تهران (39.66 درصد) و اصفهان (37.25 درصد) و كمترين آنان در استانهاي سيستان و بلوچستان (11.7 درصد)، هرمزگان (20.88 درصد) و لرستان با 21.10 درصد بوده است. اين شاخص براي زنان نيز در استانهاي سمنان، تهران و اصفهان بيشتر از ساير استانها و در استان سيستان و بلوچستان با 7.92 درصد، آذربايجان غربي با 15.69 درصد و كردستان با 17.97 درصد بوده است.
منبع: مجله آمار