چگونه از دولتی که بزرگترین افتخارش رساندن تورم به 25 درصد است، انتظار کاهش قیمت خودرو را دارید/ تنها 20 درصد قطعات خودرو وارداتی است

گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ ماجرا از زمانی شروع شد که شورای رقابت پس از چند ماه انتظار از لیست جدید افزایش قیمت خودروها رونمایی کرد که بر اساس آن قیمت هر خودرو علاوه بر افزایش 3.7 تا 6.9 درصدی که پیش‌تر اعلام شده بود باز هم به طور متوسط 5.5 درصد قیمت‌ها را افزایش داد تا قیمت پراید، ارزان‌ترین خودروی ایران به بیش از 20 میلیون تومان برسد و پژو 206 شش میلیون گران‌تر از قیمت اعلام شده قبلی قیمت بخورد.

 

این گونه قیمت‌گذاری شورای رقابت مورد انتقاد بسیاری از مردم و نمایندگان آن‌ها در مجلس شورای اسلامی قرار گرفت. دامنه این اعتراضات زمانی وسیع‌تر شد که گزارش تحقیق و تفحص از صنعت خودرو در صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرائت و پس از مدت‌ها ماجراهای پشت پرده صنعت خودرو که بیش از نیم قرن سابقه فعالیت دارد، روشن شود. 

 

در گزارش تحقیق و تفحص از صنعت خودرو، کارنامه دولت دهم و یازدهم در صنعت خودروسازی مورد بررسی قرار گرفت و از فسادهای بیشمار رخ داده و تخلفات صورت گرفته طی این سال‌ها خبر داد. تخلفات خوانده شده در این گزارش به قدری وسیع بود که رئیس مجلس شورای اسلامی در پایان قرائت آن، از ارسال این گزارش به قوه قضائیه خبر داد.

 

این موضوع نمایندگان مجلس را بر آن داشت تا درخواست تجدیدنظر در قیمت خودرو را مطرح کنند و بر اساس آخرین اخبار رسیده در روز گذشته برخی از خودروهای پر تیراژ تنها تا 3 درصد کاهش قیمت داشته‌اند.

 

مشتریان تاکنون به دلایل مختلف از کیفیت و قیمت خودروهای تولید داخل گله‌مند بودند و با افزایش قیمت رخ داده در هفته‌های اخیر میزان نارضایی این مصرف‌کنندگان که به دلیل انحصاری بودن صنعت خودرو در کشور و بالا بودن تعرفه واردات چاره‌ای جز انتخاب این خودروها برایشان باقی نمی‌ماند، این گلایه‌ها دو صد چندان شد.

 

 یکی از دلایل یکه‌تازی خودروهای تولید داخل با قیمت بالایی که با توجه به قیمت دارند را می‌توان سیاست‌های تعرفه‌ای دانست که کفه بازار را به نفع تولیدکنندگان داخلی سنگین کرده و قیمت خودروهای وارداتی را به نحو قابل توجهی افزایش داده است و همین افزایش قیمت خودروهای خارجی که از نظر کیفیت قابل قیاس با خودروهای تولید داخل ندارند، بازار را در دستان تولیدکنندگان داخلی قرار داده است.

 

 مصرف‌کننده ایرانی نیز به دلیل قدرت خرید محدود خود ناچار است از خودروهایی استفاده کند که خود به خوبی می‌داند ارزش آنچه را که پرداخت نموده است، ندارد.

 

ما قصد نداریم که تولید ملی در کشور را زیر سوال ببریم و از افزایش واردات و کاهش تعرفه خودروهای خارجی دفاع کنیم اما گزارشات حاکی از این است که بیش از 90 درصد قطعات تشکیل‌دهنده خودروهای داخلی را قطعات بی‌کیفیت وارد شده از کشورهای دیگر و عمدتا چین تشکیل می‌دهند و همین عامل از مهمترین عوامل کاهش کیفیت این خودروهاست. 

 

این ادعا را از آنجا می‌کنیم که در گزارش مجلس از نتیجه تحقیق و تفحص در صنعت خودرو تامین قطعات خودروسازان مورد بررسی قرار گرفته است که از وابستگی شدید صنعت خودرو به واردات قطعه حکایت دارد و اشاره می‌کند گرایش به واردات قطعات بی‌کیفیت از خارج از کشور توسط «قطعه‌ساز نماها» و «واردات قطعات بی‌کیفیت چینی با برچسب ایرانی» در این سال‌ها آنچنان افزایش داشته است که انگیزه تولید قطعات در کشور به شدت کاهش پیدا کرده است.

 

برای روشن‌تر کردن این موضوع گفتگویی را با محمدرضا نجفی‌منش، عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان ترتیب دادیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

 

خبرگزاری دانشجو- جناب آقای نجفی‌منش با توجه به اینکه در ماه‌های اخیر خودرو به یکی از پربحث‌ترین مباحث کشور تبدیل شده است و اکثر نمایندگان مجلس نیز در راستای رضایت مصرف‌کنندگان و البته معقول شدن قیمت خودرو این موضوع را در اهم برنامه‌های خود قرار داده‌اند، نظر شما در خصوص وضعیت کنونی قیمت خودرو چیست؟ آیا امکان کاهش قیمت وجود دارد؟

 

نجفی‌منش: خیر. امکان کاهش قیمت که به هیچ وجه وجود ندارد. بعد از 15 ماه قیمت خودرو با افزایش 5.5 درصدی رو به رو شده است و این در حالی است که سایر اقلامی که در بازار وجود دارد نزدیک به 70 درصد گران تر شده اند. در اقتصادی که دولت مهمترین افتخارش این است که من تورم را می‌خواهم به 25 درصد برسانم، یعنی هر آن چیزی که ما امسال خریداری می‌کنیم، نسبت به سال گذشته 25 درصد گران شده است، چطور می‌توان انتظار داشت قیمت خودرو کاهش پیدا کند؟

 

 تازه در سال‌های گذشته نیز که تورم 30 و 40 درصد داشتیم، به نظر من بحث کاهش قیمت، بحثی غیر فنی و غیر اصولی است. اگر واقعا نمایندگان مجلس کاهش قیمت خودرو را می‌خواهند می‌توانند کارهای دیگری انجام دهند. می‌تواند منبعی را تعیین کنند که سوبسیتی به خودروساز بدهد تا قیمت‌ها را کاهش دهند. یا می‌توانند مثلا 8 درصدی که به عنوان مالیات بر ارزش افزوده بر کالاها وضع کرده‌اند، در مورد خودرو مستثنی شوند. یا به عنوان مثال می‌توان به جای وام 30 درصد، وام 5 درصد داد تا همانجا قیمت خودرو را 15 درصد پایین بیاورد. از این کارها باید انجام دهند در غیر اینصورت این که بگوییم همه قیمت‌ها افزایش پیدا کند و قیمت خودرو پایین بیاید اصولی نیست ضمن اینکه به نظر من نه دولت و نه مجلس نباید در قیمت‌گذاری وارد شوند. چون در حقیقت به هیچ جوابی نمی‌رسند و همانطور که می‌بینیم الان چند سال است مردم به همین دلیل دچار سردرگمی شده‌اند.

 

 از طرف دیگر نیز ما شاهد هستیم دولت محترم برنامه خروج از رکود را به مجلس تقدیم کرده است که چه کار کنیم اقتصاد ما از رکود خارج شود. اما همین کارها در این چند وقت باعث رکود شده است چرا که مردم نمی‌دانند تکلیفشان چیست و دست نگه داشته‌اند و بازار خودرو در رکود فرو رفته است. 

 

توصیه من این است که با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی و همچنین برنامه‌های خروج از رکود دولت، نگاه به داخل داشته باشیم، نه اینکه با اینگونه کارها در نقطه مقابل خپحرکت کنیم.

 

 

خبرگزاری دانشجو - روزهای اخیر اخباری مبنی بر کاهش 3 درصدی برخی از خودروها داشتیم. این به معنای کوتاه آمدن خودروسازان است؟

 

نجفی‌منش: خوردوسازان با درنظر گرفتن شرایط بازار به توصیه‌های انجام شده در مورد قیمت خودرو عمل کرده و 3 درصد تخفیف را برای مردم در نظر گرفته‌اند تا شرایط بازار به سمت آرامش پیش رود. التهابات این روزهای بازار خودرو و البته اعتراض بخش‌های مختلف از جمله مجلس باعث شد تا خودروسازان چنین تخفیفی را برای مشتریان در نظر بگیرند.

 

 

خبرگزاری دانشجو - خودرو سازان ادعا دارند که تولیدشان یک تولید ملی و داخلی است در نتیجه نباید اینگونه مورد بی‌رحمی قرار گیرد. به نظر شما با توجه به قطعات خارجی فراوان موجود در این تولیدات، آیا واقعا می‌توان بر روی این محصولات اسم تولید ملی را گذاشت؟

 

نجفی‌منش: ما می‌گوییم تولید داخل ایران. ما هر آنچه در سطح داخل ایران تولید می‌شود مطابق بند 9 اصل 43 قانون اساسی باید مورد توجه و حمایت قرار گیرد. 

 

با توجه به این همه نیروی بیکار در داخل کشور، عقل، منطق، عرف و قانون نیز می‌گوید هر آنچه در داخل کشور تولید می‌شود، مصرف کنیم و به سراغ خارج نرویم. 

 

 

خبرگزاری دانشجو - الان چند درصد از قطعات خودرو را کالاهای وارداتی تشکیل می‌دهند؟

 

نجفی‌منش: شاید 20 درصد

 

 

خبرگزاری دانشجو - یعنی 80 درصد استفاده شده در این خودروها را قطعات تولید ایران تشکیل می دهند؟

 

نجفی‌منش: بله و با  برنامه جامعی وجود دارد، می‌توانیم از همین 20 درصد هم فاصله بگیریم و به سمت حداکثر کردن برویم. البته برخی علما می‌گویند هیچ لزومی ندارد که همه قطعات را خودت درست کنی باید ببینی کدام صرفه اقتصادی دارد و همان را انجام بدهی. اما به هر حال می شود حداکثر‌سازی کرد.

 

 

خبرگزاری دانشجو - آقای نجفی منش بحث دیگری که مطرح است کیفیت بد خودروها و عدم تناسب این کیفیت با قیمت‌هایی است که مصرف کننده مجبور به پرداخت آن است. آیا با این وجود باز هم موافق این قیمت‌ها هستید؟

 

نجفی‌منش: منظور از کیفیت خودرو که این روزها مطرح است، این است که خودروهای ما قدیمی هستند. این حرف درستی است. الان خودروسازان ما برنامه‌ای ترتیب داده‌اند تا به سمت طراحی و ساخت خودروهای جدیدی بروند که نیاز مردم را برآورده کند و این مشکلات نیز برطرف شود.

 

 

خبرگزاری دانشجو - نظر شما در مورد کاهش تعرفه واردات خودروهای خارجی چیست تا یک فضای رقابتی در کشور ایجاد شود؟

 

نجفی‌منش: تعرفه واردات در حقیقت تفاوت در فضای کسب و کار داخل و خارج کشور است. اول باید شرایط بقیه چیزها همچون سود بانکی و غیره را نیز مانند کشورهای مورد بحث کنیم. در آن زمان تعرفه که نیاز نداریم هیچ جایزه نیز برای واردات می‌توانیم در نظر بگیریم.

 

 

خبرگزاری دانشجو - به نظر شما اگر تعرفه کاهش پیدا کند و خودروهایی با کیفیت عالی و قیمتی مشابه تولیدات خودروسازان ما وارد کشور شوند، باز هم خودروهای ما توان رقابت با این خودروها را دارند؟ همان ادعایی که مدیر عامل سایپا داشت که هیچ خودروی خارجی توان رقابت با محصولات ایکس 100 (پراید) و تیبا را ندارد.

 

نجفی‌منش: گفتم. شرایط رقابتی باید یکسان باشد.

 

 

خبرگزاری دانشجو – منظور شما از این شرایط رقابتی چیست؟

 

نجفی‌منش: یعنی سود بانکی ما مانند سود بانکی رقبا شود. شرایط کاری ما مانند همان‌ها بشود. این می‌شود شرایط رقابتی.

 

 

خبرگزاری دانشجو – به نظر شما این موضوع است که هزینه تولید را کاهش می‌دهد؟

 

نجفی‌منش: بله. هزینه مالی در این کشورها 3 تا 4 درصد است در صورتی که در کشور ما 20 درصد است. اگر شرایط ما همانند شرایط بین‌المللی باشد هم صادرات ما از وضعیت خوبی برخوردار خواهد شد و هم توان رقابت را پیدا خواهیم کرد.

 

 

خبرگزاری دانشجو – و در انتها پیشنهادات شما برای بهبود وضعیت این صنعت و رضایت تولیدکننده و مصرف کننده.

 

نجفی‌منش: ما الان کاری که داریم انجام می‌دهیم تا ان شالله این صنعت را به جایی برسانیم که شایسته آن است. این موضوع در حال حاضر هم در بسته دولت آمده است و هم در مجموعه خودروسازان.