به گزارش گروه دانشگاه "خبرگزاری دانشجو"، هاشمی در چهارمین همایش هیئتهای استانی نظارت و ارزیابی آموزش عالی که در مرکز همایشهای بین المللی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد با بیان اینکه باید از مقوله فرهنگ درک صحیحی داشت، اظهار داشت: فرهنگ روح حاکم بر جامعه، موتور محرک جامعه و کشور، هویت، جوهره اصلی و چشم جامعه است.
وی افزود: جامعه مجموعهای از انسانهاست که با اتکا به یک سری امکانات در سایه فرهنگ و متکی بر ارزشها و هنجارها حرکت میکنند، پس جامعهای که فرهنگ ندارد پیکره و کالبد بیروح و بیجانی است، فرهنگ هم به ما انگیزه میدهد و هم چراغ راهی است که مسیر را به ما نشان میدهد.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم تصریح کرد: هر سازمانی نیازمند فرهنگ سازمانی خودش است و هر جامعهای نیازمند فرهنگ متعالی خود میباشد پس اینگونه نیست که فرهنگ را به عنوان شعار تلقی کنیم.
وی خاطر نشان کرد: اگر امسال به نام سال فرهنگ نام گذاری شده است، یک شعار نیست، بلکه یک آرمان، حرکت، ضرورت و بستری برای تحقق آرمانها و اهداف و ضرورتهایی که جامعه دارد است.
هاشمی با بیان اینکه اگر فرهنگ نباشد و انگیزه ایجاد نکند و ارزشها را نشان ندهد، حرکت و پیشرفت در جامعه ایجاد نمیشود افزود: به همین دلیل است که یکی از شاخصهای عقب ماندگی، توسعه یافتگی و پیشرفت یک جامعه، شاخص فرهنگی است و یکی از شاخصهای توفیق یک دانشگاه نیز شاخص فرهنگی است.
وی با بیان اینکه بیش از سیصد تعریف شناخته شده معتبر علمی از فرهنگ در متون علمی ارائه شده است گفت: اگر بخواهیم یک تعریف ملموس و عملیاتی از فرهنگ بدهیم باید بگوییم فرهنگ عبارت است از ارزشها، هنجارها و آرمانهای یک جامعه و محفوظات بنیادین و اعتقاداتی که پشتوانه این ارزشها و هنجارهاست.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم اظهار داشت: ارزشها متنوع و متکثرند و باید و نبایدها را به ما نشان میدهند مثل راستگویی، امانتداری، قانون گرایی، سعه صدر، پرهیز از تهمت و افترا، پرهیز از ریا و نفاق، رعایت شأن و منزلت و کرامت انسانها، احترام به حقوق شهروندی و ترجیح منافع ملی و جمعی بر منافع فردی، گروهی و جناحی و چنین ارزشهایی در حوزه فرهنگ ما مهم است.
وی با اشاره به اینکه حجاب و عفاف یک هنجار دینی است گفت: ارزش عفاف و حجاب و ارزشهای دینی و انقلابی مورد اعتنا و اتفاق حمایت همه دانشگاهیان و جامعه است.
هاشمی افزود: نگاه بخشی، یک سویه و تک ساحتی ضد فرهنگ است چرا که فرهنگ یک سیستم و مجموعه به هم پیوسته است. اگر بدانیم که مروج فرهنگ دینی به معنای ترویج راستگویی، امانتداری، مردم داری، قانونمندی و قانون گرایی هستیم همه دانشجویان و اساتید خودشان را مبلغان، مروجان و حامیان این فرهنگ میدانند و توسعه و پیشرفت فرهنگی چیزی جز نهادینه سازی ارزشها نیست.
وی با بیان اینکه فرهنگ ارزشهای مشترک و پذیرفته شده توسط اکثریت جامعه میباشد، اظهار داشت: فرهنگ پیشرفته و جامعه فرهیخته جامعهای است که این ارزشها در آن نهادینه شده یعنی بدون نظارت بیرونی در آن جریان مییابد.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم تصریح کرد: وظیفه ما این است که در فعالیتهای فرهنگی در دانشگاه به ترویج، تبلیغ و نهادینه سازی و درونی کردن ارزشها بپردازیم و در این راه خود باید پیشگام باشیم و در این مسیر همه ما باید عامل به این شعارها باشیم و این تلاش منحصر به یک گروه و جریان نیست و ارزشهای انقلابی، دینی و ملی توسط همه نخبگان، مشفقان و دانشگاهیان باید ترویج شود.
وی گفت: ما اگر ارزشها را انحصاری کنیم به آن ارزشها ظلم میکنیم زیرا همه باید مروج آن ارزها باشند و هستیم و اگر این نگاه را داشته باشیم وحدت و هم افزایی تحقق مییابد و آن وقت میتوانیم پیرو و حامی سیاستهای جذب حداکثری باشیم و آن زمان است که دانشگاه نشاط، پویایی، هیجان مثبت و حرکت و تحرک را شاهد خواهد بود.
هاشمی خاطر نشان کرد: رشد و پیشرفت علمی جز در سایه نشاط و امید به آینده تحقق نمییابد و البته همه اینها مستلزم انضباط، امنیت و آرامش جامعه است و این آرامش فعال و پویا به معنای سکون، رکود و بیتحرکی نیست و همه اینها در گرو یک اصل مشترک تحقق مییابد و آن عبارت است ترجمان ارزشها و هنجارها در ضوابط رسمی تعریف شده و ابلاغ شده که اسم آن چیزی جز قانون نیست.
وی با بیان اینکه اگر میخواهیم جامعهای منضبط، امن، پویا داشته باشیم باید از اعماق دل به قانون پایبند باشیم، اظهار داشت: اگر به قانون عمل کنیم آن موقع فرصتی برای سلیقهمندی و سلیقه گرایی فراهم نخواهد شد و مادامی که نتوانیم قانون را به سلیقههای فردی و گروهی ترجیح ندهیم دچار مشکل خواهیم شد.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم تصریح کرد: فرهنگ و فعالیتهای فرهنگی تلاش برای پیشرفت جامعه به سمت تعالی است و علم آموزی هم یک عنصر فرهنگی است پس تعلیم و تلاش صحیح و دقیق برای ایفای نقش آموزشی و پژوهشی یک کنش و دغدغه فرهنگی است.
وی افزود: در یک جامعه و دانشگاه در حال پویش، مشارکت فردی، جمعی و سازمان یافته ضرورت دارد و افراد خودشان فعالیتهایی دارند ولی این افراد زمانی فعالیتشان نهادینه میشود که در قالب تشکلها، گروهها و انجمنها یی که در دانشگاهها فعالیت دارند سازمان یافته شود. بنابراین شکل گیری انجمنها و تشکلهای مختلف بستری برای تداوم حرکت فرهنگی (در قالب علمی، مذهبی، هنری، سیاسی) است.
هاشمی با اشاره به اینکه فعالیت فرهنگی دانشگاه هم ناظر به اساتید، کارکنان و دانشجویان است و این جزو ماموریتهای قانونی ماست خاطرنشان کرد: تشکلها و فعالیتها منحصر به فعالیتهای دانشجویی نیست و اساتید ما نیز در حوزه فرهنگی فعال هستند و باید باشند و ما به عنوان متولیان فرهنگ، درحوزه فعالیتهای فرهنگی همه اقشار دانشجویی مسئولیت داریم.
وی گفت: در این تشکلها قانونمندی حرف اول و آخر ماست. تشکلها از نگاه ما حق استقلال دارند و مادامی که به قانون پایبندند ما حامی آنان هستیم و مانظارت کلان بر آنها داریم تا از چهارچوب قانون خارج نشوند و در چهارچوب قانون به آنها آزادی عمل خواهیم داد و البته نظارتی هم که بر آنها داریم نظارت ناظر بر حمایت و راهنمایی است.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم با بیان اینکه بخش دیگری از حوزه فرهنگی که مورد نظر ما است، بحث آزاداندیشی است تصریح کرد: دانشگاه و فرهنگ دانشگاه با آزاد اندیشی تحقق مییابد و وجه تمایز دانشگاه با سایر حوزهها در این امر است وگرنه حوزه علمی، فرهنگ و دین در مدرسه و مؤسسات فرهنگی نیز وجود دارد.
وی افزود: دانشگاه کانون آزاداندیشی است، استاد و دانشجو عناصر محوری آزاد اندیشی و ترویج اندیشهها و جریان اندیشهها میباشند. هر استاد و دانشجویی باید صاحب اندیشه باشد و هر دانشگاهی باید کانون جریان اندیشهها باشد.
پهاشمی با بیان اینکه ما به عنوان عناصر و حاملان و حامیان فرهنگ موظف هستیم که از ویژگیهایی برخوردار باشیم گفت: ویژگیهای برنامه فرهنگی باید با جذب حداکثری و جلب افرادی که علاقه به این کار دارند همراه باشد و ما موظفیم بستر مناسب برای مشارکت اکثر دانشجویان و اساتید فراهم کنیم.
معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم با تأکید بر اینکه فعالیتهای فرهنگی باید ناظر بر نیازها و پرسشهای واقعی باشد، گفت: فعالیتهای فرهنگی باید مخاطب محور، مشارکت جویانه و فراگیر باشد و البته کارگزاران و مدیران فرهنگی باید درک و تحلیل درستی از حوزه فرهنگ داشته باشند
وی با اشاره به اینکه سعه صدر و مدارا جزوضرورتهای مدیریتی، بویژه مدیریت فرهنگی بالاخص در دانشگاه هاست افزود: کارگزاران فرهنگی باید انسانهای فرهیخته و دارای تخصص و تجربه در حوزه فرهنگ و پایبند به ارزشها باشند
هاشمی تصریح کرد: ما نیاز داریم به اینکه تصویر درستی از فرهنگ، ارزیابی و سنجش فعالیتهای فرهنگی در دانشگاهها را داشته باشیم و این کار هم اکنون انجام میشود ولی به صورت پراکنده و اگر حوزه نظارت و ارزیابی بتواند این کمک را به ما کند حتما در این اهداف توفیق بیشتری خواهیم یافت. بنابراین ما نیاز به ارزیابی و سنجش برنامههای فرهنگی، محصولات فرهنگی و کارگزاران فرهنگی داریم و برای این امر نیاز به تدوین شاخصها و معیارهای مناسب برای ارزیابی فعالیتهای فرهنگی داریم.
وی در خاتمه با اشاره به بیان دکتر فرجی دانا مبنی بر اینکه ارزشیابی حوزه فرهنگ دشوار است گفت: در حوزه فرهنگی نیاز به همکاری شما داریم برای اینکه شاخصهای علمی و دقیق و قابل ارزیابی داشته باشیم و با اتکای به دانش و تجارب موجود بتوانیم شاخصهای مناسبی که ناظر بر افقهایی و اهدافی که گفته شد، طراحی کنیم و در فرآیند اجرای آن نیز ملاحظات لازم را داشته باشیم.