گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»،به نقل از نشریه سررشته،دانشگاه بوعلی سینا: آزاد اندیشی ازجمله عبارت ها و مفاهیم مظلوم و در عین آشنایی با گوش ما بسیار قریب با اندیشه ای ماست. آزاداندیشی، تفکر و نقد مسائل مختلف جامعه یک فرهنگ اجتماعی است که اگر به درستی مورد بررسی قرار بگیرد و راه حل های درستی برای تحقق آن بیابیم بسیاری از مشکلات جامعه ما در زمینه های مختلف فرهنگی، سیاسی و .... حل خواهد شد.
اولین مسئله در نقد فضای آزاد اندیشی- چه در قالب کرسی و چه در قالب های دیگر- این است که باید موضوع را چند بعدی ببینیم، نمی شود به صرف بررسی یک عامل تصور کنیم اطلاعات کاملی داریم لذا در این بحث هم متناسب با فضایی که داریم تیتر وار به رئوس دلایل عدم موفقیت جامعه ی دانشگاهی در ایجاد فضای آزاداندیشی اشاره خواهیم کرد.
1.فضای فرهنگی حاکم بر نسل جدید: آزاداندیشی و اقبال به آن طبعاً برای جامعه ای جذاب و مورد اهمیت است که افراد آن صاحب اندیشه و مبتکر و مطلع باشند. بخش عمده ای دانشجویان امروز دانشگاه های ما مثل خود من متولدین دهه 70 هستند.
نیمی از زندگی ما در عصر ارتباطات و تلویزیون و نیمه ای دیگر در عصر فرا ارتباطات و اینترنت گذشته است. مارشال مک لوهان استاد مرکز مطالعات رسانه ای تورنتو و مطرح کننده مفهوم «دهکده ی جهانی » معتقد است که برای حصول درک از یک فرهنگ باید به مطالعه ی ابزارهایی پرداخت که در آن فرهنگ برای تبادل افکار و مبادله پیام ها به کار می رود.در همین راستا پستمن جامعه شناس آمریکایی معتقد است که انسان عصر تلویزیون برخلاف انسان عصر چاپ اهل تفکر نیست.
وی می گوید: زمانی که انسان متعهد عصر کتابخوانی و رسانه های نوشتاری به تماشاچی بی خیال تبدیل می شود و مسائل اجتماعی تا مرز پرده های نمایش تنزل می یابد آنوقت است که مجموعه ی ملت در خطر و فرهنگ در حال زوال است.
دقت دارید که این موضوع صرف کشور ما نیست بلکه همه ی جوامعی که به سمت مدرنیته حرکت کرده اند به این بلا مبتلا شده اند و عقلای آن ها سال ها قبل از ما به آن پرداخته اند. مدرنیته برای حاکم کردن ارزش های مادی خود چاره ای ندارد جز اینکه انسان را با دوست دارم پس اینجوری هستم و همه همین کار را می کنند بار بیاورد نه کسانی که اول می اندیشند و برای خود دلیل می آورند لذا بشری که جز لذت بیشتر هدفی ندارد و اصولاً مناسک و اعمال خود را از مد روز می گیرد و طبعاً دلیل وانگیزه ای هم برای آزاداندیشی ندارد این یک نگاه جامعه شناسانه است و یک جامعه را در دوران مختلف تاریخی بررسی می کند و نسبی است.
2.سیاست زدگی و سیاست گریزی:حضور جدی شخصیت ها و موضوعات سیاسی در کرسی های آزاداندیشی مسئله ای واقعی و اجتناب ناپذیر است که البته عارضه هایی نیز بر آن مرتبط است، نگاه ابزارانگارانه ی برخی سیاست زدگان طی چند سال اخیر برای پیشبرد اهداف جناح خود در کرسی ها موجب شد تا برخی برداشتشان از کرسی ها به جای یک اتاق فکر برای حل مسائل به یک آوردگاه مجادله ای سیاسی تبدیل شود.
همین موضوع موجب جدایی بخشی از جامعه دانشگاهی از کرسی ها شد، از سوی دیگر جریانی که این روزها با نام اصلاح طلبی فعالیت می کند در چند سال اخیر به دلایلی که مشاهدات چند سال اخیر نشان می دهد ضعف ایدئولوژیک این جریان است و به بهانه های مختلف مانند نبود آزادی! پا گرفتن یک جریان منطقی مباحثه و تضارب آراء را مخالف اهداف خود می داند لذا در برنامه های مختلف مانند کرسی ها، تریبون های آزاد و نشریات بیشتر علاقه مند است برای نشان دادن حضور خود، به موضوعات سطحی وجنجال برانگیز بپردازد که طبیعتاً به موضوع آزاداندیشی ضربه می زند.
جالب اینکه این فعالیت های سطحی و جنجال برانگیز (مانند حمله به شخصیت ها) هزینه بردارتر است و در صورت صدق ادعای نبود آزادی طبیعتاً اجتناب باید از این بخش صورت می گرفت نه در مباحث کلی تری که در کرسی ها مطرح می شود اما رویه ی این جریان کاملاً خلاف آن یعنی پرداختن به موضوعات سطحی و تخریبی و بیشتر در قالب نشریه و تریبون بوده است به جای مباحث عمیق وفکری در کرسی های آزاداندیشی، البته از بی تدبیری برخی مسئولان نمی شود گذشت که در ادامه به آن هم اشاره خواهد شد اما واقعیت این است که توهم برخورد از واقعیت آن چندین درجه پررنگ تر است به خصوص مباحث نظری و فکری
3.کوتاه اندیشی مسئولان: متاسفانه فتنه سال 88 و رفتارهای غلط و قانون شکنانه ای عده ای در آن سال موجب شد تا نگاه حفظ آرامش دانشگاه بر بیشتر مسئولان غلبه کند و همواره به مسائل جدید و تحرک آفرین بیشتراز جنبه ی تهدید نگاه کنند تا فرصت، لذا اگر مخالفت جدی با برگزاری برنامه ای ابتکاری نداشته باشند تلاشی هم برای تحقق این خواسته ی جدی مقام معظم رهبری ندارند.
شما می توانید جهت بازدید و دریافت نشریات دانشجویی به سایت پاتوق آزاداندیشی نشریات دانشجویی مراجعه کنید.