به گزارش خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، رضا فرجیدانا وزیر علوم، تحقیقات و فناوری که پیش از استیضاح یک کارت زرد از مجلس دریافت کرده بود بالاخره در ۲۹ مردادماه سال جاری موفق به اخذ رای اعتماد نشد و از کابینه دولت یازدهم کنار گذاشته شد.
استیضاح کنندگان در نامه ارائه شده به هیأت رئیسه مجلس، دلیل استیضاح خود را عدم پایبندی به رویههای قانونی و مصالح کشور، مشی اعتدال و وعدههای داده شده در زمان رای اعتماد مجلس و ترویج افراطیگری در دانشگاهها عنوان کرده بودند و این در حالی بود که تلاش دولت از همان ابتدا سیاسی نشان دادن این استیضاح و ربط دادن به بحث بورسیهها بود.
مهمترین هدف دولت و رسانههای منتسب به دولت از طرح جریان بورسیهها این بود که مجلس در خصوص پیگیری استیضاح وزیر علوم عقبنشینی کند و حتی در آن زمان تهدید کردند که ما این لیست بورسیه غیرقانونی را منتشر میکنیم و خواستند به مجلس القا کنند که اگر پیگیر استیضاح فرجی دانا باشید در افکار عمومی طوری القا میکنند که این استیضاح به خاطر پیگیری دولت در بحث بورسیههای غیرقانونی بوده است ولی مجلس پا پس نکشید و به تکلیف خود عمل کرد.
البته که استیضاح فرجیدانا به خاطر عملکرد وی در رها کردن وضعیت رشد علمی دانشگاهها، سیاسی کردن دانشگاهها و تبدیل کردن آن به باشگاه سیاسی و حمایت از فتنهگران بود نه بحث بورسیهها، چون تا آن روز اساسا موضوع بورسیهها مطرح نبود بلکه این موضوع بعد از طرح استیضاح مطرح شد. و حتی به گفته برخی نمایندگان، استیضاح کنندگان از عملکرد وزارت علوم به شدت نگران بودند و احساس میکردند که ممکن است این عملکرد تبعات سیاسی و اجتماعی و هزینههای سنگینی برای کشور داشته باشد.
استیضاحکنندگان جلوگیری از یک خسارت بزرگ برای کشور را دلیل استیضاح خود میدانستند و معتقد بودند «فضای دانشگاهی پیشرفتهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و رشد چشمگیر علمی را شاهد است که شاید برخی عملکردها این رشد را متوقف کرده و دچار مخاطره کند.»
بالاخره طرح استیضاح وزیر علوم ۲۱ مردادماه 93 با ۵۰ امضا تحویل هیأت رئیسه مجلس شد و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی طرح استیضاح وزیر علوم با ۱۱۰ رای مخالف، ۱۴۵ رای موافق و ۱۵ رای ممتنع از مجموع ۲۷۰ رای به فرجی دانا اعتماد نکردند.
رئیس جمهور که در روز استیضاح برای هفتمین سفر استانی خود عازم اردبیل شده بود در جمع مردم اردبیل تاکید کرد که همه باید به رای مجلس درباره استیضاح وزیر علوم احترام بگذارند.
البته همیشه آقای روحانی اظهار دوستی با مجلس و تعامل سازنده و تبعیت از نظر مجلس میکند ولی در مقام عمل این ادعا اجرا نمیشود و علی رغم اینکه رئیس جمهور استیضاح را حق مجلس میدانست پس از آن بارها و بارها در سخنرانیهای خود خلاف این امر را به اثبات رساند و مسئله استیضاح وزیر علوم را خواسته یا ناخواسته به بحث بورسیهها پیوند زد.
همچنان که حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در جلسه روز یکشنبه هیات دولت که مصادف با اولین روز هفته دولت بود، گفت: دولت راه و مسیر این شهدا را ادامه دهد.
وی در ادامه با احترام به حق قانونی مجلس، از خدمات ارزنده دکتر رضا فرجی دانا تقدیر و عملکرد وی را در ایجاد آرامش در دانشگاهها و ارتقای کیفیت علمی موفق ارزیابی نمود و با تشکر از دکتر نجفی سرپرست این وزارتخانه برای قبول مسئولیت، بر پیگیری مجدانه برنامههای دولت به ویژه مبارزه با فساد تاکید کرد.
حجت الاسلام و المسلمین «حسن روحانی» صبح شنبه ۱ شهریورماه در نخستین روز هفته دولت با حضور در حرم بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و پس از تجدید میثاق با آرمانهای امام خمینی (ره) افزود: به لطف خدا با حمایت مردم و رهبر معظم انقلاب اسلامی مسیر و راه را آنچه خواست مردم است ادامه خواهیم داد.
وی تصریح کرد: دولت در مبارزه با فساد از جمله فساد در دانشگاه، فساد در مدارک علمی یا فسادی که در زمینه بورسیهها جدی خواهد بود و مبارزه با فساد را ادامه خواهد داد.
رئیس جمهور در ادامه موضوع استیضاح وزیر علوم رامورد توجه قرار داد و گفت: البته حق مجلس شورای اسلامی است که اگر خواست تحت عنوان استیضاح رای دهد، اما ما هم نمیتوانیم تاسف خود را از اینکه یک وزیر دانشمند، اخلاقی و انقلابی را از دست دادهایم، ابراز نکنیم. وقتی آن همه اساتید دانشگاه برای من نامه مینویسند که آقای دکتر فرجی دانا شایستگی دارد من با فشار این و آن حاضر شوم که به او بگویم استعفا دهد؟ این با اخلاق و چارچوبی که این دولت به مردم قول داده انطباق پیدا نمیکند.
وی با بیان اینکه در طول یک سال ما ۴ وزیر و سرپرست را تجربه کردیم افزود: از آقای میلی منفرد خواهش کردیم که مسئولیت وزارت علوم را بپذیرند دیدیم که مجلس شورای اسلامی نپسندید، اشکال ندارد. از آقای توفیقی خواهش کردیم که سرپرستی را به عهده بگیرند از یمین و یسار به ما فشار آمد که او را معرفی نکنید، گفتیم اهلا و سهلا سر فرود آوردیم برای اینکه دانشگاه و کشور آرام باشد، آقای دکتر فرجی دانا رای آوردیم و ایشان شروع به کار کرد که بورسیه و ما ادراک البورسیه.
روحانی با مورد تاکید قرار دادن این موضوع که همه باید به اخلاق علمی توجه کنیم، گفت: ما نمیتوانیم مسالهای را که صداقت و راستگویی و قانون در آن مورد توجه قرار نگرفته رها کنیم. از روز اولی که آقای دکتر فرجی آمدند اولین کلام من این بود که باید مسالهٔ بورسیه را دنبال کنید.
و این مسئله به همین جا ختم نشد؛ روحانی در جایی دیگر در هشتمین همایش ملی نخبگان با اشاره به اهمیت وضعیت دانشگاهها، تصریح کرد: یک بار وزیری را معرفی کردهایم، گفتند رای اعتماد نمیآورد و ما گفتیم اهلا و سهلا، پس ما فرد دیگری را به عنوان سرپرست معرفی کردیم و گفتند او را به مجلس معرفی نکنید که رای نخواهیم داد. باز هم گفتیم اهلا و سهلا. پس سومی را معرفی کردیم و رای اعتماد گرفت، اما در کمتر از یک سال یعنی حدود ۹ ماه به قضاوت رسیدند که باید کنار برود.
وی با اشاره به اینکه بعضیها گفته بودند وزیر علوم نباید به بورسیهها دست بزند، اضافه کرد: کار ناقص وزیر دانشمند قبلی آقای دکتر فرجیدانا را توسط سرپرست محترم وزارت علوم، جناب آقای دکتر نجفی به زودی تکمیل خواهیم کرد و من امیدوارم تا پایان این هفته یا اوایل هفته آینده گزارش کامل موضوع بورسیهها به اطلاع همه ملت ایران برسد.
رییسجمهور تصریح کرد: در بررسی بورسیهها بعضی موارد به افرادی میرسیم که انتصابها با اخلاق و با استعداد و کار و تلاش و کوشش نبوده است که باید به این نقطه برسیم، اما میدانیم که مشکلات را باید قدم به قدم از پیش پا برداریم.
این در حالیست که حتی معاون اول رییس جمهور در مراسم تودیع وزیر سابق و معارفه سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با تاکید بر اینکه نباید به سادگی از بحث بورسیهها گذشت، تاکید کرد: حتی اگر ۱۰ وزیر علوم در این دولت تغییر یابند اما باز هم موضوع بورسیههای غیرقانونی پیگیری خواهد شد.
رییس دولت تدبیر و امید در جمع اقشار مختلف مردمی استان زنجان در نهمین سفر استانی خود که روز آخر مهرماه ۹۳ انجام شد نیز خاطرنشان کرد: مبادا فردا تحت لوای شعار زیبای امر به معروف و نهی از منکر در جامعه ما ناامنی آغاز شود چون اساس معروف، امنیت است و برای برادری و کرامت انسانی و احترام به یکدیگر مطرح شده است پس مبادا که منکر را تنها به یک مساله خلاصه کنیم و دروغ و تهمت، رشوهخواری و بورسیه تقلبی را منکر نپنداریم.
رئیس جمهور به کرات طی چندماه اخیر مسئله استیضاح وزیر علوم را به بحث بورسیه مرتبط کردند و حتی به صراحت نیز گفتند که ما وارد بورسیهها شدیم که وزیر استیضاح شد.
اما انتصاب محمدعلی نجفی به عنوان سرپرست این وزارتخانه نشان دهنده آن بود که دولت قصد ندارد از موضع خود در برابر حساسیتهای نمایندگان کوتاه بیاید و در ادامه از زحمات رضا فرجیدانا در دوره مسئولیتش به عنوان وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تشکر و قدردانی کرد.
در حالیکه محمدعلی نجفی سال گذشته به عنوان وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش به مجلس معرفی شده بود که نتوانسته بود رأی بیاورد. بعد از این اتفاق بود که نجفی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی شد که پس از مدت کوتاهی به دلیل آنچه بیماری قلبی نامیده شد، استعفا کرد! و مجدداً روحانی طی نامهای به علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی محمود نیلی احمدآبادی سرپرست دانشگاه تهران را به عنوان وزیر پیشنهادی علوم به مجلس معرفی کرد.
تنها دو روز بعد از اعلام این خبر روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با صدور اطلاعیهای نتیجه بررسی وضعیت بورسیههای بدون آزمون را اعلام و تاکید کرد: بورسیه تبدیل به داخل ۸۴۰ نفر لغو و هزینههای پرداختی از ۵۰۸ بورسیه پس گرفته میشود براین اساس فقط از تحصیل ۳۶ نفر جلوگیری میشود.
هرچند عملکرد وزیر علوم باعث شده تا برخی نمایندگان طرح استیضاح وی را دنبال کنند اما رسانههای حامی دولت تلاش کردند این استیضاح را نوعی انتقام گیری سیاسی جلوه دهند و جلوهگری این تلاشها حتی در بدنه دولت و در لابه لای حرفها هم کاملا بدیهی بود.
و سرانجام بر خلاف ادعاها و جنجال چندماهه کوهی که از پرونده بورسیهها ساخته شده بود در هم شکسته شد و نامه حجتالاسلام حسن روحانی رئیسجمهور به علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی برای معرفی وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری در جلسه علنی صبح روز یکشنبه ۴ آبان ماه اعلام وصول شد و قرار هست جلسه رأی اعتماد به وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری در چهارشنبه هفته جاری برگزار شود.
به هر حال موضوع بورسیه ۳۰۰۲ نفر طی سالهای ۸۴ تا ۹۲ برای تحصیل در مقطع دکتری، یکی از موضوعاتی بود که دولت راستگویان در کنار موضوعاتی همچون مسکن مهر، تولید بنزین در داخل کشور، ایستادگی هستهای و… پیگیری کرد تا شاید اذهان عمومی مردم را از مطالبه وعدههای رئیس جمهور و پیگیری مسائل و مشکلات اقتصادی و معیشتی که این روزها با آن دست و پنجه نرم میکنند دور کند اما باید گفت که دولت راستگو، همین مردم و ملتی که حضور شما در بدنه دولت به دست آنان رقم خورده است امروز توقع دارند تا پاسخ شما در مورد شانتاژ ساختگی بورسیهها را بشنوند.