حجتالاسلاموالمسلمین قاسم روانبخش در گفتگو با خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، در تحلیل و واکاوی سخنان رهبر معظم انقلاب درباره تمدید مذاکرات، سیر سخنان معظم له از سال ۹۲ و پایان دولت دهم تا کنون را مورد اشاره قرار داد و گفت: مجموعه این سخنان و مواضع که در دیپلماسی عمومی اتخاذ شده برای این است که هم مردم، هم خواص و هم بیرونیها متوجه بشوند که مواضع رسمی ایشان چیست. موضع رسمی مقام معظم رهبری درباره مذاکرات مخصوصاً مذاکره با آمریکا این بود که فرمودند بنده به این مذاکرات خوشبین نیستم و چیزی از آن عاید ما نمیشود، اگر هم بشود این است؛ عدّهای که فکر میکردند شاید آمریکا قابل اعتماد باشد و تغییر مسیر داده باشد، متوجه بشوند که تفاوتی نکرده است.
وی افزود: در دوره خاتمی نیز این تجربه را به دست آوردیم و برای اعتمادسازی، داوطلبانه تعلیق را پذیرفتیم امّا نه تنها به ما اعتماد نکردند بلکه به شکلی زیاده خواهانه خواستار تعلیق دائمی هستهای و برچیدن آن شدند.
* آنقدر به مذاکرات اطمینان داشتند که وعده تغییر ۱۰۰ روزه دادند
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی با اشاره به روی کار آمدن دولت روحانی با شعار «مذاکره» خاطرنشان کرد: آنها گفتند با مذاکره هم تحریمها را برخواهیم داشت هم پرونده هستهای را به روال عادی باز میگردانیم و آن را از شورای امنیت ملّی سازمان ملل خارج خواهیم کرد. گفتند کاری خواهیم کرد که هم چرخ زندگی مردم و هم سانتریفیوژها بچرخد.
روانبخش ادامه داد: اطمینان آنها به اندازهای بود که وعده تغییر ۱۰۰ روزه دادند و تصور میکردند آغوزش غربیها آنقدر باز است که میشود در مدّت ۱۰۰ روز تغییرات مشهودی در زندگی مردم اتفاق بیفتد.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه «مردم نیز به این رویکرد و شعارها اعتماد کردند و رأی دادند»، به مشی حمایتی مقام معظم رهبری در قبال دولتها اشاره کرد و خاطرنشان کرد: در این شرایط، طبیعی است که ایشان رویکرد حمایت از دولت داشته باشند، در خصوص مذاکرات هم فرمودند من مخالفتی ندارم و حمایت میکنم، امّا میدانم که به نتیجه نمیرسد. بعدها هم چندین بار تأکید کردند که نتیجه بخش نیست و حتی اگر به نتیجه هم برسد، مسئله موشکی، حمایت از لبنان و فلسطین و سوریه و پیشرفتهای دیگر ایران را روی میز مذاکرات قرار خواهند داد.
* همکاری رهبری معظم انقلاب با رئیس جمهور در موضوع هستهای
وی با اشاره به همکاری و حمایتهای رهبر انقلاب از دولت در مسئله هستهای گفت: رهبر انقلاب با خواستههای رئیس جمهور مبنی بر اینکه پرونده هستهای از شورای عالی امنیت ملّی به وزارت خارجه منتقل شود، کل تیم مذاکره کننده توسط رئیس جمهور انتخاب شود و مسائلی از این قبیل موافقت کردند و هیچ مانعی ایجاد نکردند اما در عین حال اعلام کردند که خطوط قرمزی وجود دارد که نمیشود از آنها عبور کرد.
*نرمش قهرمانانه برای زمین زدن خصم با روش جدید بود نه عقب نشینی
روانبخش راهبرد نرمش قهرمانانه را برای «زمین زدن خصم با روش جدید» عنوان کرد و گفت: منظور رهبر انقلاب از نرمش قهرمانانه این بود که اگر یک قدم عقب نشستیم هدف را گم نکنیم، نه اینکه دست از اهدافمان برداریم و نرمش ذلیلانه انجام دهیم کما اینکه ایشان بعدها فرمودند برخیها این تعبیر را بد فهمیدند و درست متوجه نشدند.
دبیر سیاسی هفته نامه «پرتو» با اشاره به توافق ژنو گفت: رئیس جمهور به رهبر انقلاب نامه نوشت که فرزندان شما به پیروزی بزرگی رسیدهاند و مسئله هستهای حلّ شده است. مردم نیز فکر کردند کار تمام شده و تیتر اوّل روزنامهها شد، این در حالی بود که آنچه در ژنو اتفاق افتاد چیز قابل ملاحظهای نبود و افراد حقوقدان و باهوش متوجه شده بودند که چه اتفاقی دارد میافتد.
* در ژنو ۲۸ امتیاز دادیم، در حالی که در زمان جلیلی در ازای یک امتیاز حاضر بودند یکی از تحریمها را بر دارند
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی از توافق ژنو به عنوان یک «داد و ستد نامتوازن» یاد کرد و گفت: چیزهایی که در این توافقنامه دادیم، در مقابل چیزهایی که گرفتیم قابل مقایسه نبود، امتیازاتی که ما دادیم نزدیک ۲۸ قلم بود که در زمان جلیلی فقط در قبال تعلیق ۲۰ درصد نه از بین بردن اورانیوم، آنها قبول کرده بودند که یکی از دو تحریم بانکی و نفتی را بردارند. اشتون گفته بود یکی از تحریمها برداشته شود امّا آقای جلیلی گفته بود که هر دو باید برداشته شوند و چون نزدیک انتخابات ریاست جمهوری ایران بود، انگلیسیها گفته بودند باید منتظر نتیجه انتخابات بمانیم.
وی افزود: این در حالی است که در برنامه اقدام مشترک نه تنها تعلیق ۲۰درصد را پذیرفتیم بلکه حتّی غنای ۲۰ درصد را هم از بین بردیم و بنابر آمار آمانو ۴۲۰۰ کیلو اورانیوم غنی شده ۲۰درصد را رقیق کردیم و نیز از ۳۵ هزار سانتریفیوژ تنها ۹ هزار فعّال است که علاوه بر این، کلّ اطلاعات هستهایمان را در اختیار آنان قرار دادیم.
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی ادامه داد: دوستان شهید احمدی روشن یعنی همان کسانی که ما را به غنای ۲۰درصد رسانده بودند، غذرشان را خواستند و به برخی از شرکتهای خدماتی تهران منتقل شدند اما با این حال در ازای این همه امتیاز، چیزی که گرفتیم آزادکردن ۴میلیارددلار از ۱۰۰میلیارد دلار پول خودمان بود که در چندقسط برگرداندند و طبق دستور شرمن قسط اولش میبایست خرج مواد غذایی آن هم از نوع خارجی مثل برنج هندی و مرغ ترکیهای میشد تا ایران دچار یک بحران غذایی شود.
روانبخش افزود: همان موقع منتقدان معتقد بودند چیزی باقی نمانده که ایران بخواهد در مذاکرات نهایی روی آنها معامله کند زیرا همه را در توافق مقدماتی دادهایم. امّا آنها گفتند شما بیسواد هستید و نمیفهمید یا هر موقع بحث مذاکره میشود عدهای میلرزند، به جهنم که میلرزید بروید یک جای گرم تا نلرزید.
* تمدید هفت ماهه مذاکرات معنادار است/ این 7 ماه یک فرصت زمستانی برای غربیها است
این فعّال سیاسی با اشاره به تمدید مذاکرات در وین گفت: درحالی همه نگاهها به وین دوخته شده بود که از قبل اعلام شده بود که مذاکرات تمدید نخواهد و سایت هاشمی هم خبر از پیروزی جاودانه و برگزاری جشنهای ملّی داده بود، ولی دیدیم که نتیجه چیزی جز تمدید هفت ماهه مذاکرات نبود.
وی تمدید هفت ماهه مذاکرات از سوی غربیها را امری معنادار و حساب شده تلقی کرد و ضمن اینکه یکی از دلایل آن را نزدیکی به انتخابات مجلس دانست خاطرنشان کرد: غربیها میخواهند در طی این هفت ماه که یک فرصت زمستانی است، با همکاری عربستان قیمت نفت را به ۴۰ دلار برسانند و از این طریق، ایران و روسیه را دچار خسارت جدّی در مسائل بودجهای بکنند.
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی افزود: وقتی قیمت نفت در زمستان به این میزان کاهش یابد، در بهار و تابستان به مراتب بیارزشتر خواهد شد و آنها میخواهند از طریق کمبود بودجه و فشار سنگین اقتصادی، مردم و دولت را از پا در آورند و به امتیاز نهایی که همان برچیدن کلّ مسئله هستهای ماست برسند.
وی با اشاره به حضور حسین فریدون در وین حین مذاکرات گفت: هرچند این موضوع تکذیب شد، امّا بعداً باید روشن شود که آیا وی حامل پیام خاصی بوده که موجب تمدید مذاکرات شده است!
وی با اشاره به ابراز رضایت نتانیاهو از تمدید مذاکرات گفت: آنها که حاضر نبودند تحریمها را بردارند، برنامه هستهای ما نیز که همچنان متوقف است، بنابراین زمان به نفع آنها سپری میشود و به نوعی توپ در زمین ما قرار دارد و آنها از این موضوع خوشحالند و میگویند در این هفت ماه فشار بیشتری میآوریم و به امتیاز بیشتری میرسیم.
* عدم مخالفت رهبری با تمدید مذاکرات، به این معنا نیست که ایشان خوشبین شدهاند
وی در خصوص موضع گیری رهبر انقلاب نسبت به تمدید مذاکرات گفت: به محض اینکه مذاکرات تمدید شد، رئیس جمهور قبل از ایکه رهبری موضعی بگیرند اعلام موضع کرد و گفت دنیا میداند که راهی جز مذاکره وجود ندارد. این بدان معنی است که موضع ایشان همچنان مذاکره است. در این شرایط رهبر انقلاب برای جلوگیری از القای وجود حاکمیت دوگانه، همان موضعی را اتخاذ میکنند که نسبت به اصل مذاکرات داشتند البته با همان شرایطی که قبلاً لحاظ شده است.
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی تحلیل خود از این موضع رهبر انقلاب را اینگونه بیان کرد: در واقع حضرت آقا فرمودند ما حرفهایمان را زدهایم و تعبیرشان این نبود که من با مذاکرات موافقم، تعبیر این بود که همانطور که با اصل مخالف نبودم با ادامه هم مخالفتی ندارم. بین «موافقم» و «مخالف نیستم» از لحاظ سیاسی تفاوت وجود دارد.
وی گفت: اعلام عدم خوشبینی به نتیجه مذاکرات از سوی رهبر انقلاب به موضع اخیر ایشان نیز تسری پیدا میکند و اینگونه نیست که ایشان در ادامه مذاکرات، خوشبین شده باشند بلکه باز عین همان مواضع را میگیرند و میگویند مثل گذشته مخالفتی ندارم.
* مستندهای صداوسیما مانع عبور از خطوط قرمز شد/ ایستادگی تیم مذاکره کننده در وین قابل تقدیر است
وی ایستادگی تیم مذاکره کننده کشورمان در مذاکرات وین را مورد اشاره قرار داد و در بیان علل آن گفت: یکی از کارهای خوبی که صدا و سیما انجام داد، پخش مستنداتی بود که محور آنها سخنان خود آقای روحانی و تیم مذاکره کننده بود. اینکه آنها گفته بودند به هیچ وجه در برابر زیاده خواهیهای غرب کوتاه نخواهیم آمد و اگر حتّی یکی از تحریمها باقی بماند توافق نهایی نخواهیم کرد، اینها برای مردم یادآور شد و به همین دلیل آنها نتوانستند برخلاف حرفهای خودشان عمل کنند و از خطوط قرمز عدول کنند.
وی افزود: به هر حال مقاومت آقای ظریف و دوستانش در وین، چه به خاطر افکار عمومی بوده باشد چه به هر دلیل دیگر قابل تقدیر است و امیدواریم که بتوانند در مذاکرات بعدی باز روی اصول ایستادگی کنند.
* به جای اینکه بگویید دیگر به گذشته بر نمیگردیم، طرف غربی را تهدید کنید
روانبخش لزوم تهدید طرف غربی از سوم تیم مذاکره کننده کشورمان را مورد تأکید قرار داد و گفت: مسئولین دستگاه دیپلماسی باید این تهدید را انجام دهند که اگر قرار نیست تحریمها برداشته شود و به تعهدات برنامه اقدام مشترک عمل شود، ما به نقطه اول بر میگردیم، نه اینکه بگویند ما دیگر به گذشته بر نمیگردیم.
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی با اشاره به سخنان اخیر ظریف در دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: اینکه ما بگوییم هیچ کس نمیتواند شرایط را به عقب برگرداند، خیال غربیها را راحت میکند و تحریمها را بر نمیدارند، پس اصلاً برای چه مذاکره کردهایم. اگر قرار است نطنز، آب سنگین اراک و فوردو را بدهیم و اورانیوم غنی شدهای که هر کیلوی آن چندصدبرابر طلا ارزش دارد را نابود کنیم و باز تحریمها سر جایش باشد، آنوقت برای چه توافق کردیم.
وی ادامه داد: اینکه ما هفت ماه دیگر برویم بنشینیم و باز مذاکره کنیم، صرف اینکه چیزی عاید ما نمیکند. آیا در این هفت ماه احتمال دارد اوباما و کری سر عقل بیایند، یا نه باز هم ما باید انعطاف به خرج بدهیم و یک مقدار دیگر از امکانات هستهای را بدهیم تا یکی دو تحریم بردارند. اینکه رهبری فرمودند مخالفتی ندارم برای این است که آقایان بروند و باز هم ببینند که نتیجهای نخواهد داشت وگرنه اینطور نیست که پس از این هفت ماه بنا است به نتیجه خوبی برسیم.
* پس از دادن این همه امتیاز، حرف از جشن مقاومت میزنند/ مذاکرات به نتیجه نرسد، رئیس جمهور باید پاسخگو باشد
وی با بیان اینکه «یکی از آقایان گفته بود ۳ آذر، یا جشن پیروزی مذاکرات را میگیریم یا جشن مقاومت» گفت: اگر قرار است جشن مقاومت بگیریم، در زمان تیم قبلی مذاکره کننده هم که داشتیم جشن مقاومت میگرفتیم، با این تفاوت که آنموقع توپ توی زمین آنها بود و ما پیشرفت خیره کنندهای داشتیم، ولی الان در زمین ماست و هرچه آنها خواستهاند انجام دادهایم. دیگر اورانیوم ۲۰ درصد نداریم، بسیاری از مراکز ما پلمپ شده و یک سال از تحقیقات و مطالعات هستهای بازماندهایم، همه این کارها را کردهایم و حالا بگوییم مقاومت کردهایم. این چه مقاومتی است، اگر قرار بود مقاومت بکنیم در همان گام نخست باید انجام میدادیم، نه اینکه حالا که معلوم شد نتیجه نمیدهد و تحریمها را بر نمیدارند ما بگوییم مقاومت کردیم.
روانبخش در پاسخ به این سؤال که چقدر احتمال میرود در ادامه مذاکرات، مجدداً بر روی خطوط قرمز ایستادگی شود؟ گفت: توافق ژنو زمانی شکل گرفت که افکار عمومی اعتماد بیبشتری نسبت به دولت داشت، امّا اکنون با توجّه به اتفاقاتی که افتاده و اینکه آمریکاییها قابل اعتماد نیستند، افکار عمومی حساستر شده و به نظر میرسد که اجازه عبور از خطوط قرمز را نمیدهند. هرچند تیم مذاکره کننده هیچ اطلاعاتی را بروز نمیدهد، امّا اینطور نیست که مباحث مخفی بماند.
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی با تأکید بر لزوم پاسخگو بودن مسئولان در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات گفت: همانگونه که درخصوص رئیس جمهور قبلی، برخیها میگویند باید در دادگاه محاکمه بشود، به نظرم کسانی که شعار مذاکره دادند، اگر مذاکرات به نتیجه نرسد باید در پیشگاه ملّت پاسخگو باشند.
وی با اشاره به خسارات زیادی که طی یک سال گذشته به برنامه هسته ایران وارد شده تصریح کرد: باید حساب کرد که از بین بردن ۳۰۰ کیلو اورانیوم ۲۰درصد چقدر میارزد و چقدر باید هزینه کرد تا ۴۲۰۰ کیلو اورانیوم را به غنای ۵ درصد برسانیم. این دولت و رئیس جمهوری که شعار مذاکره داده باید پاسخگوی این خسارات باشد.
روانبخش با اشاره به وقت کشی آمریکاییها در مذاکرات گفت: آنها میخواهند با زمانی که از ما میگیرند مواضع خودشان را تثبیت کنند و گامهای بعدی را رو به جلو بردارند، امّا نکتهای که وجود دارد این است که همه محاسبات، چیزی نیست که آمریکاییها دارند انجام میدهند و قطعاً در این عالم کسانی دیگر هستند که تصمیم گیر هستند ونقشههای آنان را نقش بر آب خواهند کرد.
وی آیه «وَقَدْ مَکَرُوا مَکْرَهُمْ وَعِندَ اللَّهِ مَکْرُهُمْ وَإِن کَانَ مَکْرُهُمْ لِتَزُولَ مِنْهُ الْجِبَالُ» را مورد اشاره قرار داد و گفت: خداوند میفرماید آنها مکر خودشان را کردند ولی همه چیزشان نزد خداست و هیچ چیز از چشم خدا دور نمیماند. اگر تدبیرهای مخفیانه آنها به اندازهای باشد که کوهها از جا کنده بشود، خدا این قدرت را دارد که سیستم محاسباتی آنها را به هم بریزد.
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری انقلاب اسلامی خاطر نشان کرد: درست است که آنها اتاق فکرهایی دارند و با همفکری برخی عناصر داخلی، نقشههایی برای وارد کردن لطمه به اصل نظام و حقوق مردم طراحی میکنند، امّا در این سی و شش سال ثابت شده که خدای متعّال با ما است. همانگونه که وقتی در مجلس عوام انگلیس در خصوص عدم موفقیت در فتنه ۸۸ از وزیر خارجه سؤال کردند وی گفت "ما به این نتیجه رسیدیم که ظاهرا خدا هم ایرانی است."