جمال شورجه در گفتگو با خبرنگار سینما و تلویزیون «خبرگزاری دانشجو»، در خصوص جشنواره فجر امسال گفت: فکر میکنم جشنواره امسال تحت الشعاع فیلم محمد رسول الله (ص) مجید مجیدی قرار گرفته و بعید میدانم فیلم دیگری برای عرض اندام داشته باشیم. عدم حضور فیلم در بخش مسابقه و قرار گرفتن در بخش ویژه و جنبی جشنواره، کاملا عین عدالت است. از سویی دیگر خود مجیدی هم رئیس هیئت داوران است و عملا فیلم نمیتوانست در بخش مسابقه قرار بگیرد.
وی در ادامه افزود: فیلم محمد رسول الله فیلم خاصی است که با یک بودجه خاص ساخته شده و قاعده بر این است که با بقیه فیلمهای بخش مسابقه در یک سطح قرار نگیرد. به همین دلیل فیلم در بخش مجزایی به نمایش در میآید. به نظر میرسد که این فیلم سروصدای زیادی به راه انداخت و چه بسا کل جشنواره را تحت الشعاع خود قرار دهد.
این کارگردان در ادامه بیان داشت: تا آنجایی که بنده در جریان کار هستم خیلی فیلمهای خاص و ویژه نداریم. علی رغم اینکه هر سال در جشنوارهها چند نمونه کارهایی هستند که عرض اندام میکنند و به لحاظ ساختاری و محتوایی توجهات را به خودشان جلب میکنند، اما امسال چنین چیزی را نداریم. البته در بعضی مواقع فیلمهایی به لحاظ ساختاری و یا برخی مواقع به لحاظ محتوایی مثل چمران شیار و رستاخیز کاملا به هم مرتبط بودند و هر کدام با یک ساختارهای خاصی به جشنواره آمده بودند.
شورجه با اشاره به رونق جشنواره فجر امسال اظهار داشت: بین همکاران و اهالی سینما مسابقهای گذاشته شده که خود را به جشنواره برسانند و این از جهتی خوب است. امسال هم مثل سالهای گذشته جشنواره فیلم فجر شاید کم رونقتر باشد اما رونق اصلی جشنواره امسال فیلم مجیدی است که قطعا در داخل و در خارج از کشور سر و صداهایی خواهد کرد چرا که همین الان نیز میبینیم لبه تیغ وهابیت علیه این فیلم تبلیغ میکند و پیکانهایشان به سمت این فیلم نشانه رفته است. طبیعی است که آنها همیشه با حرکتهای اصولی و درست و تبلیغی واقعی دینی و اسلامی مخالف هستند و آنها را به معنای مختلف به حاشیه میرانند و اعتقادات غلطی را دنبال میکنند که هیچ کدام در اسلام ناب محمدی جای ندارد. به هر جهت این اتفاقات بعد از نمایش این فیلم خواهد افتاد البته قبل از اکران بین المللی آن.
وی در خصوص کم رونقی جشنواره فیلم فجر تصریح کرد: ما به شدت با فقر فیلم نامه مواجه هستیم و در فیلم نامهها دیدگاههای جدید، نوآوریها، داستانها و شخصیتهای جذاب دیده نمیشود. شاید بتوان گفت ۶۰ الی ۶۵ درصد فیلمها شبیه هم هستند، قابل پیش بینیاند و مخاطب به راحتی میتواند روند داستان را تشخیص دهد. چه به لحاظ ساختار و چه بسا از لحاظ مضمون و محتوا مشکل سینمای ما که ممکن است امسال در جشنواره فجر هم تاثیر بگذارد فقر فیلم نامه است و بسیاری از فیلم نامهها چنگی به دندان نمیزنند و خیلی جذابیتهای لازم را ندارند بخشی از فیلم نامهها مونتون هستند و درام جذابی ندارند و این قطعا جشنواره را به کم رونقی و کم توجهی سوق خواهد داد.
شورجه با اشاره به یکی از مشکلات سینمای امروز گفت: نویسندههای ما هیچگاه به ادبیات داستانی و متون خود ما چه متون و داستانهای جدید و چه به نویسندهها رجوع نمیکنند. و از ادبیات در جهت ارتقای سطح کیفی سینما استفاده نمیکنند. این معضلی است که متاسفانه سالها علی رغم تلاش بسیاریها مبنی بر آشتی بین سینماگران و اهل ادب وجود دارد.
وی یادآور شد: بسیاری از فیلم نامهها را دیدهام که کاملا کپی از نمونههای اروپایی و آمریکایی است به نظر من این یک خودزنی از جانب نویسندههای ماست.
این تهیه کننده در خصوص عدم ارتباط بین سینماگران و اهل ادب در استفاده از موضوعات داستانی جذاب و قوی تصریح کرد: من خیلی دقیق نشدم که این مشکل دقیقا از سوی چه کسی است یا سینماگران هستند که فکر میکنند باید همیشه مولف باشند و یا اهل ادب هستند که شاید فکر میکنند داستانهایشان با به تصویر کشیدن ارزش ادبی وشان فرهنگی خود را از دست میدهد. اما باید گفت، هر چه چشم در سینمای جهان بیندازیم میبینیم که همگرایی و مجالست بین اهل ادب و سینما توانسته به سینما کمک کند. وقتی نگاهی به تولیدات سینمایی اروپا و آمریکا میاندازیم، در جایی به ادبیات خود گره خوردهاند. چه در فیلمهای تجاری و پرفروش و چه در فیلمهای هنری آنها این اتفاق در آن افتاده و توانسته به رشد سینمای آنها کمک کند.
وی با اشاره به نهادهای موثر در ایجاد این ارتباط بیان داشت: به نظرم نهادهایی که تولید فکر میکند در اولویت برقراری هم افزایی بین نویسندگان و فیلم نامه نویسان قرار دارند. سازمانهایی چون سازمان تبلیغات اسلامی چرا که هم در حوزه کتاب فعالیت میکنند و هم در حوزه فیلم بنیاد سینمایی فارابی وزارت ارشاد و... میتوانند به این آشتی کمک کنند.
شورجه تاکید کرد: به نظرم یک نهادی این آشتی را باید برقرار سازد چرا که ادبیات میتواند به سینما کمک کند و همچنین سینما نیز میتواند به ادبیات کمک کند و آن را از گمنامی و یا کم نامی نجات دهد. زمانی که کتاب هری پاتر نوشته شد در کنارش فیلم آن هم ساخته شد و هر دوی آن به پرفروشی و جذب مخاطب به یکدیگر کمک کردند. ما این پیشینه و همکاری را بین ادبیات و سینما داریم شاید سلایق شخصی و دیدگاههای شخصی کاملا یک سویه طرفین است که نمیتواند این دو قشر را در کنار یکدیگر نگه دارد.
این تهیه کننده در ادامه در خصوص هیئت داوران جشنواره اظهار داشت: هر سال مطابق با رای و نظر و سلیقه و آرای مدیران آن دوره سینمایی، داوران کنار هم چیده میشوند و آرایش پیدا میکنند. امسال هم داوران منتخب مطابق سلیقه و نظر و فکر مدیران سینمای فعلی ما چیده شدهاند. طبیعی است که در هر دوره مدیریتی، سعی میکند مطابق با سلیقه و نظرش افرادی را قرار دهد، الان هم این اتفاق افتاده.
وی افزود: به هر جهت نگاه دولت که یک دولت با گرایش خاص سیاسی است آرایش هیئت داوران را هم انتخاب کرده که در دولتهای قبل نیز این اتفاق میافتاد.
شورجه بااشاره به قرار گرفتن جشنواره فجر در ایام دهه مبارک فجر گفت: هر دولت با هر سلیقه سیاسی به نظر میرسد که میبایست به سمت فیلمهایی که موضوعیت با این ایام را دارد جهت پیدا کند و فیلمهایی که انتخاب میشوند حداقل در موضوع و مضامین با گرایشات انقلابی و جهت گیریهای انقلابی اسلامی را در نظر داشته باشد، که بتواند حداقل در شکل و صورت تعارضی با جهت گیریهای کلی نظام نداشته باشد.
این تهیه کننده در توصیهای به بخش داوری جشنواره فجر اظهار داشت: داوران ناگزیر هستند فیلمهایی را که برای بخش داوری و برگزیده انتخاب میکنند، موضوع و محتوا را با ساختار کار کنار هم ببینند نه اینکه فقط ساختار و یا برعکس محتوا را ببینند.
وی خاطر نشان کرد: به نظرم مقداری دید ناقصی است به سینما، موضوع و مضمون جزو لاینفک خود فیلم است و باید به آن توجه شود البته از آن سو هم باید ساختار منسجم هم در نظر گرفته شود. ساختار، پیام و محتوا دو عنصر تکمیل کننده هم هستند که نباید مورد غفلت داوران قرار بگیرد.