حجت الاسلام و المسلمین حمید روحانی رییس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی در گفتگو با خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، در رابطه با فاجعه خونین حمله به مدرسه فیضیه قم در دوم فروردین ۱۳۴۲ و در پاسخ به سوالی مبنی بر پیش زمینه شکل گیری این واقعه اظهار داشت: فاجعه دوم فروردین از آنجایی شروع شد که امام تصمیم گرفت در مقابل ننگ آمریکایی مبنی بر انقلاب سفید شاه و ملت افشاگری کند و با آگاهی از مردم این ترفند را برملا سازد.
وی ادامه داد: شعارهای آمریکا در جهت احقاق حقوق کارگران و کاستن از بیمهری نسبت به زنان قدمی بردارد اما اینها تنها یک سرگرمی بود و حتی کشاورزی ایران را که یک استان قادر بود اغذیه یک کشور را تامین کند محتاج به آمریکایی کرد که گندم بیکیفیت ارائه داده و نفت ما را به یغما میبرد.
روحانی به ترفند شاه و آمریکا تحت عنوان دکترین جان اف کندی اشاره کرد و گفت: رژیم شاه نگران بود چرا که امام در حال برملا ساختن نقشه آنان بود و این رژیم دیگر توان فریب مردم را نداشت لذا به سایر ترفندها متوسل شد تا از راههایی مثل تهدید و یا شایعه ارسال احضاریه به امام (ره) آن حضرت را از مبارزه بازدارد که نتیجهای نداد و در عوض مبارزه شدت بخشید.
رییس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی با اشاره به اینکه رژیم شاه پس از ناامیدی از تهدید به تحقیر متوسل شد اظهار داشت: با پخش کردن شب نامه و اهانت و فحاشی امام را مرعوب کرده و به عقب نشینی وادار کردند لذا امام در سخنرانی خود فرمودند مگر من از حضرت علی بالاترم که سالیان دراز معاویه در بالای منبر حضرت علی را مورد خطاب قرار داد اما باید در مقابل هجمه به اسلام مقاومت کرد.
روحانی تصریح کرد: رژیم شاه از دو ترفند تهدید و تحقیر نتیجهای نگرفت و به سرکوب روی آورد لذا در دوم فروردین ماه ۱۳۴۲ کماندوها را به مدرسه فیضیه فرستاد و در آن شرایط که زوار زیادی حضور داشتند این جنایت رقم خورد تا جریان مسجدگوهر شاه تکرار شود.
رییس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی تصریح کرد: رضا شاه با هجمه به مسجد گوهرشاد توانست سالیان دراز خفقانی را در کشور ایجاد کند تا جنایت کاران با خیال آسوده سیاست انگلیس را در ایران به اجرا درآورند.
روحانی با بیان این مطلب که این جنایت در مقابل چشم هزاران ایرانی رقم خورد ادامه داد: آنها درصدد بودند با ایجاد رعب و وحشت در سراسر کشور سیاست آمریکایی را پیاده سازند.
وی اضافه کرد: اشتباه شاه این بود که نمیدانست رهبری این نهضت توسط فردی هوشیار مدیر و کاردان به پیش میرود و امام نیز از جریان فیضیه بهترین استفاده را کرد تا ماهیت رژیم را به مردم شناسانده و نه تنها رعب و وحشت ایجاد نشد امام عققب نشینی نکرد لذا موجب اوج گیری این نهضت و برملا شدن رژیم شاه شد.
رییس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی افزود: اعلامیههای امام(ره) در آن مقطع ایجاد موجی منجر شد که مردم به صحنه آمده و رژیم را به چالش کشیدند.
روحانی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه این واقعه در افشای ماهیت رژیم پهلوی به چه میزان تاثیرگذار بود گفت: بعد از رخداد فاجعه فیضیه قم و با هجوم مردم در فردای آن روز به منزل امام (ره) اظهار تاسف کرده و رهنمود دادند که مردم به مسجد فیضیه بروند و جنایات را از نزدیک دیده و برای سایرین بازگو کنند.
وی به هجوم مردم به مدرسه فیضیه قم اشاره کرد و با تاکید بر اینکه صدای اشک و ناله مردم تا میدان قم رسید اضافه کرد: پس از آن مردم به بیمارستانها هجوم برده و با دیدن طلبههایی که در کما بودند از نزدیک فاجعه را مشاهده کردند و دیدند که طلبهها در هوش و بیهوشی جملاتی را از قبیل صدا مثل من فدای اسلام صدها مثل من فدای خمینی را سر میدادند.
روحانی یادآور شد: رژیم از این دیدار مردم در بیمارستانها به شدت ترسید و دست به جنایتی وحشتناک زد و طی تماس تلفنی با رئیس بیمارستان قم چنین ادبیاتی را به کار بردند که «شما دشمنان علی حضرت را مداوا میکنید؟ و اگر تا یک ساعت دیگر آنها را به بیرون نریزید بیمارستان را تعطیل میکنیم».
وی تصریح کرد: مسئولان بیمارستان ناگزیر شدند طلبههای مجروح را گوشه خیابان گذاشته و پس از آن اهالی قم با جای دادن آنها در منزلشان مخفیانه مجروحان را مداوا کنند.
رییس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی تاکید کرد: از سوی دیگر این صحنهها رژیم را وحشت زده کرد تا کنترل مدرسه را به دست گیرند و از بازدید مردم نسبت به این جنایات جلوگیری کنند.
روحانی تاکید کرد: با دستور امام(ره) مردم با ماهیت شاه آشنا شدند و رژیمی که از امام زمان(عج) دم میزد در مدرسه فیضیه قرآن را پاره کرد و کتابهای دینی را به آتش کشید و این چنین ماهیت رژیم برای مردم برملا شد.
وی به اعلامیه امام(ره) اشاره کرد و گفت: امام(ره) دراعلامیه خود بیان کرد شاه دوستی یعنی غارتگری شاه دوستی یعنی آدم کشی شاه دوستی یعنی هتک اسلام و شاه دوستی یعنی هتک روحانیت و این موضوعی شد تا رژیم را نزد مردم رسوا ساخت و نقش رهبری امام موجب شد تا از فاجعه فیضیه برترین استفاده را کنند.
وی همچنین در رابطه با نقش این واقعه در تثبیت رهبری امام خمینی گفت: تا قبل از این نقش روحانیون برجسته نبود اما پس از این واقعه نقش برجسته امام و روحانیت آشکار شد و امام واژههایی را به کار برد که ضمن برملا ساختن این حادثه پرده از چهرهها برداشته شد.
وی به بازگذاشتن درب منزل امام(ره) طی ساعتهای محاصره مدرسه فیضیه اشاره کرد و گفت: در سخنرانی که امام(ره) در همان لحظاتی داشتند و نسبت به بیان صحنههای عاشورا سخنانی را بیان کردند بسیاری از مردم روحیه گرفتند و اینجا بود که مردم تشخیص دادند نقش و قاطعیت امام با دیگران تفاوت دارد و پس از آن با ارسال تلگرام از شهرهای مختلف آحاد ملت پشتیبانی خود را از همه علما به خصوص امام اعلام کردند.
رییس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی در رابطه با عبرتهای سیاسی و تاریخی این واقعه ادامه داد: این واقعه نشان داد جنایتکاران و کسانی که راه خود را از مردم جدا کردند نمیتوانند با وحشیگری و سلطنت حکومت را استواری بخشند و این گونه جنایتها زمینه سقوط را فراهم کرده چرا که جنایتها نمیتواند حکومت خود را با سرکوب بیمه کند.
وی افزود: دولتهای جنایتکار و ضد مردمی و فاشیستی با این گونه جنایت کاریها گور خود را خواهند کند.
روحانی ضمن تاکید بر اینکه ایستادگی در مقابل تجاوزگری، مقاومت و عقب نشینی نکردن نتیجه مطلوب و درخشنده دارد گفت: وقتی حادثه مسجد گوهرشاد و فیضیه قم را قیاس میکنیم متوجه میشویم که رهبری امام بصیرتی به مردم بخشید که رعب و وحشت را از مردم دور کرده و در عوض این رعب و وحشت و خفقان نصیب دشمن شد.
رییس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی تاکید کرد: مردم با دیدن چنین صحنههایی شعار میدادند که قم شده کربلا هر روزش عاشورا فیضیه قتلگاه خون جگر علما واویلا واویلا و لذا اینها باعث شد فاجعه فیضیه به نفع رژیم تمام نشود و در عوض شمارش معکوس حکومت فراهم شد.
رییس بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی خاطر نشان کرد: مقاومت ایستادگی و سازش ناپذیری از نکات مهم برای سربلندی و عزت یک مردم است.