بومی سازی دانش تولید تخم چشم زده قزل آلا در آینده نزدیک

به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، میثم صالحی، مدیر عامل شرکت آبزی اکسیر کوثر در دومین نشست اتاق گفتگو با خبرنگاران سازمان اقتصادی کوثر با اشاره به انجام فعالیت‌های آبزی پروری و شیلاتی شرکت آبزی اکسیر کوثر گفت: می‌توان گفت در عمر 4 ساله حدود 300 میلیارد ریال سرمایه گذاری در بخش شیلات و آبزی پروری انجام شده است که عمده فعالیت آن در حوزه قزل‌آلا است.

وی افزود: در حال حاضر 200 نفر به صورت مستقیم و 300 نفر به صورت غیرمستقیم در شرکت آبزی اکسیر کوثر مشغول به فعالیت می باشند.

صالحی ادامه داد: در سال‌های اخیز جذب نیروی کار برای این شرکت از جامعه هدف و ایثارگران بوده است و در حال حاضر اعضای هیئت مدیره این شرکت را 5 نفر از فرزندان شهید تشکیل می دهند.

وی تصریح کرد: در حال حاضر عمده فعالیت‌ها بر پرورش ماهی قزل آلا متمرکز می باشد و هدف نهایی این شرکت تکمیل زنجیره تامین از تامین نهاده اولیه تا خوراک و بسته‌بندی و فرآوری و در نهایت عرضه و رساندن محصولات به دست مصرف کنندگان با حذف واسطه‌هاست.

مدیر عامل شرکت آبزی اکسیر کوثر هدف‌گذاری میانی این شرکت را تولید 4 هزار تن لاشه ماهی قزل آلا و فروش 60 میلیون بچه ماهی قزل آلا اعلام کرد.

وی در ادامه از پرورش ماهی در قفس به عنوان یکی از پروژه های شرکت آبزی اکسیر کوثر یاد کرده و اظهار داشت: این موضوع از مواردی است که در سال های اخیر بسیار مورد توجه دست اندرکاران تولید واقع شده و می تواند در خصوص افزایش تولید و استفاده از منابع و ظرفیت‌های پروژه ای موفق باشد.

صالحی اضافه کرد: در حال حاضر علاوه بر انجام این پروژه در سد شهدای گمنام تنگه همام قصر شیرین کرمانشاه، ساخت و بومی سازی این قفس ها نکته اصلی و مهمی است که شرکت آبزی اکسیر کوثر به آن دست یافته است.

وی افزود: پیش از این اگر پروژه ای در خصوص پرورش ماهی در قفس انجام شده باشد، با استفاده از قفس‌های وارداتی بوده، اما در حال حاضر دانش تولید، نصب و بکارگیری قفس‌ها و پرورش ماهی در قفس، بومی سازی شده است و تمام امکانات و تجهیزات آن در داخل کشور تولید می شود.

صالحی در ادامه گفت: برای اولین بار در کشور پرورش ماهی های گرم آبی در این قفس ها انجام شده است، چرا که در برخی از نقاط کشور به دلیل اقلیم خاص امکان پرورش ماهی سردآبی وجود ندارد و باید تولید و پرورش ماهی گرم آبی و خاویاری را در این اقلیم‌ها دنبال کنیم.

وی با بیان این که قسمتی از کار در استان لرستان متمرکز شده است، عنوان کرد: در این استان دو مجتمع بزرگ تکثیر و پرورش ماهی قزل آلا به نام ماهیچال و احرار الشتر در حال فعالیت است که به واسطه این دو مجموعه، شرکت آبزی اکسیر کوثر به یکی از بزرگترین تکثیر کننده ماهی قزل آلا در خاورمیانه تبدیل شده است.

صالحی به موقعیت مزارع شرکت اشاره کرد و افزود: مزارع آبزی اکسیر کوثر در استان تهران{احمدآباد مستوفی (عرضه زنده ماهی)، فیروزکوه (پرواربندی)}، استان لرستان {احرار الشتر و ماهیچال (تکثیر و پرورش ماهی قزل آلا)} و استان کرمانشاه {قصر شیرین (پروش ماهی در قفس و ایستگاه تحقیقات ماهیان گرم آبی)} قرار دارند.

در ادامه عمار صالحی فارسانی، عضو هیأت مدیره شرکت آبزی اکسیر کوثر با تأکید بر ضرورت توجه به تولید ارزان قیمت و امنیت غذای سالم در اقتصاد مقاومتی اظهار داشت: قزل آلا جزو آزادماهیان بوده و از لحاظ کیفی از بالاترین کیفیت و ارزش غذایی در میان ماهی های تجاری برخوردار است و در ایران حداقل 4 برابر ارزان تر از کشورهای دیگر عرضه می شود.

به گفته وی این شرکت همواره سعی داشته در زنجیره های بالای تولید فعالیت کرده تا بتواند نیازمندی کشور به واردات را به حداقل برساند.

صالحی فارسانی با بیان اینکه دانش و تکنیک تولید تخم چشم زده اصلاح نژاد شده در کشور وجود ندارد، گفت: در ارتباط با ماهی قزل آلای رنگین کمان همچنان وابسته هستیم، چرا که سالانه نزدیک به 300 میلیون تخم چشم زده وارد کشور می شود.

وی افزود: در شرکت آبزی اکسیر کوثر پروژه هایی وجود دارد تا بتوانیم دانش تولید تخم چشم زده قزل آلا را بومی سازی کرده تا این وابستگی قطع شده و امنیت تولید برقرار شود.

عضو هیأت مدیره شرکت آبزی اکسیر کوثر به وجود مخازن زیاد آب های پشت سد اشاره کرده و گفت: سیاست های کوثر این است که از این آب ها در ارتباط با آبزی پروری استفاده کرده و بازدهی آن را بالاتر ببرد. از سوی دیگر فضولات ماهی خود کود کشاورزی محسوب می شود.

وی ادامه داد: هدف ما این است که با حداقل منابع آبی، به تولید بیشتر برسیم. در حال حاضر در سایت خاویاری شرکت با ۱۵ لیتر آب پذیرای40 - 30 تن ماهی قزل آلا و خاویار است و این در حالی است که در سیستم های عادی، این میزان تولید به حداقل ۲۰۰ لیتر آب نیاز دارد.

مدیر عامل شرکت آبزی اکسیر کوثر با دانش بنیان بودن شرکت اشاره کرده و گفت: تمامی اعضای هیأت مدیره به صورت تخصصی در حوزه شیلات فعالیت می کنند. ما با در نظر گرفتن دغدغه های کشور و شرایط موجود، با تعریف پروژه های تحقیقاتی و پژوهشی، نتایجی همانند افزایش تولید در واحد سطح تا۱۰ برابر را داشته است.

وی افزود: اکسیژن رسانی و رآکتور تولید اکسیژن برای تزریق به استخرهای پرورش ماهی قزل آلا برای افزایش تولید در واحد سطح، یکی از این پروژه هاست که می توانیم در زمان کم آبی با گردش و تزریق اکسیژن می توانیم میزان تولید را افزایش دهیم. به گفته صالحی، اکسیژن رسانی و رآکتور تولید اکسیژن دانش فنی روز دنیا است و متأسفانه ما در ایران کمترین بهره برداری را از این موضوع کرده ایم.

وی تولید غذای ارگانیک و کمتر مصرف کردن سموم و مواد شیمیایی و موارد دیگر را از اهم اهداف کوثر بیان کرد و اظهار داشت: به دنبال آن هستیم تا برای مواد ضد عفونی کننده جایگزین های گیاهی تعریف کنیم و حذف مواد مضر از سیستم پرورش و تولید را داشته باشیم.

مدیر عامل شرکت آبزی اکسیر کوثر با اشاره به اهمیت امنیت تولید، اقتصاد مقاومتی، جلوگیری از واردات، عدم خروج ارز از کشور و صرفه جویی اقتصادی، گفت: در حال حاضر تولید قزل آلا را انجام می دهیم، اما سالیانه ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون تن تخم چشم زده وارد می کنیم که مبلغ زیادی ارز را از کشور خارج می کند.

وی ادامه داد: پتاسیل تولید این میزان تخم چشم زده قزل آلا در کشور وجود دارد و تنها به دلیل نقص در دانش فنی این محصول وارد می شود و آن تماماً تک جنس ماده بودن تخم هاست که به همین دلیل در یک سال اخیر به بومی سازی تکنیک مشغول شدیم تا در سال پیشرو، بحث مولدسازی و آگاهی این موضوع را بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان داشته باشیم.

صالحی تأکید کرد: جایگزینی منبع پروتئینی در جیره خوراکی ماهی قزل آلا و دام های دیگر را از دیگر کارهای تحقیقاتی - پژوهشی ما در آبزی اکسیر کوثر است تا با بهره گیری از کمترین امکانات موجود در کشور که در حال هدررفت می باشد، به بالاترین بازدهی برسیم.

وی در پاسخ به سؤالی، با تأکید بر این موضوع که بیماری VHS ویروسی بوده و هیچ ضرر و زیانی برای انسان ندارد و تنها در رشد و نگهداری ماهی تأثیرگذار است، اظهار داشت: ما ادعا داریم شرکت آبزی اکسیر کوثر اولین شرکتی بود که جرأت و جسارت اعلام وجود این بیماری در کشور به سازمان دامپزشکی را داشت و در آن زمان هنوز این سازمان اعتقادی به این بیماری نداشت.

صالحی افزود: در تیرماه ۹۲ وجود ویروس را به سازمان دامپزشکی لرستان خبر داده بودیم و در۲۰ آبان ماه ۹۲ وجود بیماری VHS در منطقه به صورت مکتوب به این سازمان اعلام شد.

وی تصریح کرد: ورود این ویروس به ایران از همان وابستگی نشئت می گیرد، چرا که VHS چهل سال پیش در اروپا وجود داشت و همان واردات تخم چشم زده به کشور به وجود آمد و با وجود تلاش و اعتراض ما برای جلوگیری از این واردات نتوانستیم به تنهایی کاری انجام دهیم.

در ادامه این نشست صالحی فارسانی خاطرنشان کرد: تا دو سال آینده مولد بومی اصلاح نژاد تماماً ماده توسط شرکت آبزی اکسیر کوثر در اختیار پرورش دهندگان قرار خواهد گرفت و پتانسیل شرکت بیش از۵۰ درصد ظرفیت کشور است که با طرح های جدید در چشمه ثریا ماکو و چشمه مارون کهگیلویه و بویراحمد، این ظرفیت را به ۱۰۰ درصد خواهیم رساند تا امنیت و حاشیه اطمینان خوبی را برای این صنعت داشته باشیم.

وی ظرفیت تولید تخم چشم زده ماهی قزل آلا را۵۰ درصد نیاز کشور اعلام کرد و گفت: در حال حاضر 200 میلیون تخم چشم زده و ۶۰ میلیون بچه ماهی قزل آلا و هزار تن لاشه ماهی قزل آلا تولید می کنیم. 

به گفته صالحی، مدیرعامل شرکت آبزی اکسیر کوثر مهمترین سیاست شرکت، تولید لاین بومی ماهی قزل آلا طی دو سال آینده و تأمین۵۰ درصد کل مایحتاج بچه ماهی و تخم چشم زده کشور است که مقدمات آن آماده شده و با توجه به بلندمدت بودن برنامه های اصلاح ژنتیکی کمی زمان خواهد برد.

وی در ادامه به موضوع بهره وری آب مطابق با بند هشتم سیاست های ابلاغی اصلاح الگوی مصرف و همچنین سیاست های اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و افزود: در مزرعه احمدآباد مستوفی بعنوان یک مزرعه تیپ، ما بعد از خروج آب از چاه، ابتدا در استفاده اول که آب سالم و پُر اکسیژن داریم، پرورش و نگهداری ماهی قزل آلا را دنبال می کنیم، دست پایین تر، ماهیان خاویاری و بعد ماهی گرم آبی و استفاده اردک (پرورش اردک) و سپس آب فرآوری شده با کود غنی شده ی ماهی به مصرف گلخانه ها می رسد و بعد آب اضافی نهایتاً در200 هکتار زمینی که در حوزه کشاورزی داریم، برای تولید نهاده های گندم، ذرت، کلزا، جو و سیفی جات مصرف می شود و به جرأت می توانیم ادعا کنیم۲۰ تا ۳۰ درصد از مصرف کود و سموم در مزارع کم شده است.

صالحی به بکارگیری الگوی saving energy در گلخانه های این شرکت اشاره کرده و گفت: در یک پایلوت آزمایشی این سیستم را بکار گرفتیم و درصددیم تا این سیستم را به کل کشور ارائه کنیم. گلخانه با توجیه اقتصادی به شکلی طراحی شده است که با حداقل۵۰ تا۶۰ درصد صرفه جویی انرژی تولید گلخانه ای دارد.

** تا این لحظه هیچ برداشت اقتصادی از پرورش ماهی قفس در کشور نشده است

مدیرعامل شرکت آبزی اکسیر کوثر با تأکید بر این مطلب که تا این لحظه هیچ برداشت اقتصادی از قفس در کشور اتفاق نیفتاده است، اظهار داشت: شرکت آبزی اکسیر کوثر در آبان ماه سال جاری۲۰۰ تن ماهی گرم آبی و ماهی خاویاری از این قفس ها برداشت می کنیم. 

وی به ارزش پایین غذایی برخی ماهی های وارداتی اشاره کرد و گفت: جای تأسف دارد که در یک کشور اسلامی، ماهی تیلاپیا وارد می شود که از محل های بسیار نامناسبی در جنوب شرق آسیا پرورش پیدا می کند و ارزش غذایی بسیار پایینی نیز برخوردار است، اما سال گذشته حجم بالایی از این ماهی وارد کشور شد.

صالحی برنامه های آتی این شرکت را کارخانه فرآوری و عرضه محصولات به صورت بسته بندی شده، تولید میگو، تولید ماهی گرم آبی، پروژه پایاب سد داریان کرمانشاه بعنوان یک شهرک تولید ماهی، اصلاح نژاد ماهی قزل آلا در سرچشمه مارون کهگیلویه و بویراحمد و چشمه ثریا ماکو را اعلام کرد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: شرکت آبزی اکسیر کوثر بدون کمک ارگان های مربوطه نمی تواند در بازه زمانی مدنظر فعالیت خود را انجام دهد و نیازمند همکاری شیلات، سازمان تحقیقات شیلات و دامپزشکی در این خصوص است.

گفتنی است، دكتر ميثم صالحى و دكتر عمار صالحى فارسانى، مدير عامل و عضو هيأت مديره شركت آبزى اكسير كوثر و سه عضو ديگر هيأت مديره داراى تحصيلات عالى شيلات بوده و هر پنج نفر از فرزندان معزز و گرامى شهدا مى باشند.