به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از اصفهان، کرسی آزاداندیشی «در جستجوی نسخه ای برای اقتصاد بیمار ایران» توسط انجمن اسلامی دانشگاه اصفهان در تالار صدر دانشکده اقتصاد این دانشگاه با حضور صادقی، درخشان، دانشجوی دکترای اقتصاد، کمالیان و حیدری، عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان به عنوان داور کرسی برگزار شد.
درخشان: انگیزه دولت ها در سیاست های اقتصادی، مسائل انتخاباتی است
در ابتدای این برنامه اصلی ترین بیماری اقتصاد ایران به عنوان اولین سوال مطرح شد، که درخشان در پاسخ به آن گفت: دو اشکال اساسی در اقتصاد ایران وجود دارد. نخست تضاد سیاست و اقتصاد در ایران است.
وی در خصوص این تضاد افزود: انگیزه دولت ها در سیاست های اقتصادی برای رای آوردن در انتخابات و یا در دست گرفتن افکار عمومی برای دور بعدی انتخابات است.
این دانشجوی دکترای اقتصاد تصریح کرد: شوک دادن به اقتصاد نتیجه همین سیاست گزاری های نادرست است. برای پر کردن فاصله بین قیمت تمام شده بنزین و قیمت نفت خام لازم به آزادسازی ملایم قیمت بنزین داشت که البته این حرکت رکود، بیکاری، تورم و بی اعتمادی را به همراه داشت که باعث شد دولت مقبولیت خود را از دست دهد.
درخشان نفت را مشکل دوم اقتصاد دانست و بیان داشت: دولتی که بزرگ شده است از سرمایه خود یعنی همان نفت می خورد تا یک رفاه کاذب ایجاد کند.
وی رکود دولت یازدهم را بعد از انقلاب بی سابقه دانست و تصریح کرد: وابستگی به نفت ما را در معرض تهدید قرار می دهد و این وابستگی تبدیل به یک نقطه آسیب پذیر می شود. وابستگی کمتر به نفت یعنی کمتر شدن طرح های عمرانی و حذف یارانه ها و یا افزایش مالیات ها که این عمل مقبولیت دولت را پایین می آورد.
صادقی: اصول اقتصاد ایران جنبه دستوری پیدا کرده است
صادقی، یکی از طرف های کرسی عدم توجه به نقدینگی در دولت قبل را بسیار عجیب عنوان کرد و گفت: ورود به حوزه یارانه و مسکن مهر در حالیکه تولید نیز در وضع مناسبی قرار نداشت؛ تورم، نقدینگی، رکود و رشد منفی اقتصادی را سبب شد.
وی رعایت اصول اولیه از جمله نظارت را جزو مهمترین کارها برشمرد تصریح کرد: از جمله مشکلات کشور ما کم توجهی به علوم انسانی است؛ در حالیکه اصول اقتصاد ما جنبه دستوری پیدا کرده است.
این دانشجوی دکترای اقتصاد، فضای کلی اقتصاد دولت را نئوکلاسیک دانست و در خصوص آن گفت: نئوکلاسیک یعنی اقتصاد آزاد بدون دخالت دولتها و بیشینه سازی تولید.
کمالیان: شوک برای همیشه باید از اقتصاد ایران حذف شود
کمالیان، یکی دیگر از طرف های کرسی، بهینه دوم را مشکل اصلی اقتصاد دانست و افزود: دولت فعلی اولویت را به انضباط پولی داده است، یعنی سیاست پولی را در پیش گرفته است؛ در حالیکه این سیاست پیش تر دوبار در ایران شکست خورده است؛ اما دولت مجددا همین رویه را پیش گرفته است.
وی با اشاره به اینکه عدم تعادل یکی از مشکلات است، تصریح کرد: اهداف بلند مدت اقتصادی با هدف های کوتاه مدت قابل دسترسی است. عفونت سیاست های اشتباه بلند مدت اقتصادی، تبی را حاصل کرده است که چنانچه برای این تب که همان سیاست های کوتاه مدت است چاره ای اندیشیده نشود، نفس اقتصاد را می گیرد و برای این کار باید به صنایع کوچک بها داده شود.
کمالیان در پاسخ به دومین پرسش کرسی آزاداندیشی مبنی بر نقطه مطلوب اقتصاد ایران گفت: از نظر من نقطه مطلوب اقتصاد ایران سال پایانی حکومت امیرالمونین(ع) است که آزادی، شغل، پول و رفاه در دسترس همگان بود. شوک برای همیشه باید از اقتصاد ایران حذف شود.
وی افزود: در ایران کار گروهی ضعیف است. بزرگترین شرکت های ایرانی، دولتی هستند در حالیکه باید از حجم دولت کاسته شود. سیاست های اقتصادی باید با شیب ملایم انجام شود زیرا حافظه بلند مدت مردم ضعیف است.
صادقی: رشد پایه پولی و معوقات بانکی از مشکلات اقتصادی دولت پیش بود
صادقی در خصوص نقطه مطلوب اقتصاد ایران گفت: بی توجهی به نهادها و روابط با دنیا باعث بی ثباتی در قیمت ها شده بود که با سیاست های پولی تا حدی این ثبات به بازار برگشت. هم چنین عدم تعادل در حوزه نفت چه در سرمایه گذاری و چه در دریافتی های حاصل از فروش نفت کشور را با مشکل مواجه کرد. رشد پایه پولی و معوقات بانکی نیز از دیگر مشکلات اقتصادی دولت پیش بود.
درخشان: حتی در هشت سال جنگ نیز رکود فعلی را نداشتیم
درخشان در خصوص سوال دوم گفت: در قدم نخست باید یک شورای سیاست گذاری ثابت برای سیاست گذاری های بلند مدت ایجاد شود؛ به نحوی که به تغییر دولت ها این شورای تغییر نکند. هنوز تحریم ها هست و فعلا باید برای دوران گذار برنامه ریزی کرد. این دوران گذار شاهد یکی از بیشترین رکوردهای دوران پس از انقلاب است حتی در هشت سال جنگ نیز چنین رکودی را نداشتیم.
وی همچنین در خصوص سرمایه گذاری خارجی گفت: سرمایه گذاری اروپاییان شاید اشتغال را بیشتر کند؛ اما باز هم تبدیل می شود به یک نقطه ضعف در برابر غربی ها.
درخشان در خصوص سوال یکی از دانشجویان مبنی بر اعتماد مردم به دولت گفت: سیاست های دولت با خواسته های مردم همسو نیست؛ بنابراین اعتمادی شکل نمی گیرد. ژاپن برای خروج از رکود پس از جنگ جهانی دو سیاست را در پیش گرفت یکی صداقت با مردم و دیگری حکایت از اقشار آسیب پذیر جامعه و با همین دو سیاست تبدیل به یکی از قطب های اقتصادی شد.
کمالیان: نفوذ به معنای عدم رابطه نیست
کمالیان در پاسخ به سوال «آیا حضور کشورهای اروپایی برای سرمایه گذاری مصداقی از نفوذ است یا خیر؟»، گفت: نفوذ به معنای عدم رابطه نیست؛ اما تجربه نشان داده است که کشورهای اروپایی خیلی در ایران سرمایه گذاری نمی کنند. جلوگیری از نفوذ یعنی قوی شدن یعنی در عین رابطه با غربی ها ولی قراردادهای محکم و قابل استنادی عقد بشود.
درخشان: حضور برندهای آمریکایی در خیابان ها مصداق نفوذ است
درخشان راه حل رسیدن به نقطه مطلوب اقتصادی را شورای سیاست گذاری ثابت برشمرد و گفت: اجرای سیاست ها با شیب ملایم، شفافیت در اقتصاد و توسعه بخش سوم (غیر انتفاعی) ما را در رسیدن به نقطه مطلوب کمک می کند.
وی حضور برندهای آمریکایی در خیابان ها را مصداقی از نفوذ دانست و افزود: ورود مک دونالد و کی اف سی در توسعه اقتصادی تاثیر چندانی ندارد.
صادقی: بحث خود کفایی یک بحث پوسیده است
صادقی از بحث خودکفایی به عنوان یک بحث پوسیده یاد کرد و تصریح کرد: خودکفایی یعنی هدر دادن سرمایه. خودکفایی بیشتر شبیه بحث سیاسی است تا بحث اقتصادی. برای رشد اقتصاد سرمایه گذاریی در زیر ساخت ها لازم است؛ همچنانکه در قراردادها برای سرمایه گذاری خارجی ها باید محدودیت هایی باشد.