استاد علوم سیاسی و کارمند صدا و سیمای مرکز گلستان:
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-ماریه البرزی؛ اگر امروز جهان را به مثابه یک دهکده می‌دانیم و اطلاع یافتن از رخدادهای قاره‌های دور در همان بدو حادث شدن به صورت سهل و آسان در اختیار همه قرار می‌گیرد و این امر دیگر دور از انتظار نیست، به دلیل وجود رسانه و پیشرفت روزافزون ابزارهای رسانه ایست.
از این رو بیراه نیست اگر رسانه را از تأثیرگذارترین ابزار در فرهنگ، باور و عقاید یک فرد یا جامعه بدانیم، اهمیت این موضوع را صدچندان فرض می‌کنیم زمانی که مقام معظم رهبری به عنوان عالی‌ترین مقام در نظام جمهوری اسلامی بارها بر اهمیت موضوع رسانه و فضای مجازی و به تازگی نیز مبحث «نفوذ»، هم هشدار داده و هم تأکید ورزیده‌اند.
آنچه در ادامه می‌آید مشروح گفتگوی نمایندگی استانی خبرگزاری دانشجو با عبدالقیوم شکاری، استاد علوم سیاسی دانشگاه‌های شرق استان و کارمند و فعال رسانه ای صدا و سیمای مرکز استان گلستان است.
با توجه به اینکه چند تن از اعضای شبکه نفوذی همکار با دولت‌های متخاصم غربی که در فضای مجازی و مطبوعات کشور فعال بودند، بازداشت شدند، با توجه به رصدی که به رسانه‌ها دارید چه در فضای مجازی چه روزنامه‌ها و چه خبرگزاریها، این نفوذ را در مطالبی که می‌خوانید چگونه ارزیابی می‌کنید؟
شاید بتوان پاسخ به این پرسش را بر اساس تغییری که در شیوه‌های تاثیرگذاری دولت‌ها در نظام بین الملل ایجاد شده است بیان کرد. در شرایط کنونی و با توجه به تغییراتی که در زندگی انسان‌ها ایجاد شده است رسانه‌ها به مهم ترین ابزارهای جریان سازی درجوامع تبدیل شده‌اند، این واقعیتی غیر قابل انکار است و بخاطر همین شرایط، دولت‌های بزرگ، سرمایه گذاری کلانی بر روی گسترش شبکه‌های رسانه‌ای خود انجام داده‌اند.
اعتقاد غالب سیاست مداران این است که در دنیای امروز با استفاده بهینه از رسانه‌ها به شکل راحت‌تری می‌توان به نتایجی دست پیدا کرد که شاید نتوان از طریق اعزام نیروهای نظامی به آن رسید. در مورد کشور ما هم این تلاش رسانه‌ای در ابعاد مختلف در حال انجام است.
اگر دقت کنیم متوجه خواهیم شد که رسانه‌های وابسته به کشورهای بیگانه در اشکال مختلف آن در غالب رویدادهای کشور ما حضوری فعال دارند. فعالیت این رسانه‌ها نیز غالبا در مسیر ایجاد اختلاف دربین آحاد جامعه و سیاه نمایی از شرایط موجود است.
در مورد رسانه‌های داخلی هم قطعا تلاش‌های زیرپوستی برای همسو کردن مسیر کار رسانه‌ای فعالان داخلی در حال انجام است و مهم‌ترین ابزار مقابله با آن هم هوشیاری دوستان ما در بخش‌های مختلف رسانه‌هاست.
شاخصه‌های رسانه‌های نفوذی چه بوده؟ اگر می‌توانید مصداق بیاورید و اگر نه بفرمایید این شاخصه‌ها آیا عینیت داشت؟
مبحث تلاش‌های در حال انجام برای نفوذ رسانه ای در کشور ما خیلی ابعاد گسترده‌ای دارد. تشریح همه ابعاد این مساله از حوصله بحث ما خارج است اما برای پاسخ مختصر به سوال شما می‌خواهم به بیانات اخیر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در دیدار با مدیران رسانه ملی اشاره کنم. ایشان در این دیدار با اشاره به جنگ نرم دشمنان نظام بر علیه انقلاب و کشورمان، خاطرنشان کردند تغییر باورهای مردم نسبت به مسائل مختلف، مهم‌ترین محور این تلاش‌ها است.
بنظر من تلاش برای تغییر باورهای جامعه در سه حوزه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در حال انجام است و در این تلاش‌ها هم رسانه‌ها مهم‌ترین نقش را ایفا می‌کنند. در برخی از موارد فعالان رسانه‌ای ما ندانسته در مسیر این تلاش‌ها قرار گرفته و با راهبردهای رسانه‌ای بیگانگان همراهی می‌کنند. بر این اساس ضرورت دارد فعالان رسانه ای با هوشیار و آگاهی بیشتری در برابر این فضاسازی‌ها رفتار کنند.
با توجه به اینکه نمایشگاه مطبوعات در حال فعالیت است، به نظر شما وزارت فرهنگ و ارشاد چطور باید در این نمایشگاه به این مقوله بپردازد؟ چطور باید از نفوذ جلوگیری کرد؟
بحث نفوذ و هوشیاری در قبال این آسیب، محدود به نمایشگاه مطبوعات و رسانه های طیف خاص نیست. همه فعالان رسانه‌ای باید این واقعیت را بپذیرند که تمرکز دشمنان این کشور در شرایط کنونی بر استفاده از ظرفیت رسانه‌ها برای پیشبرد اهداف سیاسی شان متمرکز شده است. اگر همه این واقعیت را بپذیریم مراقبت‌های دورنی در ساختار خود رسانه ها هوشمندتر خواهد شد. پیچیدگی شیوه‌های نفوذ و تاثیرگذاری هم مقوله‌ای است که همه باید به آن توجه داشته باشیم .
به عنوان پرسش پایانی؛ نقش رسانه در جامعه چیست که دشمن ابتدا در این حوزه نفوذ کرده است؟
همانگونه که خدمت شما عرض کردم رسانه‌ها هدایت گر فکری جامعه هستند. این هدایت گری اگر صادقانه و بر اساس منافع و مصالح عمومی جامعه صورت پذیرد رشد و تعالی جامعه نتیجه آن خواهد شد.
دشمنان ما به خوبی می‌دانند که انجام هر گونه اقدامی در رابطه با کشور ما محتاج زمینه سازی رسانه‌ای است. بر اساس همین واقعیت توجه ویژه‌ای به حوزه رسانه‌ای کشور داشته و در صدد ایجاد پایگاه‌های نفوذ در این حوزه حساس هستند.
دولت مردان ما هم باید با سعه صدر بیشتری در قبال نقدهای رسانه‌ای برخورد کنند. تفاوت بسیار ظریفی بین نقد و سیاه نمایی وجود دارد. اما اینکه ما هر نقدی را به مثابه کارشکنی و چوب لای چرخ گذاشتن ارزیابی کنیم زیبنده نیست. در نقطه مقابل منتقدان نیز باید در کنار نقد عملکردها به خدمات و دستاوردهای مثبت اقدامات انجام شده نیز توجه داشته و به آن بیشتر بپردازند.
ارسال نظرات