تمام تولیدات علمی ایران در پایگاه تامسون رویترز

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو در شیراز، جعفر مهراد، استاد علم اطلاعات شناسی دانشگاه شیراز با بیان اینکه در کمتر از یک دهه میزان تولیدات علمی کشور رو به رشد گذاشته است، گفت: تجزیه و تحلیل وضعیت موجود نشان می‌دهد برون داد علمی در قالب مقالات پژوهشی و سایر فراورده‌های علمی که در موسسات علمی سنجی بین‌المللی مورد تحلیل استنادی قرار می‌گیرد نسبت به بسیاری از کشورهای جهان به ویژه کشورهای منطقه پیشی گرفته و اکنون سیاست گذاران و برنامه‌ریزان علمی کشور می‌توانند نتایج این تحلیل‌ها را با اسناد بالادستی تطبیق داده و حوزه‌های مختلف را برای رسیدن به مرجعیت علمی رصد کنند.

وی افزود: آمارهای تولید شده از سوی پایگاه تامسون رویترز در ۱۰ سال گذشته از نظر رشد و شتاب در خور توجه است.

استاد علم اطلاعات شناسی دانشگاه شیراز بیان داشت: از ایران در سال ۲۰۰۶ میلادی تنها ۷ هزار و ۳۷۵ مدرک در تامسون رویترز ثبت و نمایه سازی شده است که این رقم یکباره در سال ۲۰۰۷ تقریبا با ۳ هزار افزایش به ۱۰ هزار و  ۷۰۸ مدرک رسیده و در سال ۲۰۰۸ میلادی با افزوده شدن ۳۰۰۰ مدرک دیگر تولیدات علمی کشور به طور شگفت‌آوری به ۱۳ هزار و ۶۵۴ مدرک بالغ شده است.

مهرداد با بیان اینکه سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ میلادی نیز ایران همین افزایش را تجربه کرده است، بیان داشت: به ترتیب آمار تولید علم ایران به ۱۶ هزار و ۷۴۵ مدرک و ۱۹ هزار و ۵۶۸ مدرک رسیده است.

وی در ادامه تصریح کرد: از سال ۲۰۱۰ میلادی تا افزوده شدن تقریبا ۶۰۰۰ مدرک، میزان تولیدات علمی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور با شتاب قابل توجهی به ۲۵ هزار و ۳۳۷ مدرک رسیده است.

چهره ماندگار علمی کشور تصریح کرد: بررسی تولیدات علمی ایران در تامسون رویترز در سال‌های ۲۰۱۲ تا پایان سال ۲۰۱۴ میلادی نشان می‌دهد که برون دادهای علمی کشور که در این نظام نمایه سازی شده است به ترتیب ۲۷ هزار و ۱۴۳ مدرک و ۲۸ هزار و ۱۳۷ مدرک و ۳۰ هزار و ۱۳ مدرک است.

به گفته سرپرست سابق پایگاه استنادی جهان اسلام اکنون که سال ۲۰۱۵ میلادی به پایان می‌رسد، تعداد تولیدات علمی ایران ۲۷ هزار و ۲۵۹ مدرک در این پایگاه است که این رقم در ماه‌های پیش رو اصلاح و تکمیل می‌شود.

استاد علم اطلاعات شناسی دانشگاه شیراز گفت: کل تولیدات علمی ایران از ابتدا تا کنون در پایگاه استنادی تامسون رویترز ۲۲۶ هزار و ۴۶۳ مدرک بوده است، تحلیل آمار تولید علم ایران در مقوله‌های موضوعی در سال ۲۰۱۵ میلادی که اکنون ۲۷ هزار و ۲۵۹ مدرک است، نشان می‌دهد که پنج رشته اول بیشترین تولیدات علمی را به خود اختصاص دادند.

وی تصریح کرد: شیمی چند رشته‌ای ۲۰۰۲۸ مدرک علم مواد چند رشته‌ای هزار و ۷۴۸ مدرک، برق و الکترونیک ۱۷۴۶ مدرک، مهندسی شیمی هزار و ۴۴۶ مدرک و شیمی فیزیک ۱۲۰۵ مدرک است و بعد از این مقوله‌ها رشته‌های فیزیک کاربردی با ۹۵۱ مدرک، مکانیک با ۹۲۵ مدرک، علوم محیطی با ۸۴۳ مدرک، سوخت و انرژی با ۸۴۲ مدرک، داروسازی با ۸۳۸ مدرک و مهندسی مکانیک با ۷۸۸ مدرک به ترتیب در مرتبه‌های بعدی قرار دارند.

سرپرست سابق پایگاه استنادی جهان اسلام افزود: از کل ۲۷ هزار و ۲۵۹ مدرک تولید شده در سال ۲۰۱۵ میلادی تعداد ۲۵ هزار و ۲۷۰ مورد به مقالات علمی تعلق دارد، تعداد ۶۷۶ مورد به مطالب مروری، ۶۲۰ مورد به چکیده همایش‌ها، ۲۷۴ مورد به نامه‌ها و ۲۱۲ مورد نیز در حوزه مطالب سردبیری است.

مهرداد با بیان اینکه پایگاه وب آوساینس که مرجع استخراج این داده‌ها در تامسون رویترز است؛ در حالی که تولیدات علمی را در مقوله‌ها و رده‌های خود قرار می‌دهد از جهت دیگر نیز تولیدات علمی را در حوزه‌های مختلف مشخص می‌کند، بر این اساس در حوزه مهندسی ۵۹۳۵ مدرک، در شیمی ۴ هزار و ۶۵۹ مدرک ، در علم مواد ۲ هزار و ۷۳۷ مدرک ، در فیزیک ۲ هزار و ۶۳۷ مدرک و در ریاضیات ۱۴۵۲ مدرک تولید شده است.

وی با بیان اینکه سهم تولیدات علمی دانشگاه‌ها نیز مشخص و از یکدیگر متمایز است، گفت: در سال ۲۰۱۵ میلادی از کل ۲۷ هزار و ۲۵۹ مدرک تعداد ۴ هزار و ۸۶۲ مدرک به دانشگاه آزاد اختصاص دارد، رتبه‌های دوم تا پنجم نیز به ترتیب به دانشگاه تهران، با ۲ هزار و ۴۵۷ مدرک، دانشگاه علوم پزشکی تهران با ۲ هزار و ۸۵ مدرک، دانشگاه صنعتی اصفهان با هزار و ۶۲۶ مدرک و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هزار و ۶۱۷ مدرک تعلق دارد.

چهره ماندگار علمی کشور با اشاره به اینکه پنج دانشگاه بعدی که رتبه‌های ۶ تا ۱۰ را در اختیار دارند، اضافه کرد: این دانشگاه ها شامل دانشگاه صنعتی امیرکبیر تا هزار و ۴۸۴ مدرک، دانشگاه تربیت مدرس با هزار و ۳۰۰ مدرک، دانشگاه صنعتی شریف با هزار و ۱۹۳ مدرک ، دانشگاه علم و صنعت ایران با ۹۵۹ مدرک، دانشگاه فردوسی مشهد با ۹۰۱ مدرک.

به گفته وی همچنین دانشگاه شیراز، تبریز،‌ علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شیراز، علوم پزشکی اصفهان از نظر تولید علم در جایگاه ۱۱ تا پانزدهم قرار دارند.

مهراد گفت: زبان مدارک تولید شده عمدتا انگلیسی است و توزیع تولیدات علمی کشور بر حسب زبان این شرح است که انگلیسی ۲۷ هزار و ۲۴۹ مدرک، آلمانی و کرواسی هر کدام سه مدرک، ترکی و اسپانیولی هر کدام یک مدرک تولید شده است.

سرپرست سابق پایگاه استنادی جهان اسلام عنوان کرد: تامین بودجه و تخصیص اعتبارات به طرح‌های پژوهشی که حاصل بخش عمده از این تحقیقات در قالب مقالات علمی به چاپ می‌رسد از سوی دانشگاه‌ها و به ویژه بنیاد ملی علوم صورت می‌گیرد، بنیاد ملی علوم ایران در این سال و تا کنون از ۶۴۸ مدرک پشتیبانی کرده است.

به گفته مهراد در دانشگاه تهران با ۲۳۷ مورد حمایت ، دانشگاه علوم پزشکی تهران با ۲۲۴ مورد حمایت و دانشگاه کاشان نیز با ۱۵۶ مورد حمایت در مرتبه‌های دوم تا چهارم قرار دارد.

وی اضافه کرد: فعالیت‌های علمی کاری گروهی است که گاهی با سازما‌ن‌های داخلی و گاهی نیز با همکاری سایر کشورها صورت می‌گیرد، این موضوع در مورد بسیاری از کشورهای جهان صادق است و فعالیت‌های علمی موفق معمولا نتیجه عملکرد جمعی از پژوهشگران است که به لحاظ تخصص از راه‌های دور و نزدیک با یکدیگر همکاری می‌کنند.

چهره ماندگار علمی کشور با بیان اینکه در کشور اول به استادان پژوهشگر ایرانی در تولید مقالات علمی با آنها همکاری کرده‌اند، گفت: عبارتست از آمریکا هزار و ۴۶۱ مقاله، کانادا ۷۱۸ مقاله، مالزی ۶۶۴ مقاله، آلمان ۵۹۲ مقاله، استرالیا ۵۳۲ مقاله، انگلستان ۵۲۶ مقاله، ایتالیا ۴۶۰ مقاله ، چین ۳۶۸ مقاله،‌اسپانیا ۳۵۶ مقاله و ترکیه ۳۵۵ مقاله.

مهراد در پایان سخنان خود گفت: معمولا دریافت استناد بعد از آنکه مدتی از انتشار مقالات می‌گذرد صورت می‌گیرد که نخستین مقاله پر استناد ایران در سال ۲۰۱۵ میلادی مربوط به مقاله محسن نقوی و همکارانش با ۱۲۸ استناد است که در مجله LAN SET  منتشر شده است، مقاله دوم به محسن شیخ‌الاسلامی و همکارانش تعلق دارد که ۳۷ استناد دریافت کرده و در مجله JOURNAL OFF FMAGNEISM AND MAGNETIC MATERIALS به چاپ رسیده است.

به گفته وی سومین مقاله پر استناد نیز مجددا به محسن شیخ الاسلامی و همکارانش با ۳۲ استناد تعلق دارد. این مقاله پر استناد در مجله INT.J. OF.HEAT AND MASS TRANSSER منتشر شده است.