گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»- یادداشت*، یکی از مهمترین اهداف تشکیل حکومت در اسلام تحقق ارزشها توأم با رشد فرهنگ و معنویت انسانهاست. کار فرهنگی نیازمند تقویت مهندسی فرهنگی، راهبرد صحیح، هدفگذاری مطلوب و فراهم آوردن ابزار و امکانات لازم در سایه برنامهریزی مسئولان و فراهم آوردن بستر مشارکت موثر مردم است.
دانشگاه، مهمترین مرکز تربیت مدیران آینده کشور است به طوری که مناسب یا نامناسب بودن عملکرد و میزان اثربخشی دانشگاهها در این زمینه، آینده کشور را مستقیماً تحت تأثیر قرار میدهد؛ همچنانکه شاهدیم فعالیتهای فرهنگی انجام شده در طی سالهای گذشته، از نظر اثربخشی مورد سوال هستند.
پرورش روح ايمان و تقوا در بين دانشجويان _ تقويت روحيه علمآموزي _ پشتكار و تلاش براي کسب علم _ دارا بودن اهداف بلند و همت والا _ ايجاد محيطي همراه با معنويت در دانشگاه براي تربيت دانشجويان متدين _ گسترش فرهنگ حجاب و عفاف _ معرفی انقلاب اسلامي و رشادتهای دوران دفاع مقدس به دنیا _ جدي گرفتن علم و تحقيق در کنار عالم به مسائل روز جامعه و كشور بودن _ ارتباط با مسئولان برای پیگیری خواستهها و مطالبات بحق مردم _ تلاش براي ارتباط با حوزه و روحانيت _ تقويت روحيه اميد، نشاط و عزم و اراده در بين جوانان براي دستیابي به اهداف _ فراموش نكردن روحیه عدالتطلبي و تلاش با هدف اسلامي شدن دانشگاهها از جمله موارد تأکید شده در فرمایشات مقام معظم رهبری در مقوله فرهنگ است که تحقق آنها، بکارگیری روشهای ابتکاری با همکاری دانشجویان را میطلبد.
بدیهی است که تربیت صحیح و توسعه فرهنگی با ابزار خشن و یا اقدامات دستوری ممکن نیست و روشهای فرهنگی (و البته متخلق بودن متولیان) خاص خود را طلب میکند. این توسعه که از اساسیترین بخشهای توسعه اجتماعی است، بدون همراهی همگانی بخصوص بدون همراهی افراد شاخص و پیشگامان و اقدام همگانی ممکن نیست و فضای فرهنگ اجتماعی باید به گونهای باشد که بسیاری از رفتارهای جاری مانند گفتار، ظاهر و پوشش؛ ناپسند و قبیح باشد نه مایه مباهات و تفاخر.
به نظر اینجانب استادان نقش بیبدیلی در آموزش و تربیت شاگردان دارند. اشاره مقام معظم رهبری به مقوله شاگردپروری نیز مقوله بسیار مهمی را کارگشایی میکند. شاگرد باید توسط استاد، راهنمایی شده و با تلاش و ممارست از همه سجایای اخلاقی استاد بهره ببرد تا بتواند پا جای پای استاد گذارد. برای استاد نیز حتماً اهمیت دارد که آموزنده علم وی متخلق به صفات عالی انسانی باشد؛ پس استادان محترم باید با توجه به ابعاد مختلف دانشجویان، نقش آموزگاری خود را بهتر از پیش ایفا نمایند.
نقش استادان به عنوان مشاوران فرهنگی
نقش استادان در تحقق اهداف فرهنگی، نقشی بیبدیل است و اعضای هیئت علمی دانشگاه باید ضمن توجه ویژه به مقوله فرهنگ و فرهنگسازی در دانشگاه به تربیت دانشجویان توانمند در ابعاد مختلف علمی، اعتقادی، فرهنگی و اجتماعی بپردازند. استفاده از استادانی که علاوه بر علم دارای جنبههای تقوا، ابتکار و نوآوری هستند در این زمینه راهگشاست و همدلی و همگانی آنان را به دلیل نقش مهم فرهنگی و تأثیرگذار بر دانشجویان میطلبد که لازم است در این خصوص شاخصهایی برای نحوه ارزشیابی استادان در نظر گرفته شود.
برگزاری کرسیهای آزاداندیشی
برگزاری کرسیهای آزاداندیشی و حضور فعالان سیاسی و اجتماعی در دانشگاهها، دعوت از بزرگان و صاحبنظران براي تقويت علمي و نظريهپردازي، دعوت از افراد فاضل و با تقوا براي تقویت روحيه معنويت در محيط دانشگاه، برگزاري نمايشگاههاي مختلف عكس و كتاب و آثار دفاع مقدس و برگزاري مراسم و همایش ديني، برگزاري اردوهاي تفريحي _ آموزشي همراه با كارهاي فرهنگي با تكيه بر امور معنوي، برگزاری مسابقات كتابخواني با موضوع خاص مانند تاريخ انقلاب و شركت دادن دانشجويان به عنوان برگزاركننده و عامل در اجراي كارهاي فرهنگي از دیگر اقداماتی است که باعث پویایی و تحرک در فضای دانشجویی و دانشگاهها میشود.
* سلیقهها، نگاهها و تفاوت برداشتها زیر چتر دین و اصول نظام
مسئولیت فرهنگی در دانشگاه بار بسیار سنگینی است و مسئولان در معرض پاسخگویی الهی هستند. امروزه خانوادهها نیز به دلیل حجم فضاسازیهای رسانهای در تربیت فرزندان خود با مشکلات بسیاری مواجه میشوند؛ بنابراین همه بخشهای جامعه باید برای بهبود فرهنگ عمومی کشور و مقابله با هجمه دشمنان همکاری کنند و سلایق، نگاهها و تفاوت برداشتها زیر چتر دین و اصول نظام دیده شود.
تفسیر حرفهای فرهنگ نیز در ابعاد تخصصی بهداشت و درمان باید جاری باشد که قسمت عمده این وظایف به عهده دانشگاههای علوم پزشکی کشور است.
تشکیل شوراهای صنفی دانشجویی به عنوان یکی از ابزارهای مطالبات صنفی در سالهای اخیر مورد توجه خاص بوده است و شاهد رشد چشمگیر تعداد تشکلها، کانونها و نشریات دانشجویی در سال جاری نسبت به سال گذشته هستیم؛ گواه این موضوع رشد 100 درصدی تعداد تشکلها، رشد 60 درصدی تعداد کانونها و رشد 57 درصدی تعداد نشریات دانشجویی است که نشان از ارتقای عملکرد فرهنگی و فعالیتهای دانشجویی دارد.
استفاده از ظرفیت مرکز همایشهای دانشگاه علوم پزشکی همدان برای انجام کارهای فرهنگی
مرکز همایشهای دانشگاه علوم پزشکی همدان ظرفیت ارزشمندی برای استان و دانشگاه است. تشکلها، انجمنها و گروههای دانشجویی علاقهمند به برگزاری همایش و برنامههای فرهنگی از جمله شبهای فرهنگی دانشجویی در محیط آموزشی _ پژوهشی میتوانند از ظرفیتهای مختلف این مرکز استفاده کنند.
همکاری به منظور در اختیار قرار دادن ساعتهای آزاد سالنهای کنفرانس و کلاسهای دانشکدهها برای برگزاری مراسم فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی همدان و افزایش برنامههای پخش و نقد فیلم برای اعضای هیئت علمی، کارکنان و دانشجویان از دیگر موارد انجام شده است.
برنامههای فرهنگی _ ورزشی متنوعی توسط معاونت دانشجویی و فرهنگی دانشگاه علوم پزشکی همدان برنامهریزی شده که افزایش برگزاری اینگونه برنامهها در بهبود وضع روحی و روانی دانشجویان کمکرسان است. همراه کردن اعضای هیئت علمی و کارکنان دانشگاه برای همسو شدن در اجرای وظایف فرهنگی در کنار سایر وظایف علمی و شغلی نیز مورد توجه است.
همکاری با سمنها، سازمانهای مردمنهاد و شرکت در فعالیتهایی که زمینه ورود دانشجویان و ارتباطات آنان را با مردم بیشتر میکند، از دیگر موارد در نظر گرفته شده در اقدامات فرهنگی است که ایجاد روحیه رضایت و نگرش مثبت در دانشجویان را به دنبال دارد.
مقبره شهدای گرانقدر به عنوان قلب معنوی دانشگاه، کانونی فرهنگی و مذهبی را در دانشگاه به وجود آورده است و دانشجویان، مراسم مختلف فرهنگی، برپایی نماز جماعت و خواندن دعا را در این مکان برگزار میکنند.
* سید حبیب اله موسوی بهار، رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.