حجم شبهات در فضای مجازی زیاد شده است/ شهید مطهری تلاش می‌کرد رفتارهای قبیله‌ای بر فضای گفتمانی سایه نیاندازد

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، عزت‌الله ضرغامی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنرانی پیش از خطبه نماز جمعه تهران (10 اردیبهشت 95) ضمن تبریک به مناسبت هفته معلم، هفته کارگر و روز شوراها، گفت: 12 اردیبهشت روز شهادت شخصیت بی‌بدیل و بی‌نظیر انقلاب اسلامی است. شهید مطهری متفکر، نظریه‌پرداز و فیلسوفی که خدمات ماندگاری برای جامعه اسلامی ما و دوستداران انقلاب اسلامی در ایران و در همه جای دنیا به جا گذاشت.

ضرغامی افزود: شهید مطهری را از ابعاد مختلف می‌توان مورد بررسی قرار داد، ولی امروز از موضع توانمندی و کارنامه پربار وی در پاسخ به معضلات و شبهات فکری و عقیدتی سخن می‌گوییم که این مسئله می‌تواند برای همه مفید باشد.

وی تأکید کرد: عملکرد کارنامه شهید مطهری به طرز قابل تحسینی در ارتباط با نیازهای فکری جامعه بود که شاید شجاعت و جرأت ورود به آن در افراد دیگر جامعه وجود نداشت.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، تصریح کرد: مطهری در پاسخ به شبهات اولین نگاهی که داشت این بود که شک اولیه مقدس است. شک را معبر ورود به یقین و تعمیق اعتقادات می‌شناخت، ولی نمی‌گذاشت شک عبوری و هشداردهنده در میان افکار عمومی جا خوش کند و موفقیت خودش را تثبیت نماید.

ضرغامی افزود: شهید مطهری با شجاعت پاسخ شک و شبهات را می‌داد و هیچ نگرانی از این بابت در وجود وی نبود. مطهری برای خودش قداست قائل نبود، هزینه‌های زیادی می‌داد، ولی این هزینه‌ها هرگز در برابر روشنگری‌های وی قابل اعتنا نبود.

وی ادامه داد: سیل شبهات در اصل دین، انکار خدا، نفی مقدسات، اصالت لذت، بازسازی رژیم منحوس پهلوی و نفی ارکان انقلاب امروزه توسط هزاران شبکه‌های مجازی در معرض دید نسل جوان قرار می‌گیرد و باید به آنها پاسخ داد. حجم این شبهات بسیار زیاد شده و نمی‌توان از کنار آنها به‌سادگی گذشت.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، اظهارداشت: سیل این شبهات در میان جامعه در حال رواج پیدا کردن است و با این آزادی گسترده‌ای که وجود دارد، هر کس می‌تواند از هر جای دنیا حرفش را به گوش و چشم جوانان ما برساند.

وی افزود: مطهری اگر در این شرایط می‌بود، در مرحله اول برای جوانان و مردم حق پرسشگری قائل می‌شد. حق پرسشگری یعنی میل به تغییر، شک کردن به هر چیزی که در دوران کودکی و گذشته یک فرد بوده است. جوان نمی‌خواهد راه پدرانش را ادامه دهد، اگر این‌طور بود که اسلام، امروز وجود نداشت.

ضرغامی اضافه کرد: اصل همه‌گیر شدن انقلاب اسلامی بر این پایه بود که جوانان به آن چیزی که قبل از آن شنیده بودند، شک کردند و برای همین بود که راه رشد و تعالی در مقابل آنها گذاشته شد و انقلاب شکل گرفت.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، تأکید کرد: اسلام برای هر تحول و تئوری جدیدی ظرفیت پاسخ دارد، تحول را باید قبول و آن را مدیریت کرد و این سخنی بود که مقام معظم رهبری در سمنان در رابطه با تحول داشتند و نیاز است که این سخنان مورد توجه قرار گیرد.

وی ادامه داد: مطهری حتی خودپرسشگری می‌کرد، تلاش داشت ابتدا سوالات زیادی را مطرح کند تا ذهن مخاطب آماده شود. او رفتار یک‌طرفه و آمرانه را بلای جان جامعه می‌دانست.

ضرغامی تصریح کرد: تا کسی تشنه نباشد به دنبال آب نمی‌رود، برخی وقت‌ها ما علوم زیادی را با سرعت و حجم زیاد می‌خواهیم در سر یکی فرو کنیم، ولی وقتی طرف تشنه نیست و انگیزه‌ای ندارد، این علوم را نمی‌گیرد. مطهری در ابتدا مخاطب خود را تشنه دریافت مطالب می‌کرد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، اظهار داشت: مطهری در پاسخ به شبهات با سعه صدر، متانت و با اخلاق اسلامی برخورد می‌کرد. ایشان حتی پیشنهاد داده بود که یک کرسی رسمی اصول مارکسیسم در دانشکده الهیات برپا کنند، چون معتقد بود اول باید دانشجویان با این مکتب آشنا شوند تا زمینه برای نقد صحیح و مناسب ایجاد شود.

وی افزود: متأسفانه ما در نقد، نقد اثر و نقد روش را با نقد عالم و مصنف و مؤلف قاطی می‌کنیم. به‌جای اینکه اثر را نقد کنیم، خیلی جاها، روش‌های تخریبی را برای خود مولف داریم. مطهری سعی می‌کند این مسئله را رعایت کند، زیرا جابه‌جایی اثر با مؤلف، بلای جان فضای گفتمان است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، ادامه داد: شهید مطهری تلاش می‌کرد رفتارهای قبیله‌ای و حیدری ـ نعمتی سایه سنگین خودش را به فضای گفتمانی تحمیل نکند، چیزی که متأسفانه ما تا حد زیادی در فضای گفتمانی و نخبگانی شاهدیم و این چیزی است که رهبری را رنج می‌دهد.

ضرغامی اضافه کرد: اخلاق، امروز گمشده جامعه گفتمانی ماست. کم‌طاقت شده‌ایم، صبوری نمی‌کنیم و فرصت برای شنیدن حرف مخالف کم‌تر داریم.

وی گفت: هرچه رهبری عزیز ریل‌گذاری می‌کند و بحث‌هایی مانند کرسی‌های آزاداندیشی را مطرح می‌کند و در سال چندین بار فرصت می‌دهند دانشجویان بیایند و حرف‌های خود را بزنند، اما خیلی‌های دیگر روحیه پذیرش حرف‌های مخالف را ندارند، ولی شهید مطهری این‌گونه نبود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، اضافه کرد: شهید مطهری به‌روز بود، اهل مطالعه بود. نظریه اندیشمندان داخلی و خارجی را مطالعه می‌کرد تا در نظریات خود، جامعه‌نگری را از دست ندهد.

وی افزود: شهید مطهری وقتی می‌خواست مطلبی را نقد کند، همه منابعش را می‌خواند؛ وی در نقد مردانه عمل می‌کرد، اگر می‌خواست تفکری را نقد کند، همه ابعادش را مطالعه می‌کرد.

ضرغامی ادامه داد: شهید مطهری جامعیت داشت، وی علوم اسلامی را از سرچشمه اصلی گرفته بود، در حوزه علمیه پرورش یافته بود و با همه علوم اسلامی آشنا بود، لذا پاسخ‌‌های او با پشتوانه بسیار غنی و محکم از مبانی اسلامی و دین همراه بود، به همین دلیل با مرور زمان کهنه نمی‌شود، پس نگوییم دوران مطهری گذشته است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، تأکید کرد: تمام نظریات شهید مطهری قابلیت بازخوانی دارد، شما به کتاب‌های وی مراجعه کنید، انگار وی برای همین امروز سخن گفته است.

ضرغامی ادامه داد: مطهری شجاع بود، نه از هیاهوی مخالفان و جوسازی آنها می‌ترسید، نه از فشارهای هوادارانش. متأسفانه امروز برخی از متفکران ما اسیر هواداران خوشان هستند و اگر برخلاف آنها چیزی بگویند، احساس می‌کنند هوادارانشان را از دست می‌دهند، متأسفانه تثبیت این فضا یعنی مرگ آزاداندیشی و مطهری نشان داد از این فضا نمی‌ترسد.

وی ادامه داد: مطهری به هر دو طرف توجه می‌کرد. وی در تفسیر آیات مبارکه سوره «ممتحنه» بیانات بسیار قابل‌توجهی دارد که به سیاسیون و جوانان پیشنهاد می‌کنم آثار این بزرگوار به‌خصوص تفسیر این آیه را بخوانند. این آیات به نوعی مرزبندی با استکبار و دشمنان را مشخص کرده است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، ادامه داد: مطهری می‌گوید شما وقتی با دشمنان اسلام مواجه می‌شوید، بدانید با چه پدیده‌ای مواجه هستید. ما با کسی که با اسلام سر ستیزه‌جویی ندارد، کاری نداریم، رهبری نیز بارها این را فرموده‌اند، ولی وقتی ما حرف از دشمن می‌زنیم، منظورمان آمریکاست.

وی در خاتمه اظهار داشت: شهید مطهری می‌گوید با کسانی که با اسلام سر ستیزه‌جویی دارند، رابطه برقرار نکنید، از آنها غافل نباشید که شما را غافلگیر می‌کنند.