هواداران روحانی چرا به‌دنبال «آبکش» کردن مملکتند؟/ آرمان قاچاق‌چی‌ها!

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو_محمد آزادی، «تاسیس و ایجاد مناطق آزاد و ویژه‌ی تجاری جدید، در روزهای اخیر به‌بهانه‌ای در دست "دلواپسان" تبدیل شده تا به واسطه انتقاد از آن، مانع اقدامات دولت در این حوزه شوند.» ادعایی که روزنامه‌ی آرمان در شماره‌ی روز پنجشنبه مطرح کرد. بررسی عملکرد در بیش از دو دهه‌ی اخیر نشان می‌دهد، تأسیس و شکل‌گیری این مناطق تا امروز کمترین انتفاعی برای مردم نداشته؛ از بومیان مناطق گرفته تا مردم سرزمین اصلی. مناطق آزاد این روزها عملاً به اتوبانی برای قاچاق و بخور-بخور آدم‌های معلوم الحال بدل شده است. با این همه باز هم هواداران روحانی به‌دنبال افزایش آنها هستند؛ آن‌هم به‌هر قیمتی که شده! چرا؟ اصلاً سر و کَله‌ی این مناطق از کجا پیدا شد؟ دلواپسان چه می‌گویند؟

ماجرای این مناطق آزاد جدید چیست؟/ آرمان قاچاق‌چی‌ها!

روزنامه‌ی آرمان منتسب به هاشمی رفسنجانی است. حیرت‌زده نباید شد اگر علیرغم تمام کارشناسان از ایجاد مناطق جدید آزاد، تمام قد دفاع کند. هر چه نباشد این نانی است که در دوران کارگزاران در کاسه‌ی مردم گذاشته شد. از شهریور 1372 تا امروز بیشتر از بیست منطقه‌ی آزاد و ویژه‌ی تجاری در کشور شکل گرفته است. از این بیست تا، منحصراً هفت تایشان مناطق آزاد محسوب می‌شوند. کیش، قشم، ماکو، ارس، اروند، چابهار و انزلی. بامزه آنکه در دو دهه‌ی گذشته، مجوز تأسیس بیشتر از 65 منطقه‌ی ویژه‌ی تجاری در کشور صادر شده، که از این مقدار تنها بیست و سه مورد آن فعال است. این یعنی همین الآن 42 منطقه‌ی ویژه‌ی تجاری غیر فعال در کشور وجود دارد. از بجنورد و بیرجند و کاشمر و نیشابور گرفته، تا مهران و مریوان و قصر شیرین. این‌ها همان مناطق ویژه‌ی تجاری‌ای هستند که علیرغم تصویب، هیچ‌وقت اجرایی نشدند. روحانی اما دست‌بَردار نیست! در لایحه‌ی جدید پیشنهاد تأسیس 12 منطقه‌ی ویژه‌ی جدید تجاری و هفت منطقه‌ی آزاد تازه را به مجلس فرستاده است.

برای اطلاعات بیشتر در این باره این گزارش را بخوانید: پشت‌پرده تلاش دولت برای افزایش مناطق آزاد چیست؟

مناطق آزاد آیا صادرات محورند؟!

روزنامه‌ی هاشمی‌ها مدعی است طرح‌های جدید دولت «صادرات محور» است! این در حالی است که تنها در سال گذشته میزان واردات در مناطق آزاد، بیشتر از پنج برابر صادرات بوده است. بر اساس این گزارش، در دو سال گذشته، دو ميليارد و 162 ميليون دلار از طريق گمركات مناطق آزاد وارد كشور شده است. در مقابل اما در سال 1393، فقط 703 هزار تن كالا به ارزش 196 ميليون دلار صادر شده است. تازه این‌ها آمار واردات رسمی است؛ کسی چه می‌داند؟ احتمالاً دستکم به همین میزان از گمرکات مناطق آزاد، قاچاق صورت گرفته باشد. در این موشن‌گرافی بچه‌های ثریا به خوبی از کارنامه بیست و چند ساله‌ی مناطق آزاد پرده برداشته اند:

حالا چی وارد کرده باشند، خوب است؟  آمار منتشره توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد، در سال 92 بیشترین کالای وارده از این مناطق «خودرو» و «سیگار» بوده است! هم‌چنین پارچه، لوازم یدکی خودرو، پوشاک، اسباب بازی، برنج، تلفن همراه، تلویزیون، یخچال، کفش، آبمیوه‌گیری، چای، جاروبرقی، روغن نباتی، کامپیوتر و قطعات، لوستر، مایکروفر، شکر و لوح فشرده خام به‌ترتیب پرنوسان‌ترین کالاهای وارده از این مناطق است. یک مُشت کالای تمام‌شده که جبراً خاصیتی جز مصرف شدن ندارند.

رپرتاژ نویس روزنامه‌ی منتسب به هاشمی اما خیلی زود به تناقض‌گویی می‌افتد؛ آنجا که برخلاف مدعای اولیه اش مبنی بر «صادرات محور» بودن مناطق آزاد، می‌نویسد: «با آنکه عمده هدف پیش بینی شده در تشکیل این گونه مناطق، افزایش صادرات و نیز ارتقای سطح تولیدات داخلی بوده است، اما بر اساس آخرین آمار، در سال گذشته حجم واردات از این مناطق چیزی در حدود پنج برابر بیشتر از حجم صادرات بوده است.»

سرمایه‌گذاری خارجی چطور؟ تقریباً هیچ! این مطلبی است که محمد رضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس در برنامه‌ی سه شنبه شب تیتر شبکه‌ی خبر عنوان کرد. وی گفت: « براساس آمار، میانگین جذب سرمایه خارجی مناطق آزاد سالانه 40 دلار بوده است! این آمار برای 20 سال قبل نیست برای 9 سال پیش است، این رقم به معنای جذب سرمایه ای به مبلغ صفر تومان است.»

وقتی نعمت‌زاده هم از مناطق آزاد شاکی می‌شود

آش آنقدر شور شده که دادِ نعمت‌زاده هم درآمده است؛ وزیر لیبرال صنعت و معدن دولت یازدهم همین تازگی‌ها گفت: «مناطق آزاد یکی از گلوگاه‌های واردات و قاچاق است. واردات کالای مردم به عنوان سوغات مشکلی ندارد. وقتی می‌بینیم برخی افراد نیسان یا تریلی‌های مملو از کالا را روانه سرزمین اصلی می‌کنند، روشن است هدف واردات و به عبارت دیگر قاچاق کالاست.» مطلبی که البته با واکنش سخنگوی دولت مواجه شد. نوبخت، در پاسخ به سوال «خبرگزاری دانشجو» درباره‌ی برنامه دولت برای حل مسایل مطروحه از جانب وزیر صنعت؛ گفت: «یکی از نکاتی که مردم در سفرهای استانی از دولت مطالبه می‌کنند ایجاد مناطق آزاد و ویژه است. همان طور که می‌توانیم به مطالبات مردم پاسخ مثبت دهیم، می توانیم به جای اینکه این مناطق محلی برای واردات باشد، آنها را به مرجعی برای صادرات تبدیل کنیم.» نوبخت تازه همین یک کار را هم منوط به «تحقیقات»ی دانست که باید انجام شود.

یک فوریت لایحه‌ی دولت تصویب شد. بر اساس قانون نمایندگان باید در کمیسیون تخصصی مربوطه در حوالی و اطراف آن تأمل کنند. لایحه‌ی افزایش 19 تایی مناطق ویژه و آزاد تجاری این روزها در صحن کمیسیون اقتصادی در حال بررسی است.

صداقت نوبخت البته ستودنی است؛ آنجا که انگیزه‌ی اساسی دولت را در ایجاد مناطق آزاد جدید، پاسخ به مطالبات مردم می‌داند. مردمی که خسته از رکود، چشم به راه معجزه ای هستند تا از سرافکندگی مقابل سر و همسر نجاتشان دهد. غافل از آنکه طرح و ایجاد این مناطق در تمام بیست و چند سال گذشته؛ نه تنها کمترین عایداتی برای بومیان نداشته، که اوضاع کسب و کارشان را بدتر از قبل کرده است. «ثریا» چهارشنبه‌ی گذشته برای بررسی همین موضوع روی آنتن شبکه‌ی یک رفت. شاید تماشای دوباره‌ی مستندی که در آن برنامه درباره‌ی اوضاع و احوال بومیان منطقه آزاد قشم پخش شد، خالی از لطف نباشد:

سال انتخابات است؛ احتمالاً نمی‌توان خُرده‌ای به روحانی گرفت. اینکه تلاش می‌کند این بار مردم را به جای توسعه و تعالی واقعی اقتصادی، سرگرم ایجاد مناطق آزاد کند. رأی می‌خواهد دیگر!