انتقاد شدید از عملکرد موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی(ره) نامه ای را به وزیر علوم پیرامون تبیین سیاست های ابلاغی خانواده توسط رهبر معظم انقاب به شرح زیر نوشتند: 

باسمه‌تعالی

جناب آقای دکتر فرهادی

وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری جمهوری اسلامی ایران

سلام علیکم

چهره‌ای فرهیخته و علمی چون جنابعالی، حتما از شرایط حال و آینده جمعیت کشور اطلاع کافی دارد، و از همه مهم‌تر، نسبت به پیامدهای وخیم تغییرات سریع جمعیتی آگاه است. بحران پیری جمعیت و بر هم خوردن توازن تقاضا در بازار کار و عرضه‌ی نیروی کار جوان، در سی سال آینده بر اساس هر چهار سناریوی بدبینانه تا خوش‌بینانه جمعیت‌شناختی، بحران صندوق‌های بازنشستگی، بحران نظام سلامت و بحران‌های راهبردی–امنیتی دیگر، سپهر سیاستگذاری سه دهه آینده را با چالش‌های جدی مواجه خواهد کرد.

در این بین با هوشمندی مقام معظم رهبری، حضرت امام خامنه‌ای(مد ظله العالی)، و با دلسوزی‌های کارشناسانی مومن و دوستدار وطن، سیاست‌های جمعیتی کشور در سطح کلان تغییر کرده و از جمله در روزهای اخیر سیاستهای کلی موضوع خانواده ابلاغ شده است، تا هرچند اندک، از بار گزاف پیری سریع جمعیت بر دوش اقتصاد و فرهنگ کشور کاسته شود. بدیهی بود تا با ابلاغ سیاست‌های کلی نظام در مسئله جمعیت، وظایفی بر دوش وزارت متبوع و سازمان‌ها و موسسات تحت امر آن گذارده شود، که از این دست می‌توان به طور ویژه به بندهای 8 و 14 اشاره کرد.

متاسفانه از سال 1392 در موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور که زیر مجموعه آن وزارتخانه است مانند برخی از نهادهای حاکمیتی دیگر مثل برخی زیرمجموعه های وزارت بهداشت با ابتدایی‌ترین منویات مقام معظم رهبری در مسئله جمعیت تقارب فکری ندارند، و عملکرد سه ساله این موسسه ، خود موید این ادعاست.

گزارش عملکرد این موسسه در سال 1394 نشان می‌دهد علی‌رغم حضور محوری آن در تدوین لایحه احکام مورد نیاز برنامه ششم، سیاست‌های جمعیتی در مواد قانونی این لایحه حذف شده و راهبردهای جمعیتی در سند تفصیلی برنامه نیز، الزام‌آور، قابل ارزیابی و معطوف به هدف سیاستی مشخص نبوده است.

موضوع عمده فعالیت‌های پژوهشی موسسه شامل تفاهم‌نامه‌های بین‌المللی، نشست‌ها، همایش‌ها و مکتوبات تولیدی بر محور «مهاجرت بین‌المللی و داخلی» و «بهداشت باروری»(ناظر بر تعداد کم فرزندان) استوار است و به طرز محسوسی از اهداف کلان نظام مبنی بر جوان‌سازی جمعیت و کاهش اثرات پیری جمعیت فاصله دارد. فعالیت اعضای هیئت علمی این مجموعه نیز محدود به سخنرانی و ارائه مقالات بوده که آن هم ناظر بر ملزومات سیاستگذاریِ موثر نیست.

هیچ‌گونه گزارش تحلیلی-آماری در راستای ماموریت رصدی-تحلیلی موسسه نسبت به شرایط آتی کشور تدوین یا ارائه نشده است، و این بر خلاف اساسنامه، نیازهای کشور و بند 14 سیاست‌های کلی جمعیت است.

فرای همه‌ی این ضعف‌ها، مسئولین و برخی از هیات علمی این موسسه، با مصاحبه‌های گاه و بی‌گاه و در موضوعاتی که هیچ تخصصی در آن ندارند، علنا سیاست‌های کلی نظام را به سخره می‌گیرند. که آخرین نمونه از آن، مصاحبه با خبرگزاری خبرآنلاین است که با پرداختن به موضوع آب و جمعیت، طوری مسئله جمعیت را مورد بی‌مهری قرار داده‌اند که گویی هیچ مسئولیتی در قبال اجرایی شدن سیاست‌های کلی جمعیت ندارد. به طور مثال گفته‌اند «ازدواج و باروری تاثیر زیادی بر روی افزایش جمعیت ندارد و بیشتر مانع کاهش جمعیت می شوند تا افزایش آن»، و در ادامه با پذیرفتن اینکه جمعیت کشور تا سال 1430 کاهش می‌یابد، به «غرض‌ورزان» جوان‌سازی جمعیت اطمینان می‌دهند که جمعیت کشور از حدود 90 میلیون نفر بالاتر نخواهد رفت.

سوال این جاست که اگر چنین خطری جمعیت کشور را تهدید می‌کند چرا این موسسه اعلام خطر نمی‌کند؟ مگر نه اینکه طبق پیش‌بینی‌های رسمی سازمان ملل حدود 30 میلیون نفر از این جمعیت در دوره سالخوردگی خواهند بود؟ و در واقع چرا کاهش جمعیت کشور را یک اتفاق عادی و مفید جلوه می‌دهند؟ آقای وزیر، در دستگاه‌های سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی نظام، وجود مدیرانی با گرایش‌های شخصی مغایر اولویت‌های نظام، ولی با عملکرد کارشناسی همسو قابل تحمل است همینطور وجود مدیرانی با گرایش شخصی همسو ولی با عملکرد کارشناسی ضعیف نیز قابل اصلاح است، اما وجود مدیرانی با گرایش شخصی و عملکرد کارشناسی ناهمسو به هیچ وجه من الوجوه قابل پذیرش نیست، و حتما جنابعالی معتقد هستید که انقلاب اسلامی ایران، با تقدیم هزاران شهید در راه آرمان‌های بلند خود، وام‌دار و بدهکار احدالناسی از مدیران مخل منویات رهبری انقلاب نبوده و نخواهد بود و تحقیقات چنین جایگاههایی باید در اختیار مدیران دلسوز و انقلابی قرار گیرد.

والسلام علی من التبع الهدی

بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی(ره)

14 شهریور 1395