اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو از مشهد، کوچکی روز گذشته در همایش «آینده پژوهی در فناوریهای کشاورزی» که در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، به شکل گیری حیات در کره زمین اشاره کرد و گفت: هوشمندی انسان از حدود 10 هزار سال پیش و در واقع با شروع کشاورزی، آغاز شده است و کشاورزی نقطه کلیدی در شکل گیری تمدن های بشری و تکامل انسان بوده است. اساس تکامل هوشمندی انسان، کلید فعالیت های بعدی و پیشرفت های صنعتی در ایران و جهان می باشد. از آنجا که انسان همواره نگران آینده بوده به طرق مختلفی سعی در پیش بینی آینده داشته است بر همین اساس نیز امروزه علم آینده پژوهی به یکی از علوم اصلی انسان تبدیل شده است و در بخش کشاورزی نیز امروزه آینده پژوهی مورد توجه می باشد.
وی با بیان این مطلب که بیش از 20 درصد جمعیت جهان در حوزه کشاورزی و در 4/1 میلیارد هکتار از اراضی جهان مشغول به فعالیت هستند، افزود: در واقع کشاورزی بزرگترین اکوسیستم مصنوعی جهان را تشکیل می دهد. در جهان بیش از 570 میلیون مزرعه و 500 میلیون خانوار کشاورز وجود دارد و در ایران نیز 5/4 میلیون بهره بردار در بخش کشاورزی و پنج میلیون کارگر در مزارع به کار مشغولند.
۶۰۰۰ گونه گیاهی در دنیا کشت میشود
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: در تاریخ تکامل انسان، کمتر از پنج درصد جمعیت انسان، کشاورز به معنای اصلی آن بوده و در حال حاضر هنوز بیش از 80 درصد مواد غذایی توسط کشاورزان خرده پا تامین می شود. به علاوه حدود 6000 گونه گیاهی در دنیا کشت می شود که 30 گونه از آنها 95 درصد انرژی غذایی مورد نیاز جمعیت جهان را تامین می کنند و از این میان نیز دو سوم انرژی و پروتئین مورد نیاز انسان ها از سه گیاه ذرت، برنج و گندم تأمین می شود. با توجه به جمعیت رو به رشد جهانی و گسترش فرهنگ های غلط تغذیه ای، مواد غذایی که در 40 سال آینده بایستی تولید شود به اندازه کل مواد تولید شده در شش هزار سال پیش است.
کوچکی در خصوص آینده پژوهی نیز بیان داشت: باید ابتدا متذکر شد که آینده را می توانیم به سه نوع آینده محتمل، ممکن و مطلوب تقسیم بندی کنیم. حال چنانچه محقق به صورت خنثی و خارج از فرایند بازی عمل کند مقوله آینده پژوهی (Futures Study) شکل می گیرد؛ اما چنانچه محقق به دنبال اهداف خاصی بوده و آینده مطلوبی را مد نظر داشته باشد، آینده نگاری (Foresight) شکل می گیرد. آینده نگاری در واقع به معنای آینده محتملی است که از نظر ما مطلوب است.
وی افزود: روش های مختلفی نیز در آینده پژوهی وجود دارد که از آن میان می توان به شبیه سازی و سناریو نویسی اشاره کرد. در واقع آینده پژوهی به منظور اطلاع از حوادث آینده برای مقابله با چالش ها و مدیریت مناسب آنها است. در استفاده از فناوری های نو نیز باید دقت کرد که هیچ فناوری بدون در نظر گرفتن جنبه های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی نمی تواند به درستی عمل کند و انسان یا خود را بایستی برای تغییر آماده کند و یا آنکه تبعات تغییر را بپذیرد.
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد تاکید کرد: در کشاورزی نیز فناوری های مختلفی وارد شدهاند که میتوان به کشاورزی هوشمند، چاپگرهای سه بعدی، استفاده از ربات ها، تکنولوژی اطلاعات، تکنولوژی های ژنی و بسیاری دیگر اشاره کرد که امروزه نیز استفاده از بخشی از آنها در سیستم های پیشرفته قابل ملاحظه می باشد.
وی در پایان یادآور شد: در آینده دور شکل تولید مواد غذایی تغییر خواهد کرد و هر انسان به کمک فناوری های دقیق از جمله روبات ها، چاپگرهای سه بعدی و چهاربعدی، بیوتکنولوژی، طراحی اقلیم و غیره غذای خود را تأمین خواهد کرد. تولید غذا به عنوان یک حرفه جمعی به یک کار فردی تبدیل خواهد شد و هر کسی در منزل خود غذای مورد نیاز خود را تولید خواهد نمود. البته شکل مزارع و محیط های تولید فعلی کاملاً دگرگون خواهد شد و همه چیز صنعتی و فناورانه و متکی به کار فردی یا خانوادگی خواهد بود. موضوع مهم در اینجا این است که از ابعاد فلسفی و اخلاقی در این مقوله تکلیف "انسان" و گونه Homosapience چه خواهد شد. آیا اندام های تکامل یافته انسان با پیشرفت تکنولوژی های تولید غذا از نظر نوع و کیفیت غذا در دراز مدت دچار آسیب نخواهد شد، آیا این تکنولوژی ها با دستکاریهایی که انجام خواهند داد انسان را در خدمت خود در نخواهند آورد و یا آن را با انسان تلفیق نخواهند کرد. اینها سوالاتی است که مطرح هستند. بدون تردید اینجانب با ذهنیت اکولوژیکی که دارم این روند را مطلوب محیط زیست و عناصر بیولوژیکی آن به خصوص انسان نمی دانم.