به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بررسیها نشان می دهد ایران نتوانسته است از فرصت ایجاد شده در توسعه صادرات به روسیه استفاده کند و میزان صادرات ایران به روسیه در سالهای گذشته در سطحی ناچیز قرار داشته است.
ارزش صادرات ایران به روسیه در سال 93، 285 میلیون دلار بوده که این رقم در سال 94 به 1733 میلیون دلار کاهش یافته است.
در سال 95 با وضع تحریم های غرب علیه روسیه و ایجاد تنش در روابط روسیه با ترکیه که به تحریم کالاهای کشاورزی ترکیه از سوی روسیه منجر شد زمینه مناسبی برای تجار ایرانی فراهم آمد تا جای پایی در این بازار بزرگ 150 میلیون نفری پیدا کنند.
اما آمارهای رسمی نشان می دهد ایران نتوانسته است از این فرصت استفاده کند. صادرات ایران به روسیه در 7 ماهه سال جاری تنها 88 میلیون دلار بوده است که مقایسه آن با صادرات 173 میلیون دلاری در 12 ماهه سال گذشته نشان می دهد گشایش مهمی در صادرات ایران به این کشور ایجاد نشده است. روسیه در همین دوره 7 ماهه 1 میلیارد و 130 میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده است.
در سالهای گذشته، کشور ترکیه یکی از اصلیترین کشورهایی بوده است که با صادرات کالاهای خود به روسیه، سهم زیادی از بازار این کشور را به خود اختصاص داده است و این در حالی است که براساس آمارها صادرات ایران به روسیه در چند دهه اخیر در مقابل صادرات ترکیه بسیار ناچیز ارزیابی میشود.
از اواخر سال 2015 با آغاز درگیریهای دو جانبه میان روسیه و ترکیه، مسئولان روسی در پی پاسخ به این تنشها با اعمال مقرراتی از جمله ممنوعیت واردات مواد غذایی، گل و گیاه، روابط اقتصادی خود با ترکیه را کاهش دادند. و از سوی دیگر در سال 2015 روسیه با تحریمهای اتحادیه اروپا و آمریکا روبهرو شد. این تحریمها فرصت مناسبی را در اختیار کشورهای دیگر از جمله ایران قرار داد تا روابط اقتصادی خود را با روسیه مستحکمتر کنند.
به هر ترتیب تنشهای ایجاد شده بین روسیه با ترکیه، آمریکا و اتحادیه اروپا فرصت اقتصادی ویژهای برای جمهوری اسلامی ایران بود که سوخت و همان طور که از گزارشها نمایان است در سالهای اخیر علی رغم اینکه مسئولان نتوانستهاند میزان صادرات به روسیه را به همان میزان سابق حفظ کنند، درسال 94 شاهد کاهش 112میلیون دلاری صادرات به روسیه هستیم که این رقم درجای خود قابل توجه محسوب میشود.
با روی کارآمدن رئیس جمهور جدید آمریکا و تصمیمات وی مبنی بر ایجاد روابط دوستانه با روسیه، به نظر میرسد تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه روسیه کاهش یافته و تنشهای اقتصادی میان این دو کشور از بین برود و روابط اقتصادی دو کشور به وضعیت سابق خود قبل از شروع تنشها بازگردد.
همچنین تلاش مسئولان ترکیه در راستای بهبود روابط خود با روسیه و تصاحب بازار این کشور، سبب شده است تا موسسات تحقیقاتی صادرات ترکیه به روسیه را در اواخر سال 2016، روبهرو رشد ارزیابی کند.
این آمارها حاکی از جا ماندن ایران در عرصه رقابت برای بدست آوردن بازار روسیه است و به اعتقاد کارشناسان معلوم نیست که اینچنین فرصتهای صادراتی دوباره چه زمانی در اختیار ایران قرار بگیرد.
به اعتقاد مدیر کل دفتر بازرگانی کشورهای آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت ایران، نبود «شرکتهای بزرگ صادراتی با قابلیت بستهبندی و ارسال کالا» و همچنین «گران بودن قیمت تمام شده مواد غذایی (به عنوان یکی از کالاهای صادراتی)» سبب شد تا جمهوری اسلامی ایران نتواند بازار روسیه را به خود اختصاص دهد.