به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، علیرضا بیکدلی که به همراه رضا هاکان تکین سفیر ترکیه در ایران به نشست تببین مناسبات دو جانبه و منطقهای دو کشور که در شورای راهبردی روابط خارجی برگزار شد حضور داشت، با بیان اینکه همکاری های دوستانه ایران و ترکیه تاثیر فوق العاده‌ای بر منافع دو کشور، تحولات خاورمیانه و حتی بر محیط های پیرامونی همچون قفقاز، جهان اسلام و عرصه بین الملل خواهد داشت، گفت: وقتی ایران و ترکیه با دارایی های فراوان اقتصادی، تاریخی و فرهنگی بتوانند منشا تحول باشند، دیگران هم ممکن است برای این تحول برنامه داشته باشند. با این حال این تحولات نباید در مسیری قرار گیرد که برگشت ناپذیر باشد.
بیکدلی با تاکید اینکه باید تلاش کنیم مانع از عقب گرد روابط خود شویم، ادامه داد: روندهایی که در منطقه شکل می گیرد خواه ناخواه هم بر ما تاثیر می گذارد و هم تحت تاثیر مناسبات دو کشور قرار می گیرد.
وی تصریح کرد: ایران و ترکیه دوکشوری هستند که باید مناسبات اطمینان بخش و تنش زدا داشته باشند. این خواست دو ملت است و دو کشور براساس مردم سالاری پیش می روند.
سفیر سابق ایران با تاکید بر اینکه باید بتوانیم در مسیر همگرایی منطقه پیش برویم، اظهار کرد: باید روندهایی ایجاد کنیم که برای مدیریت مشکلات جنبه متقابل داشته باشد و هر حرکتی انجام می شود دو طرف سود ببرند.
بیکدلی خاطرنشان کرد: در حال حاضر گردشگری یک طرفه است و باید تلاش کنیم دو طرفه شود. مذاکرات جدی بین روسای جمهوری دو طرف انجام شد و آقای اردوغان هم به آقای روحانی قول دادند ارتباط گردشگران سایر کشورها را به ایران فراهم کند.
وی با تاکید بر اینکه سیاست متوازن باید ادامه داشته باشد و سازو کار خردمندانه برای حل مشکلات ایجاد کنیم، گفت: اختلافات بین همسایگان عادی است که باید با خردمندی برای حل آن اقدام شود. منافع دو کشور اقتضا می کند، دو ملت باهم ارتباط داشته باشند و باید به زیرساخت های فکری و فرهنگی توجه کنیم.
این دیپلمات ایرانی افزود: باید نگاه ترکیه به تحولات منطقه را بشناسیم، شناخت دو کشور از یکدیگر تا حدی تحت تاثیر احساسات ناشی از توقعات برادرانه است که طرفین از همدیگر دارند.
بیکدلی با اشاره به نوع نگاه ترکها به مسائل منطقه و جهان ادامه داد: ترکها اعتقاد دارند، جهان در حال گذار است. علاوه بر این معتقد هستند قدرت هژمون صاحب نقش است و خود را به آن نزدیک می کنند. در این نگاه، قدرت های منطقه هم صاحب نقش هستند و ترکیه هم می تواند از این فرصت برای حل مشکلات خود استفاده کند.
وی اضافه کرد: علاوه بر این از دید ترکها، تهدیدهایی در روندهای دوره گذار وجود دارد که می تواند برای ترکیه گران تمام شود.
سفیر سابق ایران بر ایجاد حوزه گفتمانی جدی تر و حل و فصل مشکلات تاکید کرد و یادآور شد: روابط دو کشور، تاریخی و مهم است. دور یا نزدیک شدن ما به یکدیگر باعث می شود، مناسبات با کشورهای دیگر هم تحت تاثیر قرار گیرد.
بیکدلی تصریح کرد: سه گفتمان در خصوص مناسبات ایران و ترکیه وجود دارد؛ گفتمان تقابل که قدرت های بیرونی بر سر این موضوع سرمایه گذاری می کنند؛ این رفتار در کشورهایی همچون آمریکا، اسرائیل و عربستان قابل توجه است. در واقع ظرفیت تقابل وجود دارد و باید مراقب باشیم که این گفتمان رشد نکند.
وی خاطرنشان کرد:الگوی گفتمان رقابت- همکاری؛ الگوی غالب در روابط دو کشور است که بر اساس آن پیوندهای قوی شکل نمی گیرد. در این الگو روابط را به صورت سنتی حفظ می کنیم و مراقب هستیم که آسیبی به این روابط وارد نشود.
سفیر سابق ایران در ترکیه، الگوی سوم گفتمانی را الگوی تعامل ذکر کرد که در دوره اربکان تجربه شده و دو کشور توانسته اند در این مسیر حرکت کنند. این گفتمان حتی در دوره آک پارتی(حزب عدالت و توسعه) هم ادامه داشته است.
بیکدلی تصریح کرد: امکان جابجایی روابط بین این الگوهای گفتمانی وجود دارد. با این حال، خواست ملت های دو کشور است که به سمت تعامل حرکت کنند. ما قائل به مشکلات صفر نیستیم بلکه قائل به حل خردمندانه مشکلات هستیم و می توانیم درباره مشکلات بحث کنیم. وی با اشاره به هدفگذاری های اقتصادی در روابط دو کشور اظهار کرد: دو کشور 30 میلیارد دلار مبادلات تجاری را هدفگذاری کرده اند که ظرفیت ها برای 15 میلیارد دلار آن آماده شده است.
به گفته وی در سال 2012 با رسیدن به سقف 23 میلیارد دلار در این زمینه رکورد زده شد با این حال برای 15 میلیار دلار دیگر باید ظرفیت سازی شود.
این دیپلمات ایرانی با اشاره به اینکه مناسبات اقتصادی دو کشور از ثبات نسبی برخوردار بوده است، گفت: در زمینه تجارت ترجیحی با ترکیه به توافق رسیدیم که البته نیاز به توسعه دارد. مذاکرات هم در این زمینه ادامه دارد و باید کمیسیون های مشترک و شورای عالی روابط دو کشور تلاش های بیشتری داشته باشند.
بیکدلی با بیان اینکه درباره سوریه نیز می توانیم راه حل پیدا کنیم، خاطرنشان کرد: ما در مذاکرات ژنو 1 شرکت کردیم و توانستیم در 9 بند با حضور آمریکایی ها به توافق برسیم. وقتی می توانیم با حضور آمریکایی ها در 9 بند به توافق برسیم بدون حضور آمریکا هم می توانیم به توافق برسیم.
وی حضور یک دولت مسئول و پاسخگو در عراق و سوریه که بتوانند به نیازهای امنیتی خود و منطقه پاسخ دهند را در راستای منافع دو کشور عنوان کرد و گفت: برخی مسائل حاشیه ای در روابط ایران و ترکیه می تواند با دیدار سران دو کشور حل و فصل شود.