ایران، سوریه و عراق؛ چند قدم تا شکل‌گیری مثلث طلایی

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو-سها صالح، بازی جدید در منطقه! تحولات سریع 6 ساله گذشته در خاورمیانه یکی از پیچیده‌ترین معادلات سیاسی تاریخ معاصر را رقم زده است. زمین سوریه و عراق پر است از بازیگران مختلف. از قدرت‌های جهانی مثل روسیه و آمریکا تا قطب‌های منطقه‌ای مانند ایران و عربستان و ترکیه. خود زمین هم پیچیدگی‌های خاصی دارد. حشدالشعبی، حزب بعث عراق، کردهای سوریه، کردهای عراق، داعش، النصره، ارتش آزاد و گروه‌های بسیار دیگری که هرکدام نقشی در این بازی پیچیده بازی می‌کنند. روزهایی که بیشتر ایرانی‌ها درگیر انتخابات ریاست جمهوری بودند، تحولات مهمی در معادلات منطقه در حال شکل‌گیری بود. بازی جدید در منطقه!

سوریه، چرخش از غرب به شرق
سال 95 بیشتر تحولات میدانی سوریه در غرب و شمال این کشور رقم خورد. نبرد بزرگ حلب مهم‌ترین مسئله بود. یک جنگ تمام عیار که نهایتاً با پیروزی محور مقاومت و تسلط کامل بر حلب به پایان رسید. ارتش سوریه و متحدانش سال 95 انگیزه  و امکانات لازم برای عملیات علیه داعش در شرق و مرکز سوریه را نداشتند. حتی شهر تدمر که روزهای ابتدایی سال 95 آزاد شده بود در بحبوحه نبرد حلب سقوط کرد. با پایان جنگ در حلب و برقراری آرامش نسبی در روزهای پایانی سال 95، نگاه ارتش سوریه متوجه شرق شد. تدمر دوباره به دست نیروهای مقاومت افتاد و کم‌کم تجهیزات نظامی وسیعی راهی این منطقه شد.

عراق، جنگ جنگ تا پیروزی
 عملیات موصل! خبری که مدت‌ها بود مردم عراق منتظر شنیدن آن بود. هم زمان با خبرهای خوب از حلب، بالآخره ساعت صفر عملیات موصل هم آغاز شد. بر اساس توافق قبلی نیروهای حشدالشعبی وارد شهر نشدند و از محور غربی به سمت تلعفر رفتند تا به محاصره شهر کمک کنند. 

با تسلط نیروهای حشدالشعبی در غرب عراق و حرکت نیروهای متحد ارتش سوریه به سمت شرق، فاصله محور مقامت در عراق و سوریه به کمترین حد ممکن رسید. از سوی دیگر با نزدیک شدن نیروهای کرد سوریه به رقه و احتمال فروپاشی کامل داعش در ماه‌های آینده، ارتش سوریه نیازمند پیشروی سریع به سمت دیرالزور در شمال شرق سوریه است. آنها باید سریعتر عملیات آزادسازی دیرالزور را برای تحکیم حاکمیت خود در شرق سوریه در دوران پساداعش آغاز کنند. عملیاتی که به نظر نمی‌رسد با وضعیت فعلی نیروهای مستقر در سوریه به راحتی امکان پذیر باشد. تحول میدانی جدی در شرق سوریه نیازمند خون تازه است. خونی که ظاهراً مدت‌ها است ایران برای آن برنامه‌ریزی کرده است. نیروهای پر تعداد و مجهز حشدالشعبی عراق باید پس از اخراج کامل داعش از عراق وارد سوریه شوند و در عملیات فتح دیرالزور شرکت کنند.  

فجری برای مثلث طلایی
آغاز دو عملیات سریع و هم زمان در سوریه و عراق یعنی ساعت صفر پیوستن محور مقاومت از تهران تا دمشق. هفته گذشته عملیات «الفجر الکبری» با پیشروی کم نظیر نیروهای مقاومت در بیابان‌های جنوب تدمر آغاز شد تا راه برای رسیدن ارتش به گذرگاه مرزی تنف هموار شود. جایی که قرار است از این پس کریدور مثلث بغداد-تدمر-دمشق باشد. محور پشتیبانی عملیات در شمال سوریه. 

از عراق هم خبر می‌رسد بر خلاف نظر آمریکایی‌ها، عزم حشدالشعبی برای رسیدن به مرزهای سوریه کاملا جزم است. هادی العامری دبیر کل سازمان بدر، شنبه در گفت‌وگو با المیادین از تصمیم نیروهای تحت امر خود برای ادامه عملیات آزادسازی مناطق مرزی عراق با سوریه خبر داد. حیدرالعبادی هم که عادت دارد همیشه موضع میانه را حفظ کند تا هم آمریکا راضی باشد هم شیعیان عراق، این روزها ترجیح می‌دهد سکوت کند. انتخابات در پیش است. رای مردم بیشتر از پول آمریکا به دردش خواهد خورد.

شکست طرح سعودی، کردها یک قدم دیگر به جلو
اهمیت اتصال محور مقاومت در مرز عراق و سوریه، محدود به زمینه‌سازی برای عملیات در شمال نیست. مدتی است عربستان و اردن با مدیریت آمریکا در پی تدارک یک حمله بزرگ در جنوب سوریه هستند. علاوه بر امکان تهدید دمشق از جنوب، بیابان‌های شرقی می‌توانست گزینه خوبی برای دور زدن محور مقاومت بدست نیروهای تحت فرمان عربستان باشد. زمینی که با محکم شدن کمربند مقاومت در شرق دیگر سوخته به حساب می‌آید.

علاوه بر محور مقاومت، کردهای سوریه هم از پیوستن محور مقاومت در عراق و سوریه خوشحال هستند. حزب اتحاد دموکراتیک کردستان(PYD) با وجود رابطه خوب با آمریکا و پیشرفت‌های میدانی چشمگیر از سمت شمال توسط ترکیه و از شرق توسط اقلیم کردستان عراق(مسعود بارزانی) محصور است. آنها مدت‌ها است به دنبال یک شریک مطمئن‌تر از آمریکا در منطقه می‌گردند. کردهای سوریه به خوبی می‌دانند حمایت آمریکایی‌ها تاکتیکی است و یانکی‌ها در نهایت جانب ترکیه را خواهند گرفت اما فعلاً راهی جز حمایت از کردها ندارند. برخی منابع خبری در روزهای اخیر از پیشنهاد وسوسه کننده حشدالشعبی عراق به کردهای سوریه خبر داده‌اند. اتصال تدمر به عراق و همراهی کردها برای تصرف دیرالزور آنها را هم مرز با محور مقاومت می‌کند. PYD  می‌تواند با اتصال به کریدور طلایی بغداد-تدمر-دمشق همه نیازهای مناطق کردنشین شمال سوریه را تأمین کند و قدرت خود را تحکیم ببخشد. 

مغز متفکر محور مقاومت همه قطعات پازل برای نبردهای سال آینده به خوبی چیده است. بازی که به نفع همه هست الا آمریکا و یارانش! تحقق این برنامه‌ها یعنی شکست همه آرزوهای آمریکا در سوریه و عراق. این روزها باید منتظر باشیم تا نتیجه زد و بندهای ترامپ در ریاض را ببینیم. آیا فاجعه حلب دوباره برای آمریکا تکرار خواهد شد؟ روزهای سرنوشت سازی در پیش است.