معاون رئیس جمهور اسلامی ایران میگوید تهران خواستار ادامه پایبندی و وفاداری به توافق هستهای است، حتی اگر آمریکا از این توافق خارج شود.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و معاون رئیس جمهور اسلامی ایران در مصاحبه با اشپیگل تاکید کرد: اگر توافق هستهای با شکست روبرو شود، این مساله ممکن است منجر به رقابت تسلیحاتی گردد.
وی در ادامه تصریح کرد: ایران خواستار ادامه پایبندی به توافق هستهای است، حتی در صورتی که آمریکا از این توافق خارج شود.
متن مصاحبه صالحی با این نشریه آلمانی را در زیر میخوانید.
سئوال: حسن روحانی رئیس جمهور اخیرا تهدید کرده است که برنامه هستهای ایران را میتوان ظرف چند ساعت احیا کرد، اگر آمریکا تحریمهای جدیدی را اعمال کند. این تهدید تاچه حد جدی است؟
پاسخ: ما به طور مداوم این مساله را ارزیابی میکنیم که آیا این توافقنامه به نفع ماست یا هزینه باقی ماندن در این توافق برای ما بسیار زیاد است. اگر ایالات متحده از توافق خارج شود، ولی سایر کشورها بگویند به این توافق پایبند هستند، به طور مشخص بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه، آنگاه ایران نیز به احتمال زیاد به تعهدات خود در این توافقنامه حتی بدون آمریکا نیز پایبند خواهد بود. ولی اگر آمریکا از توافق خارج شود و اروپا نیز از این اقدام تبعیت کند، آنگاه این توافق قطعا با شکست و فروپاشی روبرو خواهد شد و ایران به همان چیزی که قبلا بود، باز خواهد گشت، از نظر فنی اگر بخواهیم صحبت کنیم، به یک سطح بالاتر. به عنوان کسی که در این مذاکرات شرکت داشته ام، امیدوارم شاهد اتفاق چنین چیزی نباشیم.
سئوال: تاکنون، روحانی رئیس جمهور قادر نبوده است تا موفقیتهای اقتصادی زیادی را کسب کند، بیشتر به خاطر اینکه آمریکا بانکهای غربی را برای عدم همکاری با ایران تحت فشار قرار میدهد. چطور میخواهید این چالش را برطرف کنید؟
پاسخ: آمریکا سعی میکند تا فضای کسب و کار و تجارت را مسموم کند. این مساله بانکها و شرکتهای بزرگ را از همکاری با ایران، دلسرد میکند. این ایجاد وحشت و ترس است، ولی در واقع آنها نمیتوانند کار زیادی انجام دهند. لفاظیهای زیادی وجود دارد، بله درست است. اگر آمریکا گفتههای خود را به اقدام واقعی تبدیل کند، آنگاه ما نیز مجبور خواهیم بود تا با یک شرایط کاملا متفاوت روبرو شویم. اگر آمریکا از معافیت تحریمهای مربوط به فعالیتهای هستهای ایران، امتناع کند، در این صورت ناسازگازی و عدم انطباق قابل توجهی در طرف آنها وجود خواهد داشت.
سئوال: اگر آمریکا از توافق خارج شود و سایر کشورها نیز تبعیت کنند، ایران به توسعه برنامه هستهای اش بازخواهد گشت، ولی همچنین به سوی یک اقتصاد بازار سیاه و غیر شفاف. این موجب خواهد شد تا بار دیگر ایران منزوی شده و با یک چالش مداوم با قدرتهای غربی قرار گیرد.
پاسخ: این تقریبا درست است. همان طور که گفتم، اگر توافق هستهای لغو شود، ما از نظر اقتصادی با مشکلاتی روبرو خواهیم شد، ولی از نظر سیاسی به چیزهایی دست خواهیم یافت. ما به جوانان مان خواهیم گفت که دیگر به آنها اعتماد نکنید. ما یک بار امتحان کردیم و انعطاف نشان دادیم تا به یک توافق هستهای دست پیدا کنیم. آژانس بین المللی انرژی اتمی، پایبندی کامل ایران به توافق هستهای را اذعان کرده است، ولی آمریکاییها توافق را نقض کرده اند. فراموش نکنید، انزوایی که بر ما تحمیل شد موجب شد تا ما متحد شویم و روی پاهای خودمان بایستیم. علاوه بر این، در زمینه دستاوردهای علمی ما به صدر فهرست رسیدیم. تصور میکنم شرکای ما در این پیمان، بیشتر از ما زیان خواهند دید. اگر توافق هستهای با شکست روبرو شود، هیچ شانسی برای حل و فصل مساله اتمی کره شمالی نیز وجود نخواهد داشت. پیونگ یانگ خواهد گفت، آنها توافق هستهای با ایران را نقض کردند، چطور میتوانیم به آنها اعتماد کنیم؟ این مساله به ضرر پیمان ان پی تی نیز خواهد بود. با سونامی بزرگی از سوی همه کشورهایی که مایل به توسعه فناوری صلح آمیز هستهای هستند، روبرو خواهیم شد.
سئوال: همان طور که میدانید، مشکل با ایران مساله استفاده صلح آمیز از فناوری هستهای نبوده، بلکه آرزوهای ایران برای ساخت بمب اتمی بوده است. چند هفته قبل، ایران یک موشک بالستیک جدید را آزمایش کرد. آیا این زمان هوشمندانهای برای انجام این کار بود آن هم با توجه به افزایش تنش ها؟
پاسخ: اگر آمریکا این اقدام را به عنوان یک مساله در نظر میگیرد، این مشکل آنهاست. در هیچ جایی از توافق هستهای گفته نشده است که ایران حق توسعه ظرفیت موشکی اش را ندارد. ما از حق خودمان استفاده میکنیم و این طرف مقابل است که سعی دارد این اقدام را به عنوان یک اقدام تجریک آمیز تفسیر کند. در هر روز طی ۳۸ سال گذشته ما با آمریکا و سایر کشورها روبرو بوده ایم که اتهامات مختلفی را علیه ایران مطرح کرده اند. یک روز ما به اندازه کافی دموکراتیک نیستیم، یک روز دیگر اتهاماتی درباره حقوق بشر و انتخابات نادرست مطرح میشود. کشورهایی در منطقه وجود دارند که اصلا هیچ انتخاباتی نداشته اند، هیچ گونه حقوق اساسی برای شهروندان خود قائل نیستند، به عنوان در کشوری زنان اجازه رانندگی ندارند. ولی به این دلیل که آنها در مدار سیاسی غرب به خصوص آمریکا قرار دارند، کسی کاری به انها ندارد.
سئوال: دیدگاه ایران درباره همکاری نزدیک رئیس جمهور آمریکا با عربستان سعودی چیست؟
پاسخ: آمریکا در وضعیت سردرگمی قرار دارد. حتی متحدان اروپایی نیز به درستی نمیدانند ترامپ رئیس جمهور آمریکا چه راهبردی را دنبال میکند. این سردرگمی تنها علیه ما نیست، بلکه این سردرگمی تاثیر منفی بر اداره دولت آمریکا و متحدانش در منطقه داشته است. به عنوان مثال، همین اواخر قطر.
سئوال: گرچه قطر خانهای برای مهمترین پایگاه نظامی آمریکا در خلیج فارس است، ولی دونالد ترامپ به گروهی با رهبری عربستان سعودی اجازه داده است تا قطر را منزوی کنند.
پاسخ: ناگهان بیدار میشوید و میفهمید که قطر اتحاد نظامی با کشورهای خلیج فارس را قطع کرده است. من واقعا نمیتوانم بگویم که قطر یک دوست بوده است. در مورد سوریه و سایر منازعات و درگیریهای منطقهای، قطر در طرف دیگر قرار داشته است. ولی الان ما به آنها اجازه دسترسی به حریم هوایی و دریا و جادهها را میدهیم چرا که ما تنها راه خروجی آنها هستیم. اقدام درست سیاسی مستلزم رویکرد عقلانی و هوشمندانه است. به همین دلیل است که این امتیازات را به قطر میدهیم.
سئوال: این اقدام میتواند موجب خشمگینتر شدن رهبران سعودی شود. آنها پیش از این نیز خود را در محاصره ایران میدیدند.
پاسخ: من چهار سال در عربستان سعودی زندگی کرده ام؛ من بسیاری از مقامهای آنها را میشناسم. ما همواره دیدگاههای متفاوتی داشته ایم، ولی در زمینههای مختلف نیز از روابط نسبتا خوبی بهرهمند شده ایم، مثل اقتصادی، تجاری و گردشگری، بازدیدکنندگانی از ایران به عربستان سعودی میروند و بالعکس. ایرانیها هیچ نقشهای برای ثروت دیگران ندارند. ما ذخایر نفت و گاز غنی و سرزمینهای فراوانی در اختیار داریم.
سئوال: علی رغم این، به نظر میرسد روابط ایران و عربستان سعودی در هم شکسته است.
پاسخ: پس از درگذشت عبدالله شاه عربستان و روی کار آمدن شاه جدید، روابط نسبتا رو به وخامت گذاشت. بیشتر به خاطر این توهم که ایران آنها را احاطه و محاصره کرده است. با این توهم، آنها میخواهند یمن را فتح کنند تا یک راهی را باز کنند، ولی تنها خودشان را در یک چاه عمیقتر گرفتار کرده اند و اکنون نمیدانند چگونه از این چاه خارج شوند.