روستای سیوجان با جمعیت بیش از ۱۵۰۰ نفر از توابع شهر خوسف خراسان جنوبی است که بیش از ۹۵ درصد جمعیت آن سید هستند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ این روزها مراسم جشن و سرور عید ولایت و امامت در سراسر کشور برپا است و هر کسی به هر نوعی تلاش کند تا این روز بزرگ جشنی برپا کند و یا در جشن عید حضور پیداکند، توزیع شربت و شرینی، سرود و مولودی خوانی، طبخ نذری و توزیع آن بین مردم از دیگر برنامه های روز عید غدیر است که در خیلی از شهرها و روستاها مشاهده میشود.
مردم عید غدیر را بیشتر به عید سادات می شناسند و در این روز به دیدن سیدها می روند، سادات هم در این روز پذیرای مردم هستند و به آنها عیدنی می دهند، خراسان جنوبی حدود 60 هزار سید دارد که هزار و 500 نفر در روستای سیوجان زندگی می کنند و همه ساله مراسم خوبی در روز عید غدیر در این روستا برگزار می شود.
سفری کوتاه و نیم روزه به مرکز سادات خراسان جنوبی یعنی «سیوجان»، این روستا در 22 کیلومتری شهر بیرجند قرار دارد و بدلیل نزدیکی به شهر خوسف از توابع این شهر است، وارد روستا که میشویم محل برگزاری جشن را از پارچه ها و پرچم های سبز نصب شده در کوچه ها و روی چراغ برق ها می توان تشخیص داد؛ کوچه ها آذین بندی و آب و جارو زده و مرتب و اهالی همه به سمت جشن روانه هستند.
سادات در لباس سیدی تازه زیباتر از قبل می شوند، این را از لباس مرتب و کلاه سبز و شال سبز سیدی که پوشیده اند را می توان دید، اهالی در این روز بزرگ طبق عادت پیشینیان خود کلاه سبز بر سر میگذارند که نماد سید بودنشان است جوانان و نوجوانان هم شال سبز بر گردن انداخته و برای برگزاری مراسم به مسجد جامع روستا می آیند.
عیدی سادات برکت مال است! قرار است مراسم ساعت 10 آغاز شود، ابتدا قرائت قران و بعد هم اجرای سرود بچه های پایگاه و مولوی خوانی، توزیع شربت و شیرینی هم که طبق معمول هر سال، در بسته های شیرینی که توزیع می شود سکه هایی برای تبریک از سوی سادات گذاشته شده که افراد غیر سید آن را برای برکت مال نزد خود نگه می دارند.
مراسم مسجد جامع که تمام می شود اهالی برای عید دیدنی به منازل یکدیگر می روند، با دادن شیرینی محلی و سوغاتی روستا که عناب است از یکدیگر پذیرایی میکنند غیر سادات هم در این روز از سادات عیدی می گیرند و به نوعی عید غدیر در سیوجان حال و هوای دیگری دارد.
سید مهدی موسوی از سادات قدیمی روستا است، او در حال حاضر ۸۳ سال سن دارند و به خوبی مراسمی که در گذشته در اینجا برگزار می شده است را به یاد دارد، او می گوید:« قدیم در سیوجان در روز عید غدیر سفره پهن می کردند و از مردم به خوبی پذیرایی میکردند، پدر من بسیار معتقد بود که بعد از پاک کردن خرمن گندم، باید زکات آن را همان موقع است بدهد و بعد از آن گندمی که زکات آن پرداخت شده به مردم داد، مردم روستای ما مردمی انقلابی و همیشه در صحنه هستند، از همان ابتدای ابنقلاب هر کجا برای دفاع از نظام مراسمی بوده پیشتاز بودند.»
مراسمی که در حال حاضر در این روستای سادات برگزار می شود بسیار منسجم تر و باشکوه تر است، این را موسوی از دیگر سادات روستا می گوید؛« مردم هر سال در روز عید غدیر در مسجد جامع روستای جمع می شوند و شیرینی و شربت توزیع میکنند، بزرگترها به کوچکترها عیدی میدهند و به نوعی روز خیلی خوبی را داریم.»
امان از دست فضای مجازی!
«سیوجانی» پیرمرد خوش سیمای ۷۰ سالهای که سالهاست امام جماعت مسجد جامع روستا است، او خاطرات خوبی از عیدنی روز غدیر دارد؛ «از قدیم سادات روستا در روز عید غدیر لباس نو میپوشیدند و به خانه بزرگترها میرفتند، غیر سادات برای سادات هدیه میبردند و سادات هم به آنها هدیه میدارند، بنده یک دفعه به منزل یکی از بزرگان رفتم، آن زمان پول کمتر پیدا میشود، آن سید بزرگوار، چون پول نداشت به بنده تخممرغ محلی هدیه داد.»
او ادامه میدهد: مردم در روز عید غدیر لباس نو میپوشند، عطر میزنند و به دیدن یکدیگر میروند، این از گذشته در اینجا مرسوم بوده است. سادات شهر بیرجند در روز عید غدیر به این روستا میآیند، جشن بسیار خوبی را بر پا میکنند، این جشن هر ساله با حضور مسئولان و برخی از بزرگان اهل سنت در این روستا برگزار میشود.
روستای سیوجان با جمعیت بیش از ۱۵۰۰ نفر از توابع شهر خوسف خراسان جنوبی است که بیش از ۹۵ درصد جمعیت آن سید هستند، سادات این روستا از سادات موسی ابن جعفری (ع) هستند که شغل اصلی آنها کشاورزی و دامپروری است.
در گذشتههای دور تعداد بسیار محدودی از افراد غیر سید به منظور انجام امور خدماتی سادات از قبیل: حمام داری، گله داری (چوپان محل) دلاک، آرایشگر و... در سیوجان به خدمت گمارده شده بودند و به نقل از بزرگان روستا این افراد در زمان عبور از محله اصلی روستا قبل از رسیدن به کوچههای اصلی از چهارپای خود پیاده شده و دست به سینه از جلوی افراد عبور میکردند و تا عبور کامل از کوچههای اصلی، حق سوارشدن بر مرکب خود نداشته اند که این رسم و رسوم تاقبل از انقلاب ادامه داشته و بعد از آن به طور کلی منسوخ شده است.
غدیر در قریه آل الله! همچنان افراد غیر سادات ساکن در روستا احترام ویژهای برای سادات قائل هستند. در قدیم الایام به جز افراد غیر سادات گفته شده کسی حق سکونت در سیوجان را نداشته، که بعد از انقلاب به لحاظ نزدیکی روستا به شهرستان بیرجند، عدم حساسیتهای گذشته در بین اهالی و همچنین نیاز به نیروی کار بیشتر، جمعیت غیرسادات افزایش یافته است.
ازدواج سادات با غیرسادات در گذشته مرسوم نبوده تمامی سادات به جز موارد اندکی داخل روستا ازدواج میکردند به همین جهت تمامی افراد چه آنها که مهاجرت نموده اند و چه آنهایی که در روستا ساکن هستند پدر و مادر آنها سید هستند و به دلیل این ویژگی، سیوجان را روستای سادات مینامند، مرحوم آیه الله عبادی امام جمعه فقید مشهد، آیت الله سید علیرضا عبادی، امام جمعه بیرجند و نماینده، ولی فقیه در خراسان جنوبی از سادات سیوجان میباشد به همین دلیل سیوجان را قریه آل الله نامیده است.
سید جواد موسوی از جوانان روستا هم که امسال در برگزاری جشن به بزرگترها کمک میکند، میگوید: «کارهای فرهنگی زیادی برای جشن عید غدیر هر سال برنامه ریزی میشوند که به همت جوانان روستا و با همکاری همه اهالی به نحو مطلوب برگزار میشود. روستای سیوجان ۷ شهید را تقدیم انقلاب اسلامی ایران کرده است، جوانان روستا برای آینده برنامه ریزی کرده اند که در کنار جشن عید غدیر خم یادواره شهدای روستا را هم برگزار کنند.»
موسوی میگفت: «آنقدر در این روستاها مداح و روحانی پرورش یافته که ما در مراسمات مذهبی به خصوص عید غدیر به جای ذکر نام مداح بر روی بنر تبلیغاتی مینویسیم مداحان اهل بیت، روحانیون بزرگ استان از جمله آیت الله عبادی متولد همین روستا هستند، در حال حاضر هم تعداد زیادی از جوانان روستا برای تحصیل به حوزه میروند.»
سیوجان در مسیر جاده بیرجند به سمت خوسف در ۲۰ کیلومتری بیرجند روبروی پادگان ارتش قرار دارد و فاصله آن با جاده اصلی بسیار کم است به طوری که از داخل جاده به خوبی دیده میشود، محصول اصلی روستا عناب است که در استان بسیار معروف بوده و همه ساله گردشگران زیادی که به خراسان جنوبی سفر میکنند از عناب سیوجان به عنوان سوغاتی خریداری میکنند.