گرانی شدید بنزین دست به دست می‌چرخد؛ اشتغال و کاهش تلفات یا کوچک‌تر شدن سفره مردم؟!

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ «من، محمدباقر نوبخت، مسئول بودجه هستم» این را نوبخت در گردهمایی دانشجویان و جوانان حزب متبوعش، اعتدال و توسعه بیان کرده. فعلاً او همه‌کاره است. بعد از ارائه بودجه به مجلس انگار آقای رئیس‌جمهور، به نوبخت دستور داده در انظار عمومی ظاهر شود و هر طور شده مسئولیت بودجه را گردن بگیرد.

 

به‌هرحال اطلاعات و اختیارات سخنگوی دولت در این زمینه از همه بیشتر است. البته برخی اظهاراتش سابقه ۲۰ ساله‌اش در سمت‌های معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان برنامه، معاون پژوهش‌های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس کمیسیون برنامه‌وبودجه را زیر سؤال می‌برد. او که ۴ سال اخیر سکان‌دار بودجه‌نویسی کشور بوده در تازه‌ترین نطقش از کشفی بزرگ پرده برداشته و گفته تاکنون بودجه به ۵۰ مؤسسه‌ای تخصیص داده می‌شده که اصلاً او نمی‌شناسد! او همچنین در استدلالی عجیب تأکید کرده «هر خانه سه بیکار دارد، برای ایجاد شغل باید سوخت را گران کنیم!»

 

توجیه افزایش قیمت بنزین انگار فقط کار سخنگوی دولت نیست. معاون حمل‌ونقل وزیر راه با اشاره به آمار بالای تلفات جاده‌ای، افزایش قیمت بنزین را عامل کاهش کشته شدن مردم در جاده‌ها می‌داند! او معتقد است باید بنزین را گران کنیم زیرا برای توسعه ناوگان حمل‌ونقل عمومی پول نداریم و باید از این محل تأمین شود! این روزها بازار رابین هود بازی داغ داغ شده. اگر کمی مردم صبور باشند و سلبریتی‌ها هم دوام بیاورند از یارانه می‌گیرند به پزشکان می‌دهند، از بنزین می‌گیرند کمتر بمیریم و شغل ایجاد شود! از عمرانی می‌گیرند و بیشتر بودجه جاری می‌دهند.

 

معاون وزیر راه و شهرسازی در نشست خبری با تأکید بر اینکه افزایش نرخ سوخت با هدف درآمدزایی برای دولت نیست، تصریح کرد: بسیاری از کشورها درآمد حاصل از فروش بنزین را منبع درآمدی برای دولت‌ها می‌دانند اما ما به دنبال این مسئله نیستیم و افزایش قیمت سوخت را عامل کاهش تلفات جاده‌ای می‌دانیم زیرا حجمی از مسافران را به استفاده از قطار و اتوبوس‌های بین شهری و هواپیما سوق می‌دهد. 
 

این فیلم نشان می‌دهد، خود دولتی‌ها نمی‌دانند وقتی گرانی صورت می‌گیرد افزایش درآمدش کجا می‌رود؟!

 

مردم طاقت گرانی را دارند؟
خبرش که به رسانه‌ها رسید همه نگران شدند، قبلاً گفته بودند ۳۰ میلیون نفر در سال آتی باید با یارانه‌ها خداحافظی کنند. حالا هم گفتند قیمت بنزین را ۱۵۰۰ تومان و گازوئیل را ۴۰۰ تومان می‌کنیم. ارتباط گرانی شدنش به تورم نقل محافل شد. معلوم است اگر قیمتش افزایش یابد همه‌چیز گران می‌شود.

 

بعضی نمایندگان، اما انگار نمی‌خواهند به همین راحتی زیر بار گرانی بنزین بروند.
حاج بابایی عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس گفت: «بودجه تصویب شود اقشار ضعیف جامعه نمی‌توانند گرانی حاصل از آن را تحمل کنند.»

حاجی دلیگانی هم درباره این افزایش قیمت واکنش نشان داد و گفت: «در مرحله نخست افزایش نرخ حامل‌های انرژی ۳۸ هزار میلیارد تومان برای دولت درآمد ایجاد شد که ۴۴ هزار و ۵۰۰ تومان برای مردم از این محل پول واریز شد، اما پس از گران شدن بنزین از ۴۰۰ تومان به هزار تومان حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان درآمد دولت افزایش یافت، اما به مبلغ یارانه‌ها اضافه نشد.»

محمد خالدی سردشتی عضو کمیسیون انرژی هم گفت: «این جو روانی سبب افزایش بی‌رویه و سرسام‌آور در کالاهای مصرفی، خدمات موردنیاز مردم می‌شود، لذا افزایش قیمت بنزین به هزار و ۵۰۰ تومان در شرایط کنونی امکان‌پذیر نبوده و افزایش ۵۰ درصدی قیمت بنزین منطقی نیست و مجلس به آن واکنش نشان می‌دهد.»

بنزین و گازوئیل را گران می‌کنیم تا برایتان شغل ایجاد کنیم!
دم‌دستی‌ترین استدلال ممکن را برای گرانی حامل‌های انرژی رئیس سازمان برنامه‌وبودجه به کار برد. گرانی بنزین در سال‌های گذشته نتیجه‌اش اشتغال نبوده که هیچ، بیکاری به بار آورده.

 

غلامرضا حسنتاش، کارشناس ارشد انرژی طی یادداشتی در همین رابطه نوشته: «اینکه چهار سال افزایش تدریجی قیمت حامل‌های انرژی که در قانون پیش‌بینی شده است را اجرا نکنیم تا دوباره رأی بیاوریم و بعد که خیالمان راحت شد جمع آن افزایش‌ها را یک‌باره اجرا کنیم تا شوک بزرگ دیگری به پیکره نحیف اقتصاد و معیشت مردم وارد شود، یک فریبکاری مخرب است.» او همچنین در ادامه به ذکر تجربه قبلی گرانی بنزین استناد کرده و در یادداشتش آورده است: «آیا دولت در ضمایم قانون بودجه برنامه روشن و تضمین‌شده‌ای در این رابطه ارائه کرده است؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد در جریان شوک قیمتی انرژی در سال ۱۳۸۹، از طریق ورشکستگی و تعطیلی بنگاه‌ها، حداقل ۱ / ۴ میلیون شغل در سال ۱۳۹۰ نسبت به ۱۳۸۹ از بین رفته است و پیش‌بینی می‌شود با این شوک قیمتی جدید نیز حدود ۸۰۰ هزار شغل از بین برود، آیا برنامه دولت حداقل همین را جبران خواهد کرد؟ تضمین دولت چیست؟»

هدایت الله خادمی نائب رئیس کمیسیون انرژی هم نسبت به استدلال وزیر واکنش نشان داد و گفت: «این افزایش قیمت می‌تواند بر افزایش قیمت کالا‌ها تأثیر گذاشته و درنتیجه آسیب و حتی تعطیلی واحدهای تولیدی را به همراه داشته باشد که نتیجه آن ریزش اشتغال است و در شرایط کنونی بخش صنعت و تولید کشور توان تحمل چنین شوکی را ندارد.»

داد اصلاح‌طلب‌ها هم درآمد!/ آقای روحانی وعده‌هایتان چه شد؟
خبر افزایش قیمت بنزین آن‌قدر گران تمام شد که روزنامه‌های زنجیره‌ای را هم به واکنش واداشت. آن‌ها که روزی حامیان سرسخت روحانی بودند حالا به دو گروه تقسیم‌شده‌اند. یکی نسبت به سیاست‌های روحانی اعتراض دارد و دیگری نسبت به تمام کارهای او ساکت است و به بقیه هم ساکت بودن را توصیه می‌کند. روزنامه اعتماد با بیان این‌که افزایش ۴۰ درصدی قیمت حامل‌های انرژی خلاف قانون است نوشت: «البته گویا دولت قصد دارد با توجه به عدم افزایش قیمت‌ها که در سال ٩٦ صورت گرفته است برای ماه‌های پایانی حتی خلاف مجوز قبلی‌اش عمل کرده و به‌جای افزایش ٢٠ درصدی که سالانه برای افزایش قیمت رعایت می‌شد، قیمت حامل‌های انرژی را بیش از ٤٠ درصد افزایش بدهد. به همین سبب در طرحی که در سازمان برنامه‌وبودجه قطعی شده و مدیران آن قصد دارند بعد از بررسی لایحه به مجلس بدهند قیمت بنزین به ١٥٠٠ تومان خواهد رسید و قیمت نفت گاز به ٤٠٠ تومان.»

روزنامه آفتاب یزد هم با انتخاب تیتر کنایه‌آمیز «بنزین را گران می‌کنیم تا برایتان شغل ایجاد کنیم!» به توضیح کامل سخنان نوبخت در این رابطه پرداخت.

در این میان تندترین موضع مربوط به کواکبیان نماینده لیست امیدی مجلس است. او که حسابی از افزایش قیمت بنزین شاکی است در نطق میان دستور خود در مجلس گفت: «آقای رئیس‌جمهور شما آیا در فضای مجازی هستید امروز چه ناسزاهایی به ما اصلاح‌طلبان به خاطر حمایت از شما سر داده می‌شود. چرا باید چنین باشد؟ چرا وعده‌هایی که به مردم داده‌اید عمل نمی‌کنید؟ آقای رئیس‌جمهور وقتی شما در بودجه می‌گویید بنزین گران شود، عوارض زیاد شود، یارانه قطع شود، شاید در بحث‌های کارشناسی به این نتیجه رسید، اما چقدر درآمد مردم بالا رفته است آیا مردم فقیرتر نشده‌اند؟ اگر شده‌اند با این طرح‌ها مردم را نابود نکنید.»

افزایش قیمت بنزین تأثیر مستقیم بر کل اقتصاد کشور دارد. بنزین کالای اساسی نیست اما بوی افزایش قیمتش تا سر سفره مردم هم می‌آید و از کرایه ماشین گرفته تا مایحتاج اولیه زندگی مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تجربه سال‌های قبل نشان داده گرانی بنزین علاوه بر افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل، سبد خرید خانوارها را هم کوچک‌تر کرده و تورم حول آن قابل کنترل نخواهد بود. گرانی پنجاه درصدی بنزین هم از این قاعده مستثنی نخواهد بود و مجلس باید تمام قد به این ماجرا ورود کند تا جامعه بیش از این در رکود تورمی فرو نرود.

 

دولت در سال‌های اخیر به دلایل مختلف از جمله انتخابات ریاست جمهوری، قیمت بنزین را ثابت نگه‌داشته، اما حالا می‌خواهد با افزایش ۵۰ درصدی تمام هزینه‌های سال‌های قبل را از جیب مردم بیرون بکشد. مجلس می‌گوید مخالف است و نمی‌گذارد چنین اتفاقی بیفتد. دولت، اما پایش را در یک کفش کرده و می‌خواهد هر طور شده قیمت بنزین را به ۱۵۰۰ تومان و گازوئیل را ۴۰۰ تومان برساند. مردم می‌گویند رئیس‌جمهور دیگر دنبال رأی نیست. با این وضعیت احتمالاً شرایط سختی را در چند سال آینده به دنبال خواهیم داشت. هم‌زمان شدن کاهش بودجه عمرانی، بی‌پولی دولت برای تأمین هزینه‌ها، افزایش احتمالی تعرفه واردات خودرو و گرانی حامل‌های سوخت پتانسیل سونامی قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت و مردم برای خروج پول‌های پارک شده یا پیگیری اعداد و ارقام مجازی حک شده جلوی حسابشان اقدام کنند!