زنی که باهنر آشپزی خود چندین زن را مشغول به‌کار کرد/ وقف هنر با دریافت نکردن هزینه آموزش از هنرجویان/ تأسیس نانوایی با پرسنل خانم!

نیلوفرهوشمند-خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو: فضای نم زده پارک را طی کردم و به ساختمانی رسیدم که کلاسهای آموزشی کارشناس برنامه دستپخت در آن برگزار می‌شد. خانم آشپز دم در منتظر من ایستاده بود و با سلام و احوالپرسی گرمی از من استقبال کرد. به داخل ساختمان و محل برگزاری کلاس رفتیم و به گفت‌وگو نشستیم. 

مشروح گفت‌وگوی خبرگزاری دانشجو با نجمه رأسی، زن توانمند، کارشناس و کار آفرین به شرح زیر است: 

 

خبرگزاری دانشجو: توضیح دهید که چه شد که وارد حیطه آشپزی شدید؟

نجمه رأسی: من از بچگی به کار آشپزی علاقه‌مند بودم تا اینکه کمی نیمه حرفه‌ای آموزش شیرینی پزی دیدم، در دوران دبیرستان کمی آموزش دیدم و پس از آن وارد دانشگاه رشته مترجمی زبان انگلیسی شدم، اما این تفاوت تحصیل من و حرفه کاری بسیار به من کمک می‌کند چرا که من از مقوله زبان انگلیسی برای استفاده از رسپی‌های اورجینال استفاده می‌کنم. یکی از دلایلی که خیلی از هنرجو‌ها از آشپزی و طعم غذا‌ها و شیرینی‌های من راضی هستند همین استفاده من از رسپی‌های اورجینال است.

بعد از تمام شدن درسم در دانشگاه سال‌ها در همان حیطه زبان انگلیسی فعالیت می‌کردم هم در موسسه‌ای مسئول بخش آموزش بودم و هم در مدارس غیرانتفاعی و دولتی کار می‌کردم و هم شاگرد داشتم. تمام حیطه کاری من به مدرک تحصیلی‌ام مربوط می‌شد تا اینکه به صورت خیلی اتفاقی در یک مهمانی کیکی را خوردم که بسیار خوشمزه بود و از صاحب خانه پرسیدم این کیک را از چه جایی تهیه کرده‌اید؟ که ایشان گفتند همسایه ما کیک را پخته است و به عنوان کادوی تولد هدیه کرده است. در ادامه من خواستم تا اگر همسایه شان آموزشی می‌دهد به من بگویند و این طور شد که من اولین کلاسم را بعد از چند سال شروع کردم، اما هدف کاری نداشتم و فقط برای خودم در این کلاس شرکت کردم.

بعد از آن آرام آرام با استادی آشنا شدم که در زمینه پخت نان فعالیت می‌کرد و دوره‌های پخت نان را پیش این استاد گذراندم و بسیار علاقه‌مند شدم حتی بیشتر از کیک و قنادی و دسر آن را دوست داشتم. با یکی از دوستانم کارگاه زدیم و تدریس خصوصی را کم کم شروع کردیم و بعد کم کم کارسفارش گسترش پیدا کرد.

پس از آن توسط دوستان به صدا و سیما معرفی شدم و بعد از آن به برنامه دستپخت معرفی شدم که از من آزمون گرفتند و از بین ۲۰۰ نفر شرکت کننده در این آزمون من یکی از افرادی بودم که قبول شدم برای خودم بسیار تعجب آور بود. یک مسئله‌ای که برای کارشناسان برنامه دستپخت بسیار مهم بود مطالعه داشتن و استفاده از رسپی‌های اورجینال بود.
من جزو هیئت علمی مسابقه دستپخت نیز هستم و در حال حاضر در صدا و سیما در شبکه یک فعالیت می‌کنم و در شبکه پنج نیز در برنامه به خانه برمی گردیم فعالیت داشتم، شبکه سه در برنامه خونه خوبه نیز فعالیت داشتم و در حال حاضر نیز سر برنامه دستپخت که از شبکه یک پخش می‌شود، هستم.

خبرگزاری دانشجو: چه شد که کارگاه زدید؟

نجمه رأسی: حدود ۱۰ سال پیش با یکی از دوستانم کارگاهی را برای آموزش و پذیرش سفارشات به راه انداختیم و رفته رفته دامنه سفارشات ما گسترده‌تر شد و کم کم به کار فینگرفود علاقه‌مند شدم و خیلی از شیرینی‌ها و غذا‌های ملل مثل سوشی و یا فست فود‌ها و فینگرفود‌ها را طبق ذائقه ایرانی خودمان دستور پخت شان را کمی تغییر دادم و یا اگر چیزی به نظرم اشکال داشته باشد و یا با ذائقه ما نخواند سعی می‌کنم تغییراتی در آن ایجاد کنم مثل خمیر نان.

پس از اینکه کارگاه را راه اندازی کردیم و سفارشات را می‌گرفتیم کم کم حس کردم که به کار آموزش بیشتر از بقیه علاقه مندم و رفته رفته اکثر زمان مان برای آموزش صرف شد و بخش اندکی از کارمان را سفارش در برگرفت و تقریبا ۱۰ سال است که به صورت کاملا جدی در زمینه آموزش و پخت انواع شیرینی به عنوان یک خانم و مشاغل خانگی در حال فعالیت می‌باشم.

خبرگزاری دانشجو: نقش حمایتی خانواده را در پیشرفت کار خود چه قدر می‌بینید؟

نجمه رأسی: خانواده من در پیشرفت من نقش موثری داشتند و از من حمایت می‌کردند. همسرم وقتی که علاقه من را به کار آشپزی می‌دید با وجود اینکه فرزندانم کوچک بودند، اما بسیار من را تشویق می‌کردند تا علاقه‌ام را دنبال کنم و هنوز که هنوز است با وجود اینکه کارم بسیار بیشتر شده است و کلاس‌های خصوصی و عمومی فشرده‌ای را دارم خوشبختانه همکاری بسیار زیادی را همسرم در این باره با من می‌کند و در واقع باید بگویم که بیشترین مشوق من برای پیشرفت در این شغل همسرم بوده است.

همیشه غذا‌های جدیدی که می‌خواهم آموزش بدهم را ابتدا در خانه درست می‌کنم و همسر و دختر بزرگم بسیار استقبال می‌کنند و علاقه‌مند هستند.

خبرگزاری دانشجو: هیچ گاه چنین آینده‌ای را برای خود متصور بودید و فکر می‌کردید که روزی از یک آشپزی ساده به کارشناس برنامه تلویزیونی و مربی گری چندین و چند زن برسید؟

نجمه رأسی: از آنجایی که خیلی اتفاقی با مسئله آشپزی و یادگیری تخصصی آن روبرو شدم هیچ گاه برای خودم چنین آینده‌ای را متصور نمی‌شدم، اما زمانی که شروع به کار کردم و به قول معروف روی غلتک افتادم متوجه شدم که هم خودم به آن بسیار علاقه مندم و هم برای چنین چیزی متقاضی بسیار زیادی وجود دارد.

خیلی از خانم‌هایی که آموزش می‌بینند دوست دارند خودشان از این طریق مشغول به کار شوند و کارآفرینی کنند. کار آشپزی در واقع به صورت حرفه‌ای درآمدزایی بسیار خوبی برای خانم‌هایی است که در منزل می‌خواهند کار کنند. در حال حاضر خیلی از هنرجو‌هایی که من دارم مشغول کارند و سفارش غذا و انواع فینگرفود را در داخل منزل انجام می‌دهند. غذا‌هایی مثل فینگرفود، غذا‌های ملل و از این نوع پخت و پز‌ها با توجه به اینکه زحمت زیادی دارد، اما بسیار به صرفه و درآمدزا است، زیرا در عین اینکه در منزل خود و مشغول کار خانه هستند کار بیرون را نیز انجام می‌دهند و سفارش می‌گیرند.

خبرگزاری دانشجو: به نظر شما این کاری که انجام می‌دهید نسبت به کاری که زنان در بیرون از منزل مثل کار‌های کارمندی انجا می‌دهند از نظر سازگاری روحیه‌ای برای خانم‌ها مناسب‌تر است و شما را شاداب‌تر نگاه داشته یا نه؟

نجمه رأسی: من به شخصه فرد پرجنب و جوشی هستم و خیلی فعالم و به دلیل علاقه‌ای که به کارم دارم از اینکه این کار را انجام می‌دهم بسیار لذت می‌برم. می‌خواهم بگویم اگر کاری با علاقه انجام شود لذت بخش است و فرقی نمی‌کند که آن کار چه باشد کار بیرون هم برای هر کسی اگر علاقه داشته باشد به آن می‌تواند لذت بخش باشد، اما در مقایسه با افرادی که از سر اجبار کار بیرون را انجام می‌دهند می‌توانم بگویم که کارم را خودم انتخاب کردم و به آن علاقه مندم و عاشق کارم هستم.

حتی در میان خانم‌ها افرادی هستند که به آشپزی علاقه‌ای ندارند و صرفا به مبحث قنادی یا دسر شاید علاقه‌مند باشند برای همین به نظر من حتی مسئله آشپزی نیز و کار کردن در آن باید از روی علاقه و اشتیاق باشد.

خبرگزاری دانشجو: بازخورد‌هایی که از هنرجو‌های خود و افرادی که به آن‌ها آموزش می‌دهید می‌گیرید، چیست؟

نجمه رأسی: با توجه به دستور پخت صحیح و اورجینالی که به افراد می‌دهم بازخورد خوبی از آن‌ها دریافت می‌کنم. نمی‌دانم شاید گفتن این حرف درست نباشد، اما در حرفه ما چه در بخش صدا و سیما و چه در آموزشگاه‌ها برخی از افراد متاسفانه معتقدند بر اینکه دستور پخت صحیح و کامل را ندهند به این دلیل که جذب هنرجو و شاگرد در آموزشگاه خودشان داشته باشند در واقع خیلی‌ها هستند که در مسئله آموزش آشپزی به بعد مالی توجه زیادی دارند و بر آن مبنا رفتار می‌کنند.

بار‌ها برایم پیش آمده است که هنرجوهایم گفته‌اند مثلا فلان دستور پخت را از روی تلویزیون اجرا کردند، اما درست درنیامده است. برای مثال خودم فردی را می‌شناختم که می‌گفت: چرا کسی که در خانه نشسته و تلویزیون را نگاه می‌کند باید مثل همان کسی که به کلاس می‌آید و هزینه می‌دهد آموزش ببیند در حالی که من به چنین چیزی اعتقاد ندارم بلکه فکر می‌کنم آن کسی که به من نوعی اعتماد کرده و وقت خود را پای تلویزیون برای دیدن برنامه من می‌گذارد اتفاقا برای من جذاب‌تر است که به نتیجه برسد و بازخورد‌هایی که از این طریق می‌گیرم برایم لذت بخش‌تر است.
مسئله این است که همه چیز پول و هزینه پرداختن نیست. مهم این است که زکات علم را بتوانیم بدهیم، چه اشکالی دارد من چیزی را که بلد هستم به دیگران هم آموزش دهم. من خیلی بچه بودم همسایه‌ای داشتیم که یک دسری را همیشه درست می‌کرد و بسیار خوشمزه بود و هروقت میپرسیدیم دستور این دسر‌ها چیست در جواب فقط می‌گفت: تخم مرغ زیاد دارد و فقط همین جواب را میداد و حالا فوت شدند و هیچکس دستور دسرشان را نمی‌داند. به نظر من اینطور کار کردن فایده‌ای ندارد. قطعا کسی که آمدزش می‌دهد به بعد مادی هم نگاه می‌کند، اما قطعا همه چیز مادیات نیست.

خبرگزاری دانشجو: آیا آموزش‌های شما باعث شده که افرادی از این طریق بتوانند مستقل شوند و کسب درآمد کنند؟

نجمه راسی: خیلی از هنرجو‌های من در سرای محله‌ها و مجموعه‌های شهربانو در سراسر تهران مشغول تدریس هستند و به خودکفایی رسیده و درآمد مستقل دارند؛ و هنرجو‌های بسیاری دارم که از راه سفارش گرفتن کیک و شیرینی کسب درآمد دارند و حتی یکی از هنرجو‌هایی که داشتم در حال حاضر کیک‌های یک کافی شاپ را درست می‌کند و بسیار مورد توجه قرارگرفته است. گاهی اوقات برخی صرفا برای اینکه از اسم یا عکس یک آیتم خوششان آمده است به کلاس‌های من می‌آیند، اما بعد از اینکه طعم آن را چشیده‌اند آنقدر خوششان آمده که در همین زمینه مشغول به کار شده‌اند.

درواقع باید بگویم این آموزش‌ها موتور محرکه‌ای برای بانوانی شد که به نوعی دغدغه فعالیت و کارکردن را داشتند، اما به دنبال کار استخدامی و مدرک محور نبودند و الان هم خداراشکر با مهارت‌هایی که آموخته‌اند توانسته‌اند درآمد خوبی کسب کنند. حتی خانم‌هایی که از لحاظ مالی شاید بضاعتی ندارند، اما علاقه‌مند به آشپزی و شیرینی پزی هستند به صورت رایگان در کلاس‌های آموزشی من شرکت می‌کنند، هرچند که کلاس‌های عمومی هزینه پایینی را دارد، اما برخی نمی‌توانند هزینه آن را پرداخت کنند و من با آن مشکلی ندارم اصلا.

خودم حس می‌کنم که این مدل کارکردن برکت زیادی به زندگی‌ام داده است، وقتی پیام‌های پر از محبت و تشکری که برایم می‌آید را باز می‌کنم از صمیم قلبم شاد می‌شوم و از آن‌ها می‌خواهم که فقط برای سلامتی خانواده و خودم دعا کنند و اصلا دلم نمی‌خواهد که حس کنند به من دینی دارند یا بدهکارند.

خبرگزاری دانشجو: در واقع شما انسانیت محور کار می‌کنید. چیزی که الان خیلی کم و نایاب است.

 

نجمه رأسی:متاسفانه در طیف کاری ما قیمت‌ها بالاست، چه در کلاس‌های خصوصی و چه در کلاس‌های عمومی، اما اینکه من می‌بینیم برخی از هنرجو‌ها با توجه به بعد مسافت از راه دور و شهرستان‌ها به اینجا می‌آیند علاقه‌مند هستند که در کلاس‌های من شرکت کنند برایم بسیار لذت بخش است و تمام خستگی‌ام در می‌رود.

خبرگزاری دانشجو: دلیل گرانی و هزینه‌های بالای برخی از آموزشگاه‌های شیرینی پزی و آشپزی چیست؟

نجمه رأسی: در واقع گاهی اوقات برخی از تکنیک‌ها همه شاید در یک تکنیک بگنجد و یا آیتم خاصی نباشد، اما برخی از همکاران با کنارهم گذاشتن نام تکنیک‌های مختلف در یک مبحث آموزشی مخاطب را دچار این فکر می‌کنند که قرار است چیز‌های زیادی را یاد بگیرد و برای آن باید پول زیادی پرداخت کند.

البته متاسفانه برخی اوقات بعضی از افراد برند شده‌اند، مثل برخی از دارو‌ها که ممکن است شبیه آن زیاد باشد، اما چون برند شده‌اند گرانتر هستند و متاسفانه در حال حاضر در زمینه آشپزی هم همین اتفاق افتاده است. یعنی کسی که گرانتر می‌گیرد به این دلیل است که نامش برند شده است و در واقع پول برند بودنش را می‌گیرد. نمی‌دانم چرا اینطور شده متاسفانه، اینطوری فقط افرادی که توانایی مالی بالایی دارند می‌توانند از برخی آموزش‌ها بهره‌مند شوند. من ترجیح می‌دهم که چنین کاری نکنم تا هرکسی که دوست دارد آموزش ببیند بتواند در کلاس‌ها شرکت کند. در واقع به نوعی کار آفرینی هم انجام شده و هنرجو‌های من الان خیلی جا‌ها مشغول به کار سفارش و آموزش هستند.

در ابتدا که شروع به کار کردم فکر می‌کنم در مناطق اطراف خودم تنها دو سه نفر بودیم که این کار را انجام می‌دادیم، اما در حال حاضر به لطف خدا با وجود آموزش‌هایی که داده می‌شود آنقدر این کار گسترده شده که فکر نمی‌کنم سرای محله‌ای باشد که این آموزش‌ها را نداشته باشد و من هم این افتخار را دارم که هنرجوهایم در برخی از نقاط تهران و شهرستان‌ها مشغول آموزش دادن هستند.

خبرگزاری دانشجو: چه آینده‌ای برای کار خود پیش بینی می‌کنید؟

نجمه رأسی: در برنامه هایم دارم که یک نانوایی با پرسنل خانم راه اندازی کنم و یا یک رستوران به همین ترتیب راه اندازی کنم و این علاقه را دارم که از پرسنل خانم استفاده کنم.

خبرگزاری دانشجو: چقدر از هنر خود را وقف کرده‌اید؟

نجمه رأسی: در زمینه هزینه آموزش‌هایی که به هنرجو‌ها می‌دهم شاید این هزینه‌ها برای خیلی از افراد جامعه مبلغ زیادی نباشد، اما برای برخی مبلغ زیادی است و باید برای پرداخت آن برنامه ریزی کنند، برای همین وقتی می‌بینم فردی علاقه‌مند است و گاهی از محروم‌ترین منطقه شهر به کلاس می‌آید از او هزینه‌ای دریافت نمی‌کنم و فکر می‌کنم این بهترین راه برای وقف هنر من باشد.