به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ امیر علیزاده در پنل فرصتهای سرمایهگذاری در ایران در ششمین همایش تجاری و بانکی ایران-اروپا، درباره میزان سرمایهگذاری خارجی در ایران گفت: مطابق با چشمانداز سال 1404، سالانه نیاز به سرمایهگذاری خارجی 60 میلیارد دلاری در کشور داریم اما متاسفانه حتی در فضای پس از برجام آنقدر موفق نبودیم و در طی 2 سال اخیر مجموعاً فقط 42 میلیارد دلار سرمایه جذب کردهایم که آمار مطلوبی نیست.
ماسیژ وجتال مدیر ارشد شرکت amtelon capital لندن با اشاره به پتانسیل نیروی انسانی جوان ایران گفت: ایران دارای نیروی کار جوان، تحصیلکرده و ارزان قیمت است. 2 پیشرانه بزرگ برای بازگشت به بازار تشنه ایران گشایشهای بعد از توافق بین المللی برجام و دیگری کاهش نرخ تورم است؛ بنابراین باز شدن بازارهای صادراتی، نیروی انسانی و نرخ رشد اقتصادی جذابیتهای قابل تأمل بازار ایران برای سرمایهگذاری است.
وی در ادامه درباره دغدغههای سرمایهگذاران در ایران گفت: مشکل سرمایهگذاری در ایران، عدم چشمانداز مشخص برای آینده اقتصادی ایران به دلیل تحریمهای اقتصادی و بین المللی است و دغدغه دوم ثبات نرخ ارز است؛ در واقع بازگشت سرمایه از بازار ایران با افت و خیز شدید نرخ ارز ممکن نیست و این موضوع مهم امنیت سرمایهگذاری را در ایران از بین میبرد. مورد سوم این است که اگر شرکت خارجی فقط 1 نیروی آمریکایی و یا اندک سرمایهای از ایالت متحده در اختیار داشته باشد، فعالیتش در ایران دچار چالش و تهدید جدی برای جریمههای احتمالی آمریکا میشود. موضوع چهارم دغدغه عدم شناخت ایران از سوی سرمایهگذاران اروپایی و حتی اشتباه گرفتن ایران با کشورهای عربی منطقه است؛ درگیریهای منطقهای هم در کنار عوامل ذکر شده تهدیدی برای ورود سرمایه به منطقه و حتی کشور با ثباتی همچون ایران است. متاسفانه بسیاری از سرمایهداران اروپایی درباره ایران اطلاعاتی در حد بررسی روزنامه و اخبار بومی دارند و شناخت درستی از بستر مناسب ایران ندارند.
در ادامه این پنل تخصصی ابراهیم بای سلامی مدیرعامل هلدینگ گردشگری تأمین اجتماعی درباره فرصتهای سرمایهگذاران خارجی در صنعت گردشگری کشور گفت: در صنعت گردشگری بعد از برجام از 200 تا 2 میلیارد دلار پیشنهاد سرمایهگذاری داشتهایم و آماده ایجاد پروژههای مشترک با سرمایهگذاران خارجی در بخش گردشگری هستیم. دیپلماسی و ارتباط نقش مهمی در جذب سرمایه خارجی دارد و روابط سیاسی تأثیر زیادی بر اقتصاد دارد. با وجود آشفتگیهای موجود، ایران امنترین و باثبات ترین کشور منطقه است.
وی تصریح کرد: در 40 سال گذشته سرمایهگذاری عمدهای در گردشگری نداشتهایم و هنوز در ایران گردشگری سنتی داریم. مطالعات نشان میدهد ایران اقامتگاههای مناسبی برای سکونت گردشگران ندارد و از نظر شورای بین المللی رقابت سفر اقامتگاههای ایران رتبه 114 را در بین کشورهای جهان دارند که در مقایسه با رتبه 28 عربستان و 64 ترکیه عدد قابل قبولی نیست.سرمایهگذاران خارجی که در ایران شرکت ثبت کنند برای سرمایهگذاری در مناطق کم برخوردار تا %13 از معافیت مالیاتی برخوردار میشوند. ریسک سرمایهگذاری در ایران به جزمشکلات در روابط بین المللی نظیر تهدیدات ترامپ، ناشی از اتصال بانکهای ما به بانکهای جهانی، سیر پیچیده اداری برای سرمایهگذاری در کشور و شکاف سیاسی با برخی کشورها است.
ادواردو سانتانا یکی از مدیران شرکت pfisterer در ادامه با اشاره به کاهش 80 درصدی حجم معاملات شرکتش با ایران در دوران تحریم گفت: محدودیت روابط بانکی و محدودیتهایی که اتحادیه اروپا و آمریکا برای همکاری با ایران حفظ کردهاند، ریسک سرمایهگذاری در ایران را بالا برده است.
وی افزود: مدل کسب و کاری که اخیراً چین و روسیه برای گرفتن جای ما در ایران به دست گرفتهاند با اروپاییها متفاوت است. به عنوان یکی از طرفهای اروپایی برای حضور در مناقصههای ایران تلاش میکنیم. در دوران تحریم به عنوان شرکتی که نماینده صنایع در انتقال سوخت بوده 80 درصد از حجم معاملاتمان با ایران کم شد.
گفتنی است در حاشیه این همایش امیر علیزاده در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو درباره نگرانی سرمایهگذاران اروپایی از بیثباتی نرخ ارز در ایران گفت: بیثباتی نرخ ارز بر ریسک سرمایهگذاری در ایران افزوده است و این موضوع بیشتر از مشکلات سیاسی و تهدیدهای آمریکایی اثرگذار است و به چشم تجار خارجی میآید. نوسانات بازار ارز به حدی مهم است که در مقطع فعلی باعث توقف هرگونه فعالیت اقتصادی در ایران و بین دو کشور شده چرا که نرخ ارز و نحوه تخصیص آن در ابهام قرار دارد. به نظر من باید این موضوع هرچه زودتر شفاف شود.
علیزاده افزود: نوسانات نرخ ارز بر عدم اطمینان از سرمایهگذاری خارجی در ایران بسیار اثرگذار است. ما بسترهای حقوقی را برای خروج سرمایه و سود در چارچوب قوانین FIPPA در داخل کشور داریم ولی مشکلات فنی از جهت خرید و فروش، مبادله و حواله ارز به وجود آمده است و شرکتهای خارجی با وجود سامانه جدید ارزی که فقط معرفی شده، سردرگم هستند. اگر شرکتی نتواند مبلغی را از اروپا به ایران یا بالعکس نتواند حواله کند تجارت بین دو کشور سخت میشود و این الفبای مبادلات بین هر دو کشوری است.
وی با اشاره به محقق نشدن تأمین ارزی بر مبنای دلار 4200 تومانی تصریح کرد: اینکه بحث تک نرخی شدن ارز تا چه میزان عملیاتی شود باعث نگرانی شدید سرمایهگذاران به ویژه آلمانیها در ایران شده است تا جایی که اگر ارز مورد نیاز برای سرمایهگذاری را با نرخ پایین دولتی تبدیل به ریال کنند و بعد برای تبدیل سرمایه به دلار یا یورو دچار مشکل شوند و مجبور به تأمین از بازار آزاد شوند، طبیعتاً ریسک سرمایهگذاری در ایران بالا میرود. مواردی از این دست به نظر من ربطی به سیاست خارجی مثل تهدیدهای آمریکا ندارد.
علیزاده در پاسخ به اینکه مسئله حواله کرد بین ایران و اروپا در فضای پس از برجام تا چه میزان رفع شده است، گفت: مسئله حواله بین ایران و اروپا به ویژه آلمان و ایتالیا تا حدودی بعد از برجام حل شده است هرچند هنوز مشکلاتی وجود دارد. در آلمان و ایتالیا بانکهایی که کوچکتر و منطقهای هستند و خیلی هم در آمریکا حضور ندارند و مبادلات دلاری ندارند، کار صدور حوالهها را انجام میدهند. مسئله حوالهها به خصوص از طریق بانک تجارتی ایران اروپا و شعب بانک ملی و سپه در هامبورگ انجام میشود. مسئله مهمتر تأمین مالی پروژهها است که بانکهای اروپایی بزرگ به دلیل ترس از جریمههای احتمالی آمریکا، همچنان از ورود به این موضوع خودداری میکنند.
قائم مقام اتاق بازرگانی و صنعت ایران و آلمان درباره حجم افزود: صادرات آلمان به ایران در سال 2017 حدود 15 درصد افزایش پیدا کرد و تقریبا به میزان 3 میلیارد یورو رسید که معادل صادرات آلمان به ایران در سال 2011 است؛ بیش از 30 درصد این صادرات را ماشینآلات آلمانی تشکیل میدهد. صادرات ایران به آلمان هم حدود 35 درصد در این سال رشد کرده است. بیشتر صادرات ایران به آلمان شامل انواع مواد غذایی از جمله میوه و خشکبار، مواد خام، دارو و گیاهان دارویی و حتی فولاد میشود.