گزارش/
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو – حسین اکبری؛ استان خراسان شمالی با وجود ظرفیت‌های طبیعی فراوان متاسفانه جزو کم درآمد‌ترین استان‌های کشور است. این امر باعث شده است مشکلات فروانی در این استان به وقوع بپیوندد. از جمله میتوان به مهاجرت گسترده مردم از روستا‌ها به حاشیه شهر و یا شهر‌های دیگر اشاره کرد در حالی که با تخصیص منابع اندک می‌شود روستا‌ها را نه تنها از متروکی خارج کرد بلکه به سمت قطب تولیدی استان پیش برد.
از این جهت در این گزارش برخی از ظرفیت‌های خراسان شمالی را عنوان کرده و راه کار‌های موجود را بررسی خواهیم کرد.
استان خراسان شمالی استانی با آب و هوای شبیه بیابانی، یعنی گرم در تابستان و سردی زیاد در زمستان در جنوب خود (یعنی شهر‌های جاجرم تا اسفراین) و همچنین معتدل در بخش‌های میانی (در نواحی آشخانه وپایین‌تر از ان) و نیمه مرطوب با تابستان‌های معتدل و زمستان‌های سرد تا خیلی سرد در بخش‌های شمالی خود (راز فاروج وبجنورد و بخش بالایی اشخانه) دارای آب وهوایی با شرایط اقلیمی گوناگون است که این امر باعث شده این استان فرصت‌های زیادی برای اشتغال را در خود ببیند.
طبق آخرین سرشماری، استان خراسان شمالی ۸۶۳۰۹۲ نفر جمعیت دارد که نرخ رشد جمعیت نسبت به سرشماری قبلی ۰.۱۱- است. این آمار خود زنگ هشدار بسیار جدی برای استان به شمار می‌آید که در صورت عدم اقدام جدی و فوری مسئولان، یک فاجعه جمعیتی در استان را مشاهده خواهیم کرد.
این استان دارای ۱۳۰۵ روستاست که متاسفانه ۴۷۰ روستا که ۳۷۲ تا از آن‌ها دایمی نیز بوده‌اند اکنون خالی از سکنه شده‌اند.
تعداد خانوار روستایی بر اساس آمار سال ۱۳۸۵، ۱۰۰۷۶۰ می‌باشد که جمعیتی معادل ۴۱۴۳۶۲ نفر را در خود جای داده است. از این تعداد ۱۴۱۵۰۰ نفر مرد با سواد و تعداد ۱۲۳ هزار نفر زن روستایی دارای سواد هستند.
همچنین بر اساس اخرین آمار منتشره اکثر قشر روستا‌ها را جوانان بالای ۱۶ سال تشکیل می‌دهند و این نشان دهنده این موضوع است که در حال حاضر مهمترین مسئله در روستا‌ها ایجاد شغل است که اگر اقدام موثری صورت نگیرد مسایل متعددی از قبیل: افزایش بزهکاری و فساد‌های اخلاقی، اعتیاد، بالارفتن سن ازدواج و... دامن گیر استان خواهد شد.
به نظر می‌رسد برای ایجاد اشتغال در استان دو راه وجود دارد. یک راه کم هزینه و زودبازده، اما با ایجاد مشاغل جدید کم و راهی پر هزینه و طولانی مدت، اما با بازده بسیار زیاد وارزش افزوده فراوان.
در تمام کشور‌های پیشرفته به عنوان اولین مشکل به بخش کشاورزی و امنیت غذایی خود توجه بسیار داشته‌اند. زیرا با وجود امنیت غدایی و سپس نظامی خواهیم توانست رشد در علوم را پیش بگیریم. علم و پیشرفت را در صورت داشتن امنیت غذایی و نظامی قابل دسترسی و پایدار است.
ما نیز اگر خواهان رشدیم باید به امنیت غذایی خود توجه کنیم. کشاورزی و دامپروری راه اول ما برای ایجاد اشتغال است، زیرا بر اساس آمار نیمی از جمعیت استان در روستا‌ها سکونت دارند؛ و همچنین اکثر قشر روستا‌ها را افراد ۱۶ سال به بالا تشکیل داده‌اند که نشان از نیروی کار فراوان در این حوزه است. کار کشاورزی به دلیل اهمیت‌های فراوان (ایجاد اشتغال پایدار و ایجاد امنیت غذایی و همچنین زودبازده بودن وکم هزینه بودن برای ایجاد شغل جدید) باید مورد توجه قرار گیرد. می‌شود با آموزش کشاورزی نوین و صنعتی در کنار اجرای طرح اصلاح اراضی بخش عمده‌ای از مشکلات موجود در این بخش را حل و فصل کرد و مانع مهاجرت روستاییان به شهر شد. پیشنهادات محصولات کشاورزی برای استان دانه‌های روغنی کلزا، گردو، سیب و همچنین گندم و نوع خاصی از کنجد می‌باشد که به گفته کارشناسان در اکثر بخش‌های استان قابل کشت است.
زنجیره تامین در اکثر کشور‌های پیشرفته به ترتیب تامین کشاورزی، صنعت و خدمات است. اما در همین شرایط بیشترین ارزش افزوده تولیدی برای این کشور‌ها بر اساس درصد اول بخش خدمات، دوم صنعت و سوم کشاورزی می‌باشد. از این جهت پرواضح است مقوله‌ی کشاورزی در هر منطقه بسیار حائز اهمیت است و حال که استان خراسان شمالی دارای ظرفیت عظیم تولید محصولات کشاورزیست چرا نباید با برنامه ریزی درست از این ظرفیت استفاده کرد؟ البته به دلیل بالا بودن تعداد زنان بی سرپرست باید در زمینه صنایع دستی و یا خوداشتغالی‌های خانگی فعالیت‌هایی را در نظر گرفت و حمایت‌هایی را انجام داد تا از مشکلات احتمالی آینده جلوگیری شود.
خراسان شمالی دارای ظرفیت مطلوب کشاورزیست/ مسئولان ظرفیت ها را بالفعل کنند
در این زمینه مهرداد محمدیان، دانشجوی رشته اقتصاد دانشگاه بجنورد در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو گفت: وقتی صحبت از ظرفیت سنجی برای یک موقعیت جغرافیایی می شود، ذهن به سمت واژه مزیت نسبی سوق داده می شود. آن هم به این معنی است که وقتی ما به چهار بخش اصلی اقتصاد، یعنی خدمات ، انرژی ، صنعت و درنهایت کشاورزی ،در یک منطقه توجه کنیم ، کدام بخش دارای ظرفیت بهتریست تا سرمایه گذاری بیشتری در آن بخش انجام دهیم .
وی ادامه داد: استان خراسان شمالی نیز از این بحث استثنا نیست و وقتی به آمار و ارقام و شرایط محیطی نگاه کنیم، می بینیم این استان در دو بخش کشاورزی و خدمات ازوضعیت مطلوب تری برخوردار است که سرمایه گذاری در این دو بخش بهره وری بیشتری نتیجه می دهد .
محمدیان یادآور شد: در بخش کشاورزی میتوان به شرایط آب و هوایی مطلوب، خاک حاصلخیز، منابع آبی کافی و نعمات طبیعی دیگر اشاره کرد؛ لذا کشاورز می تواند محصول بسیار با کیفیتی را در استان تولید کند؛ البته برای بالفعل شدن این ظرفیت مسئولان باید چند اقدام انجام دهند. یکی از این کارها ایجاد شرکت های تعاونی است. به این قضیه هم در قانون اساسی و هم در سیاست های کلان اقتصاد مقاومتی اشاره شده است. این شرکت ها به این معنی است که نهادهای استانی با ارائه تسهیلات ارزان به تولیدکنندگان بومی، باعث سهام دار شدن مردم شوند و سپس با استفاده از این شرکت ها خام فروشی از بین رفته و تولیدات به فرآورده ها تبدیل شده و از استان صادر می شوند.
وی خاطرنشان کرد: مکانیزه کردن کشاورزی اقدام دیگریست که مسئولان باید انجام دهند؛ آبیاری قطره ای، استفاده از ماشین آلات جدید و استفاده از شرایط گلخانه ای از جمله اقداماتیست که می شود در این بخش صورت گیرد.
این دانشجوی رشته اقتصاد در ادامه با اشاره به دیگر ظرفیت های استان گفت: بخش صنعت در این استان قوی نیست و در شهرک های صنعتی خراسان شمالی کارخانجات تقریبا به حالت راکد و نیم راکد درآمده اند؛ البته این به شرایط اقتصادی کشور نیز وابسته است اما با این حال در بخش صنعتی قوی نیستیم؛ اما این به این معنی نیست که در بخش صنعت دیگر هیچ سرمایه گذاری انجام نشود؛ به عنوان مثال تشکیل بنگاه های کوچک تولیدی بسیار می تواند مفید باشد. یعنی اقلام یا قطعات مورد نیاز یک کارخانه اصلی در کارگاه های کوچک داخلی تولید شوند.
محمدیان در پایان گفت: در بخش خدمات نیز با توجه به شرایط محیطی می توانیم ورود کنیم؛ به عنوان مثال صنعت گردشگری می تواند شدیدا برای این استان مفید واقع شود. در نهایت مجموع این اقدامات باعث افزایش اشتغال و کاهش نرخ بیکاری برای جوانان استان، کاهش فشارهای روانی ناشی از بیکاری و افزایش درآمد استان خواهد شد.
وجود ظرفیت های عظیم در استان خراسان شمالی یقینا می تواند سبب شکوفایی این استان شود؛ منتها در این بین همت مسئولان و پشتیبانی مردم را می طلبد. وجود منابع ذکر شده در استان سبب خواهد شد نه تنها در خراسان شمالی شاهد افزایش حاشیه شهرها نباشیم؛ بلکه این استان به یک قطب گردشگری و کشاورزی کشور تبدیل شود.
ارسال نظرات