گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو-محمدصالح سلطانی؛ شوقش از اوایل اردیبهشت، همراه با بوی گل و عطر سبزههای بهاری میریزد به جان عاشقان کتاب. میافتند دنبال بن و کارتهای تخفیف، فهرست تازههای انتشاراتیهای محبوبشان را بالا و پایین میکنند و برنامه میریزند برای حضور در جشن بیکران کتابها. دنیای شیفتگان کاغذ و قلم و قصه، در اردیبهشت حال و هوای خاصی دارد. پر از هیجان است و لبریز از کیسههای پر شده با کتابهای تازه و نفسنفس زدن لابلای غرفههای شلوغ نمایشگاه کتاب. زمان مستی دوباره با کتاب فرا رسیده و این، منوی پیشنهادی ما برای لذت بردن از مهمترین اتفاق فرهنگی سال است. امسال فهرستمان را «نویسنده محور» کردهایم و بهترین آثار بهترین نویسندگانی که میشناسیم را کنار هم گذاشتهایم تا بسته پیشنهادیمان، پروپیمانتر از سالهای قبل باشد.
نادر ابراهیمی: مرد عاشقانهها
مگر میشود حرف از کتاب بزنیم و یادی از «آقا نادر» نکنیم؟ نویسندهی عاشقپیشه و دوستداشتنی، ده سال است که کنار ما نیست اما سطر به سطر نوشتههایش، تروتازه و راستقامت در میانه ادبیات ایران ایستادهاند. از میان همه آثار شیرین و خوشبیان نادر ابراهیمی، باید روی «مردی در تبعید ادبی» حساب ویژهای باز کرد. روایت شاعرانه و عاشقانه ابراهیمی از زندگی پرفراز و نشیب «ملاصدرا» یک رمان جذاب و خواندنی از آب در آمده. ابراهیمی با توصیفات دقیق و بیان استوارش خواننده را به دربار صفوی میبرد و مباحثات سنگین فلسفی علمای آن عصر را ساده و لطیف روایت میکند. «سه دیدار» نادرخان را هم نباید از قلم انداخت. رمان دوجلدی شیرینی که سه مقطع از زندگی امام خمینی(ره) را روایت میکند. قلم ابراهیمی در این کتاب هم اوج گرفته و بیان شیوایش از زندگی امام عمیقاً خواندنی و لذتبخش از آب در آمده. سه دیدار را میتوانید از غرفه «سوره مهر» تهیه کنید و مابقی کتابهای استاد را از نشر «روزبهان» بخواهید.
جلال آل احمد: پدر روشنفکران متعهد
رضا امیرخانی در یکی از مقالات «سرلوحه»هایش نوشته که همهی ما-یعنی همهی نویسندگان شبیه خودش- فرزندان زن زیادیِ جلالیم. تشبیه بامزه امیرخانی از شدت وابستگی نویسندگان متعهد انقلابی به سبک و نگرش جلال آل احمد حکایت میکند. جلال، پدر معنوی همه کسانی است که میخواهند میان روشنفکری و تعهد پل بزنند. نقدهای تند و تیز جلال یکی از نقاط عطف ادبیات معاصر ایران است و سبک خاصش، که آمیخته به جملات کوتاه و قضاوتهای صریح است، تاثیرات قابل توجهی در دورانهای بعد از خودش داشته.
انتخاب از میان انبوه آثار جلال سخت است اما گل سرسبد داستانهایش بیتردید «مدیر مدرسه» است. داستان نه چندان بلندی که روایتی سمبلیک از اوضاع آشفته حکومت پهلوی است. از میان سفرنامههای پرشمار جلال اما «خسی در میقات» یگانه است. کتابی که عملاً بازگشت جلال به دامان تعهد دینی را کلید میزند. «غربزدگی» را هم از میان مجموعه مقالات آل احمد انتخاب میکنیم. جستاری دغدغهمندانه و دلسوزانه که انگار برای امروز ما نوشته شده.
انتشاراتیهای زیادی آثار جلال را منتشر کردهاند و میکنند و احتمالاً در هر راهروی نمایشگاه یک غرفه در حال فروش آثار او را خواهید دید. بنابراین احتمالاً هیچ جستجویی برای رسیدن به کتابهای جلال در نمایشگاه لازم نخواهید داشت.
رضا امیرخانی: در جستجوی شکوه از دست رفته
نویسنده جنجالی سال96 احتمالاً با کتاب تازهاش در نمایشگاه امسال حسابی سروصدا خواهد کرد و هیچ بعید نیست یک رکورد تازه در فروش را هم با «رهش» ثبت کند. اما خود امیرخانی هم پذیرفته که کتاب جدید، حتی در میان سه کتاب موفق او هم قرار نمیگیرد و در بهترین حالت یک کتاب متوسط است.
امیرخانی اما پیش از آنکه به بیانیهنویسی سیاسی بیفتد و قلمش به بیحوصلگی «رهش» برسد، آثار ارزشمندی را به ادبیات ایران هدیه داده بود. «قیدار» به نظر میرسد همچنان بهترین رمان او باشد. کتابی که در ابتدای دهه 90 منتشر شد و هنوز هم با استقبال مخاطبین به چاپهای جدید میرسد. امیرخانی در «قیدار» جوانمردی را دستمایه نوشتن کرده و یک رمان استخواندار و جذاب در حال و هوای دهه 50 آماده کرده.
یکی از کتابهای کمتردیده شدهی امیرخانی اما «ازبه» است. یک داستان بلند خوب که تمام قصهاش در خلال نامهنگاری میان شخصیتهای اصلی داستان روایت میشود و حکایت شوق یک جانباز برای پرواز است. خواندن «ازبه» وقت چندانی از مخاطبش نمیگیرد اما لذت فراوانی به خواننده میدهد. سفرنامه «داستان سیستان» امیرخانی اما تکخالِ آثار او و یکی از ماندگارترین کتابهایی است که از سفرهای حضرت آقا نوشته شده. نگاه منتقدانه و نثر شیرین امیرخانی در داستان سیستان از این کتاب یک اثر کمنظیر ساخته. قیدار را از غرفه نشر افق، ازبه را از انتشارات نیستان و داستان سیستان را از نشر قدیانی میتوانید تهیه کنید.
سیدمهدی و سیدعلی شجاعی: به نام پدر و پسر
خانواده شجاعی، تقریباً یکتنه پرچم ادبیات مذهبی را در بازار نشر ایران بالا نگه داشته. پدر و پسرِ شجاعی، با آثار متعددشان در وصف اهل بیت عصمت و طهارت، از محبوبترین نویسندگان کشور هستند و البته جایگاه علی روز به روز بالاتر میرود و به قوت و قدرتِ پدر، نزدیکتر میشود. شجاعیها البته فقط مذهبینویس نیستند و در میان آثارشان داستانهای عاشقانه هم پیدا میشود اما بهترین آثارشان را وقتی خلق کردهاند که در وصف اجدادشان دست به قلم بردهاند.
از میان آثار شجاعیِ پدر، «سقای آب و ادب» در وصف حضرت عباس(ع) عمیقاً خواندنی است و البته «آسمانیترین مهربانی»اش در رثای حضرت امام جواد(ع) جان میدهد برای شیرین کردن حال و هوای یک روز بهاری. انتخاب از بین کتابهای سیدعلی اما ساده است. «به بلندای آن ردا» دربارهی حضرت امام رضا(ع) آن قدر خوب، متقن و شیوا نوشته شده که انتخاب اول و آخر ما از بین آثار سیدعلی شجاعی باشد. تمام آثار این پدر و پسر را از غرفه انتشارات نیستان در نمایشگاه تهیه کنید.
محمدرضا بایرامی: غنی و ساده
نماینده نویسندگان دفاعمقدسی در فهرست پیشنهادیمان، محمدرضا بایرامی است. نویسنده پرکار و موفقی که قصههای شنیدنی را از دل تاریخ جنگ بیرون میکشد و برای مخاطبینش روایت میکند. خبری از بازیگوشیهای فرمی در آثار بایرامی نیست اما ملات داستانی آثارش آنقدر غنی هستند که بدون نیاز به تکاپوهای ساختاری، کتابهای او خواندنی باشند.
«لمیزرع» را از میان مجموعه آثار بایرامی پیشنهاد میکنیم. رمانی که در سال95 منتشر شد و در جایزه ملی جلال آل احمد مورد تقدیر قرار گرفت. بایرامی در این کتاب، زاویه نگاهش را به آن سوی مرز برده و تاثیرات جنگ هشت ساله را بر زندگی یک خانواده شیعه عراقی روایت میکند. لمیزرع قلم روان و پرداخت مناسبی دارد و به جز پایانبندی نه چندان دلچسب، مشکل خاص دیگری ندارد. این کتاب هم مانند کتابهای شجاعیها در انتشارات نیستان منتشر شده.
مصطفی مستور: روی ماه
به چهرهاش نمیآید اما یکی از لطیفترین نویسندگان ایرانی است. مصطفی مستور با داستانهای عاشقانهاش حسابی مشهور شده و حالا یکی از چهرههای جذاب ادبیات است و کتابهایش در نمایشگاه همیشه مورد توجه قرار میگیرد. فهرست آثار مستور، بر خلاف حجم آثارش بلند است و از میان همه کتابهایی که در این سالها منتشر کرده، دو عنوان را برای نمایشگاه امسال پیشنهاد میکنیم.
«روی ماه خداوند را ببوس» اولین پیشنهاد ما برای مستورخوانی است. کتابی که حسابی مشهور است و بسیار هم خوشخوان. مستور در این داستان کمحجم، مسیر زندگی یک پژوهشگر علوم اجتماعی را از شک به یقین و از شرک به توحید ترسیم کرده. علاوه بر این کتاب، «استخوان خوک و دستهای جذامی» مستور هم خواندنی و جذاب است. کتابی در ابعاد «روی ماه...» که از چند منظر متفاوت به زیر پوست جامعه نگاه کرده. هر دو کتاب را مثل تمام آثار مستور باید از غرفه نشر «مرکز» در نمایشگاه بخواهید.
حمیدرضا صدر: برای فوتبال
نویسنده پرکار و نامآشنای این روزها را با یادداشتهای متفاوت ورزشیاش میشناسیم. صدر با سبک خاص نوشتاری و اطلاعات بسیار زیادی که در دو حوزه تاریخ و ورزش دارد، در سالهای اخیر کتابهای زیادی را به بازار نشر عرضه کرده که با استقبال قابلتوجهی هم مواجه شدهاند. از کارنامه صدر، کتاب جدید او یعنی «پیراهنهای همیشه» را در سبد پیشنهادهایمان گذاشتهایم. کتابی که اسفند96 منتشر شد و در نمایشگاه امسال هم عرضه میشود.
صدر در این کتاب تکنگاریهایش از بازیکنان فوتبال را کنار هم گذاشته. تکنگاریهای پرشور و بااحساس که از عصری به عصر دیگر جلو میآیند و خاطرات همه فوتبالدوستان را زنده میکنند. صدر در «پیراهنهای همیشه» از فرانتس پوشکاش تا کریستیانو رونالدو و از جوزپه مئاتزا تا نیمار را کنار هم گذاشته و برای هر بازیکن، متنهای جانداری نوشته. عاشقان فوتبال برای دیدن کتاب تازه صدر و اکثر کتابهای او باید سراغ غرفه نشر «چشمه» را در نمایشگاه کتاب بگیرند.