جمع کثیری از پزشکان طی نامهای سرگشاده، به سخنان اخیر وزیر بهداشت مبنی بر «جنسیتی شدن ورود دستیاران به حوزهی تخصصی زنان» واکنش نشان دادند.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، جمع کثیری از پزشکان طی نامهای سرگشاده، به سخنان اخیر وزیر بهداشت مبنی بر «جنسیتی شدن ورود دستیاران به حوزهی تخصصی زنان» واکنش نشان دادند.
متن این نامه به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آقای دکتر قاضی زاده هاشمی باسلام مستحضرید که یکی از دستاوردهای انقلاب پربرکت اسلامی که ما پزشکان نیز در کنار آحاد ملت بر آن میبالیم، تلاش برای تحقق اقامهی دستورات و حدود الهی در جامعه در ابعاد مختلف (از جمله حوزهی پزشکی) بوده است؛ خصوصاً آموزش پزشکان خانم در رشتههای مختلف؛ و از حساسترین آن ها: آموزش تخصصی پزشک و مامای زن در رشتهی زنان و زایمان (به برکت عزم و غیرت دینی ملت و حاکمیت، این اقدام بیش از ۳۰ سال است که در کشور اسلامی ما صورت میگیرد) متاسفانه در یازدهم اردیبهشت ماه سال جاری در مراسم بزرگداشت روز جهانی مامایى، جنابعالی نسبت به جنسیتی شدن ورود دستیاران به حوزهی تخصصی زنان موضع گیری داشته و عنوان کردهاید که نه تنها این رویکرد تاکنون کمکی نکرده، بلکه آسیبهایی نیز به همراه داشته است!
آقای وزیر! خوب است بدانید از نظر شرع درصورتی که طبیب حاذق همجنس بیمار در دسترس باشد، مراجعه به معالجه گر غیرهمجنس در صورتی که مستلزم لمس و نگاه باشد، عیناً حرام الهی است. حال در حوزه زنان و زایمان که مستلزم نگاه، معاینه و تماس است (و حتی این نگاه و لمس برای پزشک زن نیز محدودیتهایی دارد)، و در شرایطی که بانوان پزشک متخصص زنان توانمند متعددی در کشور وجود داشته و سالانه نیز این رشته از میان پزشکان خانم با سطوح عالی علمی داوطلبان بسیاری دارد، چه لزومی است که بیت المال را صرف آموزش آقایان در این رشته کنیم؟ آقای وزیر! فرمایش کردید جنسیتی بودن رشتهی مامایی و زنان و زایمان آسیبهایی به دنبال داشته است. لطفاً شفاف و برای جامعهی علمی پزشکی بفرمایید این چه آسیبهایی است که زنان خود قادر به رفع آن نیستند و صرف حضور مردان آن را برطرف میکند؟
آقای وزیر! برای ما سؤال پیش آمده که از نظر جنابعالی دقیقاً چه مشکلاتی در رشتهی تخصصی زنان هست که در سایر رشتههای دو جنسیتی وجود ندارد؟ و ورود آقایان قرار است چه مشکلاتی را حل کند؟! اگر شما از خدمات نامناسب برخی متخصصین زن این رشته به بانوان ناراحت هستید، طبعاً باید موانع رشد و تربیت دستیاران این رشته را بهبود ببخشید و عزم و تدبیر خود را برای ورود افراد هرچه مستعدتر و توانمندتر به این رشته فراهم نموده و به جای تحت فشار قرار دادن دستیاران رشتهی زنان با کشیکهای سنگین و کم بازده، کیفیت آموزشها را در همهی سطوح ارتقاء ببخشید.
از طرفی جای بسی تعجب است که جنابعالی در همایش روز ماما، به جای تمرکز ویژه بر روی این قشر و پرداختن به مسائل آنان و برنامهریزی برای ارتقای عملکرد این کادر درمانی مهم برای ترویج زایمان فیزیولوژیک، تلویحاً بیان کنید که مشکل اینست که شما همه زن هستید و مردی در میانتان حضور ندارد! آقای دکتر هاشمی اینگونه اظهارات، توهین مستقیم به استعداد و تواناییهای زنان جامعه است. از دیدگاه امثال شما، زنان حتی قدرت رسیدگی و مدیریت مسائل پزشکی و زایمان خود را ندارند و برای هر اقدامی نیازمند حضور مستقیم مردان هستند. حال آنکه به گواه سازمان بهداشت جهانی کاهش قابل توجه شاخص مرگ مادر طی ۳۰ سال گذشته، ارمغان عملکرد همین بانوان دلسوز ماما و متخصصین توانمند زنان و زایمان بوده است. واضح است که اگر هدف ما ارتقای سطح سلامت زنان کشور باشد، قطعا حیطههای بسیار مهمتری برای اقدام و مداخله پیش روی ما خواهد بود. از جمله بیمهی تمامی زنان باردار برای انواع آزمایشها و سونوگرافیهای لازم و غربالگریهای اول و دوم با هزینههای هنگفت، فراهم آوری امکانات ترغیب کنندهی زایمان طبیعی در تمامی بیمارستانها در تمام شهرهای کشور، تلاش جدی برای تغییر نگرش متخصصین زنان و ماماها و عموم زنان جامعه نسبت به عوارض سزارین و آگاه سازی در زمینه مزایای فیزیولوژیک بودن زایمان طبیعی، اختصاص مامای واحد به ازای هر زائو (در عمل و با تخصیص بودجه و نه در حد بخشنامهی کاغذی)، اختصاص سبدهای تغذیهای به زنان باردار مبتلا به سوءتغذیه (بدون توجه به سن!)، تحت پوشش بیمه قراردادن غربالگری سرطانهای پستان و سرویکس و...
جناب آقای دکتر هاشمی تاکید جنابعالی بر پرهیز از رویکردهای جنسیتی در حوزهی زنان، و اظهارات شما دربارهی مقایسه رشتهی اورولوژی با رشتهی زنان از این جهت که انتخاب دستیاران در رشته ارولوژی بر اساس جنسیت نیست، بسیار جای تعجب دارد! چرا که همه ما به خوبی میدانیم که اورولوژی رشتهای مربوط به سلامت دستگاه ادراری تناسلی و لذا مشترک بین زنان و مردان است و نیاز به تربیت هردو جنس پزشک وجود دارد؛ اما ژنیکولوژی صرفا رشتهای مربوط به دستگاه تناسلی و مشکلات زنان است و هیچ ارتباطی به مردان ندارد.
آقای دکتر هاشمی بر اساس قانون طرح انطباق که شما سال هاست موظف به اجرای آن هستید، لازم است شرایطی فراهم کنید که به بیماران، علاوه بر پزشک عمومی و متخصص هم جنس، پرستار، بهیار و خدمهی هم جنس خدمات ارائه دهند. این قانون در حال حاضر در برخی کشورهای غربی غیرمسلمان نیز اجرا شده و حق حفظ حریم، جزء حقوق مسلم بیمار است! اما هم چنان نه تنها به دلیل بی توجهی وزارت متبوع جنابعالی در اجرایی کردن این قانون در بیمارستانها و مراکز درمانی دولتی و خصوصی، مراجعان به این مراکز علاوه بر درد ونگرانی حاصل از بیماری (و هزینههای درمانی) باید اضطراب عدم رعایت حریم شخصی و شرعی خود را نیز متحمل شوند؛ بلکه جنابعالی با تدبیری جدید، قصد وارد کردن مردان در رشتهی تخصصی زنان و زایمان را نیز دارید!
جناب وزیر، اظهارات جنابعالی به عنوان وزیر بهداشت درمان و «آموزش پزشکی» در عالیترین سطح تصمیم گیری نظام سلامت، طبعاً باید منطبق بر معتبرترین منابع علمی باشد. حال جای سؤال است که چطور جنابعالی براساس اظهارات سوگیرانه رئیس «یک» بیمارستان در حاشیهی تهران، آن هم در مورد تعداد محدودی از بیماران، آن هم به صورت شفاهی و در شرایط خاص، به این جمع بندی رسیدید که اکثر زنان کشور در مراجعات به متخصص زنان و زایمان، هیچ فرقی بین پزشک زن یا مرد قائل نیستند؟!
آقای وزیر ما پزشکان مشغول به تحصیل یا کار در سراسر کشور، در قاطبهی موارد مراجعه کاملاً برعکس حالتی که شما اظهار کردهاید را دیدهایم و به ضرس قاطع و کاملاً عینی میگوییم که زنان باحیای ایرانی که حتی برای معاینهی ژنیکولوژی توسط پزشک و مامای «زن» نیز در بسیاری از موارد معذب هستند و شرم دارند، هیچ تمایلی به معاینه و درمان توسط مردان ندارند! علاوه بر این حیای زنانه، ما شاهد برخوردها و ناراحتی شوهران بسیاری از زنان مراجعه کننده به درمانگاهها و اتاق زایمان به علت حضور دانشجویان آقا بر بالین زنان آنها بودهایم! این حیاء و غیرت شاید در اندکی از افراد و مسئولین این جامعه کمرنگ شده باشد، اما هنوز در میان زنان و مردان ایرانی عمیقا وجود دارد، ارزشی که نه فقط ریشه در دین، بلکه ریشه در تمدنی چندهزارساله دارد.
جدای از این مسائل، حال در شرایطی که جامعهی بزرگ بهداشت و درمان کشور با مشکلات عدیدهای در طرح تحول سلامت، بدهکاری و خالی شدن صندوقهای بیمه، نارضایتی گستردهی پزشکان و کادر درمان از پرداختها و ... دست و پنجه نرم میکند، بهتر است وزارت بهداشت به جای پرداختن به موضوعاتی از این دست، زمان و انرژی خود را صرف حل مشکلات متعدد استخدام پرستاران و ماماها، توزیع عادلانه و علمی خدمات سلامت در کشور، مشکلات جدی معیشتی پرسنل بهداشت و درمان به خصوص در اثر طرح تحول سلامت و ... بنماید.
در نهایت تذکر مقام معظم رهبری حفظه الله در این خصوص را یادآور میشویم که در ۸ آذر سال ۱۳۷۲ در دیدار با ماماها فرمودند: «ما به مردان میگوییم: شما با زایمان زنان چه کار دارید؟ این مربوط به شما نیست؛ مربوط به خودِ خانمهاست. شما در طول تاریخ نگاه کنید همه جای دنیا آیا هیچ وقت مامای مرد دیده شده است؟! ماماها، همیشه زن بودند؛ ماماهای تجربی قدیمی. این، یک کار زنانه است. کاری است که مربوط به زنان است و زنان باید آن را انجام بدهند. این یک امر طبیعی است. مردان در این خصوص برای چه وارد میشوند؟ بیایند چه کنند؟ بودنِ آنها چه لزومی دارد؟ حضور در میدانی است که کوچکترین نیازی به آنها نیست. بهعلاوه، ضررهایی هم دارد.»
والسلام علی من اتبع الهدی جمع کثیری از پزشکان و دانشجویان پزشکی آقا و خانم عمومی و متخصصین رشتههای رادیولوژی، قلب، طب اورژانس، زنان، اطفال، پوست، گوش و حلق و بینی، داخلی، جراحی انکولوژی، طب سنتی، پزشکی اجتماعی، طب فیزیکی به همراه ماماها و پرستاران مشغول به خدمت در سراسر کشور