دردسرهایی که دانشجوی نویسنده را به گرفتن مجوز انتشارات واداشت/ به نام دانشجو به کام استاد!

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، جشنواره کتاب سال دانشجویی، به منظور بهره گیری هرچه بیشتر جامعه از اندیشه‌ها، آموخته‌ها و آثار دانشجویی و تجلیل و ارج نهادن به کوشش‌های علمی دانشجویان نویسنده و مترجم، از سوی انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی هر ساله برگزار می‌شود.

دانشجویان مختلفی در رشته‌های مختلف نظیر علوم پایه، پزشکی، فنی مهندسی، کشاورزی و هنر در این جشنواره شرکت می‌کنند. لیلا پهلوان زاده، دانشجوی مقطع دکتری رشته مرمت و ابنیه دانشگاه هنر اصفهان یکی از برگزیده‌های این جشنواره در سال ۹۵ است که توانسته است کتاب ۸ جلدی با عنوان «گنجینه فرهنگی آثار معماری ایران میراث معماری صنعتی معاصرایران» را در رشته هنر چاپ کند.

چاپ کتاب با مشکلاتی فراوانی همراه است و بویژه اینکه اگر دانشجویی قصد چاپ کتاب را داشته باشد، با مشکلات بیشتری همراه است، لیلا پهلوان زاده پس ازمواجه شدن با این مشکلات تصمیم به گرفتن مجوز انتشارات برای آثارش می‌گیرد و پس از یک سال و نیم موفق می‌شود در سال ۹۲ مجوز انتشارات «معمارخانه باغ نظر» را دریافت کند.  

 

فقدان منابع و اطلاعات رشته هنر، هزینه بالای چاپ کتاب‌های هنری، عدم توجه به حقوق دانشجویان مولف از سوی برخی از اساتید، مشکلات چاپ از جمله مواردی بود که خانم پهلون زاده به آن اشاره کرد و این دانشجوی نمونه کشور در گفتگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو به بیان برخی راهکار‌ها برای حل مشکلات چاپ آثار دانشجویان پرداخت.

مشروح گفتگو خبرگزاری دانشجو با دانشجوی نمونه و ناشر برگزیده دانشجویی را در ادامه می خوانیم:

دانشجو: برای شروع، خودتان را معرفی کنید

پهلوان زاده: لیلا پهلوان زاده، فوق لیسانس معماری دانشگاه آزاد اسلامی  واحد اصفهان (خوراسگان) در سال ۸۳  و در حال حاضر دانشجوی دکتری رشته مرمت ابنیه  ورودی سال ۹۲  دانشگاه هنر اصفهان هستم.

دانشجو: در رابطه با کتابی که برگزیده کتاب سال دانشجویی در سال ۹۵ شد، توضیح دهید

پهلوان زاده: این کتاب مجموعه  ۸ جلدی به نام «گنجینه فرهنگی آثار معماری ایران میراث معماری صنعتی معاصرایران» است که دو نوبت توسط انتشارات معمارخانه باغ نظر و دانشگاه آزاد اصفهان به چاپ رسید.

سال ۹۳ کل مجموعه این کتاب برنده سی دومین دوره کتاب سال ایران شد، در سال ۹۵ دو جلد آخر برنده کتاب سال یزد و در سال ۹۰  پنج جلد آخر آن برنده کتاب سال اصفهان شد، جلد آخر نیز در سال ۹۵ برنده کتاب سال دانشجویی شد، این  جلد در مورد کارخانه مرمت شده ایران و جهان و نحوه برخورد با این کارخانه‌ها در کشور‌های جهان و ایران است، اینکه چطور کشور‌های جهان از این کارخانه‌ها حفاظت می‌کنند در حالی که در ایران  همه آن‌ها تخریب شدند.  

دانشجو: دانشجویان با چه مشکلاتی در زمینه چاپ کتاب مواجه هستند؟  

پهلوان زاده: عمده مشکل دانشجویان برای چاپ کتاب هزینه و قیمت بالای کتاب است که از عهده دانشجو بر نمی‌آید، دانشجو مجبور است تا اثرش را با هیات علمی دانشگاه  شریک شود و هیات علمی اسمش نفر اول و دانشجو اسمش در نفر دوم به عنوان مولف درج شود و همین امر سبب می‌شود که انگیزه دانشجو کاهش یابد.  

 

 

 

دانشجو: چه راهکاری را برای ایجاد انگیزه به دانشجو برای چاپ کتاب می‌دانید؟

پهلوان زاده: دانشگاه باید بودجه‌ای برای چاپ کتاب به دانشجو بدهد. هر واحد دانشجویی می‌تواند پایان نامه‌های برتر را برای چاپ کتاب معرفی کند و با دادن حق الزحمه به استاد کتاب به نام دانشجو چاپ شود. پایان نامه‌ها بسیاری در دانشگاه وجود دارد که قابلیت چاپ شدن به کتاب را دارند در حالی که نادیده گرفته می‌شوند.

 

 

 

دانشجو: چه شد که تصمیم به دریافت مجوز انتشارات گرفتید؟

پهلوان زاده: وقتی دیدم کتاب چاپ کردن دردسر‌های زیادی را  دارد، برای همین سال ۹۲ مجوز کتاب دریافت کردم، زیرا برای گرفتن فیپا و شابک برای انتشارات با مشکلاتی مواجه شدم و بعد به خودم گفتم چرا خودم مجوز کتاب نگیرم یک سال و نیم معطل شدم تا مجوز کتاب دریافت کنم و سرانجام مجوز را دریافت کردم.  

دانشجو: کتاب‌های هنر برای چاپ با چه مشکلاتی مواجه هستند؟

پهلوان زاده: برای چاپ کتاب با موضوع معماری به خاطر مقیاس نقشه کتاب علمی دشواری‌های وجود دارد، هیچ کسی نمی‌توانست آن را برای ما صفحه آرایی کند؛ برای همین تیم صفحه آرایی تشکیل دادم که آموزش کار با نرم افزار را یاد بگیریم و خودمان کار ویراستاری، صفحه آرایی و چاپ کتاب را انجام دادیم و به شخص دیگر محول نکردیم، زیرا امکان نداشت کتاب خوبی منتشر شود.

دانشجو: شما دانشجوی نمونه کشور انتخاب شده اید، در این باره توضیح دهید

پهلوان زاده: در سال ۹۴ به عنوان دانشجوی نمونه از بین ۴۲ نفر لیسانس فوق لیسانس و دکترا انتخاب شدم که ۳ نفر هم در بین دانشجویان نمونه ویژه شدند که جزو آن‌ها بودم.

دانشجو: عمده مشکلات دانشجویان هنر شامل چه مسائلی است؟  

پهلوان زاده: مشکل عمده دانشجویان هنر کمبود اطلاعات است؛ شاید کتابخانه قوی باشد؛ اما به کتاب‌های که در کتابخانه هنر در تهران است دسترسی نداریم. اگر کتابخانه مهم به هم لینک بودند، به راحتی می‌شد اطلاعات را از آن کسب کرد؛ اما کسب اطلاعات  مستلزم به حضور در دانشگاه است.

مشکل دیگر وجود کتاب‌های به زبان لاتین است و فقدان مقالات به روزی که باید ترجمه شود، بیشتر منابع به زبان انگلیسی  و وقت زیادی برای دریافت سریع اطلاعات دارد و این آزار دهنده است. در مجموع در مقطع دکتر دانشجویان رشته هنر مشکلی ندارد و بیشتر انگیزه مطرح است، برخی استاد‌ها وقت برای پایان نامه دانشجویان نمی‌گذارند و به فکر استخراج دو مقاله از پایان نامه و گسترش رزومه  خودشان هستند.

 

هزینه چاپ کتاب از عهده دانشجو امکان پذیر نیست، دانشگاه باید بودجه‌ای را برای چاپ کتاب در نظر بگیرید؛ حتی شنیده ام که بودجه به دلیل اختلاف بین اساتید برگشت می‌خورد؛ در حالی که اگر نظارت سفت و سختی از طرف وزارت علوم  باشد، می‌توان کتاب‌های دانشجویان برتر در هر رشته را به چاپ رساند.

 

در سال ۹۴ دانشجوی نمونه  کشوری شناخته شدم؛ در حالی که هیچ امتیازی به نسبت سایر دانشجویان ندارم و بین من و یک دانشجوی دیگر که کتاب چاپ کردم وجود ندارد، امتیاز و تسهیلاتی از سوی بنیاد نخبگان وجود ندارد. دانشجویان انگیزه ندارند همه فراری هستند و حوصله کار ندارند، هر چند وزارت علوم خوب عمل کرده است، اما اگر روی دانشجویان دکتر متمرکز شود مشکلات حل می‌شود.

 

به دانشجو‌یان مقطع دکتری توجه نمی‌شود در گروه ۱۰ نفری ما سه نفر قصد دفاع دارند و سایر دانشجو‌ها فقط عنوان دکتری برایشان مهم است؛ در حالی که به نظر من این مشکلات از طریق وزارت علوم دانشگاه قابل حل است.

باید هزینه چاپ کتاب را کاهش داد و راه‌های زیاد وجود دارد خیلی جا‌های دنیا چاپ کتاب با تصاویر سیاه و سفید و یا گذاشتن تصاویر سی دی می‌توان هزینه چاپ کتاب را پایین آورد. مهم این است که منبع در اختیار دانشجویان قرار داده شود و راهکار‌های زیادی برای کاهش هزینه چاپ کتاب وجود دارد یا حتی می‌توان کتاب‌های الکترونیک در اختیار دانشجویان قرار دارد.

دانشجو: با توجه به اینکه اصفهان یکی از شهر‌های هنر پرور کشور است در چند سال اخیر با مشکلاتی در زمینه آثار صنایع دستی روبه رو شده است علت این مشکلات چیست؟

پهلوان زاده: اصفهان می‌گویند شهر هنر است؛ اما متاسفانه با مشکلاتی در این زمینه مواجه است، یکی از همکاران من در حوزه صنایع دستی کار می‌کند، می‌گوید که  تازه متوجه شدیم خط اطلاعات درستی از صنایع دستی اصفهان وجود ندارد؛ همه منابع در میراث فرهنگی کپی از سایر منابع است.

در حالی که این همه دانشجوی رشته‌های هنری شامل رشته فرش، مرمت اشیا در دانشگاه هنر اصفهان تحصیل می‌کنند، منبع جامع از صنایع دستی نداریم؛ اینکه صنعت نساجی و رودوزی‌های سنتی اصفهان مربوط به چه دوره‌ای است، الان خیلی اساتید مسن در بخش صنایع دستی اصفهان فعالیت می‌کنند که هیچ اطلاعاتی درستی از آن‌ها نیست.

 

در زمینه معماری منابع و اطلاعات میراث فرهنگی اصفهان در حد صفر است و یکی از عمده مشکلات  نبود اطلاعات جامع برای معرفی آثار در صنایع دستی است و کپی از روی منابع مختلف منجر به این شده است که اطلاعاتی در زمینه صنایع نساجی نداشته باشیم.

 

دانشگاه باید کمبود پژوهش شاخه هنری را بررسی کرده و ظرف سال مشکل را حل کند؛ این نیروی عظیم دانشجویان هنر در اصفهان و شهر‌های دیگر است برنامه جامع تهیه شود در مورد این شاخه نداریم یک موضوع باب شود همه درباره آن تهیه می‌کند.

 

دانشگاه باید برنامه مدون  تهیه کند تا مشکلات را بررسی کند؛ به عنوان مثال به جای معرفی مسجد چهار باغ مسجد باقریه نیست را معرفی کند. دانشجویان باید دیدبان فرهنگی شوند هر اتفاقی را گزارش دهند؛ برخی متولیان ساختمان کاربری ضرری برای بنا ایجاد می‌کنند؛ این وظیفه دانشجویان است این موضوع را به میراث فرهنگی گزارش دهد میراث فرهنگی با 10 کارمند از پس مشکلات بر نمی‌آید و باید این مشکل از سوی دانشگاه و میراث فرهنگی حل شود.

دانشجو و صحبت پایانی؟  

پهلوان زاده: صحبتی ندارم از شما تشکر می‌کنم.