مطابق با آمار اعلام شده توسط مسئولین وزارت راه و شهرسازی، هنوز بیش از ۵۰۰ هزار واحد مسکن مهر تحویل متقاضیان نشده است.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مهدی غلامی، کارشناس مسکن در گفتگو با برنامه «رهیافت» رادیو اقتصاد با موضوع راهکارهای تکمیل طرح مسکن مهر گفت: مطابق با آمار اعلام شده توسط مسئولین وزارت راه و شهرسازی، هنوز بیش از ۵۰۰ هزار واحد مسکن مهر تحویل متقاضیان نشده است.
*عزم کافی برای تکمیل مسکن مهر وجود نداشت
این کارشناس مسکن افزود: ۵۰۰ هزار خانواده و بیش از ۲ میلیون نفر، منتظر تحقق وعدههای مسئولین در مورد تحویل گرفتن واحدهای مسکن مهر خود هستند که با توجه به افزایش قیمتهای اخیر در بازار خرید و اجاره مسکن مشکلات بسیاری را متحمل شده اند.
غلامی مهمترین علت عدم تکمیل این واحدها را نبود عزم لازم در متولی اصلی این پروژه ملی یعنی مسئولین وزارت راه و شهرسازی دانست و گفت: در پنج سال اخیر، وزیر راه و شهرسازی از یک پروژه مسکن مهر بازدید نکرد و این بی توجهی باعث شد دیگر مسئولینی که درگیر این پروژهها بودند نیز اهتمامی برای تکمیل واحدها نداشته باشند.
*تکمیل واحدهای باقی مانده با بخشی از اقساط بازگشتی مسکن مهر
غلامی مشکل مالی برای تکمیل این واحدها را بهانهای بیش ندانست و گفت: مطابق با اظهارات قائم مقام وزیر راه و شهرسازی، با اختصاص ۱۴۰۰ میلیارد تومان به پروژههای مسکن مهر واحدهای باقی مانده تکمیل و مشکل خدمات روبنایی این پروژهها مرتفع خواهد شد.
این کارشناس مسکن اضافه کرد: سالانه ۴ هزار میلیارد تومان اقساط مسکن مهر به بانک مسکن بر میگردد که مجموع این رقم تاکنون به حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ بنابراین دولت کافی است بخشی از اقساط بازگشتی مسکن مهر را به خود این پروژهها اختصاص دهد و مسئله را حل کند. این درحالی است که بانک مسکن با مجوزی که از هیئت دولت گرفته است این اقساط را برای تامین کسری صندوق مسکن یکم استفاده میکند؛ صندوقی که دهکهای برخوردار امکان استفاده از آن و پرداخت اقساط وام آن را دارند. به عبارت دیگر، اعتباری که میتوانست منجر به خانه دار شدن محرومین از مسکن شود، صرف خانه دار شدن اقشار متوسط به بالا شده است.
*مشکل خدمات زیربنایی و روبنایی مسکن مهر با ورود بخش خصوصی قابل حل است
غلامی درباره مشکل خدمات زیربنایی و روبنایی بعضی پروژههای مسکن مهر گفت: نبود اهتمام مسئولین وزارت راه و شهرسازی در این مورد نیز خود را نشان میدهد، زیرا در بعضی از پروژههای مسکن مهر با وجود اینکه هزینههای تامین این خدمات پرداخت شده، این امکانات فراهم نشده است و هیچ مسئولی این ماجرا را پیگیر نبوده است.
این کارشناس مسکن اضافه کرد: دولت میتواند با دخالت دادن بخش خصوصی خدمات روبنایی این پروژهها را فراهم کند. با توجه به اینکه زمینهای موجود در شهرهای جدید اکنون دارای ارزش قابل قبولی هستند، دولت میتواند زمینهای خود را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد و در ازای تامین خدماتی مانند ساخت و تحویل مدرسه، بیمارستان، مسجد و ... امکان استفاده از فرصتهای تجاری و اقتصادی را به خود آنها دهد.
*طرح جایگزین مسکن مهر بعد از ۵ سال ارائه نشد
غلامی با بیان این که بازار مسکن سال هاست با کمبود تولید و عرضه مسکن مواجه است، گفت: تکمیل واحدهای مسکن مهر و حتی با انجام اصلاحاتی و ادامه این طرح میتوانست بخشی از مشکل عرضه مسکن را حل کند.
وی افزود: در حالی که نیاز قطعی کشور به تولید سالانه ۱.۵ تا ۲ میلیون واحد مسکونی است، آمار تولید مسکن در ۵ سال اخیر، کمتر از ۴۰۰ هزار واحد در سال بوده است.
این کارشناس مسکن در ادامه بیان کرد: اگر وزیر سابق راه و شهرسازی با طرح مسکن مهر مشکل داشت، چرا طرحهایی مثل مسکن اجتماعی و بازآفرینی شهری را به مرحله اجرا نرسانید تا نمونهای از طرحهای موفقی که خود اعتقاد دارد را به نمایش بگذارد. یا اگر در ساخت و سازهای مسکن مهر ایرادی وجود داشت، چرا عرضه زمین رایگان را متوقف کرد و امکان تولید مسکن ارزان قیمت را به خود مردم نداد.
غلامی اختلاف نظر در مورد نحوه تامین مالی و تخصیص خط اعتباری طرح مسکن مهر را نیز مانع تولید مسکن ندانست و گفت: طرحهایی مانند مسکن ویژه، بدون تخصیص خط اعتباری در کشور اجرا شد که متاسفانه از این طرحها نیز وزارت راه و شهرسازی الگو برداری نکرد.
*مسکن روستایی نیز مثل مسکن مهر دچار بی مهری شد
غلامی به آمار نگران کننده بهسازی و نوسازی واحدهای مسکونی غیرمقاوم روستایی در سالهای اخیر اشاره کرد و گفت: متاسفانه با وجود اینکه بیش از ۶۰ درصد واحدهای روستایی غیرمقاوم هستند که امکان تخریب آنها در برابر سادهترین سوانح طبیعی وجود دارد، در سالهای اخیر این واحدهای روستایی نیز مانند مسکن مهر مورد بی مهری قرار گرفتند.
غلامی علاوه بر تولید و عرضه مسکن، راهکار دیگر تنظیم بازار مسکن را توجه به مالیاتهای تنظیمی در این بخش دانست و گفت: متاسفانه وزارت راه و شهرسازی به تکلیف قانونی خود مبنی بر تکمیل سامانه ملی املاک و اسکان کشورعمل نکرد و سامانهای که زیرساخت لازم برای برنامه ریزی برای بخش مسکن و همچنین مبنایی برای اخذ مالیاتهای تنظیمی در بازار مسکن مانند مالیات بر خانههای خالی است را تحویل نداد؛ بنابراین تکمیل این سامانه و اجرای مالیات بر خانههای خالی از وظایف وزیر جدید راه و شهرسازی باید باشد.
این کارشناس مسکن افزود: همچنین اجرای مالیات بر عائدی سرمایه CGT که بازار مسکن را از دست سوداگران رهایی خواهد بخشید، نیز باید اجرایی شود. در این مالیات دولت درصدی از ما به تفاوت قیمت خرید و فروش را از فروشنده اخذ میکنند تا حاشیه سود در معاملات مسکن پایین آمده و انگیزه تقاضاهای سوداگرانه کاهش پیدا کند. شایان ذکر است خانه اول هر فرد که خانه مصرفی اوست و تولیدکنندگان مسکن از این مالیات معاف هستند.
*وزیر جدید راه و شهرسازی شرمندگی رئیس جمهور درباره مسکن را جبران کند
غلامی با اشاره به صحبت رئیس جمهور مبنی بر بدهکار بودن دولت به مردم در بحث مسکن گفت: امیدواریم آقای مهندس اسلامی این شرمندگی رئیس جمهور را جبران کند و با اهتمام جدی به تولید مسکن و مقابله با سوداگری در بازار مسکن، به کاهش هزینههای تامین مسکن کمک کند.
این کارشناس اقتصادی به نقش مهم تولید مسکن در رونق اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: تولید مسکن به واسطه ارتباطات گستردهای که با صنایع دیگر دارد میتواند منجر به رونق اقتصاد کشور شود. همچنین رونق این صنعت میتواند تاثیر جدی در افزایش میزان اشتغال در کشور داشته باشد، زیرا مطابق با مطالعات انجام شده به ازای تولید هر ۱۰۰ متر مربع مسکن، یک شغل مستقیم و یک شغل غیر مستقیم در سال ایجاد خواهد شد.
*هیچ واحد مسکن مهر تکمیل شدهای بدون متقاضی نیست
محمدعلی پورمختار، نماینده مجلس شورای اسلامی که مهمان تلفنی برنامه رادیویی رهیافت بود، بیان کرد: نه تنها وزیر سابق راه و شهرسازی اهتمامی به حل مسئله مسکن مهر نداشت، بلکه عبارات نامناسبی مانند طرح مزخرف برای این پروژه ملی به کار میبرد.
این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در مورد ادعای وجود واحدهای بدون متقاضی مسکن مهر گفت: متاسفانه این موضوع به گونهای مطرح میشود که گویی واحدهای مسکن مهر تکمیل شده و آماده تحویلی وجود دارد که مردم خود حاضر به سکونت در آنها نیستند. در حالی که این چنین نیست و اگر دولت به تعهد خود مبنی بر تکمیل این واحدها اقدام میکرد، همه واحدها دارای متقاضی بودند.
پورمختار که در روز رای اعتماد وزاری پیشنهادی جدید دولت به عنوان مدافع اسلامی در مجلس صحبت کرده بود، افزود: توجه به بخش مسکن و تکمیل مسکن مهر یکی از مطالبات نمایندگان جدی مجلس از وزیر جدید راه و شهرسازی است.
گفتنی است یکی از برنامههای اعلام شده توسط محمد اسلامی، وزیر جدید راه و شهرسازی تکمیل واحدهای باقی مانده مسکن مهر است. اسلامی در جلسه رای اعتماد خود در مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۵ آبان ماه گفت: «به یاری خدای متعال و به کمک مجلس باید یک برنامه زمانبندی مشخص و به صورت استانی بتوانیم پروژههای مسکن مهر را تعیین تکلیف و تکمیل کنیم».