روایت قصه‌های تازه جنگ پس از ۳۰ سال با هم‌نشینی «ویلایی‌ها»

پانزدهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم مقاومت این روزها در سراسر کشور در حال برگزاری است و گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو به همین بهانه با انتشار گزارش‌های اختصاصی به معرفی آثار پخش شده در سینماهای جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت پرداخته است که در ادامه از نظرتان میگذرد:

«ویلایی‌ها» به کارگردانی منیر قیدی

هم‌نشینی آرام با زنانگی جنگ

ژانر «سینمای جنگ» که در سینمای ما، به سبب دایره مضمونی و نگاه حماسی، تعبیر «دفاع مقدس» را برچسب خود دارد، همواره مورد علاقه فیلمسازان و بالتبع مخاطبان فیلم بوده و همچنان هم هست. هرچند در این سبک از فیلمسازی، طیِ طریق به این سادگی‌ها نیست و صدالبته باید فیلمساز، حرفه‌ای باشد تا بتواند فیلم حرفه‌ای نیز بسازد.

اگر گذری بر سینمای داخل داشته باشیم و فیلم‌های دفاع مقدس را مروری کنیم؛ به آثاری شاخص نیز می‌رسیم که البته هرچند سال یکبار ساخته می‌شوند. با ذکر این نکته که به هرحال ساخت این نوع ژانر سینمایی، کمی داستان جدید و بررسی زوایای پنهان‌تر جنگ را می‌طلبد تا چنین تولیداتی اقبال مخاطب را پس نزند. و چه جالبتر اینکه، همچنان هستند برخی فیلمسازان جوان که نقطه شروع مسیر سینمایی‌شان را با کارهای جنگی کلید می‌زنند که از قضا متفاوت است؛ متفاوت مثل برخی تازه‌های این چندسال اخیر همچون «ویلایی‌ها». فیلمی که به بهانه جشنواره مقاومت، مجددا رنگ پرده سینما را تجربه می‌کند.

منیر قیدی فیلم نسبتا خوبی ساخت؛ خوب از این بابت که نگاه زنانه را درون قصه‌ای ریخت که دنبال خط‌کشی روی ماهیت دفاع مقدس نیست، یعنی از دریچه خود سراغ کارکترهای قهرمان‌گونه‌ای می‌رود که در سینمای جنگ و یا دفاع مقدس، قبلتر جلب توجه نکرده بودند. قصه‌ای با ساختار ساده و صمیمی، میان خانواده‌های رزمندگانی در نبود پدر و ... با همان دلهره و هراس.

«ویلایی‌ها» حداقل این جرقه را می‌زند که باز هم می‌توان قصه‌های تازه را بعد از 30 سال وارد سینما کرد؛ به شرطی که قصه‌نویس جنگ، دست به تحریر داستان‌های بی‌غل و غش، و به دور از اغراق بزند و سینماگر نیز با مصادیقی از قهرمان‌های بکر، برای مخاطب به قصه‌پروری بنشیند.

این ادعا به معنی بی‌عیب‌گویی کارگردان جوانی مثل منیر قیدی در ساخت این اثر نیست چرا که کار بی‌نقص و یا فیلمی پرطمطراق نساخته؛ اما در مدیوم سینمای جنگ، به ترکیبی جدید از قهرمان‌محوری دست می‌زند که رویکردی روشنگرانه و فرهنگ‌ساز دارد؛ همان کاری که «ویلایی‌ها» تاحدی با تمرکز بر حس زنانه و خانواده‌های گرداگرد هم، پیش گرفته است.

بنابراین سینمای دفاع مقدس چه در تکنیک و چه در نگارش، خلاقیت و تنوع‌طلبی می‌خواهد تا ثمره‌اش نیز در فیلم‌هایی با موقعیت پررنگ و لعاب بنشیند. اگرچه نگاه رئالیستی، دوری از وهم و اغراق تا عدم شعاردهی، وجه اصلی این آثار است اما این تذکره‌ها، به معنی کمی داستان و یا دست بسته فیلمساز، برای ورود به سینمای دفاع مقدس هم نیست.