دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه امام خمینی(ره) قزوین گفت: با استانی شدن انتخابات مجلس، ممکن است فرد واجد صلاحیت باشد؛ اما توان پرداخت هزینههای انتخاباتی را نداشته باشد.
امیر محمد زارعی، دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین، با اشاره به طرح استانی شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: آنچه که امروز تحت عنوان استانی شدن انتخابات در جریان است به صورت کلی به این شکل است که محدوده استانی هر استان به عنوان حوزه انتخابی در نظر گرفته میشود.
امیر محمد زارعی تصریح کرد: رای دهندگان در هر استان میتوانند برای هر یک از حوزههای انتخابی موجود در استان از میان نامزدهای آن حوزه انتخابی به تعداد کرسیهای موجود، نماینده یا نمایندگان مد نظر خود را انتخاب کنند. سپس در هر حوزه انتخابیه فردی پیروز میشود که حداقل ۲۰ درصد آراء حوزه انتخابیه خود را کسب کرده و بالاترین رای در کل استان را بدست آورده باشد.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) اظهار کرد: طراحان طرح دلیل خود برای استانی شدن انتخابات را توجه نمایندگان به وظایف محلی و بی توجهی به مسائل ملی عنوان میکنند. این یک مسئله درست است و اشکال است. اما سوال این است که چرا این اتفاق افتاده؟ و آیا راه حل آن این است؟ و آیا این بهترین راه حل است یا راه حلی است که اوضاع را بدتر میکند به جای آنکه بهتر کند؟
وی گفت: برای پاسخ به این پرسش باید دید چرا مردم منطقه از نماینده خود پیگیر حل مسائل و مشکلاتشان هستند؟ چرا اینقدر که از نماینده توقع دارند از فرماندار و شهردار و امام جمعه و ... توقع ندارند؟ دلیل آن این است که در نظام اداری متمرکز کشور که همه تصمیم گیریها در تهران متمرکز است، نماینده تنها فردی در آن حوزه انتخابی است که به مسئولان تراز یک کشور اعم از وزیر و معاون وزیر و معاون رئیس جمهور و ... دسترسی دارد. هیچ یک از مسئولان محلی چنین دسترسی آی به مرکز تصمیم گیری کشور ندارند. واضح است که در این سیستم مردم از نماینده بیشترین توقع را دارند و او هم به دنبال حل این مشکلات خواهد رفت.
زارعی ادامه داد: راه کار این مسئله آن است که اختیارات بیشتری به استانداریها و شوراهای شهر داده شود تا مسائل در همان سطح استان حل و فصل شود. نه اینکه تنها صدای مردم مناطق محروم و دورافتاده در حاکمیت هم قطع شود. نه اینکه رابطه مردم با نماینده قطع شود. اگر این رابطه قطع شود انگیزهای برای پیگیری مشکلات مردم مناطق محروم باقی نخواهد ماند و صدایی از آنان در سطوح بالای اداری کشور شنیده نخواهدشد.
این فعال دانشجویی اظهار کرد: با استانی شدن انتخابات، تعیین کننده اصلی نمایندگان یک استان، رای مرکز استان خواهد بود. اگر چه نامزدها باید ۲۰ درصد رای حوزههای انتخابی خود را بدست آورند، اما در همان حوزه انتخابی کسی پیروز میشود که بیشترین تعداد رای استان را آورده باشد.
زارعی تاکید کرد: با این سیستم چه اتفاقی میافتد؟ با توجه به اینکه در بسیاری از استانها (بالاخص استانهایی که مرکز استان جزو کلانشهرهاست) قریب به ۵۰ درصد جمعیت استان در مرکز استان زندگی میکنند، رای مرکز استان و گرایش سیاسی یا مذهبی یا قومی مرکز استان تعیین کننده کل نمایندگان استان خواهد شد. مثلا در یک حوزه انتخابی، ۳نفر بالای ۲۰ درصد رای میآورند، کدام یک از آنها انتخاب میشود؟ آنکه همراهی گرایش سیاسی غالب در مرکز استان را با خود به همراه داشته باشد.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه امام خمینی (ره) تصریح کرد: یعنی اگر تا الان گرایش سیاسی غالب در مرکز یک استان به تعداد نمایندههای مرکز استان نماینده داشت، با این طرح کل نمایندههای استان را از آن خود خواهد کرد. در نتیجه اگر جریان سیاسی اکثریت در مرکز استان، تنها در حوزه انتخابی مرکز استان پیروز میشد، الان به طور مطلق در کل استان پیروز میشود.
وی در ادامه افزود: و اگر جریانی سیاسی در شهرستانی پیروز انتخابات شده بود، الان دیگر همان پیروزی را هم نخواهد داشت. این تازه تنازعاتی است که در استانهایی که گسل اجتماعی از جنس سیاسی است اتفاق میافتاد، در استانهایی که گسل اجتماعی از جنس مذهبی یا قومیتی است که اوضاع به مراتب فاجعه بارتر است. مثلا در سیستان و بلوچستان که گسل شیعه و سنی داریم، و مناطقی که گسلهای قومیتی داریم که در بسیاری از مناطق کشور این گسلهای اجتماعی وجود دارد این طرح باعث حذف کامل اقلیت در استان میشود. این مسئله باعث ایجاد سطح بالایی از منازعات سیاسی یا مذهبی یا قومی خواهد شد.
این فعال دانشجویی مطرح کرد: این طرح ضمن حذف اقلیت، باعث ایجاد انحصار سیاسی در بین ۲ جناح موجود کشور هم میشود. هیچ فرد مستقلی امکان رای آوری در این سیستم را نخواهد داشت. هیچ جریان جدیدی هم امکان انتخاب شدن درشهرها را پیدا نخواهد کرد.
زارعی اظهار کرد: وقتی مردم در یک حوزه انتخابی به یک فردی بیشتر رای میدهند، اما از آن حوزه انتخابی فرد دیگری به پشتیبانی رای مرکز استان انتخاب میشود واضح است که باعث ایجاد نارضایتی شدید در مردم آن منطقه میشود. ضمن اینکه انگیزه حضور مردم برای مشارکت در انتخابات را هم کاهش خواهد داد.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه امام خمینی (ره) یادآور شد: هیچ دور از انتظار نیست که شدت این نارضایتی در برخی حوزههای انتخابی به نا آرامی کشیده شود. خصوصا در مناطقی که مردم حوزه انتخابی در استان خود در اقلیتی مذهبی یا قومی هستند و فردی را انتخاب کرده اند، اما به پشتوانه جریان غالب در مرکز استان فردی با رای کمتر انتخاب شده است.
وی گفت: در ساز و کارهای انتخاباتی در جهان، بین وسعت یک حوزه انتخابیه با میزان پاسخگویی نماینده به مردم و میزان مشارکت در انتخابات یک نسبت معکوس وجود دارد. یعنی هر چه وسعت حوزه انتخابی گسترش یابد، نماینده پاسخگویی کمتری به مردم خواهد داشت ضمن اینکه مردم هم به دلیل شناخت کمتر از نامزدهای انتخاباتی مشارکت کمتری در انتخابات دارند.
این فعال دانشجویی بیان کرد: وقتی وسعت حوزه انتخابی استان در نظر گرفته میشود، نماینده هم رای خود را مرهون حمایت مرکز استان میبیند، چه دلیلی بر پاسخگویی به مردم بینوای حوزه انتخابیه اش خواهد داشت؟ مضافا اینکه شهروندان در یک حوزه انتخابیه چه شناختی از نامزدهای دیگر حوزههای انتخابیه استان دارند؟ با چه شناختی باید به آنان رای بدهند؟ از کجا بدانند باید به چه کسی رای بدهند یا ندهند؟
زارعی خاطرنشان کرد: با استانی شدن انتخابات در بازه زمانی محدود تبلیغات، معلوم است که مردم هیچ شناختی از افرادی که قراراست به آنها رای بدهند ندارند. مشخص است که در این طرح تاثیر پول در انتخاب شدن نامزدها افزایش میابد. هیچ فرد واجد صلاحیتی توان پرداخت چنین هزینههای انتخاباتیای را نخواهد داشت. بدیهی است با این طرح، تاثیر پول در انتخابات افزایش میاید.