نشست موضوعی تئاتر پس از انقلاب
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، نشست موضوعی تئاتر ایران پس از انقلاب اسلامی شب گذشته با حضور نصرالله قادری، مجید سرسنگی و مهرداد رایانی مخصوص در مجموعه تئاترشهر برگزار شد.
در ابتدای این نشست، رایانی مخصوص کارگردان تئاتر، مهمترین معضل چهل ساله تئاتر ایران را نداشتن نقشه راه مناسب برای آینده به شمار آورد و گفت: چنین نقشه راهی نه در عرصه کودک و نوجوان و نه تئاتر دانشگاهی، چاپ کتاب و نشریات در بخش دولتی و خصوصی وجود نداشته و ندارد. همین هم باعث می شود که تئاتر ما نتایج درخشانی نداشته باشد.
وی با اشاره به کتاب اول تئاتر ایران گفت: این کتاب منبع اصلی برای انتخاب مراکز تئاتری، تالارها، نشانی و شماره تلفن و فهرست آنها است، من براساس این کتاب و آمار مدیریت طرح و برنامه اداره کل هنرهای نمایشی و تارنمای اداره کل، منابع آماری خودم را استخراج کرده‌ام.
رایانی مخصوص در ادامه افزود: حدود ۱۷۳ سال از ورود تئاتر زمان آخوندزاده به کشور می‌گذرد از آن زمان تا قبل از انقلاب اسلامی ایران تنها ۵ مرکز تئاتری در کشور ما وجود داشت امروز ۲۴ مرکز دولتی یا خصولتی فرآیند تئاتری ما را تشکیل می‌دهد که از این تعداد خانه تئاتر، مرکز هنرهای نمایشی و انجمن تئاتر انقلاب هم در آن قرار دارند.
* تئاتر دفاع مقدس جریانی منحصر به فرد است
وی با اشاره به ۲۰ برابر شدن بودجه تئاتر کشور از دوران انقلاب تاکنون گفت: بودجه سال آتی با توجه به تورمی که داریم ۸۴ میلیارد تومان است، با توجه به اینکه ۱۷ هزار هنرمند تئاتری فعال الان در این مجموعه کار می‌کنند، ما حدوداً در بخش تئاتر خصوصی ۷۲ مرکز تئاتر خصوصی در شهرستان ها و ۴۲ مرکز تئاتر خصوصی در تهران داریم.
این کارشناس در ادامه افزود: همچنین در سال ۹۶، بالغ ۵ میلیون و ۵۷۰ تماشاگر تئاتر داشتیم. پیش از انقلاب اسلامی ما تنها دو دانشگاه در عرصه هنرهای نمایشی داشتیم اما الان ۹ دانشگاه دولتی، ۲۱ دانشگاه آزاد و ۲۹ دانشگاه علمی کاربردی و ۱۳۰ آموزشگاه فعال در تهران و شهرستان و ۷ مورد هنرستان و دبیرستان قبل از انقلاب داشتیم که این تعداد الان تبدیل به ۴۰ مورد شده است. همچنین ما در سال ۹۶، ۱۴۰۰ نفر فارغ‌التحصیل از رشته کاردانی تا دکتری با گرایش‌های مختلف داشتیم.
رایانی مخصوص همچنین یادآور شد: ۴ فصلنامه تئاتر، ۲ ماهنامه نمایش، ۲ روزنامه با صفحه تئاتر و ۲۸ وب‌سایت و ۳ کتابخانه تخصصی در عرصه تئاتر الان فعال هستند. ۱۰ مورد جشنواره بین المللی ، ۱۶ جشنواره سراسری تئاتر فعال همچنین ۱۶۱ جشنواره استانی و شهرستانی داریم که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر حوزه ها برگزار می شود.
وی با اشاره دو نقطه فعال تئاتر پس از انقلاب در عرصه دفاع مقدس و تئاتر خصوصی گفت: تئاتر دفاع مقدس جریانی منحصر به فرد است که مثل آن را نداریم و تئاتر خصوصی هم نجات دهنده تئاتر ما است الان بالغ بر ۱۲۰ نمایش هر شب در سالن‌های تهران به صحنه می‌رود که اگر ما اکتفا به سالن‌های دولتی داشتیم هرگز نمی‌توانستیم این میزان را پوشش دهیم، بنابراین تئاتر خصوصی برگ برنده ما محسوب می شود.
این کارگردان تئاتر گفت: من به داشته‌های بعد از انقلاب اسلامی در عرصه تئاتر افتخار می‌کنم، این جریانات نباید سرکوب شود، من زاده این انقلاب هستم و ادعا می‌کنم اگر تئاتر نبود، من امروز اینجا نبودم، چرا که در محله ای بزرگ شدم که اگر تئاتر به دادم نمی‌رسید، من جای دیگری شاید الان بودم. بنابراین این چهل سال را روی سرم می‌گذارم.
*شروط اولیه رشد فرهنگ تئاتر
در ادامه نشست مجید سرسنگی طی سخنانی گفت: به نظر من در یک نگاه کلی نمیتوانیم بگوییم تئاتر قبل یا بعد انقلاب خوب یا بد بود البته من درباره وضعیت ایران در برابر دیگر کشورهای آسیایی موافق نظر رایانی مخصوص نیستم، چرا که ما در بخش های مختلف به لحاظ کمی رشد کرده ایم اما نه در همه جا!
وی در ادامه افزود: تصور کلی من این است که ما هنوز در برخی مسائل کلان تئاتر دچار رخوت و ایستایی هستیم و اینها مربوط به عرصه های کلان تئاتر می شود. برای اینکه یک نهادی چون تئاتر در یک حرکت فرهنگی در مملکت رشد پیدا کند و به جایی راه یابد چند شرط اولیه لازم است نخست اینکه نظام سیاسی آن کشور تئاتر را جزو اولویت های فرهنگی خود ببیند.
سرسنگی با بیان اینکه تئاتر بعد از انقلاب رشد داشته اما این رشد متناسب انتظار ما نبوده است، افزود: الان شورای گسترش آموزش عالی بی‌دغدغه‌ترین رشته هایی که به دانشگاه ها اضافه میکند، هنرهای نمایشی است چرا که با یک کلاس و چند صندلی مشکل حل می شود.
وی همچنین یادآور شد: نکته دیگر اینکه دانش تئاتری ما بالا نیست و خیلی هم به دنبال افزایش آن نبوده ایم. دانشگاه های تئاتر ما پس از انقلاب به خوبی به وظیفه خود عمل نکرده اند، هر چند در سایر رشته ها هم شرایط مشابه است اما آنچه انتظار ما از تئاتر است برآورده نشده و دانش و فرهنگ تئاتری ما افزایش نیافته است. مجموع این چند عامل چرخه معیوبی در تئاتر ایجاد میکند.
سرسنگی همچنین توضیح داد: بنابراین اعتقاد من این است که ما تئاتر انقلاب نداریم، تئاتر بعد از انقلاب داریم چرا که نتوانستیم الگویی تئاتری که متناسب فرهنگ و اجتماع ما باشد تولید کنیم و آن را استانداردسازی کنیم، به همین دلیل بیشتر آثاری تئاتری‌مان از بافت فرهنگی ما نیست بلکه متأثر از بافت فرهنگ بیگانه است.
*نقشه راه تئاتر ما مناسب نیست
همچنین نصرالله قادری نیز با اشاره به مسائل کمی و کیفی تئاتر پس از انقلاب گفت: تئاتر ما اساسا مقطوع مانده، این انقطاع ارتباط با جریان تئاتر پیش از انقلاب است. درست است که ما به لحظ کمی رشد کردیم اما این نشانه سیاست موافق با این رشد بوده است هم دانشگاه ها رشته هنرهای نمایشی را زیاد کرده و هم جوانان جذب شده و روال طبیعی طی شده است اما نقشه راه مناسب برای این امر نبوده است.
قادری با اشاره به سه عنصر مهم تئاتر شامل اجرا، آموزش و پژوهش گفت: بخش پژوهش ما در سیطره نهضت ترجمه است، آنها معتقدند ما شعور نظریه پردازی و نه حق آن را نداریم! همین نتیجه می دهد که ما نظریه پرداز در این عرصه نداشته باشیم.
وی با تأکید بر اینکه مشکل دیگر ما دیالوگ محور نبودن است، گفت: ما دیالوگ پذیر هم نیستیم و همه، پیامبران بدون امتیم. مانند جزیره تک‌سرنشین عمل میکنیم و غیر از خود را برنمی‌تابیم اما ادعای دیالوگ داریم!
ارسال نظرات