دانشگاهی که از تربیت ۱۲۰ دانشجو به تولید ۲۳۶۰ مقاله بین‌المللی رسیده/ رشد ۹۰درصدی دانشگاه بیرجند بعد از انقلاب

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ * احمد خامسان، رئیس دانشگاه بیرجند معتقد است وضعیت آموزش عالی در خراسان جنوبی نسبت به قبل از انقلاب، از صفر به صد رسیده است. حرفش بیراه نیست. در منطقه‌ای که اکنون خراسان جنوبی واقع است و البته پیش از این مجموعه‌ای از استان خراسان بزرگ بوده، محرومیت سابقه دیرینه داشته است. آب و هوای خشک این سرزمین، اهالی آن را مجبور می‌کند برای اینکه بتوانند از زمین غذای خود را بگیرند، برای مصرف آب برنامه ریزی کنند. قنات حفر کنند و محصولاتی بکارند که آب کمتر بخواهد و نیاز مردم استان را هم برطرف کند. همه این‌ها نیازمند دانش است؛ دانشی که باید در همان منطقه تولید شود تا نیاز‌های زیست بوم را بشناسد و بتواند مشکلات مردم را حل کند. دانشی که از آن سوی مرز‌ها به این سرزمین‌ها تحمیل شود، نمی‌تواند خصوصیات خاک و آب و هوای منطقه را بشناسد و براساس آن برای کشاورزی، صنعت، دامداری و هر فعالیت اقتصادی دیگری نسخه بپیچد. اما در رژیم پهلوی این موضوع یا مد نظر نبود یا حاکمان نظری برای پیشرفت در این منطقه نداشتند و ترجیح می‌دادند مردم مناطق مرزی شرق خودشان مشکلاتشان را حل کنند.

پیروزی انقلاب اسلامی یک دستاورد مهم برای ملت ایران داشته است؛ نرخ رشد ۱۱ برابری با نرخ رشد جهانی؛ اگر علم را به عنوان یکی از زیرساخت‌های اصلی توسعه پایدار بدانیم، انقلاب اسلامی همه تلاشش را کرده است تا در این قسمت سنگ تمام بگذارد؛ دانشگاه‌ها و مراکز عالی را ساخته و تجهیز کرده و جمعیت دانشجویان را افزایش داده است. به گونه‌ای که در همین خراسان جنوبی پیش از انقلاب تنها یک مجتمع عالی با نام «شوکت الملک» فعال بوده است.

خامسان، رئیس دانشگاه بیرجند می‌گوید: تنها موسسه آموزش عالی در منطقه جنوب خراسان، مجتمع آموزش عالی شوکت الملک بوده که در سال ۵۶ با ۱۲۰ دانشجو در سه رشته تحصیلی و ۱۵ عضو هیات علمی شروع به کار کرده است.

در واقع مدرسه شوکتیه که آثار فرهنگی بیرجند محسوب می‌شود، قدمتی ۱۰۰ ساله دارد و به عنوان سومین مدرسه به شیوه نوین در کشور شناخته می‌شود. با این حال آغاز به کار این مدرسه به عنوان مرکز آموزش عالی، از سال ۵۶ بوده است.

خامسان می‌گوید: اکنون دانشگاه بیرجند که میراث دار مدرسه شوکتیه است، بیش از ۱۲ هزار دانشجو دارد که توسط ۳۵۰ عضو هیات علمی و در ۱۰۰ کد رشته در همه مقاطع تحصیلی آموزش می‌بینند.

وی با بیان اینکه وضعیت اکنون دانشگاه‌ها نسبت به پیش از پیروزی انقلاب حتی از نظر مساحت و مقدار ساخت و ساز اماکن آموزشی قابل مقایسه نیست، ادامه می‌دهد: اکنون در خراسان جنوبی تمام موسسات آموزش عالی حضور دارند؛ دانشگاه علوم پزشکی، پیام نور، جامع علمی کاربردی و موسسات آموزش عالی غیرانتفاعی در استان فعالیت می‌کنند.

رئیس دانشگاه بیرجند معتقد است اولین اثر این حضور همه جانبه آموزش عالی در خراسان جنوبی، ارتقای سطح سواد عمومی است. او می‌گوید: وقتی فقط در دانشگاه بیرجند ۱۲ هزار دانشجو مشغول به تحصیل هستند، عملا همه مسائل فرهنگی و اجتماعی که اطراف این دانشجویان مطرح است، ارتقا می‌یابد و به نظر من این موضوع بسیار مهمی در جامعه است.

وی بیان می‌کند: در خراسان جنوبی در ده‌ها کد رشته در مقطع دکترا دانشجو تربیت می‌شود و هم از نظر تعداد مقالات علمی و پژوهشی بین المللی و داخلی در خراسان جنوبی رشد قابل توجهی صورت گرفته است که همه این موارد نشان از رشد کیفی آموزش عالی در استان دارد.

 

وی می گوید: دانشگاه بیرجند براساس آخرین رتبه بندی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در زمره دانشگاه‌های جامع سطح ۲ در تراز عملکرد ملی و با مأموریت محوری توسعه آموزش، پژوهش و فناوری و کمک به رفع چالش‌های ملی قرار گرفته است.

خامسان با اشاره به اینکه بنا داریم در پنج سال آینده در نظام رتبه بندی بین چارک اول دانشگاه های کشور باشیم، ادامه می دهد: در افق ۱۴۰۴ نیز می خواهیم در دهک دوم دانشگاه های تابع وزارت علوم و دومین دانشگاه بین المللی شرق کشور قرار بگیریم.

رئیس دانشگاه بیرجند با اشاره به اینکه در خراسان جنوبی صنایع زیادی وجود ندارد، ادامه می‌دهد: در گذشته وقتی از صادرات بیرجند و جنوب خراسان کسی سوال می‌کرد، پاسخ مسئولان بومی این بود که از بیرجند معلم صادر می‌شود؛ به این معنی که از نظر تاریخی در این منطقه صنعت رشد قابل ملاحظه‌ای نداشته به همین روی فعالیت مردم در حوزه آموزش و فرهنگ سازی بوده است.

وی می‌گوید: این سنت همچنان در خراسان جنوبی ادامه دارد و نسبت دانشجو به جمعیت استان در خراسان جنوبی نسبت به بقیه استان‌ها بیشتر است.

رئیس دانشگاه بیرجند به توسعه کارآفرینی در دانشگاه‌های خراسان جنوبی نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: توجه به تربیت دانشجوی کارآفرین طی دو سال اخیر از سوی وزارت علوم به همه دانشگاه‌ها ابلاغ شده و در دانشگاه ما نیز مرکز ارتقای شایستگی‌های حرفه‌ای دانشجویان (SCD) و صندوق شکوفایی و نوآوری فعال شده است.

به گفته خامسان صندوق شکوفایی و نوآوری به فعالیت‌های نوآورانه دانشجویان و اساتید وام پرداخت می‌کند و دانشگاه بیرجند نیز در این صندوق سرمایه گذاری کرده است.

وی ادامه می‌دهد: یک مرکز اشتغال زایی هم در دانشگاه تأسیس کرده ایم که فضا و امکانات لازم برای آموزش مهارت را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد و در کنار دفتری با عنوان توسعه دانشگاهی ایجاد کرده ایم که هر سال بتوانیم سرفصل برخی از دروس دانشگاهی را برای ارتقا به دروس مهارت آموزی بررسی کنیم.

رئیس دانشگاه بیرجند در خصوص ارتباط با صنعت دانشگاه‌های خراسان جنوبی توضیح می‌دهد: با اینکه صنعت خاصی در استان نداریم، اما با همین صنایع محدود ارتباط خوبی برقرار شده است. در حوزه‌های مهندسی، برق و کامپیوتر بین صنایع درون استان و خارج از استان و دانشگاه‌ها قرارداد‌هایی منعقد شده است.