مراکز نوآوری با هدف تحقق ایدههای دانشجویی راهاندازی میشوند و با حمایت و هدایت صحیح روند رسیدن به یک اقتصاد بالنده را برای کشور محقق میسازند.
گروه فناوری خبرگزاری دانشجو- حمیده آقاجانی؛ از مکتبخانه که فارغ میشدند راه دکان پدر را در پیش میگرفتند، حرفه و شغلی سنتی که از نسلی به نسل دیگر منتقل میشد؛ همه مستند است به وسعت تاریخ ایران، اما یک جایی به بعد پدرها هم نظرشان نسبت به نوع انتقال هنرشان به فرزندان تغییر کرد. آنها که عطار بودند فرزندانی پزشک میخواستند و آنها که بنا بودند بنای مهندسی راه و ساختمان را برای پسران بنا نهادند.
نزدیک به صد سال پیش بود که اولین دانشگاه رسمی ایران راه اندازی شد و خانوادهها با این واژه آشنا شدند، شاید در ابتدا افراد محدودی وارد دانشگاه میشدند، آن دانشگاهها نسل اول بودند و محور اصلی آنها آموزش. شاید ایران جزو محدود کشورهایی باشد که سالها در حوزه تولید علم و آموزش در جا زدهاند؛ به چاپ مقالات در نشریات معتبر بسنده کرده و تصمیمی برای اجرایی کردن آن نداشتند.
اما همین دانشگاههایی که تا یک دهه پیش جزو سردمداران تولید مقالات بودند، با تحول در رویکردها، پیش به سوی تغییر و تحول و رسیدن به دانشگاههای نسل دو و سه حرکت کرد. مراکز علمی که تلاش دارند تولیدات علمی را به محصولات عملی تبدیل کنند.
با باور نسل جوان و اعتماد به تواناییهایشان در کنار تجربه چندین ساله اعضای هیئت علمی، استارت آپها از دل دانشگاهها بیرون آمدند و شور و نشاط جدید در بزرگترین مرجع علمی کشور جوانه زد.
همین استارتآپها در یک روند پرشتاب به شرکتهای دانش بنیان تبدیل شدند، واژهای که حالا دیگر نامی شناخته شده است و چارچوب و قاعده خاصی برای خود دارد. دریای گستردهای از علم که هر بخش آن دنیایی از ثروت است به شرط آنکه بازار هدف را به خوبی بشناسد و بتواند محصولاتش را به آن سوی مرزها صادر کند.
علاوه بر پارکهای علم و فناوری که با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری راهاندازی شد و وظیفه حمایت از شرکتهای دانش بنیان و استارتآپها را برعهده داشت، مراکز نوآوری نیز در دل دانشگاه قرار گرفتند.
مراکز نوآوری باهدف تمرکز بر روی آموزش دانشجویان و پیشرفت اقتصادی انجمنهای علمی شکل میگیرد. شاید از شاخصترین وظایف این مراکز بتوان به همکاریهای میان رشتهای، تحقیق و توسعه، تجاری سازی تکنولوژی و بازگشت سرمایه و سودآوری اشاره کرد. مفاهیمی که هر کدام به تنهایی میتواند حجم عظیمی از یک مقاله اقتصادی باشد. این مفاهیم در فاز اجرایی یعنی پیوند عمیق دانش و اقتصاد صنعتی؛ پیوندی که در صورت تحقق میتواند چرخ اقتصاد یک کشور را با سرعت تمام بچرخاند و قطار توسعه را در مسیر درست هدایت کند.
قطعا تعالی در ارتباط قوی بین صنعت و دانشگاه میتواند یک جهش مثبت به سمت دانشگاههای نسل چهارم باشد. دانشگاههایی که تحول و تعالی را همراه خود دارد؛ از آنجایی که این دانشگاهها باید به سمت حل مسئله حرکت کند قطعا نیازمند یک مرکز متفاوت با کلاسهای درس است.
دانشگاه تهران نامی آشنا در بین همه اقشار جامعه است و کمتر کسی را میبینیم که نداند دانشگاه تهران کجاست و چه جایگاه علمی دارد، این دانشگاه با وجود تمام موفقیتهایی که در گذشته کسب کرده بود و حتی پارک علم و فناوری نیز دارد تصمیم به راهاندازی فاز اول مرکز نوآوری در دانشکده فنی کرده است. مرکزی که توانسته با تلاش بسیار سرمایه گذار بخش خصوصی را جذب کند و روز گذشته با حضور رئیس دانشگاه تهران و معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری فاز اول آن افتتاح شد.
مجید نیلی، رئیس دانشکده فنی دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در خصوص اینکه ایدههای دانشجویان در مرکز نوآوری دانشکده فنی به چه میزان وارد بازار شده و تجاری سازی میشود، اظهار کرد: عملا بازار دانش بنیان به شدت در حال گسترش است و مسلما حجم بازار ما به عنوان یک کشور ۸۰ میلیونی به حد کافی بزرگ است، اما آن قدری بزرگ نیست که بتواند تاب آوری شرکتهای دانش بنیان ما را در برابر تلاطمات و همچنین کاهش هزینه نوآوری و تولید را جبران کند.
وی ادامه داد: با این حال هنوز کشور به اندازه کافی بازار بزرگی دارد و به جرات میتوان گفت: تا چند سال پیش در مورد این حوزه خیلی صحبت نمیشد، اما امروزه با گسترش مواردی همچون هوش مصنوعی، علوم داده، ICT پیشرفته و همچنین تغییراتی که در بیولوژی انجام شده امکان بسیار وسیعی به وجود آمده که بتوانیم یکسری حوزهها را به بخش اقتصادی نزدیک کنیم.
نیلی افزود: شاید یکی از مهمترین علل مطرح شدن این مباحث تغییر زیرساختها و پارادایم مصرف اجتماع است و از محصول سنتی به محصول جدید ارتقا یافته است. در واقع این تغییر تکنولوژی باعث شده نیاز تک تک افراد در قسمتهای مختلف جامعه عوض شود و این تغییر نیاز یعنی تنوع و نوآوری در محصول که منجر به تولید دانش و فناوری و محصولات دانش بنیان جدید میشود.
رئیس دانشکده فنی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه فضا در حوزه نوآوری در حال باز شدن است، خاطرنشان کرد: مسلما آن انفجار رشدی که در نظر داریم زمانی رخ خواهد داد که به بازار جهانی دسترسی پیدا کنیم و شاید امروز فرصتی باشد تا بتوانیم در مدت کوتاهی خودمان را آماده کنیم و در حوزههایی که امکان تاب آوری در برابر باز شدن دروازههای تجارت وجود دارد، فعال باشیم.