تاریکخانه ۲| پرونده ویژه خصوصی‌سازی خودروسازان
گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو - سید مهدی حاجی‌آبادی؛ اظهارات اخیر بعضی مسئولین پیرامون موضوع مالکیت خوروسازان و خصوصی‌سازی، مخاطبان را با این ابهام روبه‌رو می‌سازد که در نهایت خودروسازان خصوصی هستند یا دولتی.
در گزارش پیشین به وضعیت زیرمجموعه‌های شرکت ایران خودرو که به اسم خصوصی‌سازی سهامدار عمده غول خودروسازی شدند، پرداختیم.
بررسی ساختار دو شرکت بزرگ ایران خودرو و سایپا نشان می‌دهد که این دو خودروساز با تاسیس شرکت‌های جدید و فروش سهام به آن‌ها، سهام خود را خریده اند.
شرکت‌هایی که نه بخش خصوصی واقعی به حساب می‌آیند و نه سرمایه‌ای برای تشکیل داشته اند. این مدل که «سهام چرخه‌ای» نامیده می‌شود، ساختار پیچیده و تودرتویی را ایجاد کرده است که می‌تواند بر تصمیمات دولت نیز اثر جدی بگذارد.
بیشتر بخوانید:
پشت پرده هزارتوی «خصوصی»سازی ایران‌خودرو / آیا قوه قضائیه و سازمان بازرسی ورود می‌کنند؟
بنا به آخرین گزارش شبکه کدال و سایت رسمی شرکت سایپا، لیست اصلی سهامداران این شرکت به شرح جدول و نمودار(جهت دریافت فایل اصلی روی آن کلیک کنید) زیر است:
شرکت‌های سرمایه‌گذاری گروه صنعتی رنا، پیشگامان بازرگانی ستاره تابان، شرکت سرمایه‌گذاری سایپا، تجارت الکترونیک خودرو تابان، سرمایه‌گذاری و توسعه نیوان ابتکار و شرکت توسعه سرمایه رادین مجموعا ۴۲.۲۹ درصد از سهام شرکت سایپا را در اختیار دارند؛ این درحالی است که مالکیت بخش عمده این شرکت‌ها در اختیار خود شرکت سایپا و زیر مجموعه‌هایش است و از این طریق سهام‌داری چرخه‌ای به شکلی بسیار گسترده و پیچیده در شرکت سایپا رخ داده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر دولت ۱۵ درصد سهام ایران خودرو و ۱۷ درصد سهام سایپا را در اختیار دارد. با این اوصاف انتظار می‌رود دولت با توجه به مالکیت زیر ۲۰ درصدی خود از دو خودروساز بزرگ کشور، تنها یک عضو از ۵ هیأت مدیره را در این شرکت‌ها نصب کرده و نقش کمرنگی در مدیریت این شرکت‌ها داشته باشد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر دولت ۱۵ درصد سهام ایران خودرو و ۱۷ درصد سهام سایپا را در اختیار دارد. با این اوصاف انتظار می‌رود دولت با توجه به مالکیت زیر ۲۰ درصدی خود از دو خودروساز بزرگ کشور، تنها یک عضو از ۵ هیأت مدیره را در این شرکت‌ها نصب کرده و نقش کمرنگی در مدیریت این شرکت‌ها داشته باشد.
اما آنچه در حال حاضر رخ داده است، حکایت از نصب ۲ الی ۳ عضو هیأت مدیره توسط دولت دارد. همچنین مدیرعامل این دو خودروساز نیز توسط وزیر صنعت انتخاب می‌شود. این مسئله به معنای کنترل مدیریتی دولت بر خودروسازان است؛ بنابراین چالش فعلی صنعت خودرو سهام حداکثر ۲۰ درصدی دولت از ایران خودرو و سایپا نبوده و مشکل از جای دیگری است.
این چرخه سهام‌داری و تلفیق آن با مدیریت دولتی منجر به کوچک شدن این دو شرکت خودروساز بزرگ شده است؛ در واقع هرچه شرکت مادر زیان‌ده باشد، شرکت‌های زیرمجموعه کوچک‌تر می‌شوند و شرکت‌های زیرمجموعه که خود سهامدار شرکت مادر هستند، به دلیل کوچک‌تر شدن، شرکت مادر را تضعیف می‌کنند.
مطابق تصویر زیر، ۵۵ درصد از سهام شرکت سرمایه گذاری گروه صنعتی رنا در اختیار زیر مجموعه‌های شرکت سایپا قرار دارد:
| سهامدار | درصد |
| شرکت سرمایه‌گذاری سایپا(سهامی عام) |
39.13 |
| شرکت گروه سرمایه‌گذاری کارکنان سایپا(سهامی خاص) |
15.88 |
| شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کشوری |
8.43 |
| صندوق بازنشستگی کشوری |
7.29 |
| صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت کوثر یکم |
2.4 |
| شرکت توسعه گستر برنا(سهامی خاص) |
1.25 |
| بانک قوامین(سهامی عام) |
1.14 |
همچنین ۱۰۰ درصد سهام شرکت پیشگامان ستاره تابان، بیش از ۷۳ درصد از سهام شرکت سرمایه گذاری سایپا، ۱۰۰ درصد سهام شرکت تجارت الکترونیک خودرو تابان، ۱۰۰ درصد سهام شرکت سرمایه گذاری و توسعه صنعتی نیوان ابتکار و ۹۸ درصد از سهام شرکت توسعه سرمایه رادین در اختیار شرکت سایپا و زیر مجموعه‌های آن است؛ در تصویر زیر سهام داران شرکت پیش گامان بازرگانی ستاره تابان آمده است:
بنابراین ۴۲.۲۹ درصد از سهام سایپا در اختیار زیر مجموعه‌های شرکت مادر قراردارد؛ در شکل زیر تاریخچه زمانی خرید و فروش سهام سایپا توسط سهامداران آن آمده است:
همه این‌ها در حالی است که با این شرایط و به اسم خصوصی‌سازی و واگذاری سایپا به زیرمجموعه‌های سایپا، غول دوم خودروسازی ایران وضعیت نامناسبی دارد؛ براساس صورت مالی حسابرسی نشده ۱۲ماهه سال ۹۷، زیان انباشته شرکت خودروسازی سایپا در پایان سال ۹۷ نزدیک به ۶ هزار میلیارد تومان است که نسبت به میزان زیان انباشته نیمه اول سال ۹۷ حدود ۵۰ درصد کاهش نشان می‌دهد.
همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال ۹۱ زیان انباشته شرکت سایپا تنها ۳۴۹ میلیارد تومان بوده که این میزان تا پایان سال ۹۲ به ۸۰۵ میلیارد تومان رسیده و طی چند سال اخیر در نهایت به ۶ هزار میلیارد تومان در سال ۹۷ رسیده است. به عبارتی دیگر طی سال‌های ۹۲ تا ۹۷ زیان انباشته سایپا نزدیک به ۷/۵ برابر شده است.
تعداد نظرات: ۶
ناشناس
۰۹:۲۹ - ۱۳۹۸/۰۴/۰۹
پاسخ
متاسفم برای..... که به راحتی میشه دارو دسته مافیا درونش زیست کنه ... تنها چیزی که ندیدیم از این به اصطلاح مطمئن صداقت بود
ناشناس
۱۱:۰۹ - ۱۳۹۸/۰۴/۰۹
پاسخ
ماب درصدشراکت وخصوصی یادولتی بودنشون چکارداریم مامیخایم دولت درست رسیدگی کنه چخبره این همه افزایش قیمت وعدم تحویل ب موقع بسه دیگه هرچی ساکت موندیم
ناشناس
۱۱:۱۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۰۹
پاسخ
.....
ناشناس
۱۱:۵۷ - ۱۳۹۸/۰۴/۰۹
مرگ بر...... ی انگلیسی
ناشناس
۱۲:۱۶ - ۱۳۹۸/۰۴/۰۹
پاسخ
سایپا، مشمئز
ناشناس
۱۲:۴۴ - ۱۳۹۸/۰۴/۰۹
پاسخ
ی پیره زن تو ی روستای دور افتاده با کمترین امکانات سفید آب تولید میکنه و سود می بره .او نموقع مدیریت سایپا باچندین معاونت ومدریت وچند صد مهندس و مدیر و استراتژیست داره زیان میده.واقعا این راندمان به اندازه...... هم ارزش نداره.
ارسال نظرات