جبران خسارت واحد‌های تولیدی سیل‌زده گلستان در هاله‌ای از ابهام / کمیته امداد تا هفته دولت ۳۰۰ خانه تحویل می‌دهد

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- اعظم ذوالفقاری منظری؛ در کشور حادثه‌ای طبیعی که رخ می‌دهد، سیل وعده‌ها از سوی مسئولان جاری می‌شود؛ بازسازی مناطق تخریب شده، کمک‌های بلاعوض به خانواده‌های آسیب دیده، پرداخت وام‌های کم بهره و بسیاری از وعده‌های دیگر مطرح می‌شود.

پس از وقوع سیل در نوروز امسال نیز این وعده‌ها بیان شد. ارگان‌های مختلف مردمی و دولتی به فراخور احوال خود وعده‌هایی را در خصوص بازسازی مناطق سیل زده بیان کردند. شاید وعده عزیزالله مهدیان، معاون بنیاد مسکن در دوم فروردین امسال، اولین وعده به مردم گلستان برای بازسازی خانه‌های تخریب شده بوده است.

براساس گفته مهدیان، بنیاد مسکن بنا داشته به محض آنکه بانک‌ها در روز‌های پس از تعطیلات فعالیت خود را آغاز کنند، پرداخت خسارات آغاز شود.

معاون بنیاد مسکن در این مصاحبه گفته است که برای واحد‌های مسکونی که براثر جاری شدن سیل ۱۰۰ درصد تخریب شده باشد، ۳۵ میلیون تومان تسهیلات در نظر گرفته شده و همچنین تا سقف ۱۵ میلیون تومان تسهیلات معیشتی به این افراد پرداخت خواهد شد؛ یعنی در مجموع هر خانواده ۵۰ میلیون تومان.

وی همچنین بیان کرده که ۱۰ میلیون تومان تسهیلات بلاعوض و ۲ میلیون تومان تسهیلات بلاعوض معیشتی برای افراد سیل زده در نظر گرفته شده است.

براین اساس وعده بنیاد مسکن به خانواده‌های سیل زده، در دومین روز فروردین این بود که میزان تسهیلات به واحد‌های مسکونی در شهر‌ها ۵۰ میلیون تومان بوده که از این مقدار ۱۱ میلیون تومان به صورت بلاعوض درنظر گرفته شده است.

 

روند پرداخت تسهیلات بنیاد مسکن به خانواده‌های سیل زده در گلستان آغاز شده است. محمدتقی زمانی نژاد، مدیرکل بنیاد مسکن گلستان در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو آمار واحد‌های مسکونی خسارت دیده از سیل و رانش در این استان را ۲۱ هزار و ۱۰۲ واحد عنوان می‌کند و می‌گوید: از این تعداد ۷ هزار و ۲۹۹ واحد باید احداث شوند و ۱۳ هزار و ۸۰۳ واحد نیز نیاز به تعمیر دارند.

زمانی نژاد این آمار را با تفکیک شهری و روستایی هم بیان می‌کند و می‌گوید: کل واحد‌های خسارت دیده روستایی ۱۳ هزار و ۸۷۱ واحد بوده که از این تعداد پنج هزار و ۸۵۳ واحد باید از نو ساخته شوند و هفت هزار و ۹۲۸ واحد نیز به تعمیر نیاز دارند.

مدیرکل بنیاد مسکن گلستان ادامه می‌دهد: هفت هزار و ۳۲۱ واحد شهری در سیل خسارت دیده اند که از این تعداد هزار و ۴۴۶ واحد احداثی و ۵ هزار و ۸۷۵ واحد تعمیری هستند.

وی با بیان اینکه هر واحد مسکونی احداثی در روستا‌ها تا سقف ۴۰ میلیون تومان تسهیلات با کارمزد چهار درصد می‌تواند دریافت کند، ادامه می‌دهد: بازپرداخت این تسهیلات ۱۵ ساله درنظر گرفته شده است.

به گفته زمانی نژاد در روستا‌ها تا ۱۵ میلیون تومان تسهیلات معیشتی و تا پنج میلیون تومان هم تسهیلات معیشتی بلاعوض پرداخت می‌شود و در کنار آن هشت تن یا ۱۶۰ پاکت سیمان رایگان اهدایی از سوی دفتر رهبر انقلاب به هر خانواده روستایی ارائه می‌شود. طراحی، نظارت و پروانه واحد‌های احداثی هم رایگان است و ضمانت‌های این تسهیلات به صورت زنجیره‌ای برنامه ریزی شده است.

مدیرکل بنیاد مسکن گلستان به تشریح تسهیلات واحد‌های تعمیری روستایی هم می‌پردازد و می‌گوید: تا ۱۵ میلیون تومان تسهیلات و تا ۵ میلیون تومان کمک بلاعوض به مالکان این واحد‌ها پرداخت می‌شود و چنانچه دچار خسارت معیشتی شده باشند و به لوازم منزلشان آسیب رسیده باشد، می‌توانند تا ۱۵ میلیون تومان تسهیلات معیشتی و تا ۵ میلیون تومان هم بلاعوض دریافت کنند.

وی در خصوص تسهیلات واحد‌های احداثی شهری نیز به ارائه آمار می‌پردازد و می‌گوید: هر واحد احداثی در شهر‌ها تا ۵۰ میلیون تومان تسهیلات با نرخ سود ۴ درصد دریافت می‌کند که بازپرداختی ۱۵ ساله برای آن درنظر گرفته شده است. ۱۲ میلیون تومان هم کمک بلاعوض ساخت به مالکان این واحد‌ها اختصاص می‌یابد.

زمانی نژاد ادامه می‌دهد: طراحی، نظارت و پروانه ساخت این واحد‌ها در شهر‌ها هم رایگان است و ۸ تن سیمان رایگان برای واحد‌های احداثی و یک تن سیمان برای واحد‌های تعمیری اختصاص می‌یابد.

وی با بیان اینکه تاکنون مالکان ۱۹ هزار و ۱۳۳ برای دریافت تسهیلات به بانک‌ها معرفی شده اند، افزود: تاکنون از این تعداد ۱۱ هزار و ۱۷۵ مالک موفق شده اند با بانک قرارداد ببندند.

به گفته مدیرکل بنیاد مسکن گلستان تاکنون ۴۰ میلیارد و ۸۱ میلیون تومان تسهیلات بلاعوض به هشت هزار و ۹۹۵ مالک خسارت دیده در سیل گلستان اعطا شده و کار تعمیر ۹ هزار واحد مسکونی آغاز شده که کار در پنج هزار و ۷۶۸ واحد به اتمام رسیده است.

وی با بیان اینکه تاکنون هزار و ۱۸۰ واحد آواربرداری شده است، می‌گوید: برای سه هزار و ۱۵۲ واحد پی کنی انجام شده و ساخت هزار و ۵۶۰ واحد به مرحله فنداسیون رسیده است. ۶۵۴ واحد هم اسکلت بندی شده و ۱۱۴ واحد تا سقف ساخته شده است و در ۵۲ واحد هم دیوارچینی و اتمام ساخت داشته ایم.

در سیل گلستان هفت روستا در حریم رودخانه‌ها احداث شده بودند که به گفته زمانی نژاد ۳۱ واحد روستایی حریم رودخان ها، تخریب شدند.

وی در خصوص بازسازی این خانه‌ها توضیح می‌دهد: یکی از مصوباتی که باید اجرا کنیم این است که به خانه‌هایی که در حریم رودخانه هستند، خدماتی ارائه نشود. چراکه در صورت خسارت دوباره، همین مجموعه‌هایی که خدمات ارائه داده اند، زیر سوال می‌روند.

مدیرکل بنیاد مسکن گلستان راهکار تأمین خانه برای این مالکان تخصیص زمین برای ساخت خانه در منطقه‌ای غیر از حریم رودخانه عنوان می‌کند و می‌گوید: برای ما امکان پذیر است که تنها برای هفت خانه، زمین لازم را تأمین کنیم و برای مابقی این واحد‌ها هم در حال رایزی با شرکت آب منطقه‌ای هستیم.

 

سیل گلستان به مدارس هم آسیب زده بود. به گفته وزیر سابق آموزش و پرورش که در ۱۳ فروردین از مدارس سیل زده گلستان بازدید کرده بود، ۱۰ مدرسه در آق قلا باید خراب شده و دوباره بازسازی می‌شدند و ۹ مدرسه گمیشان هم که گرفتار آبگرفتگی شده و نیاز به تعمیر داشت.

آنچه به این مدارس آسیب زده بود، طولانی شدن زمان آبگرفتگی آن‌ها بود؛ به خصوص ایمنی مدارسی که قدیمی‌تر بودند، به شدت کاهش پیدا کرده بود و نیاز به استحکام بنا داشت.

البته تاکنون اداره کل آموزش و پرورش گلستان وعده داده که ۱۰ مدرسه سه کلاسه را تا مهر و آبان به دانش آموزان تحویل دهد و بقیه مدارس هم تا مهر سال آینده؛ یعنی ۱۳۹۹ تحویل می‌شود. کار بهسازی و تعمیر مدارس هم تا ۹۰ درصد پیش رفته و از ابتدای مهر آماده حضور دانش آموزان هستند.

 

روند بیان وعده‌ها در همان روز‌های ابتدایی سیل همچنان به راه بود. وزیر صنعت، معدن و تجارت و همچنین وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در بازدید‌های جداگانه‌ای که در روز‌های یازدهم فروردین و پنجم اردیبهشت از مناطق سیل زده داشتند، درباره بازگرداندن رونق به کسب و کار‌های مردم گلستان وعده‌هایی دادند. مثلا رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت همان روز‌ها از لحاظ کردن معافیت مالیاتی ۵۰ درصدی برای واحد‌های تولیدی در استان‌های سیل زده خبر داد و گفت که شهرک‌های صنعتی در آق قلا به زودی بازگشایی می‌شوند.

خسارت سیل به این واحد‌های تولیدی ۲۰۰ میلیارد تومان برآورد شده بود که شامل ۸۰ درصد از واحد‌های شهرک‌های صنعتی آق قلا می‌شد. بازگشایی شهرک‌های صنعتی در ۲۸ فروردین انجام شد و حیات به این بخش از شریان‌های اقتصادی گلستان بازگشت. با این حال مشکل این واحد‌های صنعتی و تولیدی این بود که مواد اولیه‌ای که برای مصرف ۶ ماه خود ذخیره کرده بودند، همچنین دستگاه‌های صنعتی آسیب دیده بودند.

اما نکته اینجاست که پس از گذشت حدود چهار ماه از سیل گلستان هیات دولت برای جبران خسارت در این واحدها، هنوز تدبیری نیندیشده اند و مصوبه‌ای نداشته اند. با این حال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی گلستان از ایجاد مقرری بیمه بیکاری کارگران سیل زده، خارج از تشریفات اداری خبر داده است.

 

۵۰ درصد خسارت کشاورزان جبران می‌شود

میزان خسارتی که سیل به اراضی کشاورزی گلستان وارد کرده بود، حدود هزار و ۹۲۰ میلیارد تومان بوده است. رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان در گفتگو با خبرنگار ما می‌گوید: سیل به ۳۱۷ هزار هکتار اراضی کشاورزی این استان آسیب زده است.

مختار مهاجر بیان می‌کند: دولت برای گلستان ۲۷۰ میلیارد تومان کمک بلاعوض درنظر گرفته و مبلغ تسهیلات بانکی مصوب از هشت بانک عامل برای این استان، ۲۵۲ میلیارد تومان است.

به گفته وی بناست معادل ۵۰ درصد خسارتی که به اراضی کشاورزی وارد شده، به کشاورزان غرامت پرداخت شود و البته بیش از ۸۶۰۰ بهره برداری گلستانی مبلغ ۴۷ میلیارد تومان در این زمینه دریافت کرده اند. پرونده پرداخت ۴۴ میلیارد تومان دیگر هم برای هشت هزار بهره بردار آماده شده و به زودی پرداخت می‌شود.

کمیته امداد امام خمینی گلستان هم وعده داده که تا تا هفته دولت، یعنی حدود یک ماه دیگر بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ منزل مسکونی را به خانواده‌های تحت پوشش خود تحویل دهد.

علی غریب، مدیر روابط عمومی کمیته امداد امام خمینی گلستان در گفتگو با خبرنگار ما اشاره می‌کند: ساخت این منازل با همکاری بنیاد مسکن، سپاه و گروه‌های جهادی در حال انجام است.

غریب می‌گوید: ۲۸۰۰ خانواده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) در گلستان از سیل آسیب دیده اند و پس از وقوع سیل، پنج هزار خانواده دیگر به صورت موقت تحت پوشش این نهاد حمایتی قرار گرفتند.

در سیل گلستان بیش از ۴ هزار دام تلف شد. مدیرکل ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) در ۹ فروردین گفت که برای اهدای ۴ هزار رأس دام سبک به سیل زدگان گلستانی و همچنین ایجاد سه هزار فرصت شغلی برای مردم این استان وعده داد. براساس آمار‌های موجود، از سوی این ستاد تاکنون هزار رأس دادم بین سیل زدگان توزیع شده است. همچنین دو هزار بسته لوازم خانگی بین خانواده‌های سیل زده توزیع شده، اما از ایجاد شغل برای گلستان‌های فعلا خبری نیست.

به نظر می‌رسد، موج رسانه‌ای که در سیل اخیر شکل گرفت، باعث شد تا مسئولان برای حل مشکلات مردم سیل زده دست به کار شوند و سریع‌تر به این مشکلات رسیدگی کنند. از طرفی برخی از مردم همچنان در مناطق سیل زده گرفتار مشکلاتی هستند. حجم اشتغال از بین رفته زیاد است و سرپرست بسیاری از این خانواده ها، دیگر کار ندارد. محصولات کشاورزی زیادی از بین رفته که بازگرداندن اراضی کشاورزی به چرخه تولید زمان بر است و نیاز به اقدامات بسیاری دارد. به همین دلیل کار دولت در مناطق سیل زده، به ویژه در استان گلستان هنوز تمام نشده است.