کافی است سری به سامانه فروش آنلاین سینمای ایران بزنید، تماشای اکثریت غریب به اتفاق آثار برای افراد زیر ۱۵ سال توصیه نمیشود و این مسئله به معنای دور شدن بیشتر خانوادهها از سالنهای سینما خواهد بود.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو، سینمای ما معمولا برای ردههای سنی پایین که بچهها هستند و بعدتر برای دورهمی خانوادهها، برنامه خاص و مدونی ندارد؛ هرچند همهساله در مقام اسم و رسم رویدادی مثل جشنواره کودک و نوجوان را داریم که البته تولیداتش همگی سفارشی است، یعنی بنیاد سینمایی فارابی پول میدهد و فیلمساز نیز برای بنیاد که متولی همین رویداد است، فیلم میسازد. بعد هم که رقابتی داده میشوند و جایزهای هم میگیرند. هرچند شاید رنگ پرده اکران عمومی سینما را ببینند و شاید نبینند!
گرچه هر از گاهی ممکن است یکی دو تا فیلم برای بچهها روی پرده بیایند، و از قضا حسابی نیز فروش میکنند، چون مخاطب گرسنهاش را اتفاقا بسیار دارد؛ مخاطبی که جنس و حالش با سینمای بزرگسال متفاوت است، همان مخاطبی که باید برایش محتوای مناسب خودش را درست و بامزه ساخت تا بنشیند و حسابی هم کیف کند.
از ماجرای قحطی فیلمهای مختص بچهها که بگذریم، چه بسا بارها دیدهایم که همین گروه سنی به مراتب به همراه خانوادهها، وارد سالنهای سینما شدهاند، اما به دلیل عدم اطلاعرسانی یا نبود فیلم مناسب، فیلمهایی به خوردشان داده میشود که لااقل متناسب حال و روحیه آنان نیست. سینمای دنیا این قضیه را عمدتا با برچسب درجهبندی سنی مدیریت میکند که خب، ساز و کار مدیریت و کارشناسیشدهای را میطلبد که به خروجیاش هم فکر شده است.
همین رویه نیز چندی پیش در سینمای ما برقرار شد که به دلایلی مثل عدم رویه قانونی درپیش گرفته، نهایتا دیوان عدالت اداری رای بر ابطال اجرای آن داد. با ذکر این نکته که نظام درجهبندی سنی سینما، راهنمایی است برای مخاطب و علیالقاعده خانوادهها، که در تشخیص فیلمها مطابق با روحیه و روان کودک و نوجوان، مداقه بیشتری داشته باشند والّا این ردهبندی آنچنان به خوب و بد بودن محتوای یک فیلم برنمیگردد.
وجود صحنههای جنسی، خشونت، مواد مخدر، مشکلات خانوادگی، داستانهای ترسناک و ... میتواند دلیلی باشد بر نظام درجهبندی سنی برای تماشای فیلمها؛ همچنان که تلویزیون خودمان نیز در چندوقت اخیر و حتی قبل از پخش سکانسهای حساس، این را به مخاطب هشدار میدهد. اما وجود این صحنهها در تولیدات تلویزیونی شاید به یک درصد هم نرسد؛ کاملا برخلاف سینمای ما!
ادعای این حرف نیز برچسبی است که بر اکثریت فیلمهای فعلی درحال اکران زده شده و نکته جالب اینکه تمام فیلمهای سرگروه سینماها به مخاطب کودک و نوجوان این تذکر را میدهند که «این فیلم برای افراد زیر 15 سال مناسب نیست». کافی است سری به سامانه فروش آنلاین سینمای ایران بزنید! فیلمها همگی با این درجهبندی همراه هستند به جز فیلم رسول صدرعاملی که اتفاقا، مخاطب سن پایین به دلیل یک سری روابط غیرمعمول و صحنههای بازتابدهنده روانی باید از تماشایش دوری کند.
پس حتی در انتخاب فیلمها برای قرار گرفتن در این سیکل، شاهد یک بام و دو هوای تصمیمگیرندگان قبلی بودهایم. نکته مهمتر متوجه دست خالی سینمای ما در تولید یک فیلم استاندارد برای گروههای خاص است؛ خاص یعنی کودک و نوجوان که از مهمترین تفریحاتش فیلم و انیمیشن و ... است که سینمای ما دستش برای اینها نیز کاملا بسته است.
سوال جدی همین جاست که چرا همه تولیدات سینمای ما اعم از طنز و درام یا دارای محتوا با شوخیهای ساختارشکن اند، که از خانواده گرفته تا کودک و نوجوان از دیدنش خجالت میکشد، یا فیلمهایی هستند که سوژه ملتهب و گاه پرداختی افراطی دارند که نباید برای همه به نمایش درآید؟
نه صرفا برای سینمای مختص کودک و نوجوان، اما آیا واقعا نمیشود سالی فقط چند فیلم خانوادگی هم ساخت و اکران کرد بطوری که خانوادهها را بدون ترس از دیدن برخی صحنههای آن و موثر کردن حال و روان بچهها، دور هم جمع کرد؟
درجهبندی سینما اتفاق مبارکی است اگر روال قانونیاش طی شود و دیگر اینکه کسانی که دربارهاش تصمیم میگیرند، خُبره این کار باشند. اما قرار نیست سینمای ما جوری فیلم بسازد که همگی با علامت منع برای یک گروه سنی خاص، همراه باشد. این سینما به فیلمهای برای خانواده و برای همه هم نیاز دارد.