تضمین کار و زندگی با مدل تحصیل ۶۰ ساله / ز گهواره تا گور دانش بجوی

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ فاطمه صائبی صفت- رویکرد جدیدی در مورد آموزش عالی در جریان است که بر اساس آن، دوره یادگیری و سر کلاس نشستن چهار سال نیست، بلکه می‌تواند بیش از ۶ دهه طول بکشد و دانشجویان کنونی دانشگاه‌ها می‌توانند در طول عمرشان به یادگیری ادامه دهند.

تحصیل ۶۰ ساله در دانشگاه مدلی در حال توسعه است که در درجه اول بازوی یادگیری مداوم را در دانشگاه‌ها شکل می‌دهد تا با هدف توسعه یک مدل یادگیری فراتر، شعار «ز گهواره تا گور دانش بجوی» را اجرایی کند. در دنیا بسیارند افرادی که بار‌ها و بار‌ها مشاغل خود را تغییر می‌دهند و صنایع امروزی نیز آنچنان نیازمند پیشرفت سریع هستند که کارمندان باید به طور مداوام مهارت‌های جدید را یاد بگیرند.

هانتینگتون دی لمبرت، معاون بخش ادامه تحصیل و گسترش دانشگاه هاروارد که رهبر جنبش دانشگاه ۶۰ ساله است، در این مورد می‌گوید: ایده اصلی تحصیل ۶۰ ساله، ایجاد بازار کار و امنیت شغلی است. کارمندان آینده هر پنج سال یک بار باید شغلشان را تغییر دهند، احتمالا باید این کار را ۶۰ تا ۸۰ سال تکرار کنند و برای هر تغییر شغل باید مهارتی را یاد بگیرد که در دانشگاه نیاموخته‌اند.

گری متکین، معاون بخش آموزش مداوم دانشگاه کالیفرنیا، نیز در این مورد می‌گوید: هرچند که تحصیل در ۶۰ سال، نام جدیدی برای یادگیری مادام‌العمر به نظر می‌رسد، اما تفاوت در این است که یک موسسه آموزشی دوره‌ها و برنامه‌های رسمی آموزشی را در مقاطع مختلف زمانی برای دانشجویانش برگزار می‌کند.

 

وی می‌افزاید: برنامه درسی ۶۰ ساله می‌تواند اساس دانشگاه‌ها برای ایجاد گرایش‌های مختلف در سال‌های متوالی و همینطور توجه به تربیت نیروی کار متناسب با نیاز هر منطقه باشد.

 

متکین معتقد است که این رویکرد نه تنها به نفع دانشجویان است، بلکه نقش دانشگاه‌ها را نیز افزایش می‌دهد و موجب می‌شود که دانشگاه کمک بیشتری به جامعه کند. هزینه اندک دوره‌های آموزشی، مدارک قابل انتقال (به جای ماندن در یک موسسه دانشجویان می‌توانند مدارک خود را با خود به موسسات دیگر ببرند)، برگزاری برخی کلاس‌ها به صورت حضوری و برخی دیگر به شکل آموزش مجازی یا آنلاین بخشی از مدل تحصیل ۶۰ ساله هستند.

چنین مدل آموزشی موجب می‌شود که ارتباط بیشتری میان دانشگاه‌ها و فارغ‌التحصیلان برقرار شود و همچنین بدون در نظر گرفتن مکان آن‌ها و از طریق کمک‌های مالی و خدمات شغلی، پشتیانی بیشتری از دانشجویان شود.

علاوه بر این کوتاه شدن ساعات کلاس درس، تمرکز بیشتر روی مهارت‌های شغلی (هم مهارت‌های سخت مانند یادگیری زبان جدید کامپیوتر یا فناوری و هم مهارت‌های راحت مانند یادگیری چگونگی مشارکت در مکالمات و گفتمان‌های سخت) و همچنین مد نظر قرار گرفتن چالش‌های واقعی زندگی، مورد پژوهی و مطالعه از دیگر ویژگی‌های مدل تحصیل ۶۰ ساله است.

از آنجا که بیشتر دوره‌ها در این رویکرد برای همه باز است، نیازی به تعهد بلند مدت نیست و هزینه آن کمتر از گرفتن مدرک تحصیلی معمولی است و این دوره‌ها برای طیف گسترده‌تری از دانشجویان با زبان‌های مختلف قابل دسترس خواهد بود. در حالی که هیچ برنامه مکتوبی در مورد تحصیل ۶۰ سال وجود ندارد، چند دانشگاه از جمله دانشگاه کالیفرنیا، هاروارد و واشنگتن در حال تدارک اجرای این برنامه هستند.

 

به گفته رووی برانون، معاون دانشگاه واشنگتن، دوره کامل اخذ مدرک دوره‌های تحصیل در ۶۰ سال، حدود ۹ ماه به صورت پاره وقت طول می‌کشد که هر کدام از دوره‌ها بین ۳ هزار و ۶۰۰ تا ۴ هزار و ۵۰۰ دلار هزینه خواهند داشت، حتی برای دانشجویانی که در دوره‌هایی با هزینه کم شرکت می‌کنند و نیاز به کمک مالی دارند، صندوق غیراعتباری در نظر گرفته شده که این امر در دنیای آموزش عالی غیرمعمول است.

پیش‌بینی‌ها بر این است که تعداد فارغ‌التحصیلان جهان در سال ۲۰۱۶ حدود ۳۱ درصد افزایش یافته است و موردی که همگان تقریبا با آن موافقند نیاز به راهنمایی بیشتر است؛ موضوعی که در مصاحبه با دانشجویان دانشگاه هاروارد نیز مکررا مطرح شده است. از آنجا که بخش عمده‌ای از برنامه‌های درسی تحصیل ۶۰ ساله روی زندگی کاری متمرکز است، آموزش مهارت‌های شغلی متناسب با بازار کار دارد و این همان چیزی است که فارغ‌التحصیلان را دوباره روانه دانشگاه‌ها می‌کند.

چه دانشگاه‌هایی به تحصیل مادام‌العمر فکر می‌کنند؟
سال گذشته موسسه فناوری جورجیا گزارش دو سالانه‌ای را تحت عنوان «نوآوری تعمقی، آموزش مادام العمر» منتشر کرد که در آن نقشه راه آموزش عالی را در این موسسه در ۲۰ سال آینده تشریح کرد. در این نقشه راه چیزی شبیه به رویکرد تحصیل در ۶۰ سال مطرح شد.

 

گفتنی است، تحصیل در ۶۰ سال فقط به ایالات متحده آمریکا محدود نمی‌شود. دانشگاه نیوکاسل در سیدنی استرالیا در حال حاضر حدود ۱۵۰ دوره کوتاه یک تا دو روزه را ارائه می‌دهد تا افراد بتوانند به صورت حضوری یا به صورت آموزش مجازی در آن شرکت کنند و مهارت جدید یاد بگیرند.

این دانشگاه دوره‌ها را از سه سال پیش شروع کرده است و حدود ۲ هزار دانشجو در این دوره‌ها شرکت کرده‌اند که میانگین سنی آن‌ها بین ۳۵ تا ۵۰ سال است. یکی از اساتید این دانشگاه می‌گوید: ما دریافته‌ایم که افراد دیگر به دنبال مدرک تحصیلی نیستند. از سوی دیگر نیز کارفرمایان به جای مدرک تحصیلی به دنبال مهارت و توانایی افراد هستند و همین امر موجب شد که به فکر برگزاری این دوره‌های کوتاه مدت در دانشگاه بیفتیم.

گذرنامه‌های یادگیری الکترونیک
دانشگاه نیوکاسل همچنین در حال کار روی مفهوم گذرنامه یادگیری الکترونیک است که در آن همه مدارک و اعتبارات و دوره‌های آموزشی همانند تمبر‌های گذرنامه روی آن درج می‌شوند.

کیفیت یا مدرک؟
پروفسور دید می‌گوید: تحصیل در ۶۰ سال نیاز به حمایت افراد و نهاد‌های دیگر دارد تا فرهنگ‌سازی شود. دانشکده‌ها و سرپرستان دانشگاه‌ها باید پتانسیل دانشگاه خود را بسنجند و بررسی کنند که آیا بهتر است مدرک‌گرایی را افزایش دهند یا فرهنگ صدور گواهینامه در ازای دوره‌های کوتاه مدت را و اینکه کدام یک از این‌ها بار مالی بهتری برای آن‌ها دارد.

وی می‌افزاید: هنوز این طرح با سوالات و چالش‌های بسیاری روبه‌رو است، اما یک واقعیت وجود دارد و آن این است که آموزش عالی دچار اختلالات بسیاری شده و تحولی در این مسیر لازم است. من معتقدم که در آینده، آموزش به سمت آموزش مادام‌العمر در دانشگاه‌ها می‌رود.