آسیب‌های اجتماعی با تکیه بر دستاورد‌های پژوهشی کاربردی کاهش می‌یابد

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در مراسم هفته پژوهش و فناوری که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، گفت: بی تردید پژوهش از جمله ستون‌های بنیادین پیشرفت و شکوفایی استعداد‌ها و توانمندی‌های اعضای هر جامعه است؛ از همین رو اختصاص هفته‌ای در سال به منظور پاسداشت و تاکید بر اهمیت اهتمام بدان کاملا موجه و شایسته قدردانی است.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بیان کرد: در سال‌های اخیر که رویکرد کاربردی سازی دانش و عطف آن به موضوعات و مسائل مبتلا به جامعه به عنوان سیاست راهبردی در دستور کار پژوهشگاه علوم انسانی قرار گرفته است، به نظر می‌رسد با توجه به درهم تنیدگی این مسائل با مقولات بنیادینی، چون انسان و فرهنگ، لازم است پژوهش‌های راهگشا در حوزه‌های مختلف مطالعاتی علوم انسانی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و راهکار‌های همه جانبه‌ای برای افزایش اثربخشی آن در میان اعضای جامعه تدبیر شود.

غلامی با اشاره به  اولویت‌های مدنظر اظهار داشت: از جمله نخستین مسائلی که باید از منظر پژوهش‌های کاربردی اثربخش در مرکز توجه قرار گیرد، هدف گذاری علوم انسانی در زمینه تقویت گفتمان بومی سازی و تناسب و تناظر دستاورد‌های پژوهشی این حوزه است. طبعا در این مسیر مسئله یابی پژوهشی این حوزه هم واقع بینانه‌تر خواهد شد و هم با نظام ملی نوآوری و فرآوری سازی نتایج علم انطباق پیدا خواهد کرد.

 

وی افزود: حتی در حوزه هویت، تعیین راهکار‌های علمی و روشمند، تداوم و بالندگی آن آینده تعاملات ما با جهان، آینده نسل‌ها و مسئله هویت آنان نیز از مطالعات مسئله محور علوم انسانی برخواهد آمد. ابعاد حقوقی شهروندی در دنیای معاصر نیز در زمره مسائل علوم انسانی است. هر عضو جامعه برای آنکه موقعیت خویش را در نظام اجتماعی و سلسله مراتب، فعالیت‌های معطوف به پیشرفت درونی کند، در درجه نخست نیازمند آن است که درک روشنی از هویت خود به دست آورد.

 

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری عنوان کرد: تردیدی نیست که برای رسیدن به هویتی مستحکم و قابل اتکا گنجینه تاریخی و تمدنی جامعه چونان منبعی لایزال عمل می‌کند و به لطف خداوند جامعه ایرانی به واسطه سابقه تمدنی ژرف و میراث فرهنگی غنی این ظرفیت را دارد که همواره بنیاد‌های هویتی پایدار را فراهم آورد.

به گفته وی، باید توجه داشت که مولفه‌های تقویت هویت در دوران‌های مختلف متنوع و شامل درک وظایف مختلف در قبال فرهنگ، هنجار‌ها، محیط زیست، مشارکت سیاسی، حراست از پالودگی‌های زبانی، احترام به تنوع قومی و مذهبی و امثال آن است.

 

غلامی در این باره ادامه داد: حق مشارکت در آفرینش و تحول فرهنگ، مشارکت انتقادی در فرآیند‌های برنامه ریزی و سیاست گذاری، دیده بانی دائمی اجرای سیاست‌ها و به عینیت رساندن احساس مسئولیت اجتماعی در سطوح مختلف فردی، اجتماعی و سیاسی و پایبندی به آداب و رسوم خرده فرهنگی هم حقوقی است که هر شهروند می‌بایست به طور عادلانه از آن برخوردار باشد هم از عوامل مهم تقویت تعلق ملی و هویت ما به شمار می‌آیند.

وی گفت: تردیدی نیست که از میان معارف مختلف بشری این علوم انسانی است که می‌تواند و می‌بایست در این عرصه حضور فعال و راهگشا داشته باشد و صورت بندی‌های عملیاتی مشخصی را برای تحقق آن تدوین کند.

وزیر علوم اظهار داشت: برای رسیدن به چنین هدفی، اولویت دیگر علوم انسانی می‌بایست مشارکت موثر در تثبیت فرهنگ نقد و گفتگو در جامعه باشد. جامعه ما که به واسطه حضور خرده فرهنگ‌های مختلف از فرصت بی نظیری برای تبیین اندیشه‌های مختلف بهره‌مند است اکنون بیش از هر چیز به تقویت اصول گفتگوی مسالمت آمیز مودت آفرین و معطوف به تفاهم نیازمند است.

 

وی با بیان اینکه علوم انسانی فراهم آورنده ملجایی است که می‌تواند الگو‌های گفتگوی انتقادی معطوف به تفاهم و همدلی را در جامعه فراهم آورد، افزود: با لحاظ کردن چنین مبانی روشنی است که می‌توان در مسیر رفع آسیب‌های اجتماعی مختلفی که امروزه جامعه ما درگیر آن است گام برداشت. وجود و گسترش آسیب‌های اجتماعی بزرگترین مسئله‌ای است که هر جامعه در مسیر حفظ قوام خویش با آن روبرو می‌شود. با تکیه بر دستاورد‌های پژوهش‌های کاربردی و راهبردی بین رشته‌ای علوم انسانی می‌توان برای کاهش آسیب‌ها اقدامات موثری را انجام داد.

غلامی تصریح کرد: تربیت نیرو‌های کارشناس و متخصص برای تحقیق در زوایای مختلف آسیب‌های اجتماعی و ارائه راه حل‌های عملی و هدفمند در حوزه‌های مختلف علوم انسانی و تدوین پرسش‌های شفاف در خصوص چیستی این آسیب‌ها و راه حل‌های رفع آن‌ها از جمله اولویت‌های دیگری است که لازم است دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بدان اهتمام ویژه‌ای داشته باشند.

وزیر علوم بیان کرد: اقدامات نوآورانه صورت گرفته در سال‌های اخیر در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و انجام طرح‌های پژوهشی راهبردی و ماندگار اجرا شده یا در حال اجرا و برنامه ریزی‌های صورت گرفته برای کاربردی سازی علوم انسانی در وجوه مختلف آموزشی، پژوهشی و سیاستگذارانه آن، نویدبخش آن است که می‌توان به ثمرات رویکردی مسئله محور در مواجهه با مسائل اجتماعی و تبیین بنیادهای یک جامعه سالم و هنجارمند امید بست.