آمار مهاجرت ایرانیان با واقعیت فاصله دارد / ایران در جایگاه ۵۴ جهان

به گزارش گروه فناوری خبرگزاری مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به نقل از پایگاه خبری تحلیلی فناوری و نوآوری، با نگاهی به فهرست این جدول، کشور‌های هند با ۱۶ میلیون نفر، مکزیک با ۱۲ میلیون نفر، روسیه با ۱۱ میلیون نفر، چین با ۱۰ میلیون نفر و بنگلادش با ۷ میلیون نفر به ترتیب رتبه‌های اول تا پنجم را به خود اختصاص داده‌اند.

تفاوت زیادی بین «تمایل» افراد به مهاجرت و «اقدام» به مهاجرت وجود دارد. بر اساس نظرسنجی موسسه گالوپ که در سال ۲۰۱۷ میلادی صورت گرفته است، بیش از ۷۰۰ میلیون نفر از جمعیت جهان «میل» به مهاجرت دارند یعنی چیزی در حدود ۱۵ درصد از جمعیت کل دنیا.

در همین سال بر اساس اعلام بانک جهانی تعداد مهاجران در سراسر جهان ۲۶۶ میلیون نفر بوده است. این عدد نشان می‌دهد در سراسر جهان بسیاری از مردم صرفا «میل» به مهاجرت دارند و چه بسیاراند از این افراد که نه «برنامه ریزی» و نه «اقدام عملی» در جهت مهاجرت انجام داده‌اند.

اگر این میزان از افرادی که تمایل به مهاجرت دارند (۷۰۰ میلیون نفر)، را به سه دسته تقسیم کنیم فاصله زیادی بین کسانی که «آرزوی مهاجرت» و «برنامه ریزان» و گروه «اقدام کنندگان» به مهاجرت وجود دارد؛ بنابراین از جمعیت ۷۰۰ میلیون نفری که تمایل به مهاجرت داشتند به چند ده میلیون نفر برنامه ریز و اقدام کننده جهت مهاجرت کاهش پیدا می‌کنند.

بر اساس نظرسنجی صورت گرفته توسط همین موسسه، کشور ایران از نظر تعداد بزرگسالانی که تمایل به مهاجرت دارند در جایگاه هفتم دنیا قرار دارد که اگر این تعداد به نسبت تعداد کل جمعیت کشور‌ها محاسبه شود ایران در بین ۲۰ کشور اول دنیا نیز قرار نخواهد داشت.

حال اگر به سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی باز گردیم، بر طبق آمار بانک جهانی در دهه ۱۹۷۰ میلادی (۱۳۵۰ شمسی) تعداد مهاجران ایرانی در کشور‌های دیگر ۲۳۲ هزار و ۸۱۱ نفر بوده است. به عبارت دیگر تعداد کل مهاجران در این دهه برابر با ۸.۱ نفر به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت ایران بوده است.

نرخ خالص مهاجرت ایران در سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۵ میلادی (۱۳۴۹ تا ۱۳۵۴ شمسی) بر اساس اطلاعات سازمان ملل، برابر با ۰.۵۱ نفر در ۱۰۰۰ نفر جمعیت کل کشور است؛ به عبارتی دیگر به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت کشور، ۷ نفر از کشور خارج شده‌اند.

این نرخ از تقسیم تفاوت مهاجران ورودی به مهاجران خروجی به جمعیت کشور به دست می‌آید که از این آمار نمی‌توان برآورد دقیقی از تعداد مهاجران ایرانی در خارج از ایران انجام داد.

با استناد به آمار رسمی بانک جهانی، جمعیت ایران از دوران انقلاب اسلامی برابر با سال‌های ۱۹۸۰ – ۱۹۷۰ میلادی تاکنون چیزی در حدود ۲ برابر شده است. بر طبق داده‌های به دست آمده از این سازمان، جمعیت ایران در سال ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۵۸ شمسی) ۳۸ میلیون و ۶۵۰ هزار و ۲۴۶ نفر بوده است که این آمار در سال ۲۰۱۷ میلادی به عدد ۸۰ میلیون و ۶۷۳ هزار و ۹۵۱ نفر افزایش پیدا کرده است.

نکته مهم درباره آمار تعداد مهاجران، این است که این نرخ بدون در نظر گرفتن جمعیت رو به رشد کشور‌ها معیار و شاخص برای تعیین وضعیت خروج اتباع از کشور‌ها نیست.

در بین سال‌های ۱۹۸۰- ۱۹۷۰ میلادی که مصادف با دوران پیروزی انقلاب اسلامی است از هر ۱۰۰۰ نفر به ترتیب ۸.۱ و ۱۳.۶ نفر در خارج از ایران بوده‌اند. این درحالی است که در سال ۲۰۱۷ از هر ۱۰۰۰ نفر تعداد ۱۵.۳ نفر به خارج مهاجرت کرده‌اند.

با قرار دادن سال ۱۹۷۰ میلادی به عنوان سال مبنا برای محاسبه، سهم ایرانیان خارج از کشور از جمعیت کل کشور در طی ۴۷ سال، ۱.۹ برابر افزایش یافته است.

طبق آمار بانک جهانی از مهاجران تمامی کشور‌ها در سال ۲۰۱۷، ایرانیان با تعداد یک میلیون و ۲۳۷ هزار و ۳۴۴ نفر از بین ۲۳۲ کشور رتبه ۵۴ را به خود اختصاص داده است و این نشان می‌دهد که ایران با اختلاف ۱۷۸ پله‌ای فاصله زیادی با صدرنشینان جدول دارد.