رئیس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: این پایگاه در حال گسترش افق دید خود است و در یکی دیگر از گامهای مهم خود نمایه سازی کل نشریات کیفی جهان را در برنامه دارد.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، جلسه ویدئوکنفرانس عملیاتی سازی تفاهم نامه بین مرکز منطقهای اطلاع رسانی علوم و فناوری، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور برگزار شد.
محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: مرکز منطقهای علوم و فناوری و پایگاه استنادی با توجه به مسئله پاندمی ویروس کرونا و عدم امکان برگزاری جلسات حضوری، تسریع تعاملات با دانشگاهها و مراکز علمی پژوهشی و صرفهجویی در هزینهها، جلساتی را در قالب ویدئو کنفرانس برگزار میکند.
وی افزود: در طی این دیدارها ضمن آشنایی با ظرفیتها و نیازهای دو طرف، در خصوص انجام تفاهمهای لازم برای گسترش سطح همکاریها اقدام به عمل میآید. ضمناً در صورتی که پیشتر بین دو طرف تفاهمنامهای امضا شده باشد پیگیری آن تفاهمنامه نیز در دستور کار خواهد بود.
سرپرست پایگاه استنادی افزود: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام به عنوان یک نظام استنادی بین المللی تعاملات بسیار خوب و گستردهای را در سطح ایران و کشورهای اسلامی برنامه ریزی یا عملیاتی کرده است که از آن جمله میتوان به تعاملات متنوع با آیسسکو، سازمان D ۸، سازمان OIC، کامستک، آسایهل و ... اشاره کرد.
دهقانی با مروری بر خدمات جدید مرکز منطقهای و ISC به خصوص از آغاز سال ۱۳۹۸ به این سو، به معرفی نماگر کووید-۱۹ (https://maps.isc.gov.ir/covid ۱۹/#/world) پرداخت.
وی به معرفی رتبه بندیهای جهانی ISC و D ۸ که از سوی ISC انجام میشود پرداخت و گفت: رتبه بندی D ۸ نقش بسیار پررنگی در بین دانشگاههای کشورهای اسلامی دارد چرا که حدود ۷۵ درصد مقالات دانشگاههای کشورهای اسلامی، در هشت کشور عضو D ۸ (ایران، ترکیه، پاکستان، بنگلادش، اندونزی، مالزی، مصر و نیجریه) نمایه میشود. این کشورها در رتبه بندیهای بین المللی نیز نقش بسزایی در سطح کشورهای اسلامی دارند.
رئیس مرکز منطقهای علوم و فناوری ادامه داد: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در حال گسترش افق دید خود و هرچه بین المللیتر کردن فعالیتها و خدمات خود است و در یکی دیگر از گامهای بعدی، نمایه سازی کل نشریات کیفی جهان را در برنامه دارد.
وی گفت: در همین راستا، از آنجا که نشریات کم اعتبار، نامعتبر و جعلی یکی از چالشهای ارتباط علمی در دنیای امروز است و تاثیر منفی و مستقیمی بر کیفیت پژوهش و مرجعیت علمی کشور دارد، مسئولیت شناسایی نشریات و ناشران کم اعتبار، نامعتبر و جعلی، طبق معیارها و شاخصهای علمی مصوب از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) واگذار شده است.
دهقانی گفت: حساسیتهای موجود در سطح دانشگاهها و موسسات پژوهشی در خصوص کیفیت تولیدات علمی و اولویتهای این حوزه در پیشبرد اهداف کلان علم و فناوری، همچنین نقشه جامع علمی کشور از جمله دلایل واگذاری این مسئولیت به ISC بوده است.
وی افزود: مسئولیت روزآمد سازی و پایش تمام این امور به صورت مداوم بر عهده پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) است و نشریات و ناشران باید برای جلوگیری از ورود به فهرست نشریات کم اعتبار، نامعتبر و جعلی، نسبت به رعایت معیارها و ضوابط تعیین شده از سوی ISC اهتمام ورزند که این امر خود باعث ارتقای نشریات داخلی در مقایسه با نشریات دیگر کشورها خواهد شد.
دهقانی گفت: شاخصهای علمی شناسایی ناشران و نشریات کم اعتبار و نامعتبر با هدف هدایت پژوهشگران به سمت انتشار کارهای علمی در مجلات معتبر بین المللی، تهیه شده و در قالب فهرستی در سامانهای مجزا تحت عنوان فهرست نشریات کم اعتبار، جعلی و نامعتبر ارایه شد است. در حال حاضر این فهرست شامل سه هزار و ۱۶۴ نشریه کم اعتبار، نامعتبر یا جعلی است که البته فهرست نشریات به طور مرتب و با ذکر تاریخ به روز رسانی میشود.
دکتر وحید احمدی، رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در ادامه این جلسه افزود: مرکز تحقیقات با داشتن هفت گروه علمی وظایف مهمی از جمله شناسایی درخت علم و مطالعه در تعیین سهم مطلوب کشور از آن در آینده؛ تحقیق در بومیسازی روشهای علمی سنجش علم و فناوری و تعیین وضع موجود با استفاده از این روش ها؛ مسألهشناسی نظام علمی کشور با تمرکز بر حوزه پژوهش و فناوری با رویکرد فرابخشی را برعهده دارد.
وی افزود: تصمیمسازی، خط مشی سازی و تهیه راهبرد و برنامه برای رسیدن از وضع موجود به وضع مطلوب؛ مطالعه و ارائه روشهای مناسب ترویج علم در راستای سیاستها و برنامههای توسعه علمی؛ انجام تحقیقات بنیادی، توسعهای، کاربردی بر اساس اصل مأموریتگرایی و با تمرکز خاص بر زمینههای سیاستگذاری، برنامهریزی، نظارت و ارزیابی از دیگر وظایف این مرکز است.
رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور یادآور شد: این مرکز متولی تهیه گزارش پایش و ارزیابی بخش آموزش، پژوهش و فناوری کشور است و در این طرح با هدف تحلیل وضعیت علم، فناوری و نوآوری ایران در حوزههای پژوهش و فناوری، آموزش عالی و عمومی، روندهای چهار سال گذشته و تحلیل و شناسایی مهمترین چالشها و مسائل فراروی پژوهش و فناوری، یک مطالعه پیمایشی در خصوص وضعیت علم و فناوری و نوآوری در کشور انجام خواهد شد. بدین منظور در گام اول شاخصها و معیارهای ارزیابی با توافق بین کارفرما و مجری نهایی خواهد شد.
وی افزود: پیرو تفاهم نامه امضا شده بین دو مجموعه، تشکیل کمیته مشترک با اولویت بندی مفاد تفاهم نامه ضروری است و امید است با پیگیری این کمیته مشترک و برگزاری نشستهای مجازی در همین خصوص، در سال ۱۳۹۹ دست کم دو بند از این تفاهم نامه عملیاتی سازی شود.
احمدی با توجه به پتانسیلها و ماموریتهای گسترده دو مجموعه در سطوح ملی و بین المللی، به همکاری دو مجموعه برای تحلیل گزارشهای علم و فناوری تاکید کرد و گفت: مرکز منطقه ای، پایگاه استنادی و مرکز تحقیقات باید از تمام ابزارهایی که در اختیار دارند برای انتقال و تبادل دانش با دنیای علم استفاده کنند.
در ادامه، دکتر منصور حقیقت معاون پژوهش و فناوری ISC گفت: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) با توجه به ماموریتهای ملی و بین المللی که دارد، میتواند با مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور به منظور پیشبرد اهداف کلان سیاست گذاریهای علمی کشور تعاملات علمی بسیار مفیدی داشته باشد.
حقیقت با بیان اینکه یکی از مهمترین شاخصهای علمی کشور معتبر بودن محل انتشار یافتههای علمی در مجلات بین المللی است، گفت: یکی از ماموریتها و وظایف اساسی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، ثبت و ارزش گذاری کمّی و کیفی و رتبه بندی نشریات و سایر تولیدات علمی در زیرمجموعههای پایگاه پس از طی مراحل ارزیابی است.
وی گفت: سطح بندی نشریات، بر مبنای ارزیابی بر اساس ساختار و نیز مبتنی بر دادههای علم سنجی در سه دسته «نشریات اولیه» (Primary List)، «لیست انتظار» (Waiting List) و «نشریات هسته» (Core Collection) در گروه بررسیهای استنادی ISC در حال انجام است که پژوهشگران و اعضای هیئت علمی میتوانند با مراجعه به وبگاه پایگاه استنادی و بخش سامانه نشریات علمی جهان اسلام از این سامانه استفاده کنند.
معاون پژوهش و فناوری ISC افزود: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام برای تمام دانشگاهها در حال طراحی سامانهای است که در آن اطلاعاتی از قبیل نام اعضای هیئت علمی، مقالات و نمودارهای تحلیلی وضعیت علمی دانشگاه، حوزههای موضوعی علمی دانشگاه گنجانده میشود. این امر به یکدست شدن و استاندارد سازی وابستگی سازمانی کمک فراوانی خواهد کرد.
دکتر محمدرضا فلاحتی قدیمی فومنی مشاور ریاست و مدیر اداره روابط عمومی و همکاریهای علمی بینالمللی مرکز منطقهای و ISC در ادامه جلسه گفت: با توجه به شرایط کنوی و شیوع ویروس کرونا، از بهمن سال ۹۸، مرکز منطقهای اطلاع رسانی علوم و فناوری پایگاههای مقالات فارسی تمام متن خود را به صورت رایگان در اختیار جامعه علمی قرار داده است.
وی پیشنهاد کرد: کارگروه عملیاتی سازی تفاهم نامه فعال سازی شود. همکاریهای مشترک علمی در تالیف و ترجمه کتابهای مطرح در حوزههای پر کاربرد آینده (لبه علم)، همکاری دو مجموعه برای تهیه شبکه محققان کشور، همکاری مشترک در تعاملات بین الملل و به خصوص در سطح کشورهای اسلامی و همکاری در سیاستگذاریهای علم، پژوهش و فناوری به خصوص در حوزه رتبه بندی دانشگاهها و اعتبار سنجی نشریات صورت گیرد.
در این جلسه مقرر شد کمیتهای مشترک از هر سه مجموعه مرکز منطقه ای، پایگاه استنادی و مرکز تحقیقات برای عملیاتی سازی تفاهم نامه تشکیل و اولویتهای اجرایی مشخص شود.
مقرر شد درخصوص انجام طرحهای پژوهشی و تالیف و ترجمه کتابهای مطرح در حوزههای پر کاربرد آینده (لبه علم) با مشارکت جامعه علمی، بین سه مجموعه همکاری انجام شود.
همچنین مقرر شد همکاری مشترک در تعاملات بین الملل و به خصوص در سطح کشورهای اسلامی صورت پذیرد و در سیاست گذاریهای علم، پژوهش و فناوری به خصوص در حوزه رتبه بندی دانشگاهها و اعتبار سنجی نشریات همکاری شود.